✅خلاصه تفسیر سوره مبارکه حمد 📆 جلسه ۳۶ ♦️مفسر: علامه جوادی آملی(تفسیر تسنیم) ♦️موضوع: نکاتی بر آیات سوره حمد 🔰سوره فاتحة الکتاب، عصاره معارف قرآن کریم است لذا این سوره را #اُمُّ_الکتاب نامیدند. 🔺معارف قرآن ۳ بخش است: ۱. #توحید: به عنوان شناخت مبدأ جهان ۲. #معاد: به عنوان شناخت مقصد جهان ۳. #نبوت: به عنوان شناخت رابطه مبدأ و مقصد سوره حمد این سه را بخوبی در خود دارد پس ام الکتاب است. «الحمدلله رب العالمین» ناظر به مبدأ است چون به توحید ربوبی پروردگار میپردازد. «مالک یوم الدین» راجع به معاد است و مسأله رابطه بین مبدأ و معاد نیز با «ایاک نعبد و ایاک نستعین» و آیات بعدش بیان شده است که ناظر به وحی، رسالت، دین و راه بین مبدا و معاد است. 🔺شیخ بهایی گوید حمد به ۴ جهت میتواند صورت گیرد که همگی در سوره حمد موجود است شامل: ۱. اگر حمد از روی #خوف است آیه «مالک یوم الدین» را دارد. ۲. اگر در حمد، سخن از #رجا و امیدواری به خداست آیه «الرحمن الرحیم» آنرا دربردارد. ۳. اگر بحث از #شکر نعمت دهنده است، «الحمدلله رب العالمین» را دارد. ۴. و اگر سخن از #حمد_ذاتِ محمود خداست، «الحمدلله» را بیان داشته است. 🔺برخی گویند سوره حمد شامل ۸ بخش است که به ۸ درِ بهشت برمیگردد و اگر انسان در نماز، حمد را با آدابش خواند از هر کدام از ۸ در وارد بهشت میشود که شامل: ۱. درِ معرفت: با گفتن «وجّهت وجهی للذی فطر السماوات و الارض» قبل از سوره حمد ۲. درِ ذکر: با گفتن بسم الله ۳.درِ شکر: الحمدلله ۴. در رجا و امیدواری: الحمدلله ۵. درِ خوف: مالک یوم الدین ۶. درِ اخلاص و عبادت: ایاک نعبد و ایاک نستعین ۷. درِ دعا: اهدنا الصراط المستقیم ۸. درِ اقتدا به انبیا: صراط الذین انعمت علیهم 🔰پیامبر اکرم گوید این سوره بین عبد و مولی تقسیم شده است: از ابتدای سوره تا «اهدنا الصراط المستقیم» که سخن از حمد و ثنا و خضوع است برای خداست و لذا #عبد، مولی را یاد میکند. اما از اهدنا تا پایان سوره که در مورد دعا، طلب و خواستن است برای عبد است و #خدا است که بنده را یاد میکند. 💠خدا گفته «اُذکرونی اَذکُرکم» به یاد من باشید تا به یاد شما باشم پس اگر نماز گزار با خدا مناجات میکند، به یاد اوست و هر کسی که یاد خدا باشد خدا به یاد اوست. 🔺گاهی انسان به فکر نعمتهای خداست؛ این حال #بندگان_متوسط خداست. گاهی تنها و تنها به یاد خداست؛ این حالت #بندگان_موحد اوست چون اگر به نعمتهای او هم چشم داشت پس خود را نیز به یاد دارد در حالیکه این با #توحید و توجه به تنها موجود هستی نمیسازد پس باید تنها خدا را دید. 🔺زمانی خدا به یاد انسان خواهد بود که انسان در حال #ذکر سوره باشد نه اینکه لفظاً سوره را بخواند و ساهی و بدون توجه باشد. لذا قرآن گوید: وای بر نمازگزارانی که در نماز بی توجهند «ویل للمصلین، الذین هم عن صلاتهم ساهون» @basij_oqm