💥 تخصیص اکثر! 💥
🔶 بررسی #مواد و #متون آموزشیِ معرفی شده در برنامه‌های درسی حوزه‌های علمیه که از گذشته تاکنون در حوزه‌های مختلف و بزرگ #جهان_تشیّع، کم و بیش و با اندک تفاوت و تغییری، مورد تدریس بوده‌اند به خوبی نشانگر این واقعیت است که از قرار معلوم، آن برنامه‌ها یعنی برنامه‌های درسی رایج و سائد در حوزه‌ها نیز اوّلاً و بالذات، با همین #هدف_غایی و چشم انداز عالی که عبارت است از #تربیت_مجتهدین و متخصصینی در امر اسلام‌شناسی و #اسلام‌پژوهی که کاشف و حافظ فرامین شرع مقدّس باشند تنظیم شده بوده‌اند. اما همان طور که مشاهده می‌کنیم، گویا #تخصیص_اکثر پیش آمده است!
🔶 و متأسفانه اکثر طلابی که بر اساس آن برنامه یا برنامه‌ها به تحصیل می‌پردازند، لااقل در زمانه ما، به دلایل مختلف و متأثر از عوامل و اشکالات گوناگون، هیچگاه به هدف عالی و نهاییِ مورد نظر یعنی به #درجه_اجتهاد نمی‌رسند. و در بهترین حالت و در صورت اختتام به خیر و البته متّکی بر تلاش‌ها، مطالعات و دانش‌پژوهی‌های شخصی، به یک #اسلام‌شناسیِ_عمومی و #ترویجی دست می‌یابند.
🔶 شاید گفته شود که به هیچ روی، تخصیص اکثر لازم نیامده است، چرا که تربیت مجتهد، تنها یکی از اهداف برنامه‌نویسانِ برنامه درسی حوزه بوده است و مثلاً تربیت فضلایی که بتوانند دین خدا را در بین عمومِ مردم، ترویج و تبلیغ نمایند نیز هدف مهمّ دیگری بوده که دستیابی به آن در تدوین برنامه درسی و آموزشیِ حوزه لحاظ شده است. پس دست کم و علی الفرض، هدف، رسیدن طلبه به #اِحدی_الحسنیین – #اجتهاد یا #تبلیغ عمومی – بوده است و نه انحصاراً اجتهاد.
⏮ امّا پاسخ آن است که در اینجا فقط از قصد و #نیّت_مدیران و برنامه‌ریزان سخن نمی‌گوییم بلکه سخن از نتیجه کار یعنی برنامه عامّ موجود است. به تعبیر دیگر، بحث اصلی بر سر #انگیخته است و نه #انگیزه!.
🔶 برنامه عامّی که در حوزه جریان دارد و معمول واقع می‌شود و مشتمل بر خواندن دروسی نظیر #فقه و اصولِ نیمه استدلالی و تمام #استدلالی و درس‌های تخصصیِ دیگر و نیز #بحوث_خارج، و خواندن کتبی همانند #کفایه، #رسائل، #مکاسب و حتی #شرح_لمعه و #متون_فنّی و تخصصیِ دیگر است، خواسته یا ناخواسته و دانسته یا بر فرض محال، ندانسته، تناسب حدّاکثری با #مجتهدپروری و هماهنگی حداقلّی با #مبلّغ‌پروری دارد.
⏮ در نتیجه می‌توان گفت برنامه موجود و معمول در #حوزه_قم، #نجف و برخی حوزات دیگر نیز برنامه‌ای #اجتهادمحور است اما کسانی که مطابق آن، به تحصیل می‌پردازند، قلّما یتّفق که به اجتهاد برسند.
🔵 قسمتی از کتاب برنامه درسی برای رسیدن به اجتهاد، تالیف آیت‌الله ملک زاده؛
http://eitaa.com/joinchat/1962278932Cb131348d00
💥 #اجتهاد؛ خیلی دور، خیلی نزدیک 💥
✅ چرا اکثر طلبه ها به اجتهاد نمی رسند؟
⏮ برای توضیح اینکه چرا اکثر #دانش‌پژوهان در #حوزه_علمیه، به اجتهاد نمی‌رسند، و در مقام اشاره به برخی دلایل و عواملِ این موضوع، اجمالاً می‌توان گفت که گذشته از اشکالات حقیقتاً مهم و غیر قابل اغماضی که در متون درسی، #روش_آموزشی و #ساختار_آموزشیِ_حوزه وجود دارد، این امر، ناشی از عدم وجود #علاقه، #انگیزه و #همّت کافی در طلاب جهت تلاش در مسیر دستیابی به اجتهاد است، که این عاملِ درونی، روحی و روانی نیز در بسیاری از موارد، از یک سو، نتیجه #ناآگاهی نسبت به کیفیت، #آثار، #کارکردها و کاربردهای مهم و حیاتیِ اجتهاد است، و از سوی دیگر، ناشی از #دست_نیافتنی_دیدنِ_اجتهاد می‌باشد؛ تا آنجا که عموماً در ناخودآگاه خویش، #مجتهد_شدن را از قبیل #رؤیاها و آرزوهای دور و درازی می‌دانند که #عقلانیّت و واقع‌بینی حکم می‌کند از آن دل برکنیم، به آن بی‌توجه باشیم و در عوض، به کارها و امور عاجل‌تر و پراهمیت‌تر بپردازیم!.
🔶 باید توجه داشت که این #ناامیدی و #احساس_منفی نسبت به امکان حصول اجتهاد صرفاً یک تلقّی بدوی، #پندار بی‌پایه و #خیال_خام نیست، بلکه باوری دیرپای و مبتنی بر مشاهده #واقعیّات_موجود و جاری در حوزه‌ها و تراکم #تجربه_شکست‌ها و ناکامی‌ها در نیل به درجه اجتهاد است که شاید از هر هزار طلبه، بیش از نهصد و نود نفر از آنها به آن دچار بوده‌اند؛ امری که سبب می‌شود عموم طلاب، عطای اجتهاد را به لقای آن ببخشند.
🔶 در این #کتاب – با بضاعت ناچیز و مجال اندک – تلاش کرده‌ایم نشان دهیم که با ایجاد کمی تغییرات در #وضع_موجود و در صورتی که دروس حوزوی به شکل اصولی و درست، با #افزودن برخی #مواد و #متون و کاستن یا جایگزین کردنِ بعضی #کتب و دروس و نیز با پرهیز از کش‌دار شدن و فرسایشی شدن تحصیلات و بدون اطالة بی‌مورد و مُمل که #سردکننده و #نابودگر شور و شوق‌ها و انگیزه‌ها است، خوانده شوند، به خواست خدا، اجتهاد به مراتب نزدیک‌تر از آن است که خیلی‌ها می‌پندارند؛ و نراه قریباً، إن شاء الله تعالی.
⏮ قسمتی از کتاب برنامه درسی برای رسیدن به اجتهاد، تالیف آیت‌الله ملک زاده؛
http://eitaa.com/joinchat/1962278932Cb131348d00