بسم الله
#با_مترجمان_نهج، شماره 7
🌾🌺💐🌺🍃
👈#کلمه_العفة (شماره 2)
چنانکه گذشت (#با_مترجمان_نهج، شماره 6) کلمه عفّت در عربی به معنای "خودداری از هر عمل قبیح" ولی در فارسی به معنای پاکدامنی و خودداری از گناهان جنسی به کار میرود. در متن نهج البلاغه کلمه عفت یا مشتقات آن به معنای عربی خودش به کار رفته و نباید به معنای عفیف فارسی (که اخص از آن است) برگردانده شود. نمونههای زیر را مرور میکنیم👇👇👇:
👈یکم) أَجْسَادُهُمْ نَحِيفَةٌ وَ حَاجَاتُهُمْ خَفِيفَةٌ وَ أَنْفُسُهُمْ عَفِيفَةٌ (#خطبه193)
[انسانهای متقی] پیکرهایشان لاغر خواستههایشان اندک و جانهایشان "ترک کننده هر عمل زشتی" است.
متاسفانه بسیاری از مترجمان عفیفه را که به معنای ترک کننده هر عمل قبیح است، به معنای پاکدامنی (که ترک فقط نوع خاصی از عمل قبیح است) برگرداندهاند. 😯
👈دوم) مَا الْمُجَاهِدُ الشَّهِيدُ فِي سَبِيلِ اللَّهِ بِأَعْظَمَ أَجْراً مِمَّنْ قَدَرَ فَعَفَّ... (#حکمت473)
مجاهدی که در راه خدا شهید میشود از کسی که بتواند [عمل قبیحی انجام بدهد] ولی [از آن] خودداری بکند اجرش عظیمتر نیست.
کلمهی «عفَّ» در اینجا به معنای خودداری از هر عمل قبیحی است که توسط مترجمان به پاکدامنی برگردانده شده است. 😧
👈سوم) أَلَا وَ إِنَّ إِمَامَكُمْ قَدِ اكْتَفَى مِنْ دُنْيَاهُ بِطِمْرَيْهِ وَ مِنْ طُعْمِهِ بِقُرْصَيْهِ أَلَا وَ إِنَّكُمْ لَا تَقْدِرُونَ عَلَى ذَلِكَ وَ لَكِنْ أَعِينُونِي بِوَرَعٍ وَ اجْتِهَادٍ وَ عِفَّةٍ وَ سَدَاد (#نامه45)
بدانید که امامتان از دنیای خودش به دو قطعه لباس کهنه و از خوراکش به دو قرص نان اکتفا کرده است. بدانید که شما نمیتوانید چنین باشید ولی مرا با ورع و اجتهاد و عفت و سداد یاری کنید.
چنانکه پیشتر بررسی شد (#با_مترجمان_نهج، شماره 2) اجتهاد همان عبادت فراوان (کوشش در عبادت) است که متاسفانه مترجمان آن را به تلاش و کوشش برگرداندهاند!! و عفت نیز به معنای پرهیز از هر عمل قبیحی است که مترجمان آن را به پاکدامنی برگرداندهاند😦
#کلمه_عفت
#کلمه_اجتهاد
@Banahjolbalaghe
بسم الله
#با_مترجمان_نهج، شماره 11
🌾🌺💐🌺🍃
کلمه صورت در عربی و فارسی
در زبان عربی دو کلمه داریم یکی «الصورة» و دیگری «الوجه». کلمه صورة در عربی به معنای هیأت ترکیبی ظاهری هر موجود است که با چشم دیده میشود (ن ک: راغب) اما کلمه وجه به معنای چهره و همان چیزی است که ما در فارسی به آن صورت میگوییم. مثلا وقتی قرآن کریم میفرماید: «في أَيِّ صُورَةٍ ما شاءَ رَكَّبَك» (انفطار: 8) منظور از "صورة" چهره نیست بلکه همان ترکیب ظاهری و تناسبی است که خداوند در پیکر انسان به وجود آورده است. اغلب مترجمان قرآن و نهج البلاغه این کلمه و مشتقات آن را دقیق ترجمه نکردهاند.
👈چند نمونه⬇️⬇️
⬅️مثلا در نهج البلاغه آمده است: «خَلَقَ مَا خَلَقَ فَأَقَامَ حَدَّهُ وَ صَوَّرَ فَأَحْسَنَ صُورَتَه» (#خطبه193) در اینجا نیز «صَوّرَ» همان صورت دادنِ عربی است که به معنای «دادن پیکر متناسب» است و اختصاص به چهره ندارد در حالی که بسیاری از مترجمان آن را به چهره و صورت فارسی برگرداندهاند. 😯
⬅️در ترجمه عبارت «جَعَلَ لَكُمْ ... أَشْلَاءً جَامِعَةً لِأَعْضَائِهَا مُلَائِمَةً لِأَحْنَائِهَا فِي تَرْكِيبِ صُوَرِهَا» (#خطبه83) #دشتی نوشته است: «و هر عضوى از بدن را اجزاء متناسب و هماهنگ عطا فرموده تا در تركيب ظاهرى صورتها و دوران عمر با هم سازگار باشند»روشن است که این ترجمه ترجمه دقیقی نیست😯 اما در ترجمه #آیتی هیچ خبری از کلمه صورت نیست؛ وی نوشته است: «اندامهايى بخشيد كه خود اجزايى در بر دارند و هر يك از اندامها را در جاى مناسب خود قرار داد، در تركيب خاص خود و بر دوام.»👌
⬅️البته در #خطبه1 #قرینه_سیاق نشان میدهد کلمه صورت به معنای صورتِ فارسی نیست، لذا اغلب مترجمان دچار اشتباه نشدهاند؛ در این خطبه درباره خلقت انسان، آمده است: «فَجَبَلَ مِنْهَا صُورَةً ذَاتَ أَحْنَاءٍ وَ وُصُولٍ وَ أَعْضَاءٍ وَ فُصُول» (سپس از آن [گِل] پیکری را آفرید که داری اطراف، پیوستگیها، اندامها و گسستگیها (مفاصل) بود».
در اینجا مشتمل بودن کلمهی صورت بر مفاصل و اندامها و ... قرینهای است که نشان میدهد منظور از صورت همان پیکر بوده برای همین هم بسیاری ازمترجمان معنای صورت را درست درک کردهاند اما باز هم برخی مترجمان از کلماتی مانند چهره و صورت استفاده کردهاند! 😧
#کلمه_الصورة
@banahjolbalaghe