مح❓چرا باید روزه بگیریم؟
🔸روزه یک مکتب عالی تربیتی و دارای آثار و اسرار زیادی است که درک طعم فقر و همدردی با مساکین و یادآوردن تشنگی و گرسنگی صحرای قیامت یکی از فلسفه های آن می باشد. همان گونه که هثام بن حکم از امام صادق(ع) درباره علت روزه پرسید، آن حضرت در پاسخ فرمود: «انما فرض الله الصیام لیستوی به الغنی و الفقیر...».(علامه جعفری، ترجمه و تفسیر نهج البلاغه، ج ۲۰، ص ۱۱۱).؛ بدان جهت خداوند متعال روزه را واجب کرده است که غنی و فقیر در احساس تلخی با هم شریک باشند... البته همنوایی با فقرا، چشیدن طعم گرسنگی و یادآوری روز قیامت یکی از حکمت ها است نه اینکه علت تامه برای وجوب روزه باشد تا با منتفی شدن آن، حکم روزه نیزمنتفی شود.با استفاده از آیات وروایات به سایر فلسفه و حکمت های روزه اشاره می نماییم:
🔺۱. از آیه وجوب روزه استفاده می شود که یکی از فلسفه های مهم روزه، تقوای الهی است.(بقره(۲)، آیه ۱۸۳). تقوایی که انسان را به کمال واقعی رسانده و در جوار محبوب قرار می دهد: «للذین اتقوا عند ربهم جنات تجری من تحتها الانهار»(آل عمران(۳)، آیه ۱۵). برای کسانی که تقوی ورزیده اند و در نزد پروردگارشان باغ های بهشتی است».روزه روح انسان را تلطیف، اراده او را قوى و غریزه هایش را تعدیل مى کند و به آدمى در مسیر تقوا و پرهیزگارى کمک مى کند.«یا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا کُتِبَ عَلَیْکُمُ الصِّیامُ کَما کُتِبَ عَلَى الَّذِینَ مِنْ قَبْلِکُمْ لَعَلَّکُمْ تَتَّقُونَ»؛ بقره(۲)، آیه ۱۸۳.
🔻۲. پیامبر اکرم(ص) (در هنگام معراج) عرض کرد: پروردگارا! نتیجه روزه چیست؟ خداوند فرمود: روزه حکمت را، و حکمت معرفت را و معرفت یقین را نتیجه می دهد.(محمدی ری شهری، میزان الحکمه، ج ۴، ح ۱۰۶۷۳). ۴. امام علی(ع) فرمود: «فرض الله الصیام ابتلاء لاخلاص الخلق»(همان، ج ۴، ح ۱۰۶۲۰).(خداوند روزه را برای آزمودن اخلاص مردم واجب نمود)، زیرا روزه نسبت به دیگر عبادات از این ویژگی برخوردار است که ریا به سختی می تواند، در آن راه پیدا کند. عبادتی که به صورت انجام فعل خاصی نیست، بلکه ترک و اجتناب از بعضی افعال است، طبیعی است که انسان در چنین عبادت ها بهتر می تواند اخلاص خود را آزمایش کند.
🔺۳. پیامبر گرامی اسلام(ص) به آثار جسمی روزه اشاره می فرماید: «صوموا تصحوا»(همان، ح ۱۰۶۲۷). روزه بگیرید تا سالم بمانید، امام علی(ع) هم می فرماید: «الصیام احد الصحتین»(همان، ح ۱۰۶۲۸). (روزه گرفتن یکی از دو سبب سلامتی است)روزه اثر بهداشتى و درمانى فراوان دارد و باعث سلامتى و تندرستى جسم مى گردد.الکسى سوفورین (دانشمند روسى) روزه دارى را طریق درمان بسیارى از بیمارى ها - از جمله کم خونى، ضعف روده ها، رماتیسم، نقرس، بیمارى هاى چشم، مرض قند و بیمارى هاى کلیه و کبد - مى داند.به نقل از: تفسیر نمونه، ج ۱، ص ۶۳۲.
🔻۴. روزه آرام بخش دل ها است.امام باقرعلیه السلام مى فرماید: «الّصیامُ وَ الْحَجُّ تَسْکینُ الْقُلُوبِ»؛ بحارالانوار، ج ۷۸، ص ۱۸۳
🔺۵. از تمامی آثار روزه می توان این مطلب را استفاده کرد که یکی از فواید بزرگ روزه تربیت روح و تقویت اراده و تعدیل غرایز انسانی است، روزه عامل پیروزی انسان بر حکومت عادت و شهوت است و انسان را از بردگی تمنیات نفسانی آزاد کرده و عواطف انسانی تسلیم در برابر فرامین الهی، اخلاص و یقین آدمی را تقویت می نماید. روزه علاوه بر این که موجب تقویت اراده و جلوگیری از هدر رفتن نیروها و فرو رفتن در مادیات می شود باعث می گردد انسان در طول روز توجه و تسلیم قلبی بیشتری به خداوند داشته باشد و ذره ای از خداوند غافل نگردد و کوچک ترین فعلی را - مانند رساندن غبار به گلو و... انجام ندهد، و در طی یک برنامه مستمر یک ماهه روح عبودیت و تسلیم در برابر مقررات الهی را در خود پرورش دهد، زیرا چه بسا انجام دادن کارهای به ظاهر کوچک مقدمه می شود برای انجام سنجش های بزرگ تر پس می توان از روزه به عنوان یک روش درمانی از نوع رفتار درمانی یاد کرد که برای تقویت اراده و روحیه تسلیم پذیری در برابر حق و مظاهر آن، روشن ترین برنامه را به کار گرفته است. بنابراین،روزه داراى حکمت ها و فوایدى است که برقرارى مساوات میان فقیر و غنى، چشیدن طعم گرسنگى، به یاد فقیران و محرومان یکی از آن هاست.
#مناسبت #ماه_مبارک_رمضان #پرسش_و_پاسخ
📖بعضى از عبادتها يك بعدى هستند يعنى فقط جنبه عبادى دارند (اطاعت امر خدا و تقرب به او ماهيت اصلى آنها را تشكيل مىدهد) مانند نماز. اما بعضى ديگر چند جنبه دارند مانند نماز جمعه و حج كه هم جنبه عبادى دارند و هم جنبه اجتماعى و سياسى. اما برخى ديگر جنبه هاى متعدد دارند، و روزه از جمله آنهاست. ماهيت اصلى روزه ماهيت عبادى است اما -برحسب روايات و يافته هاى علمى و تجربى جديد-، جنبه هاى ديگر نيز دارد كه از آنها به عنوان فوايد و حكمتهاى روزه ياد مى شود. مثلاً از نظر علمى ثابت شده است كه روزه به سلامت روزه دار كمك مى كند و باعث مى شود چربى ها و مواد زايد و مضرّ كه طى سال در بدن انباشته شده از بين برود و نوعى تصفيه و پاكسازى در بدن صورت بگيرد. در روايات نيز وارد شده است:
صُومُوا تَصِحُّوا.[1]
روزه بگيريد تا تندرست باشيد.
♦️در بعضى از روايات حكمت روزه تساوى بين فقير و غنى، و ايجاد حس همدردى در اغنيا نسبت به فقرا ذكر شده است.
هشام بن حكم مىگويد: از امام صادق(ع) درباره علت روزه پرسيدم، حضرت فرمود:
علت آن اين است كه فقير و غنى يكسان شوند، به اين صورت كه غنى هرگز درد گرسنگى را حس نمى كند تا به فقير ترحم كند زيرا او هرچه بخواهد به آن توانايى دارد، و برايش فراهم است، از اينرو خداوند خواست به وسيله روزه بين بندگانش تساوى برقرار كند و غنى نيز طعم تلخ گرسنگى را بچشد تا به تهديست ترحم كند و به گرسنه رحم آورد.[2]
در روايات، حكمتهاى ديگر نيز براى روزه ذكر شده است.[3] اما اگر كسى به اين انگيزه ها روزه بگيرد، روزه محسوب نمى شود، بلكه ماهيت اصلى روزه عبادى است و خداوند ثمره نهائى روزه را تقوا معرفى مى كند:
يا أيُّها الّذين آمنُوا كُتب عليكُمُ الصيام كما كُتب على الّذين من قبلكم لعلّكم تتّقون.[4]
: اى مؤمنان روزه بر شما مقرر شده، چنانكه بر امتهاى گذشته مقرر شده بود، باشد كه پرهيزكار شويد.
☑️رسول خدا(ص) فرمود: خوددارى از خوردن و آشاميدن كمترين چيزى است كه خداوند بر روزه دار واجب كرده است.[5]
☑️امام صادق(ع) فرمود: روزه فقط خوددارى از خوردن و آشاميدن نيست، بلكه وقتى كه روزه گرفتى بايد گوشَت، چشمت، زبانت، شكمت و ميل جنسى ات نيز (از گناه) روزه بگيرد، دستت را (از گناه) حفظ كن، شهوت خود را مهار كن، جز از سخن نيك زياد خاموش باش، و با خدمتگزارت مدارا كن.[6]
🔸پی نوشت ها
[1] مجلسی، بحارالانوار، تهران، المکتبة الاسلامیة، 1388 ق، ج 96، ص 255.
[2] صدوق، علل الشرائع، نجف، انتشارات المکنبة الحیدریة، 1383، ج 2، باب 108، حدیث 2، ص 79.
[3] همان، ص 78.
[4] سوره بقره، آیه 183.
[5] حرّ عاملی، وسائل الشیعه، بیروت، دار احیاء التراث العربی، 1391 ق، باب 117، ص 118، حدیث 11.
[6] همان، حدیث 10.
#مناسبت #ماه_مبارک_رمضان #منبر
🔷 نیت روزه
🔹 مسأله: در نیت روزه همین قدر کافی است که انسان قصد کند برای انجام فرمان خداوند از اذان صبح تا مغرب کاری که روزه را باطل می کند انجام ندهد و جاری کردن نیت بر زبان یا گذراندن از قلب لازم نیست.
🔹 مسأله: روزه دار شب اول ماه رمضان می تواند نیت کند که یک ماه را روزه بگیرد ولی بهتر است در هر شب ماه رمضان برای روزۀ فردای آن روز نیت کند.
🔹 مسأله: اگر روزه دار بداند ماه رمضان است و عمداً نیت روزۀ غیر رمضان کند، نه روزۀ رمضان حساب می شود و نه روزه ای که قصد کرده است.
🔹 مسأله: روزۀ شخصی که خوابیده است، اگر قبل از خواب نیت روزه را داشته صحیح است، اگرچه تمام روز را خواب باشد.
🔹 مسأله: اگر در روزۀ واجب معینی، مثل روزۀ ماه رمضان از نیت روزه گرفتن برگردد، روزه اش باطل است.
🔹 مسأله: کسی که خواب مانده یا مسافر بوده و نتوانسته روزه بگیرد اگر قبل از ظهر بیدار شود و یا مسافر به وطن یا محل اقامت ده روزه برسد اگر شرایط لازم روزه را دارا باشد، می تواند نیت روزۀ واجب کند و اگر بعدازظهر بیدار شود نمی تواند نیت روزۀ واجب کند.
🔹 مسأله: اگر کسی عمداً تا اذان ظهر نیت روزه ماه رمضان نکند باید قضای آن روز را بگیرد.
◽️ پرسش: شخصی نیت روزه مستحبی کرده ولی قبل از ظهر فهمید که روزۀ قضا بر ذمۀ او می باشد، آیا می تواند نیت روزۀ قضا کند؟
▫️ پاسخ: بله، می تواند.
🔹 مسأله: وقت نیت روزه معین غیر رمضان، همانند نیت روزۀ رمضان است که اگر عمداً تا پیش از اذان صبح نیت نکند، روزه اش باطل است.
🔹 مسأله: اگر برای روزۀ واجب غیر معینی، مثل روزۀ قضای رمضان یا روزۀ کفاره، عمداً تا نزدیک ظهر نیت نکند اشکال ندارد، بلکه اگر پیش از نیت، تصمیم داشته باشد که روزه نگیرد یا تردید داشته باشد که بگیرد یا نه، چنانچه کاری که روزه را باطل می کند انجام نداده باشد و پیش از ظهر نیت کند، روزۀ او صحیح است.
🔹 مسأله: وقت نیت روزۀ مستحبی از اول شب است تا موقعی که به اندازۀ نیت کردن به مغرب، وقت باقی مانده.
🔹 مسأله: اگر مریض پیش از ظهر ماه رمضان خوب شود و از اذان صبح تا آن وقت، کاری که روزه را باطل می کند انجام نداده باشد، باید نیت روزه کند و چنانچه بعد از ظهر بهبودی یابد، روزۀ آن روز بر او واجب نیست.
🔹 مسأله: در روزۀ ماه رمضان لازم نیست نیت را معین کند برخلاف روزۀ قضا و نذر و... که باید معین کند.
📚 ( احکام رمضان، صفحه 18)
#مناسبت #ماه_مبارک_رمضان #احکام
🔷وقت افطار
🔻پرسش: روزه را چه وقت باید افطار کرد؟
🔺پاسخ: هنگامی که مغرب شرعی باشد و بتوان نماز خواند؛ البته انسان باید به رسیدن وقت مغرب یقین یا اطمینان داشته باشد و نمی توان تنها به شنیدن صدای اذان اکتفا کرد، بلی اگر مطمئن باشد که اذان را دقیقاً در وقت شرعی می گویند می تواند افطار کند، ولی بهتر است همیشه چند دقیقه بعد از اذان، افطار نماید تا یقین حاصل کند که قبل از وقت، افطار نکرده است.
🔻پرسش: آیا با شروع اذان مغرب رادیو و تلویزیون، افطار روزه جایز است؟
🔺پاسخ: همه مراجع به جز آیت الله بهجت: اگر یقین دارید با اذان رادیو و تلویزیون وقت داخل شده، اشکال ندارد.
آیت الله بهجت: به محض اینکه قرص خورشید در افق پنهان شود، افطار روره جایز است، ولی احتیاط مستحب آن است که مدتی صبر کند تا سرخی طرف مشرق از بین برود.
🔹مسأله: اگر روزه دار به گفتۀ کسی که می گوید مغرب شده افطار کند و بعد معلوم شود مغرب نبوده قضا و کفارۀ روزه بر او واجب است، ولی اگر خبر دهنده عادل بوده، فقط قضای آن روز واجب است.
📚(احکام رمضان، صفحه 22) #مناسبت #ماه_مبارک_رمضان #احکام
🔷روزه های واجب
🔹1.روزۀ ماه مبارک رمضان؛
🔹2. روزۀ قضا ؛
🔹3. روزۀ کفاره؛
🔹4. روزه های قضا شده پدر که بر پسر بزرگتر واجب می شود؛
🔹5. روزۀ آخرین روز ایام اعتکاف؛
🔹6. روزۀ بدل از قربانی در حج تمتع؛ 🔹7. روزۀ نذر.
🔻پرسش: کسی که در ماه رمضان در سفر است، آیا می تواند نذر کند روزه بگیرد؟
🔺پاسخ: خیر، جایز نیست.
🔻پرسش: آیا می توان در سفر، نذر روزۀ مستحبی کرد؟ مثلاً در راه مشهد یا پس از رسیدن به آنجا بدون قصد اقامت نذر روزۀ مستحبی کرد؟
🔺پاسخ: آیات عظام امام، تبریزی، صافی، فاضل نوری و وحید: در مسافرت نذر روزه جایز نیست.
آیات عظام بهجت، خامنه ای و سیستانی: آری، در مسافرت نذر روزه جایز و صحیح است.
آیت الله مکارم: در مسافرت نذر روزه اشکال دارد و اگر نذر کرد، احتیاط واجب آن است که به نذر خود عمل کند.
🔻پرسش: آیا می توانیم پیش از سفر در وطن خود، نذر کنیم که در سفر روزۀ مستحبی بگیریم؟
🔺پاسخ: آری، این نذر صحیح است.
📚( احکام رمضان، صفحه 23)
#مناسبت #ماه_مبارک_رمضان #احکام
🔷روزه های حرام
🔹1. روزۀ عید فطر و قربان
🔸مسأله: روزۀ عید فطر و قربان حرام است، و نیز روزی را که انسان نمی داند آخر شعبان است، یا اول رمضان اگر به نیت اول رمضان روزه بگیرد حرام می باشد.
🔹2. روزۀ یوم الشک
🔸 مسأله: روزی را که انسان شک دارد آخر شعبان است اول رمضان واجب نیست روزه بگیرد و اگر بخواهد روزه بگیرد نمیتواند نیت روزۀ رمضان کند، ولی اگر نیت روزۀ قضا و مانند آن بنماید، چنانچه بعد معلوم شود ماه رمضان بوده از رمضان حساب می شود.
🔸مسأله: اگر در روزی که شک دارد آخر شعبان است به نیت روزۀ قضا یا مستحبی و مانند آن روزه بگیرد و در بین روز بفهمد که ماه رمضان است باید نیت روزۀ رمضان کند.
🔹3. روزۀ مریض و هر کسی که روزه برایش ضرر دارد
🔸مسأله: کسی که می داند روزه برای او ضرر ندارد، اگرچه دکتر بگوید ضرر دارد باید روزه بگیرد و کسی که یقین یا گمان دارد که روزه برایش ضرر دارد اگرچه دکتر بگوید ضرر ندارد، باید روزه نگیرد و اگر روزه بگیرد صحیح نیست مگر آنکه به قصد قربت بگیرد و بعد معلوم شود ضرر نداشته.
🔸 مسأله: اگر انسان احتمال بدهد که روزه برایش ضرر دارد و از آن احتمال، ترس برای او پیدا شود چنانچه احتمال او در نظر مردم بجا باشد، نباید روزه بگیرد و اگر روزه بگیرد صحیح نیست مگر آن که به قصد قربت گرفته باشد و بعد معلوم شود ضرر نداشته.
🔸 مسأله: کسی که عقیده اش این است که روزه برای او ضرر ندارد، اگر روزه بگیرد و بعد از مغرب بفهمد روزه برای ضرر داشته، باید قضای آن را به جا آورد.
🔹4. روزۀ مسافر مگر در مواردی که استثناء شده، همچون دائم السفر
🔹5. روزۀ سکوت
روزۀ صمت سکوت، پرهیز از مفطرات هشت گانه و پرهیز از سخن گفتن است. این روزه، در شریعت حضرت موسی در میان بنی اسرائیل شناخته شده بود. ولی این امر در شریعت اسلام یکی از محرمات شمرده شده است. نیت سکوت و حرف نزدن اگرچه در بعضی از روز باشد حرام است، البته اگر بدون نیت حتی تمام روز سکوت کردن مانعی ندارد.
🔹6. روزۀ وصال
یعنی روزه دار نیت کند روزه اش را به روز بعد متصل کند، البته اگر بدون نیت وصال باشد مانعی ندارد.
🔸مسأله: اگر زن به واسطه گرفتن روزۀ مستحبی، حق شوهرش از بین برود و همچنین اگر شوهر او را از گرفتن روزۀ مستحبی جلوگیری کند، بنا بر احتیاط واجب باید خودداری کند.
📚( احکام رمضان،صفحه 25)
#مناسبت
#ماه_مبارک_رمضان
#احکام
🔷روزه های مستحب
♦️روزۀ تمام روزهای سال به غیر از روزهای حرام و مکروه، مستحب است، ولی برای برخی از روزه ها بیشتر سفارش شده که عبارت است از: تمام ماه رجب و شعبان، عید غدیر، روز مبعث، میلاد پیامبر و...
🔸مسأله: کسی که روزۀ قضا داشته باشد نمی تواند روزۀ مستحبی بگیرد.
🔻پرسش: آیا کسی که روزه واجب بر عهده اوست می تواند روزۀ مستحبی به جا آورد؟
🔺پاسخ: کسی که روزۀ قضا، یا روزۀ واجب دیگری دارد، نمی تواند روزۀ مستحبی بگیرد و چنانچه فراموش کرده باشد و قبل از ظهر یادش بیاید، می تواند نیت خود را به واجب برگرداند و اگر بعد از ظهر یادش بیفتد روزه اش باطل است.
🔻پرسش: آیا روزۀ مستحبی را می توان در سفر گرفت؟
🔺پاسخ: نمی شود مگر اینکه نذر کرده باشد در سفر روزه بگیرد یا نذر کرده باشد روز معین را چه در سفر و چه در حضر روزه بگیرد.
📚(احکام رمضان، صفحه 28)
#مناسبت
#ماه_مبارک_رمضان
#احکام
⬛️ایام شهادت جانسوز اول مظلوم عالم امیرالمومنین حضرت علی علیه السلام را به محضر مقدس حضرت بقیه الله الاعظم عج الله و همۀشیعیان حضرت تسلیت عرض می نماییم.🖤🖤 #مناسبت #شهادت_امام_علی(ع) #ماه_مبارک_رمضان
🔷معیار زکات فطر
🔹فطره در لغت چند معنا دارد که مهم ترین آنها خلقت و اسلام است و در اصطلاح، عبارت است از زکاتی که هر مسلمان برای خود و هرکس که نان خور او محسوب شود، به مستحق می پردازد و زمان ادای آن مغرب روز آخر ماه رمضان تا ظهر روز عید فطر می باشد.
🔸پس از پایان ماه مبارک رمضان یعنی در شب عید فطر افرادی که دارای شرایط لازم باشند باید زکات فطر بدهند.
🔹میزان در قیمت فطریه قیمت زمانی است که می خواهد بپردازد، نه زمانی که واجب شده و همچنین میزان قیمت مکانی است که می خواهد بپردازد نه مکانی که زکات فطر بر او واجب شده است.
🔸فقیری که فطریه به او می دهند واجب نیست عادل باشد ولی احتیاط واجب آن است که به کسی که آشکارا معصیت می کند مثل اینکه نماز نمی خواند فطریه ندهند.
🔹روزه دار بودن از شرایط وجوب زکات فطر نیست، پس پرداخت فطریه بر کسانی هم که روزه نیستند واجب است.
🔻پرسش: اگر زن به جهت نیاز شوهر در تأمین مخارج زندگی کمک کند چه کسی باید زکات فطر آنها را بدهد؟
🔺پاسخ: همه مراجع: باید خودش فطریه اش را بدهد. 📚( احکام رمضان، صفحه 119)
#مناسبت #ماه_مبارک_رمضان #عید_فطر #احکام