بسم الله
🔵خطبههای جوششی علی علیه السلام
#جرج_جرداق می نویسد:✍️
خطبه های #بالبداهه على(ع) حاكى از انديشههائى معجزه آساست كه بر پایهای از دقت و منطق صحيح استوار است. راستى چنين دقتى حيرت زاست؟! زيرا على «ع» در ايراد خطابههاى خود، آمادگى قبلى و لو براى چند لحظه هم نداشت و خطبههاى خود را به صورت #ارتجالی و بدون آمادگى قبلى ايراد ميكرد. اين خطبهها چنان در افكار على «ع» جوشش داشت كه مانند برقى كه بىخبر و بی اراده جهش كند، يا صاعقهى ناگهانى كه بىمقدمه به وقوع بپيوندد، يا گردبادى كه ناگهان وزيدن بگيرد و همه را به خود بپيچد و جارو كند و به حكم قانون حادثه و حدود مناسبتهاى ويژه، مسيرى را پيش گيرد و از همان جا باز گردد، بدون كوچكترين رنج و زحمت به زبانش جارى مىشد. (بخشى از زيبايىهاى نهج البلاغه، ص 25)
#با_شیفتگان_نهج، شماره 41
https://eitaa.com/banahjolbalaghe
بسم الله
🔵#کلمه_ادب
کلمه ادب در عربی غالبا به صورت مصدر به کار میرود و به معنای «ادب کردن» است. این کلمه در زبان فارسی به معنای مصدری به کار نمیرود بلکه به صورت اسم مصدری به کار میرود.
در یکی از حکمتهای نهج البلاغه آمده است: «كَفَاكَ أَدَباً لِنَفْسِكَ اجْتِنَابُ مَا تَكْرَهُهُ مِنْ غَيْرِك» (#حکمت_420) که معنای آن میشود: «براى ادب كردن خودت همين بس، كه از هر چه از ديگران ناپسند مىدارى، اجتناب كنى.»
با این برداشت، روایت میخواهد روش ادب کردن خود را به انسان یاد بدهد و از این رو به #قاعده_طلایی اخلاق (golden rule) مرتبط میشود و سر از دایره توصیههای اخلاقی در میآورد.
↩️با این حال برخی مترجمان پنداشتهاند کلمهی «ادب» در عربی هم همان معنای فارسیاش را در بردارد و با این خطای ذهنی به چنین ترجمههایی دست یافتهاند:
◀️در آراستگىات همين بس كه از آنچه براى ديگران نمىپسندى اجتناب كنى
◀️براى ادب نفست همين بس كه از آنچه براى ديگرى بد مىدانى انجام ندهى.
روشن است که در این برداشت، معنای روایت سر از توصیف (نه توصیه) درمیآورد و به صورت مستقیم به اخلاق طلایی ارتباط نمییابد.
#با_مترجمان_نهج، شماره 41
https://eitaa.com/banahjolbalaghe
بسم الله
🔵یاری #نیازمندان اما کریمانه
#حارث_همدانی که یکی از نزدیکترین اصحاب امیرالمؤمنین علیه السلام بود، میگوید: شبی با امیرالمؤمنین علیه السلام خلوت کردم. به ایشان گفتم: مشکلی برایم به وجود آمده.
فرمود: مرا برای حل مشکلت شایسته میبینی؟
گفتم: بله
فرمود: جزاک الله عنی خیرالجزاء،
بعد برخاست و چراغ را خاموش کرد و آمد نشست سپس فرمود: چراغ را خاموش کردم تا ذلت نیازمندی را در صورتت نبینم! حالا دیگر سخن بگو......!
(عن الحارث قال: سَامَرتُ أمير المؤمنين عليه السلام فقلت له: عرضت لي حاجة.
قال: فرأيتني لها أهلا؟ قلت: نعم. قال: جزاك اللّه عنّي خيرا ثم قام إلى السراج فأغشاها و جلس، ثم قال: إنّما أغشيت السراج لئلا أرى ذُلَّ حاجتِك في وجهك، فتكلّم فإنّي .... (کافی؛ 4: 24))
#با_معارف_نهج، شماره 94
https://eitaa.com/banahjolbalaghe
بسم الله
🔵تاریخدانی کافی نیست بلکه باید...
#شهید_مطهری میگوید:
📢على (ع) در وصيتى كه در نهج البلاغه به امام حسن (ع) مىكند جمله بزرگى دارد. او كه از نسل اول اسلام است به فرزندش دستور مىدهد: «پسرم! احوال امم و ملل و تواريخ را به دقت مطالعه كن و از آنها درس بياموز! پسركم! اگرچه عمر محدودى دارم و با امتهاى گذشته نبودهام كه از نزديك وضع و حال آنها را مطالعه كرده باشم، اما در آثارشان سير كردم و در اخبارشان فكر كردم تا آنجا كه مانند يكى از خود آنها شدم»
بعد مىگويد: «سِرْتُ فِي آثَارِهِمْ حَتَّى عُدْتُ كَأَحَدِهِمْ بَلْ كَأَنِّي بِمَا انْتَهَى إِلَيَّ مِنْ أُمُورِهِمْ قَدْ عُمِّرْتُ مَعَ أَوَّلِهِمْ إِلَى آخِرِهِم» (#نامه_31)
نه، بالاتر از اين؛ چون اگر كسى در جامعهاى با مردمى زندگى كند فقط از احوال همان مردم آگاه مىشود ولى من مثل آدمى هستم كه از اول دنيا تا آخر دنيا با همه جامعهها بوده و با همه آنها زندگى كرده است؛ پس #تاريخ را مطالعه كن، در اخبار ملتها و در تحولاتى كه براى جامعهها پيش آمده فكر كن تا مانند چشمى باشى كه از اول دنيا تا آخر دنيا را مطالعه و مشاهده كرده است.
#مطالعه_تاریخ
#با_شهید_مطهری_در_نهج شماره 9
https://eitaa.com/banahjolbalaghe
بسم الله
🔵تغییر رفتار از طریق تغییر نگرش و انگاره
امام علی علیه السلام در سخنان اثرگذار خود میکوشد برای تغییر رفتار انسانها ابتدا #انگاره و نگرشهای آنها را تغییر بدهد. در حقیقت حضرت میخواهند از #قدرت_انگاره استفاده بکنند و رفتارهای انسانها را به وسیله انگارههای آنها تغییر بدهند.
برای مثال انسانها معمولا اموال پس انداز شده خودشان را ذخیرهای برای خودشان میدانند اما اموالی را که خرج کردهاند، هدر رفته و از دست رفته میدانند. امام علیه علیه السلام تلاش میکنند این انگاره را تغییر بدهند، این سخنان ایشان را ببینید:
1⃣ای فرزند آدم اموالی که بیش از نیازت به دست میآوری در واقع آنها را برای دیگران ذخیره میکنی (نه برای خودت) (ابْنَ آدَمَ مَا كَسَبْتَ فَوْقَ قُوتِكَ فَأَنْتَ فِيهِ خَازِنٌ لِغَيْرِكَ ) #حکمت_192
2⃣اموالی که پیش از خودت به محضر الاهی فرستادهای، ذخیرهای است که برای خودت باقی میماند و آنچه از اموالی که پس از خودت در دنیا نهادهای برای دیگران (وراث) سودمند است. (فَإِنَّكَ مَا تُقَدِّمْ مِنْ خَيْرٍ يَبْقَ لَكَ ذُخْرُهُ وَ مَا تُؤَخِّرْهُ يَكُنْ لِغَيْرِكَ خَيْرُهُ) #نامه_69
#با_معارف_نهج، شماره 95
https://eitaa.com/banahjolbalaghe
بسم الله
🔵بخیل از فقر میگریزد یا از دارایی؟
[امیر المؤمنین] تعبیری دارند میفرمایند: «عَجِبْتُ لِلْبَخیلِ یسْتَعْجِلُ الْفَقْرَ الَّذی مِنْهُ هَرَبَ وَ یفوتُهُ الْغِنَی الَّذی إیاهُ طَلَبَ، فَیعیشُ فِی الدُّنْیا عَیشَ الْفُقَراءِ وَ یحاسَبُ فِی الْاخِرَةِ حِسابَ الْاغْنِیاءِ» (#حکمت_126) میفرماید من تعجب میکنم از این آدمهای مُمسِک که [گمان میکنند] از فقر به سوی غنا فرار میکنند ولی در عمل از غنا فرار میکنند و خودشان را به دامن فقر میاندازند،
چرا؟ برای اینکه اصلا [مگر] #فقر و #غنا معنایش چیست؟ فقیر یعنی آن که ندارد که بخورد و بپوشد، و غنی یعنی آن که دارد که بخورد و بپوشد. فرقشان در این است که آن میخورد و میپوشد، این نمیخورد و نمیپوشد. اگر بنا بشود که انسان پول را جمع کند که تا آخر نخورد و نپوشد پس پول را در واقع برای فقر جمع میکند نه برای غنا. درست است، پیش خودش خیال میکند یک عمر لباس کهنه میپوشد برای اینکه یک وقتی خدای نکرده لباس کهنه نپوشد، یا یک عمر نان و پیاز میخورد که یک روزی #فقیر نشود که بخواهد نان و پیاز بخورد. این است که در دنیا مانند فقرا زندگی میکند ولی در قیامت باید حساب اغنیا را پس بدهد.
#شهید_مطهری، فلسفۀ تاریخ، ج2، ص132
#قدرت_انگاره
#با_شهید_مطهری_در_نهج شماره 10
https://eitaa.com/banahjolbalaghe
بسم الله
معيارهاي شهر مطلوب اسلامی
و اسْكُنِ الْأَمْصَارَ الْعِظَامَ فَإِنَّهَا جُمَّاعُ الْمُسْلِمِين وَ احْذَر مَنَازِلَ الْغَفْلَةِ وَ الْجَفَاء وَ قِلَّةَ الْأَعْوَانِ عَلَى طَاعَةِ اللَّه (نامه_69)
در شهرهای بزرگ سکونت کن که آنجا محل همگرایی مسلمانان است و از سرزمینهای غفلتخیز و ستمخیز و سرزمینهایی که در آن همیاری برای طاعت الاهی کم است دوری کن.
در شهر اسلامی مطلوب باید؛
الف) مهندسی #شهر بر پایهی همگرایی باشد به گونهای که همسایهها وقتی از خانههایشان خارج میشوند در محلهها با یکدیگر مواجه بشوند و بتوانند با هم تعامل داشته باشند. (جماع المسلمین)
ب) مواجهه و تعامل همسایگان منجر به همافزایی و همیاری برای تحقق سه هدف باشد: عدم غفلت، #عدالت، افزایش همکاری برای طاعت الاهی.
ج) مراد از #غفلت در اینجا غفلت از یاد خداوند و غفلت از یاد #مرگ است. در جهان جدید سه عنصر را از عوامل غفلت میدانند: #جهانی_شدن، #مدرنیته و #رسانهها. جامعهشناسان دین در تلاش برای حل این معما که چه چیزی باعث #کاهش_دینداری و #افت_معنویت در جهان جدید شده است معمولا به این سه عنصر اشاره میکنند. https://eitaa.com/banahjolbalaghe
بسم الله
🔵قلب حقیقت در #رسانه منافقان
📢قدْ أَعَدُّوا لِكُلِّ حَقٍّ بَاطِلًا وَ لِكُلِّ قَائِمٍ مَائِلًا ... #خطبه_194
#منافقان برای هر حقیقتی، [تبیینی] باطل و برای هر امر مستقیمی [بیان] کژی را [از پیش] آماده کردهاند.
◀️وقتی ساحرانِ #فرعون در برابر #اعجاز موسی علیه السلام شکست خوردند و خود ساحران (که سحرشناس بودند) اقرار کردند که کنش موسی از جنس سحر نیست، #رسانه_منافق فرعون برای این حقیقت آشکار یک بیان باطل ارائه کرد و گفت: #موسی خودش معلم شما ساحران بوده و شما با او همدستی کردهاید که مردم را بفریبید(إِنَّهُ لَكَبِيرُكُمُ الَّذِي عَلَّمَكُمُ السِّحْر).
↩️امیرالمؤمین علیه السلام میخواهد به این نکته اشاره کند که هرگز منتظر نباشید رسانههای #دشمن شکستشان را بپذیرند. نه، رسانههای آنها (📡) همیشه برای پیروزی شما یک تبیین رسانهای باطل آماده کردهاند تا موفقیت شما را به صورت شکست و کامیابیتان را به صورت ناکامی جلوه بدهند.
#سواد_رسانه_ای
#با_معارف_نهج، شماره 97
https://eitaa.com/banahjolbalaghe
بسم الله
وصیت امیرالمومنین علیه السلام
به فرزندانشان:
📢كُونَا لِلظَّالِمِ خَصْماً، وَلِلْمَظْلُومِ عَوْناً. #نامه_47
دشمن ظالمان و یاور مظلومان باشید.
↩️#روز_قدس روز یاری مظلوم.
https://eitaa.com/banahjolbalaghe
بسم الله
🔵تحدی ابن ابی الحدید با کلام علی ع
ابن ابی الحدید در شرح #خطبه221 نهجالبلاغه پس از نقل بخشی از سخنان حضرت امیر(ع) این ضربالمثل را یاد آورد میشود: «اى شترمرغ يا درست پرواز كن يا بال مگشا»
سپس میگوید: هر واعظی که ميخواهد در دل مردم خوف بیفکندو سنگ خاراى دلشان را جلا دهد و بى ارزشى دنيا را برایشان بيان كند، یا اين چنين موعظهای فصیح و رسا بياورد یا سكوت كند كه سكوت، پوشانندهی عيب است و خاموشى بهتر از سخنی است كه گوينده اش را رسوا سازد. 😯
بعد مینویسد: «هركس به اين بخش از #خطبه221 بنگرد باور میکند که معاويه راست گفته آنجا که درباره على عليه السلام گفته: «به خدا سوگند هيچ كس جز علی فصاحت را در میان قريش رواج نداده است». 😧
نکته:
به نظر میرسد ابن ابی الحدید با این سخن مولا، تحدی کرده و سزای هماوردان را هم از پیش تعیین کرده و پیش بینی کرده است که هماوردان جز رسوایی و بیآبرویی چیزی به دست نیاورند!
#ابن_ابی_الحدید
#تحدی
#معاویه
https://eitaa.com/banahjolbalaghe