چرا هیچکس نمیتواند قیمت #دلار را کنترل کند؟ دولت رئیسی هم مثل دولتهای قبل دلار را گران میکند.
#پاسخ_به_شبهات
✅ مکانیزم عرضه و تقاضا، مهمترین عامل تعیین کننده قیمت هر کالا در بازار است. به عنوان مثال مهمترین دلیل گرانی گوجه در فصل زمستان به هم خوردن تعادل عرضه و تقاضای آن توسط کشاورز میباشد. دلار هم یک کالا است. کشور برای کنترل قیمت دلار باید بتواند به اندازهای دلار در بازار عرضه نماید تا عرضه و تقاضای این کالا متعادل گردد. تنها منبع مطمئن برای تهیه ارز و مداخله در بازار نیز افزایش #تولید، صادرات و ارزآوری از این محل است.
🔸 میتوان با ذکر یک مثال موضوع قیمت دلار را قابل فهم کرد. اگر اقتصاد کشور را به مثابه #بدن_یک_بیمار در نظر بگیریم،
🔻قیمت دلار درجه تب این بیمار خواهد بود.
🔻گلبولهای سفید این اقتصاد همان میزان ارزی است که از ناحیه تولید و #صادرات به دست میآید
🔻حجم واردات نیز به مثابه ویروس بدن بیمار عمل میکند.
🔶حال در این میان اگر حجم واردات بیشتر از حجم تولید و صادرات باشد، گویی ویروسها بر گلبولهای سفید غلبه کرده و درجه تب بیمار یا همان قیمت دلار افزایش پیدا میکند. اگر کشور با تکیه بر صادرات یک محصول خام مانند نفت بتواند عرضه دلار و قیمت آن را ثابت نگه دارد و توجهی به افزایش تولید و گلبولهای سفید این اقتصاد نداشته باشد، گویی تب بیمار را فقط با تببر کنترل کرده و به محض اینکه این تببر برداشته شود مجددا تب بیمار یا همان قیمت دلار افزایش مییابد.
⁉️ سؤال مهمی که پیش میآید این است که چرا ج.ا.ا. تا کنون به این نکته توجه نکرده و 45 سال فقط بالا رفتن تب بیمار و قیمت دلار را تماشا کرده است؟
🔸 به گواه اسناد و منابع معتبر تاریخی ریشه کاهش #ارزش_پول در ایران به ابتدای دوران قاجار و قبلراز آن برمیگردد. قبل از اینکه #انقلاب_صنعتی در اروپا شکل بگیرد، هر خارجی برای داشتن یک واحد پول ایران باید ده #پوند میپرداخت. اما با وقوع انقلاب صنعتی و معجزاتی که در روش تولید انبوه و ارزان کالا در اروپا اتفاق افتاد و همچنین بی توجهی شاهان #قاجار به این مسئله، ایران از مسابقه تولید عقب ماند. چرا که تقاضا برای کالای ارزان قیمت خارجی بیشتر شد و کالاهای گران کارگاههای سنتی ایران مشتری نداشتند و یک به یک تعطیل میشدند. گویی ویروسها به جان گلبولهای سفید که یکی یکی در حال از بین رفتن بودند، افتاده بودند. بدین ترتیب تعادل عرضه و تقاضای ارز کاملا به هم ریخت و مبارزه بین ویروسها و گلبولهای سفید به نفع ویروسها تمام شد و درجه تب بیمار به شدت افزایش پیدا کرد.
🔸 در دوران #پهلوی نیز با احداث کارخانههای کوچک و بزرگ، نه تنها گلبولهای سفید زیاد نشد بلکه به واسطه کمبود مواد اولیه مورد نیاز و عدم وجود نیروی انسانی ماهر و متخصص، زمینه برای ورود بیشتر ویروسها به بدن بیمار فراهم گردید. هر کارخانهای که احداث میشد به جای اینکه کمکی در افزایش گلبولهای سفید باشد و برای کشور ارزآوری کند، ارزبری داشت و عملا زمینه را برای ورود سریع و بیشتر ویروسها آماده میکرد. نسبت صادرات نفتی به غیر نفتی کشور بیست سال قبل از انقلاب 77 به 23 بود. در حالی که در سال 57 از طرفی حجم گلبولهای سفید از 23 درصد به 2 درصد کاهش و حجم #صادرات_نفتی که حکم تببر برای اقتصاد را دارد از 77 درصد به 98 درصد افزایش پیدا نمود. بدین ترتیب پهلوی در سالهای آخر تب بیمار یا همان قیمت دلار را به وسیلهی تببر نفت روی یک عدد ثابت نگه داشته بود و این موجب شده بود که #واردات کالای خارجی ارزانتر تمام شود. لذا حجم واردات در سال 57 نسبت به بیست سال قبل از آن 36 برابر افزایش پیدا کرده بود که خود موجب ورود ویروسهای جدید به بدن بیمار اقتصاد ایران شد.
🔸 جمهوری اسلامی کشور را در چنین شرایطی تحویل گرفت و همان تببر را نیز به واسطه کاهش روزانه 5میلیون بشکهای #نفت از دست داد. یک کشور برای افزایش گلبولهای سفید اقتصاد به دو عامل اساسی نیروی انسانی متخصص و #علم_و_فناوری نیاز دارد. لذا جمهوری اسلامی از روز اول به این مسئله اساسی توجه کرده و با وجود تحمیل هشت سال #جنگ، تحریمهای همه جانبه و سنگاندازیهای متعدد دشمنان قدم در مسیر چهار مرحلهای توجه به آموزش، تأکید بر پژوهش، تبدیل پژوهش به فناوری و تبدیل فناوری به ارزش افزوده گذاشت.
🔸 این همان مسیری است که تمام ابرقدرهای اقتصادی دنیا روزگاری از آن گذشته و به توسعه دست پیدا کرده بودند. سرعت حرکت در این مسیر گاهی با تغییر رویکرد دولتها تغییر داشته است.
💠 اندیشکده راهبردی #سعداء