: امروز سالروز شهادت #میرزا_کوچک_خان جنگلی (ره) است، انسان عالِم و آزادهای که همه وجودش را در راه استقلال، آزادی و ایجاد جمهوری برگرفته از اسلام فدا کرد، لذا سخن را با سلام و صلوات به روح پرفتوح این اسطوره استقامت و پایداری آغاز میکنیم؛
ایران، در دوران قاجار، به واسطه تنپروری و تزلزل شاهان قاجاریه، تحت سیطرهی شدید بیگانگان قرار گرفت واین موضوع در وضعیت فرهنگی و اقتصادی ملت ایران نيز بهشدت تأثیر گذاشت و فشارهای سنگینی را بر مردم وارد نمود؛ در این شرایط سخت، یک روحانی جوان گیلانی به نام میرزا یونس که بعداً به «میرزا کوچک خان جنگلی» معروف شد، برای حفظ استقلال و آزادی به پاخاست و با قیام خود، امید را در دلِ ملت بزرگ ایران زنده کرد؛
البته در آن دوران، قیامهای دیگری هم ایجاد شد که امروز حتی اسمی از آنها نیز وجود ندارد! اما #نهضت_جنگل و میرزا کوچک خان جنگلی را، نه تنها همهی مردم ایران میشناسند، بلکه به وجود این روحانیِ مجاهد انقلابی، مباهات و افتخار میکنند.
اما سؤال مهم اینجاست که رمز این ماندگاری چیست؟
با نگاهی به تاریخ، باید راز ماندگاری قیام جنگل و میرزا کوچک خان جنگلی را در سه ویژگی خلاصه نمود:
ویژگی اول آنکه قیام جنگل در راه خدا و با «نیت الهی» بنیانگذاری شد و تا پایان عمر نیز میرزا کوچک خان همواره بر حفظ هدف و نیت قیام تأکید داشته و از انحراف آن جلوگیری نمود؛
ویژگی دوم را باید در «مردمی بودن» قیام میرزا دانست و به همین جهت این نهضت به بزرگترین قیام پس از انقلاب مشروطه مُبَدّل گردید؛
3️⃣سومین ویژگی قیام جنگل را نیز میبایست در «ویژگیهای شخصیتی رهبر این قیام» یعنی شخص میرزا کوچک خان جنگلی جستجو نمود؛ خصوصیاتی همچون: «تقوا و پیروی کامل از دستورات دین و مذهب، بصیرت و آگاهی، وطندوستی و احساس مسئولیت نسبت به هموطنان، آزادگی و عدم وابستگی به بیگانگان، شجاعت، ایثار و شهادتطلبی، و قدرت مدیریت و رهبری میرزا که همهی این ویژگیها باعث جاودانگی این قیام در طول تاریخ شده است.
چنانچه میرزا کوچک خان، مهمترین هدف قیام خود را پیادهسازی احکام دین اسلام در جامعه بیان کرده و همواره بهعنوان یک روحانی و عالِم دینی، دغدغهی دین داشت و از هر فرصتی برای پیادهسازی احکام و معارف دینی و آشنایی بیشتر مردم با مبانی مکتب حقه اهلبیت عصمت و طهارت علیهم السلام استفاده مینمود؛
او با تأکید بر لزوم توجه به ارزشهای اسلامی و ترویج فرهنگ ایثار و شهادتطلبی، تنها راه پیشرفت ایران را در گرو اجرای دقیق دستورات اسلامی از جمله: «استقلالطلبی و آزادی» در همه عرصهها میدانست، لذا در دوران قاجاریه که خفقان داخلی تحت استعمار شدید کشورهای خارجی شکل گرفته بود، میرزا با قیام جنگل، سعی در از بین بردن این استعمار و استبداد نمود و راه نجات کشور را در خودکفایی و عدم وابستگی به شرق و غرب معرفی کرد؛
این شخصیت ملی و مذهبی در انقلاب خود، همواره به مبحث «گسترش فرهنگ و عدالت اجتماعی» تأکید داشت، لذا با تأسیس مدارس مختلف و همچنین ایجاد نشریهای در کشور، جامعه آن دوران ایران را، از خفقان جهل و نادانی نجات داده و به سمت علم و آگاهی سوق داد؛
یکی دیگر از خصوصیات ویژه میرزا کوچک خان، توجه به مذاکره سیاسی و دیپلماسی خارجی اثرگذار در طراز ملی بود؛ او معتقد بود که اسلام، دین صلح و دوستی است لذا مذاکرهی با عزت و قدرت را در کنار مبارزهی پیروزمندانه، سرلوحهی کار خویش قرار داده و بر همین اساس، مذاکرات متعددی را با دولت مرکزی و حتی با انگلیس و روسیه انجام داد، اما در این مذاکرات، هرگز عزت و شرف و منفعت ملت ایران را فدای مصالح خود و توافق با هیچ فرد و دولت و کشوری ننمود.
آنچه گذشت، تنها بخش کوچکی از ویژگیهای «اسطوره استقامت و پایداری» سردار بزرگ جنگل و قیام ماندگار او بود که مسلماً حکایت کامل این عظمت در این مجال اندک نمیگنجد، اما سخن امروز را با کلام ارزشمند رهبر فرزانه انقلاب به پایان میبریم که فرمودند: «ما در دوران مبارزه خودمان، هر وقت نام میرزا کوچک خان را به یاد میآوردیم و شرح حال او را میخواندیم، نیرو میگرفتیم؛ او از همت و اراده و شخصیت و هویت خود خرج کرد، برای اینکه به یک نسل، هویت و شخصیت و نیرو و اراده ببخشد؛ این بسیار با ارزش است...» (سخنان معظمله مورخ ١٣٨٠/٠٢/١٢)
✍️ روحش شاد و نام و یادش همواره گرامی و جاودان، و راهش پر رهرو باد.
🆔 @az_hajqasem