❇ تفســــــیر❇
نورى که در تاریکى مى درخشد
در این آیات بار دیگر قرآن دست مشرکان را گرفته و به درون فطرتشان مى برد و در آن مخفیگاه اسرار آمیز، نور توحید و یکتاپرستى را به آنها نشان مى دهد و به پیامبر چنین دستور مى دهد: به آنها بگو: چه کسى شما را از تاریکى هاى بر و بحر رهائى مى بخشد؟! (قُلْ مَنْ یُنَجِّیکُمْ مِنْ ظُلُماتِ الـْبَرِّ وَ الـْبَحْرِ).
لازم به یادآورى است که ظلمت و تاریکى گاهى جنبه حسّى دارد و گاهى جنبه معنوى:
ظلمت حسّى آن است که نور به کلّى قطع شود یا آن چنان ضعیف شود که انسان جائى را نبیند یا به زحمت ببیند.
و ظلمت معنوى، همان مشکلات، گرفتارى ها و پریشانى هائى است که عاقبت آنها تاریک و ناپیدا است.
جهل، ظلمت است.
هرج و مرج اجتماعى و اقتصادى و نابسامانى هاى فکرى، انحرافات و آلودگى هاى اخلاقى ـ که عواقب شوم آنها قابل پیش بینى نیست ـ و یا چیزى جز بدبختى و پریشانى نمى باشد، همگى ظلمتند.
ظلمت و تاریکى ذاتاً هولناک و توهم انگیز است; زیرا حمله بسیارى از جانوران خطرناک، دزدان و جانیان در پرده تاریکى صورت مى گیرد و هر کس خاطراتى در این زمینه دارد.
لذا به هنگام گرفتار شدن در میان تاریکى، اوهام و خیالات، جان مى گیرند، اشباح و هیولاهاى وحشتناک از زوایاى خیال بیرون مى دوند، و افراد عادى را در خوف و ترس فرو مى برند.
ظلمت و تاریکى شعبه اى از عدم است و انسان ذاتاً از عدم مى گریزد و وحشت دارد، و به همین جهت معمولاً از تاریکى مى ترسد.
اگر این تاریکى، با حوادث وحشتناک واقعى آمیخته شود و مثلاً انسان در یک سفر دریائى شب تاریک و بیم موج و گردابى هائل محاصره شود وحشت آن به درجات بیش از مشکلاتى است که به هنگام روز پدید مى آید; زیرا معمولاً راه هاى چاره در چنان شرائطى به روى انسان بسته مى شود.
همین طور اگر در شبى تاریک در میان بیابانى راه را گم کند و صداى وحشتناک حیوانات درنده که در دل شب طعمه اى براى خود مى جویند از دور و نزدیک به گوش او رسد.
در چنین لحظاتى است که انسان همه چیز را به دست فراموشى مى سپارد و جز خودش و نور تابناکى که در اعماق جانش مى درخشد و او را به سوى مبدئى مى خواند که تنها او است که مى تواند چنان مشکلاتى را حل کند، از یاد مى برد.
این گونه حالات دریچه هائى هستند به جهان توحید و خداشناسى.
🌼🌼🌼
لذا در جمله بعد مى گوید: در چنین حالى شما از لطف بى پایان او استمداد مى کنید گاهى آشکارا و با تضرع و خضوع و گاهى پنهانى در درون دل و جان او را مى خوانید (تَدْعُونَهُ تَضَرُّعاً وَ خُفْیَةً).
در چنین حالى فوراً با آن مبدأ بزرگ عهد و پیمان مى بندید که اگر ما را از کام خطر برهاند به طور قطع از شاکران خواهیم بود (لَئِنْ أَنْجانا مِنْ هذِهِ لـَنَکُونَنَّ مِنَ الشّاکِرینَ) شکر نعمت هاى او را انجام خواهیم داد و جز به او دل نخواهیم بست.
«تفسیر نمونه/ ذیل آیه ۶۳ سوره انعام »
@ayehsobh
هر صبح یک آیه:
🌺اَعوذُ باللّهِ مِنَ الشَّیطانِ الرَّجیم🌺
«قُلِ اللَّهُ يُنَجِّيكُم مِّنْهَا وَمِن كُلِّ كَرْبٍ ثُمَّ أَنتُمْ تُشْرِكُونَ»
بگو: «خداوند شما را از اینها، و از هر مشکل و اندوهى، نجات مى دهد. بازهم شمابراى او همتا قرار مى دهید. (و راه کفر مى پویید.)»
(انعام/۶۴)
@ayehsobh
❇ تفســــــیر❇
و در آیه بعد، به پرسش آیه قبل چنین پاسخ مى دهد: اى پیامبر به آنها بگو: خداوند شما را از این تاریکى ها و از هر گونه غم و اندوه دیگر نجات مى دهد (و بارها نجات داده است) ولى پس از رهائى باز همان راه شرک و کفر را مى پوئید (قُلِ اللّهُ یُنَجِّیکُمْ مِنْها وَ مِنْ کُلِّ کَرْب ثُمَّ أَنْتُمْ تُشْرِکُونَ).
این پاسخ در حقیقت از درون جان آنها است و فطرتشان این ندا را مى دهد، گر چه در اینجا پاسخ دهنده همان سؤال کننده است.
🌼🌼🌼
کَرْب (بر وزن حرب) در اصل، به معنى زیر و رو کردن زمین و حفر آناست، و نیز به معنى گره محکمى که در طناب دلو مى زنند آمده، سپس در غم و اندوه هائى که قلب انسان را زیر و رو مى کند و همچون گرهى بر دل انسان مى نشیند گفته شده است.
بنابراین، ذکر کلمه کَرْب در آیه بالا که معنى وسیع و گسترده اى دارد و هر گونه مشکل مهمى را شامل مى شود بعد از ذکر ظلمات برّ و بحر ـ که به قسمت خاصى از شدائد گفته مى شود ـ از قبیل ذکر یک مفهوم عام بعد از بیان مفهوم خاص است (دقت کنید).
در اینجا یادآورى حدیثى که در ذیل این آیه در بعضى از تفاسیر اسلامى آمده است، بى مناسبت نیست.
از پیغمبر اکرم(صلى الله علیه وآله) نقل شده که فرمود: خَیْرُ الدُّعاءِ الخَفِىُّ وَ خَیْرُ الرِّزْقِ ما یَکْفِى: بهترین دعا آن است که پنهانى (و از روى نهایت اخلاص) صورت گیرد، و بهترین روزى آن است که به قدر کافى بوده باشد (نه ثروت اندوزى هائى که مایه محرومیت دیگران و بار سنگینى بر دوش انسان باشد).
و در ذیل همین حدیث مى خوانیم: مَرَّ بِقَوْم رَفَعُوا أَصْواتَهُمْ بِالدُّعاءِ فَقالَ اِنَّکُمْ لا تَدْعُونَ الأَصَمَّ وَ لا غائِباً وَ اِنَّما تَدْعُونَ سَمِیْعاً قَرِیْباً:
پیامبر ص، از کنار جمعیتى گذشت که صداى خود را به دعا بلند کرده بودند، فرمود: شما شخص کَرى را نمى خوانید و نه شخصى را که از شما پنهان و دور باشد، بلکه شما کسى را مى خوانید که هم شنوا و هم نزدیک است!
از این حدیث استفاده مى شود که اگر دعا آهسته و آمیخته با توجه و اخلاص بیشتر باشد بهتر است.
«تفسیر نمونه/ ذیل آیه ۶۴ سوره انعام »
@ayehsobh
هر صبح یک آیه:
🌺اَعوذُ باللّهِ مِنَ الشَّیطانِ الرَّجیم🌺
«قُلْ هُوَ الْقَادِرُ عَلَىٰ أَن يَبْعَثَ عَلَيْكُمْ عَذَابًا مِّن فَوْقِكُمْ أَوْ مِن تَحْتِ أَرْجُلِكُمْ أَوْ يَلْبِسَكُمْ شِيَعًا وَيُذِيقَ بَعْضَكُم بَأْسَ بَعْضٍ ۗ انظُرْ كَيْفَ نُصَرِّفُ الْآيَاتِ لَعَلَّهُمْ يَفْقَهُونَ»
بگو:«او قادر است که از فرازتان یا از زیر پاى شما، عذابى بر شما بفرستد. یا بصورت دسته هاى پراکنده شما را با هم بیامیزد. و طعم جنگ (و اختلاف) را به هر یک از شما بوسیله دیگرى بچشاند.» ببین چگونه آیات گوناگون را(براى آنها) شرح مى دهیم. شاید بفهمند (و بازگردند).
(انعام/۶۵)
@ayehsobh
❇ تفســــــیر❇
عذاب هاى رنگارنگ
در آیات قبل، ضمن بیان توحید فطرى در حقیقت یک نوع تشویق و اظهار محبت به بندگان شده بود که چگونه خداوند به هنگام شدائد و مشکلات آنها را در پناه خود مى پذیرد، و به خواسته هاى آنها ترتیب اثر مى دهد.
در این آیه، براى تکمیل طرق مختلف تربیتى، روى مسأله تهدید به عذاب و مجازات الهى تکیه شده، یعنى همان طور که خداوند ارحم الراحمین و پناه دهنده بى پناهان است، همچنین در برابر طغیانگران و سرکشان، قهّار و منتقم نیز مى باشد.
در این آیه، به پیامبر دستور داده شده است: مجرمان را به سه نوع مجازات تهدید کند:
عذاب هائى از طرف بالا.
عذاب هائى از طرف پائین.
و مجازات اختلاف کلمه و بروز جنگ و خون ریزى، لذا مى فرماید:
بگو: خداوند قادر است که مجازاتى از طرف بالا یا از طرف پائین بر شما بفرستد (قُلْ هُوَ الْقادِرُ عَلى أَنْ یَبْعَثَ عَلَیْکُمْ عَذاباً مِنْ فَوْقِکُمْ أَوْ مِنْ تَحْتِ أَرْجُلِکُمْ).
و یا این که شما را به صورت دسته هاى پراکنده به یکدیگر مخلوط کند و طعم جنگ و خون ریزى را به بعضى به وسیله بعضى دیگر بچشاند (أَوْ یَلْبِسَکُمْ شِیَعاً وَ یُذیقَ بَعْضَکُمْ بَأْسَ بَعْض).
و در پایان آیه اضافه مى کند: بنگر که چگونه نشانه ها و دلائل مختلف را براى آنها بازگو مى کنیم شاید درک کنند و به سوى حق بازگردند (أُنـْظُرْ کَیْفَ نُصَرِّفُ الآیاتِ لَعَلَّهُمْ یَفْقَهُونَ).
🌼🌼🌼
نکته:
منظور از عذاب از طرف بالا و از طرف پائین چیست؟
در این که منظور از عذاب از طرف بالا و پائین چیست؟ در میان مفسران گفتگو است، ولى ظاهر این است که: این دو کلمه (فوق و تحت) معنى بسیار وسیعى دارند، هم طرف بالا و پائین حسى را شامل مى شوند.
یعنى هم مجازات هائى مانند صاعقه ها، رگبارهاى خطرناک و طوفان ها از طرف بالا، و هم زلزله ها و شکاف هاى ویرانگر زمینى و طغیان رودها و دریاها از طرف پائین، را در بر مى گیرد.
و نیز عذاب هاى دردناکى را که از طرف طبقه حکّام و قشرهاى بالاى اجتماع بر سر بعضى از ملت ها فرو مى ریزد، و ناراحتى ها و شکنجه هائى که از طرف بعضى از کارگران وظیفه نشناس دامنگیر مردم مى شود که گاهى کمتر از عذاب هاى دسته اول نیست، هر دو قسمت را شامل مى گردد.
همچنین ممکن است سلاح هاى جنگى مخوف عصر ما که از هوا و زمین زندگانى بشر را به صورت وحشتناکى در هم مى کوبد و در مدت کوتاهى آبادترین شهرها را از طریق بمباران هاى هوائى و حمله هاى زمینى و مین گذارى ها و زیر دریائى ها تبدیل به تل خاکسترى مى کند در مفهوم وسیع آیه داخل باشد.
«تفسیر نمونه/ ذیل آیه ۶۵ سوره انعام »
@ayehsobh
هر صبح یک آیه:
🌺اَعوذُ باللّهِ مِنَ الشَّیطانِ الرَّجیم🌺
«وَكَذَّبَ بِهِ قَوْمُكَ وَهُوَ الْحَقُّ ۚ قُل لَّسْتُ عَلَيْكُم بِوَكِيلٍ»
قوم و جمعیّت تو، آن (آیات الهى) را تکذیب و انکار کردند، در حالى که حق است. (به آنها) بگو: «من مسئول (ایمان آوردن و اجبار) شما نیستم. (وظیفه من، تنها ابلاغ رسالت است).»
(انعام/۶۶)
@ayehsobh
❇ تفســــــیر❇
آنچه بر تو نازل شده حق است
این دو آیه در حقیقت تکمیل بحثى است که در پیرامون دعوت به سوى خدا، معاد، حقایق اسلام و ترس از مجازات الهى در آیات پیشین گذشت.
نخست مى فرماید: قوم و جمعیت تو یعنى قریش و مردم مکّه تعلیمات تو را تکذیب کردند در حالى که همه حق است (وَ کَذَّبَ بِهِ قَوْمُکَ وَ هُوَ الْحَقُّ) و دلائل گوناگونى از طریق عقل و فطرت و حسّ آنها را تأئید مى کند.
بنابراین، تکذیب و انکار آنان از اهمیت این حقایق نمى کاهد، هر چند مخالفان و منکران، زیاد باشند.
سپس دستور مى دهد: به آنها بگو: وظیفه من تنها ابلاغ رسالت است، و من ضامن قبول شما نیستم (قُلْ لَسْتُ عَلَیْکُمْ بِوَکیل).
🌼🌼🌼
از آیات متعددى که این تعبیر و مانند آن در آنها آمده است (مانند ۱٠۷ انعام، ۱٠۸ یونس، ۴۱ زمر، و ۶ شورى) استفاده مى شود منظور از وکیل در این موارد کسى است که مسئول هدایت عملى و ضامن دیگران بوده باشد.
به این ترتیب، پیامبر(صلى الله علیه وآله) به آنها اعلام مى کند: این شما هستید که باید تصمیم نهائى را در مورد قبول و یا ردّ حقیقت بگیرید، و هدایت را بپذیرید من تنها مأمور ابلاغ رسالت و دعوت الهى هستم.
«تفسیر نمونه/ ذیل آیه ۶۶ سوره انعام »
@ayehsobh
هر صبح یک آیه:
🌺اَعوذُ باللّهِ مِنَ الشَّیطانِ الرَّجیم🌺
«لِّكُلِّ نَبَإٍ مُّسْتَقَرٌّ ۚ وَسَوْفَ تَعْلَمُونَ»
هر خبرى قرارگاهى دارد، (و در موعد خود انجام مى گیرد.) و به زودى خواهید دانست!
(انعام/۶۷)
@ayehsobh
❇ تفســــــیر❇
در آیه بعد، با یک جمله کوتاه و پر معنى به آنها هشدار مى دهد، و به دقت در انتخاب راه صحیح دعوت مى کند، مى گوید: هر خبرى که خدا و پیامبر(صلى الله علیه وآله) به شما داده سرانجام در این جهان یا جهان دیگر قرار گاهى دارد، و بالاخره در موعد مقرر انجام خواهد یافت، و به زودى با خبر خواهید شد (لِکُلِّ نَبَإ مُسْتَقَرٌّ وَ سَوْفَ تَعْلَمُونَ).
* * *
مُسْتَقَرّ ممکن است، مصدر میمى باشد به معنى استقرار، و یا اسم زمان و مکان، به معنى محل استقرار.
در صورت اول خبر از اصل تحقق وعده هاى الهى مى دهد، و در صورت دوم خبر از زمان و مکان این وعده ها است. زمان و مکان، به معنى محل استقرار.
در صورت اول خبر از اصل تحقق وعده هاى الهى مى دهد، و در صورت دوم خبر از زمان و مکان این وعده ها است.
«تفسیر نمونه/ ذیل آیه ۶۷ سوره انعام »
@ayehsobh
هر صبح یک آیه:
🌺اَعوذُ باللّهِ مِنَ الشَّیطانِ الرَّجیم🌺
«وَإِذَا رَأَيْتَ الَّذِينَ يَخُوضُونَ فِي آيَاتِنَا فَأَعْرِضْ عَنْهُمْ حَتَّىٰ يَخُوضُوا فِي حَدِيثٍ غَيْرِهِ ۚ وَإِمَّا يُنسِيَنَّكَ الشَّيْطَانُ فَلَا تَقْعُدْ بَعْدَ الذِّكْرَىٰ مَعَ الْقَوْمِ الظَّالِمِينَ»
هرگاه کسانى را دیدى که آیات ما را استهزا مى کنند، از آنها روى بگردان تا به سخن دیگرى بپردازند و اگر شیطان تو را به فراموشی افکند، پس از یاد آورى با این گروه ستمکار منشین.
(انعام/۶۸)
@ayehsobh
❇ تفســــــیر❇
دورى از مجالس اهل باطل
از آنجا که بحث هاى این سوره بیشتر ناظر به وضع مشرکان و بت پرستان است در این دو آیه، به یکى دیگر از مسائل مربوط به آنها اشاره مى شود نخست به پیامبر(صلى الله علیه وآله) مى گوید: هنگامى که مخالفان لجوج و بى منطق را مشاهده کنى که آیات خدا را استهزاء مى کنند، از آنها روى بگردان تا از این کار صرف نظر کرده به سخنان دیگر بپردازند (وَ إِذا رَأَیْتَ الَّذینَ یَخُوضُونَ فی آیاتِنا فَأَعْرِضْ عَنْهُمْ حَتّى یَخُوضُوا فی حَدیث غَیْرِهِ).
🌼🌼🌼
گر چه در این جمله روى سخن به پیغمبر(صلى الله علیه وآله) است ولى مسلّماً این حکمخوض همان طور که راغب در کتاب مفردات مى گوید، در اصل به معنى وارد شدن در آب و راه رفتن (و شنا کردن) در آن است، ولى بعداً به ورود در سایر امور نیز گفته شده است، اما این کلمه در قرآن مجید بیشتر به وارد شدن در مطالب باطل و بى اساس اطلاق گردیده. اختصاصى به او ندارد، و تمام مؤمنان را شامل مى شود.
فلسفه این حکم نیز روشن است; زیرا اگر مسلمانان در مجالس آنها شرکت مى کردند، آنها براى انتقام گرفتن و ناراحت ساختن ایشان به سخنان باطل و نارواى خود ادامه مى دادند.
اما هنگامى که با بى اعتنائى از کنار آنها بگذرند، طبعاً سکوت خواهند کرد و به مسائل دیگر خواهند پرداخت; زیرا تمام هدف آنها ناراحت ساختن پیامبر(صلى الله علیه وآله)و مسلمین بود.
🌼🌼🌼
سپس اضافه مى کند: این موضوع به اندازه اى اهمیت دارد که اگر شیطان تو را به فراموشى افکند و با این گونه اشخاص سهواً همنشین شدى به مجرد این که متوجه موضوع گشتى فوراً از آن مجلس برخیز و با این ستمکاران منشین (وَ إِمّا یُنْسِیَنَّکَ الشَّیْطانُ فَلا تَقْعُدْ بَعْدَ الذِّکْرى مَعَ الْقَوْمِ الظّالِمینَ).
«تفسیر نمونه/ ذیل آیه ۶۸ سوره انعام »
@ayehsobh
هدایت شده از 🎯خواندنیها و 🎥 دیدنیها و 🔊 شنیدنیها
🌸 #رهبر_انقلاب :از ظهر عرفه تا غروب عرفه ساعات مهمی است؛ لحظه لحظهی اين ساعات مثل اكسير حائز اهميت است.
💚 #روز_عرفه را قدر بدانيد!
@Esteftaate_rahbar
هر صبح یک آیه:
🌺اَعوذُ باللّهِ مِنَ الشَّیطانِ الرَّجیم🌺
«وَ مَا عَلَى الَّذِينَ يَتَّقُونَ مِنْ حِسَابِهِم مِّن شَيْءٍ وَلَٰكِن ذِكْرَىٰ لَعَلَّهُمْ يَتَّقُونَ»
و(اگر) افراد با تقوا(براى ارشاد و اندرز با آنها بنشینند)، چیزى از حساب (و گناه) آنهابر ایشان نیست. ولى (باید تنها) براى یادآورى آنها باشد، شاید (بشنوند و) تقوا پیشه کنند.
(انعام/۶۹)
@ayehsobh
ارتباط با مدیر کانال:
@shahed
❇ تفســــــیر❇
در آیه بعد، یک مورد را استثناء کرده، مى فرماید: اگر افراد با تقوا براى نهى از منکر در جلسات آنها شرکت کنند، و به امید پرهیزکارى و بازگشت آنها از گناه، آنان را متذکر سازند، مانعى ندارد و گناهان آنها را بر چنین اشخاصى نخواهند نوشت; زیرا در هر حال قصد آنها خدمت و انجام وظیفه بوده است (وَ ما عَلَى الَّذینَ یَتَّقُونَ مِنْ حِسابِهِمْ مِنْ شَیْء وَ لکِنْ ذِکْرى لَعَلَّهُمْ یَتَّقُونَ).
براى این آیه تفسیر دیگرى نیز ذکر شده ولى آنچه گفتیم با ظاهر آیه و همچنین با شأن نزول آن سازگارتر است.
ضمناً باید توجه داشت تنها کسانى مى توانند از این استثناء استفاده کنند که طبق تعبیر آیه، داراى مقام تقوا و پرهیزگارى باشند و نه تنها تحت تأثیر آنها واقع نشوند، که بتوانند آنها را تحت تأثیر خود قرار دهند.
در ذیل آیه ۱۴٠ سوره نساء نیز مضمونى شبیه آیه فوق داشتیم و مطالب دیگرى در این زمینه بیان شد.
«تفسیر نمونه/ ذیل آیه ۶۹ سوره انعام »
@ayehsobh
هدایت شده از مؤسسه رهروان راه قرآن مبارکه
عید قربان زنده دارد یاد قربان گشتگان را
پاسداران و اسیران و به خون آغشتگان را
خیز و در این عید قربان سوی قربانگاه رو کن
معنی بیت و حرم را در شهادت جستجو کن
💐عید سعید قربان مبارک باد💐
@rahrovanraheqoran
هر صبح یک آیه:
🌺اَعوذُ باللّهِ مِنَ الشَّیطانِ الرَّجیم🌺
«وَذَرِ الَّذِينَ اتَّخَذُوا دِينَهُمْ لَعِبًا وَلَهْوًا وَغَرَّتْهُمُ الْحَيَاةُ الدُّنْيَا ۚ وَذَكِّرْ بِهِ أَن تُبْسَلَ نَفْسٌ بِمَا كَسَبَتْ لَيْسَ لَهَا مِن دُونِ اللَّهِ وَلِيٌّ وَلَا شَفِيعٌ وَإِن تَعْدِلْ كُلَّ عَدْلٍ لَّا يُؤْخَذْ مِنْهَا ۗ أُولَٰئِكَ الَّذِينَ أُبْسِلُوا بِمَا كَسَبُوا ۖ لَهُمْ شَرَابٌ مِّنْ حَمِيمٍ وَعَذَابٌ أَلِيمٌ بِمَا كَانُوا يَكْفُرُونَ»
و رها کن کسانى را که آیین (فطرى) خود را بازیچه و سرگرمى قرار دادند،و زندگى دنیا، آنها را مغرور ساخته. و با این (قرآن)، به آنها یادآورى کن، تا گرفتار (عواقب شوم) اعمال خود نشوند. (و در قیامت) جز خدا، نه یاورى دارند، و نه شفاعت کننده اى. و(چنین کسانى) هر گونه عوضى بپردازند، از آنها پذیرفته نخواهد شد. آنها کسانى هستند که به سبب اعمالى که انجام داده اند گرفتار شده اند. نوشابه اى از آب سوزان و عذاب دردناکى براى آنهاست. به سزاى این که کفر میورزیدند (و آیات الهى را انکار مى کردند).
(انعام/۷۰)
@ayehsobh