مستحب است که نماز ظهر و عصر روز عرفه را زیر آسمان بخوانید. چه چیزی بهتر از این؟ اگر خانه‌تان حیاط دارد که می‌توانید زیراندازی پهن کنید و به صورت جماعت نماز بخوانید. مطمئن باشید بچه‌ها هم بسیار از این کار ذوق زده خواهند شد، ولی اگر حیاط نداشتید، می‌توانید در حیاط امامزاده‌ها یا مساجد نمازتان را بخوانید.

دیگر مستحبات روز عرفه، روزه است. البته با یک شرط؛ آن هم این که ضعف نکنید و بتوانید با زبان روزه، دعای عرفه را بخوانید. در هر حال یادتان باشد که ثواب خواندن دعای عرفه بیشتر از روزه است و اگر می‌بینید به خاطر روزه حال دعا از شما گرفته می‌شود، از آن صرف‌نظر کنید.

بعد از نماز عصر و قبل از خواندن دعای عرفه می‌توانید یک نماز دو رکعتی بخوانید که در رکعت اول بعد از حمد، سوره توحید و در رکعت دوم بعد از حمد، سوره کافرون خوانده می‌شود. پس از خواندن این نماز به درگاه خداوند، استغفار و توبه کنید.

همان طور که خواندن نماز ظهر و عصر روز عرفه در زیر آسمان مستحب است، دعای روز عرفه هم بهتر است که در زیر آسمان خوانده شود. پس اگر مردد هستید که چه جایی را برای خواندن دعای روز عرفه انتخاب کنید، حتما این نکته را مد نظر قرار دهید.

در هنگام خواندن دعای عرفه بهتر است که رو به قبله بنشینید، دست‌هایتان را رو به آسمان بگیرید، گوشی و هر آنچه که حواستان را از خواندن دعا پرت می‌کند، کنار بگذارید. خوب است که وقتی دعا خوانده می‌شود، به معانی آن توجه کنید تا دعا بر دل و جانتان بنشیند. اگر فکر می‌کنید که در هنگام خواندن دعا ممکن است از خواندن معانی آن جا بمانید، قبل از اینکه به مراسم بروید، این دعای زیبا را یک دور با معنی بخوانید.

دعای عرفه که امام حسین علیه‌السلام آن را در مراسم عرفات انشاء کردند، از چهار بخش تشکیل شده است. در بخش اول ایشان به ذکر نعمت‌های خدا و شکرگزاری از خدا می‌پردازند. آیا شما تا به حال به خاطر اینکه چشم‌هایتان در گودی قرار دارد یا در لب‌هایتان استخوانی وجود ندارد از خدا تشکر کرده‌اید؟

نعمت‌هایی که اگر خدا اراده کند، می‌تواند به سادگی آنها را از ما بگیرد. در این فراز از دعا می‌توانیم نعمت‌هایی بی‌شمار خداوند را به یاد آورده و شکرگزار آنها باشیم. چه بهتر که این احساس سپاسگزاری را بعد از دعا، در زندگی‌مان هم جاری کنیم و همیشه حواسمان به داشته‌هایمان باشد.   

در فراز دوم این دعا امام حسین علیه‌السلام به آفرینش و تکامل انسان اشاره می‌کنند. ریزه کاری‌هایی که هر کدام نوعی خداشناسی محسوب می‌شود. حال باید به یاد ضعف‌های خود بیفتیم و به بزرگی خدا اقرار کنیم. البته در این باره اقرار کردن به تنهایی کافی نیست. اولین راهکار خشوع در برابر خدا نماز است. نماز انسان را از سرکشی و غرور در برابر خدا باز می‌دارد

در فراز سوم دعای عرفه، امام حسین علیه‌السلام باز هم به نعمت‌های بی‌شمار خداوند اشاره می‌کنند. نعمت‌هایی که معمولا به آنها توجه‌ای نداریم. تا به حال به این فکر کرده‌اید که اگر خودمان می‌خواستیم پلک‌هایمان را باز و بسته کنیم چه اتفاقی می‌افتاد؟ به این نعمت‌های جزئی ولی ضروری خوب فکر کنیم، نعمت‌هایی که اگر نبود زندگی‌مان مختل می‌شد.

در فراز آخر دعا نیز به نعمت‌هایی که از میان خطرها می‌گذرد و به ما می‌رسد، اشاره شده است. همین که در قرآن می‌خوانیم: کره زمین در مدار خودش در نظم است و ما می‌توانیم حساب ثانیه روزها را هم داشته باشیم، در شرایطی که با به هم خوردن این نظم خطرات زیادی برای ما به وجود می‌آمد یا همین بارانی که از آسمان نازل می‌شود و میوه‌ها را روزی ما می‌کند و بسیاری نعمت‌های دیگر که خداوند با مدیریت هستی در اختیار ما قرار می‌دهد تا به قول سعدی:«تا تو نانی به کف آری و به غفلت نخوری» 

روز عرفه فرصتی برای جا ماندگان از ماه مبارک رمضان است. توبه یکی از مهم‌ترین اعمالی است که در این روز باید انجام دهیم. ابراز پشیمانی قلبی از گناه و عزم بر ترک گناه از مهم‌ترین شرایط قبولی توبه است. بنابراین فرصت طلایی توبه کردن در این روز را از دست ندهیم، چرا که مشخص نیست فرصت دیگری برای این کار داشته باشیم یا نه

کلیدهای موفقیت در روز عرفه چیست؟

پس از نماز عصر، پيش از آنكه مشغول خواندن دعاهاى عرفه شود، در زير آسمان دو ركعت نماز بجا آورد، و به گناهانش نزد خدا اعتراف و اقرار نمايد، تا به ثواب #عرفات دست يابد، و گناهانش آمرزيده گردد، آنگاه به اعمال و دعاهاى عرفه كه از ائمه طاهره عليهم السّلام روايت شده است مشغول گردد. شيخ كفعمى در كتاب «مصباح» فرموده: براى كسیكه از دعا خواندن ضعف پيدا نكند #روزه روز عرفه مستحب است. 🖍و چون وقت زوال رسيد، زير آسمان رود، و نماز ظهر را با ركوع و #سجود نيكو بجا آورد، و چون از نماز ظهر و عصر فارغ شود، دو ركعت نماز بخواند، در ركعت اول پس از سوره «حمد» سوره «توحيد» و در ركعت دوم بعد از (حمد) سوره (كافرون) بخواند. 🖌پس از آن چهار ركعت نماز بجا آورد، در هر ركعت پس از سوره (حمد) پنجاه مرتبه سوره (توحيد) بخواند. 🖌سپس اين تسبيحات را كه از حضرت رسول صلّى اللّه عليه و آله روايت شده است، بخوان: سُبْحانَ الَّذى فِى السَّمآءِ عَرْشُهُ سُبْحانَ الَّذى فِى الاَْرْضِ حُکْمُهُ سُبْحانَ الَّذى فِى الْقُبوُرِ قَضآؤُهُ سُبْحانَ الَّذى فِى الْبَحْرِ سَبیلُهُ سُبْحانَ الَّذى فِى النّارِ سُلْطانُهُ سُبْحانَ الَّذى فِى الْجَنَّةِ رَحْمَتُهُ سُبْحانَ الَّذى فِى الْقِیمَةِ عَدْلُهُ سُبْحانَ الَّذى رَفَعَ السَّمآءَ  سُبْحانَ الَّذى بَسَطَ الاْرْضَ سُبْحانَ الَّذى لا مَلْجَاَ وَلا مَنْجا مِنْهُ اِلاّ اِلَیْهِ. 🖌سپس صد مرتبه بگو: سُبْحَانَ اللَّهِ وَ الْحَمْدُ لِلَّهِ وَ لا إِلَهَ إِلا اللَّهُ وَ اللَّهُ أَكْبَرُ. و سوره «توحيد» را صد مرتبه، «اية الكرسى» را صد مرتبه بخوان، و صد مرتبه بر محمّد و آل محمّد صلوات فرست و ده مرتبه بگو: لا إِلَهَ إِلا اللَّهُ وَحْدَهُ لا شَرِيكَ لَهُ لَهُ الْمُلْكُ وَ لَهُ الْحَمْدُ يُحْيِي وَ يُمِيتُ وَ يُمِيتُ وَ يُحْيِي وَ هُوَ حَيٌّ لا يَمُوتُ بِيَدِهِ الْخَيْرُ وَ هُوَ عَلَى كُلِّ شَيْ ءٍ قَدِيرٌ. و ده مرتبه: أَسْتَغْفِرُ اللَّهَ الَّذِي لا إِلَهَ إِلا هُوَ الْحَيُّ الْقَيُّومُ وَ أَتُوبُ الیه ده مرتبه : يَا اللَّهُ ده مرتبه : يَا رَحْمَنُ ده مرتبه: يَا رَحِيمُ ده مرتبه: يَا بَدِيعَ السَّمَاوَاتِ وَ الْأَرْضِ يَا ذَا الْجَلالِ وَ الاکرام ده مرتبه: يَا حَيُّ يَا قَيُّومُ ده مرتبه: يَا حَنَّانُ يَا مَنَّانُ. ده مرتبه: يَا لا إِلَهَ إِلا أَنْتَ و ده مرتبه : آمِينَ آنگاه بگو: اللَّهُمَّ إِنِّي أَسْأَلُكَ يَا مَنْ هُوَ أَقْرَبُ إِلَيَّ مِنْ حَبْلِ الْوَرِيدِ يَا مَنْ يَحُولُ بَيْنَ الْمَرْءِ وَ قَلْبِهِ يَا مَنْ هُوَ بِالْمَنْظَرِ الْأَعْلَى وَ بِالْأُفُقِ الْمُبِينِ يَا مَنْ هُوَ الرَّحْمَنُ عَلَى الْعَرْشِ اسْتَوَى يَا مَنْ لَيْسَ كَمِثْلِهِ شَيْ ءٌ وَ هُوَ السَّمِيعُ الْبَصِيرُ أَسْأَلُكَ أَنْ تُصَلِّيَ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ و حاجت خود را بخواه كه به خواست خدا برآورده خواهد شد، 🖍 آنگاه اين صلوات را كه از امام صادق عليه السّلام روايت شده بخوان، كه هركه بخواهد محمّد و آل محمّد عليهم السّلام را در فرستادن صلوات بر ايشان مسرور نمايد، بگويد: اللَّهُمَّ يَا أَجْوَدَ مَنْ أَعْطَى وَ........ 🖌پس دعاى امّ داود را كه بيانش در ضمن اعمال نیمه ماه رجب گذشت بخوان 🖍 آنگاه اين تسبيح را كه ثوابش در زيادتى شماره نمی شود. بگو: سُبْحَانَ اللَّهِ قَبْلَ كُلِّ أَحَدٍ وَ سُبْحَانَ اللَّهِ بَعْدَ كُلِّ أَحَدٍ وَ...... 🖍سپس میخوانى دعاى «اللّهم من تعبّا و تهيا» را كه در اعمال شب جمعه گذشت. 🖌پس بخوان دعاهای روز عرفه را که جامعترین آن، #دعای_عرفه حضرت ابا عبدالله الحسین علیه السلام است و دعاى على بن الحسين عليهما السلام، كه شيخ طوسى در كتاب «مصباح المتهجّد» نقل فرمود. 🔹مفاتیح‌الجنان

متن دعا وترجمه

حضرت زهرا سلام الله علیها همیشه هنگام دعا کردن، دیگران را بر خود مقدم می‌دانستند. در روز عرفه ما هم می‌توانیم، همچون ایشان در حق دیگران دعا کنیم. لازم نیست حتما کسی التماس دعا گفته باشد تا او را به خاطر بیاوریم، همه دوستان و آشنایانمان را یاد کنیم.