@baaz_arbaeen | …باز، اربعین

🎧 «خوبان بهشتی یا تاریخ‌سازان حسینی» ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ #پادکست 🎙️ استاد طاهرزاده ⌛ ۶ دقیقه 🗓 ۶ شهریور ۱۴۰۲ @baaz_arbaeen | …باز، اربعین

— ۱۳ — هنگام تنگدستی، در عیش کوش و مستی… ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ (استقبالی از پادکست سکرات ایمان در این زمان) بچه‌ها را که دیده‌اید؛ گاهی -فی‌المثل در نوروز و وقتِ عیدی‌گرفتن- می‌افتند در فازِ پول جمع‌کردن و هزارتومان هزارتومان روی هم می‌گذارند و هر روز دوباره هزار بار همه‌اش را می‌شمارند تا ببینند چه قدر شده… گویی پس از مدتی احساس می‌کنند چیزی جمع نکرده‌اند، پس دوباره می‌روند سراغشان و می‌شمارند و یک‌به‌یکشان را نگاه می‌کنند تا فراموش نکنند این‌ها را جمع کرده‌اند و بی‌حاصل نیستند… من نیز همان بچه‌ام؛ چند پشیز دستاورد خیالی زندگی‌ام را گذاشته‌ام جلوی چشمم و مدام بزرگش می‌کنم و مدام مرورش می‌کنم تا مبادا لحظه‌ای احساس کنم خالی و پا در هوایم… تا ببینم چیزی ندارم… آه! همه‌اش بادِ هواست… لحظهٔ مرگ چه خواهد شد؟ این همه جدایی و این همه تعلّق… خدایا! هم آن بچه، هم من، خوب می‌دانیم که این‌ها که می‌شماریم مال ما نیست… و الّا این قدر نمی‌شمردیمشان… اگر خیالمان راحت بود که مال ماست، این قدر بلاوقفه نمی‌شمردیمشان… نمی‌دانم از دولتِ فقر چه کم دیده‌ام که به بیابانِ تصاحب و تملّک پناه می‌برم و از رهایی چه بدی دیده‌ام که سفت به چیزها می‌چسبم و چه از مرگ، تلخی دیده‌ام که آن قدر زندگی را شیرین می‌کنم که دلِ مرا بزند؟ عجیب است داستان بشر! بی‌چیز پا می‌گذارد در این دنیا و عمری دنبال چیزها می‌دود تا در آخر یا ببیند یا نشانش دهند که باز هیچ نداشته و ندارد… چه دانم نیستم؟ هستم؟ ولیک این مایه می‌دانم / چو هستم، نیستم ای جان ولی چون نیستم، هستم… بیخیال! دلم نمی‌خواهد اگر فقر را هم نمی‌بینم، دم از داشتنش بزنم… و نمی‌خواهم به دروغ این را هم تصاحب کنم… اما چه کنم؟ چرا وقتی هیچ ندارم، بیشتر هستم… چرا وقتی چیزی نیست که به آن آویزان شوم، گویی تازه وجودی در من دمیده می‌شود… چرا وقتی مستم، این قدر حاضرم…؟ مگر انسان چیزی جز نسبت و طلب و انس و محبت است؟ مگر چیزی جز تعلّق است؟ پس چه چیزی در او جز «جریان» و «رؤیت» معنا می‌دهد؟ ما زندگی را سفت می‌چسبیم و می‌میریم و می‌گندیم، و آنگاه که رهایش می‌کنیم، جریان می‌یابیم و زنده می‌شویم… اینجاست که آیهٔ «فإذا فرغت فانصب» در گوشم طنینی می‌گیرد و پژواک می‌شود… «فإذا فرغت فانصب»… «فإذا فرغت فانصب»… تا به جایی رسیدی، بدون مکث راه بیفت… آخر اگر دستاورد ما چیزها بودند، چرا باید بعد از هزارجان‌کندن و به‌کف‌آوردن چیزهایی عظیم و سهمگین، پنج دقیقه هم استراحت نکنیم و باز راه بیفتیم…؟ مثل این است که کسی صدهامیلیارد تومان پول داشته باشد و باز به او بگویی صبح زود باید بروی سرِ کار… می‌دانی یعنی چه؟ یعنی همیشه موجودی حسابت صفر است… هرچند از سرِ عجیبی‌اش گویی می‌تواند میلیاردها‌تومان تراکنش داشته باشد… پس کاری که با این حساب عجیب معنا می‌دهد انجام دهی، این نیست که چیزی جمع کنی که همیشه صفر است، بلکه این است که جریان یابی و تراکنش ایجاد کنی… می‌دانید؛ می‌توانم بنشینم برای دوری و بی‌مایگی‌ام حسرت بخورم و گریه کنم… چنانکه سال‌ها چنین کردم… اما فهمیده‌ام این رَویه ظاهرش ناراحتی از خودخواهی و تبرّی از آن است اما باطنش عین خودخواهی و چسبیدن به آن است… به قول خواجه: هنگام تنگدستی، در عیش کوش و مستی کاین کیمیای هستی، قارون کند گدا را کشتی‌شکستگانیم، ای باد شُرطه برخیز باشد که باز بینیم دیدار آشنا را چه قدر قشنگ گفته! «هنگام تنگدستی، در عیش کوش و مستی»، اگر دور و بی‌مایه‌ای حرص نخور، بردار جامی و خم کن شراب را… این، کیمیایِ هستیِ انسان است. این، آن چیزی است که به انسان حضور می‌دهد و مسِ غلیظش را به طلای لطیفی بدل می‌کند؛ مستی و نیستی! الآن هم که میخانهٔ «اربعین» به راهست و مستی سهل‌ترین کار… تنها باید راهی بجویم و خودم را گوشه‌ای از این کاروان جا کنم… از گریه‌های متافیزیکی و آه‌های خودخواهانه دست بردارم و تنها نظاره کنم… نظاره کنم این تصویر مست‌کننده را… این اقیانوس یگانگی را… این کشتی نجات را… و زیر لب زمزمه کنم: منم که دیده به دیدار دوست کردم باز چه شکر گویمت ای کارساز بنده‌نواز نیازمند بلا گو رخ از غبار مشوی که کیمیای مراد است خاک کوی نیاز ز مشکلات طریقت عنان متاب ای دل که مرد راه نیندیشد از نشیب و فراز طهارت ار نه به خون جگر کند عاشق به قول مفتی عشقش درست نیست نماز در این مقام مجازی بجز پیاله مگیر در این سراچهٔ بازیچه غیر عشق مباز ✍ چرک‌نویس @baaz_arbaeen | …باز، اربعین

— ۱۴ — بسم رب الحسین علیه‌السلام باز اربعین است و ز گريه مردم چشمم نشسته در خون است ببين که در طلبت حال مردمان چون است در روزگاری که گرمای هوا شدید شده و به چشم عاقلانهٔ جهان، زمین هم تاب و تحمل بشر را ندارد؛ و صدای نیما یوشیج از بیکرانه‌ی تاریخ به گوش می‌رسد که «هوا بس ناجوانمردانه سرد است»… گویا فریادِ نیست‌انگاری، زمین‌گیری عجیبی ایجاد کرده… برای غرب توسعه‌یافته و برای شرق شهره به سنت و عشق و توسعه‌نیافته و… و انسان این تاریخ از شدت دردِ گم‌کردن خویشتنِ خویش و در تمنای نهایتِ خویش دردمندانه به خشم و گاهی یأس رسیده و هر روز به نوعی فریاد می‌کشد یا بر سر دیگران یا بی‌صدا بر سر خویش و… اما باز هم نسیمی روح‌افزا و حیات‌بخش از جنس عشق همه ظلمت‌ها را کنار می‌زند و عالم را به هم می‌ریزد، نه که فکر کنی فقط نسیم است نه، کار به زندگی و زمین و انسان‌ها رسیده… انسان‌هایی در تمنای ابرمردان جوانمرد تاریخ… در حیرت این احوالیم که با مردمی مواجه می‌شویم که مست می حضرت عشق و ابن العشق، خوش‌مستی می‌کنند و زندگیِ دیگر می‌سازند برای مستانی دیگر… اینجا زمین گرم است و حرارت هوا بالاست ولی از گرمای عشق و محبت این مستان می ناب حسینی؛ و خنک و سرد است می جان‌فزایشان... این چه دیاری است که گرما و سرمایش روح‌افزاست و کمیت و کیفیت هم با سر انگشتان او شکلِ دیارِ یارِ غریب و مهدیِ جان‌ها را گرفته است و عالمی را حیرانِ تو کرده است، ای جانِ جانِ انسان، ای جان‌ترین جان‌ها... معرفت و فكر؛ و محبّت و قلب؛ و عمل و تقوا، مركب‌هايى هستند كه با بلاى خدا و امتحان او همراه شدند و تو را رساندند به سیدالشهدائی و همه ی آن حضورهایی که در میدان عشقبازی تو فدایی عشق شدند، امروز سیلی خروشان شده که گرمای عشقش زمین را بی‌تاب کرده و از مرز یک شهر و یک ایالت گذشته، جهانی می‌خروشد و می‌رود، نمی‌دانم بگویم بعد از قرن‌ها، تبر ابراهیم خلیل علیه‌السلام است که به دست تو بتهای عظیم تاریخ را می‌شکند یا کشتی نوح عزیز علیه‌السلام است که در اقیانوس بیکران خون تو و عزیزانت سفینة‌النجاة تاریخ شده یا عصای موسی کلیم علیه‌السلام که به دستان تو به زمین خورده و اژدهایی شده که در حال بلعیدن همه‌ی ریسمان‌های کید و مکر و سحر شیطان و انسان‌نماهای تاریخ است یا نفس عیسی روح‌الله علیه‌السلام است که با نفس و نوای روحانی تو قلب و عقل و جان مُرده بشر مدرن را زنده می‌کند یا وجود مقدس محمد مصطفی صل‌الله‌علیه‌و‌آله و‌سلم است که با تمام صفای حرکات و سکنات قدسی‌ات جاهلیت مدرن را به زانو در آورده و انسان را به مقام خلیفة‌اللهی می‌رساند… وای که قصه‌ی اربعین‌ات، ربیعی شده بر جان‌های جویای حقیقت و عشق و… باز همه حیران شده‌اند و منتظر… انتظار شناور شدن در اربعینی دیگر، تپش قلب‌هایمان را به شماره می‌اندازد و چشمانمان را با اشک تو می‌شوید و گوش‌هایمان را حساس می‌کند به شنیدن صداهای دیار تو که دیگر در یک شهر نیست و یک روز نیست… امیدمان به کرم و لطف مادرانه‌ی بیکرانه‌ی توست تا از حکمت جاودانه‌ات و بصیرت بیکرانه‌ات و عشق‌بازی بی‌مانندت… بر همهٔ طالبان حق و حقیقت بنوشانی و بخری که رقیه‌ات باشیم یا سکینه‌ات یا زینب‌ات باشیم و در حیرت‌انگیزترین لحظات تاریخ، پیرو راستین‌ات در رکاب عاشق‌ترین منتظر تاریخ… ✍ در انتظار خورشید @baaz_arbaeen | …باز، اربعین

— ۱۵ — کَانّی غداهَ البین یومَ ترحّلُوا لَدی سَمُراتِ الحیِّ ناقِفُ حَنظَل تو گویی در سپیده‌دمِ (بین) پای درختان سمره حنظل می‌شکافم همان روزی که کوچ کردند و من هنوز در این بینم میانِ رفتن و نرفتن شب‌ها دردِ شکّ می‌کشم و روز را اشکِ عجز می‌گریم دوست دارم همین میان بمانم نه وصلی که باشدم و نه فراقی ✍ شهاب‌الدین کرمانی @baaz_arbaeen | …باز، اربعین

— ۱۶ — گاهی بدجور زیر بار مادری می‌شکنم… آنگاه که تمام معادلات هندسه‌ی مادری‌ام به هم می‌ریزد… آنگاه که نه صغری و کبری‌های منطقی جواب می‌دهد و نه معادلات چند مجهولی ریاضی! میان تمام آموخته‌هایم می‌گردم تا شاید چاره‌ای پیدا کنم اما… این از آن معادلات پیچیده‌ای‌ست که در هیچ کتابی نخوانده‌ام! آخر کجای مسئله‌های ریاضی، xوyوz این قدر بدقلقی می‌کردند؟؟ پاسخ x را می‌یابی y بی‌قراری می‌کند! y را ساکت می‌کنی، صدای جیغ z به هوا می‌رود، z را به هزار ترفند آرام می‌کنی که ناگهان q کارخرابی می‌کند و تا به مباحث پوشکیش رسیدگی کنی بااااز x و y و z به جان هم می‌افتند و این وسط هم q گریه‌ی بی اماااان و تو می‌مانی و این معادلهٔ هزارمجهولی و مجهول‌های هزار مشکله و مشکلات حل‌نشده و این هندسه‌ی درهم‌ریخته‌ی مادری! آنگاه که مستاصل می‌شوی و دوست داری هزاران بد و بیراه نثار تمام علومی کنی که فقط نظری مادری‌کردن را آموختند اما یکبار در این ورطهٔ هولناک وارد نشدند و از دور، فلان نسخه را پیچیدند! حالا کجا نشستند؟ حالا که هیچ‌کدام از صفحات کتابشان جواب آشفتگی مرا نمی‌دهد… دست به دامان تلویزیون می شوم تا شاید او عصای دست مادری‌ام شود! اما… آه و صد آه! همین حسرت را کم داشتم میان این آشفته‌بازار مادری‌ام… کاش مسئولین رسانه کمی از حال دل من خبر داشتند و این قدر دم‌به‌دم، کانال به کانال، زائران کوی بهشت را به رخ مادری‌ام نمی‌کشیدند… نمی‌دانند چه قدر سخت است برای مادری که فرزندان کوچک قد و نیم قد از سر و کولش بالا می‌روند و در همان حال حسرت کربلای نرفته‌اش در مقابل چشمانش، پا به پای زائران حسین، رژه می‌رود و آتشی می‌شود بر قلبی که تحت فشار است زیر بار مادری و دستش کوتاه از هم‌قدم‌شدن با عاشقان حسین… مادری که سال‌هاست محروم شده و سهمش از کربلا، کاسهٔ آبی شده که پشت سر کربلایی‌ها می‌ریزد تا بی‌خطر باشد زیارتشان… ناخودآگاه اشک بر گونه‌هایم جاری می‌شود و رؤیای زیارت، داغی می‌شود بر قلب سوخته‌ام… انگار غم قلب دلتنگم، بر تمام خانه احاطه کرد که فرزندانم متحیر شدند از اشک مادر و یک گوشه ساکت و آرام نشسته‌اند به تماشای مادری که حالا عصبانیتش را فراموش کرده و غرق حسرت است از این جاماندن… با نوازش کودکانهٔ یکی از فرزندانم به خود می‌آیم که مشغول پاک‌کردن اشک‌هایم شده… دختر کوچکترم با نگرانی به من چشم دوخته و با احتیاط می‌پرسد: از دست ما گریه می‌کنید؟ که خواهر بزرگترش لب می‌گشاید: نه، برای کربلا، برای امام حسین… فرزندم که در حال نوازش من بود آرام می‌گوید: من به حضرت فاطمه گفتم به شما کربلا جایزه بدن، شما خیلی مامان خوبی هستید… لبخند بر لبانم می‌نشیند از شنیدن نام حضرت مادر… قربان نامش… چه خوب معادلهٔ چندمجهولی مرا حل کردند این مادر و پسر… حالا در سکوت خانه، چه شیرین خوابیده طفل در گهواره‌ام… فدای طفل در گهواره‌ات حسین! و من که حالا آسوده شده‌ام از دغدغه‌های مادرانه، زیر لب زمزمه می‌کنم: یا فاطمة الزهرا حسرت و خستگی‌ام نذر ظهور پسرت… خودت فرزندانم را برای سربازی فرزندت آماده ساز که من توانی ندارم جز به لطف شما… خودت مادری را یادم بده که سخت محتاجم! می‌دانم به حرمت مادری برای یاران مهدی‌ات، نام مرا نیز در لیست زائران فرزندت حسین می‌نویسی!       فدای تو ای حضرت مادر… ای تکیه‌گاه خستگی‌های مادرانه‌ام… ✍ آينــــــــــﮫ (@Ayenehmadari) @baaz_arbaeen | …باز، اربعین

@baaz_arbaeen | …باز، اربعین

@baaz_arbaeen | …باز، اربعین

@baaz_arbaeen | …باز، اربعین

— ۱۷ — باز این چه شور و شیدایی در عالم است! آری شور و شیدایی که با شعوری وصف‌ناشدنی و در عین حال خفا و پنهانی در هم آمیخته است. به راستی چنین شور و شیدایی از کجا نشأت گرفته و چه سرآغازی دارد؟ سؤالی که بر خلاف همیشه می‌خواهم در سؤال‌بودنش بماند و هیچ موقع جوابی کف دستم نگذارد زیرا آن موقعْ مرگم است که مرا در بر می‌گیرد و از نقطهٔ نمی‌دانم و سرآغاز فرسنگ‌ها دور کرده است و هر لحظه دور‌شدن از نمی‌دانم غوطه‌ور‌شدن در نیهیلیسم تاریخی است. و حال که مولایمان "حسین" این‌قدر صمیمی  و مثل همیشه با دستی گشاده ما را به خود فراخوانده به دنبال جواب‌بودن سیر‌کردن در متافیزیک و راضی‌شدن به انتزاعیاتی است که سرخوشی در وهمیات را به دنبال دارد… ✍ معمای هستی @baaz_arbaeen | …باز، اربعین

@baaz_arbaeen | …باز، اربعین