🔎واکنش‌های شش‌گانه به حادثه ترور و شهادت طلاب در حرم رضوی
🔸بعد از اتفاق ناگواری که در رابطه با شهادت و جراحت سه تن از طلاب معزز در صحن حرم مطهر رضوی رخ داد، چرخی در #شبکه‌های_اجتماعی و پیج های موافق و معاند انقلاب زده و به مجموعه ای از رویکردهای متفاوت در تحلیل حادثه دست یافتم که هر کدام البته بخشی از واقعه را بازنمایی و تبیین می‌نمود.
1⃣رویکرد روانشناختی: این نوع نگاه با محور قراردادن #امنیت_روانی_خانواده‌های_طلاب و نزدیکانشان، توصیه به عدم انعکاس تصاویر قتل و خونریزی و خشونت حادثه می کردند و بهداشت روانی در فضای مجازی را مدنظر قرار داده بودند.
2⃣رویکرد رسانه ای: اهالی این نگاه نیز همچون رویکرد قبلی، پرهیز از بازنشر تصاویر و فیلم‌های خبر و البته مراقبت از منابع خبر و فیک‌نیوزها را مدنظر داشتند و از طرفی، #تحریکات_رسانه‌ای ناشی از تحلیل‌‌های هیجانی بدون فکت و دلیل را به نقد می‌کشیدند.
3⃣رویکرد جامعه شناختی: این نوع نگاه نیز چون فاقد فکت و داده‌های جدی بود، صرفا گمانه هایی همچون تسویه حساب و نفرت یا حداقل فاصله گرفتن مردم از #روحانیت و #شکاف اجتماعی و فقر و اقتصاد را مطرح می‌کردند که ضعف تحلیلی این رویکردها در تبیین این واقع خاص با توجه با اخبار پسینی درباره هویت ضارب و مدل برخورد حمایتی مردم سر صحنه، مشهود بود.
4⃣رویکرد سیاسی: اختلاف افکنی میان شیعه و سنی نقطه بارز این نوع دیدگاه بود که سرویس های جاسوسی انگلیس را بازیگر اصلی این ماجرا تلقی می‌کردند. اینکه چند روز گذشته دو تن از طلاب گنبد کاووسی با ضرب گلوله فوت شدند و حال سه تن از طلاب شیعی مورد تعرض واقع می‌شوند، نشان از یک پشت صحنه سیاسی با چاشنی #اختلاف_مذهبی داشت.
5⃣رویکرد ژئوپلیتیک؛ با توجه به تحرکات جدید ناتو در فضای بین‌الملل و قضایای اکراین، اختلاف ایرانی و افغانی و تسویه حساب آمریکایی ها با کشورمان از کانال برجسته کردن #هویت_افغانی_ضارب، نقطه ثقل این نوع رویکردها بود. اینکه آمریکایی ها پس از خروج شکست‌گونه از افغانستان، مترصد ایجاد تنش میان افغانستان و ایران بودند و هستند، دال مرکزی این تحلیل های ژئوپلیتیک بود که در عصرجدید، تولید #تنش‌های_مرزی و سرزمینی برای تمرکززدایی از دولت‌ها بسیار حائز اهمیت است.
6⃣رویکردهای ایدئولوژیک؛ این نوع از برداشت ها نیز به جنبه #وهابی و تکفیری بودن ضارب توجه ویژه داشتند و تسویه حساب این جریانات با مبلغان و کنشگران حوزه فرق و ادیان را مطمح نظر قرار دادند. اینکه شهید معزز حجت الاسلام اصلانی از فعالان این حوزه بود نیز در این رویکرد مورد توجه قرار گرفت. کنسولگری سعودی، متهم ردیف اول ماجرا در این رویکرد محسوب می‌شد.
⏯کلیدواژه های #امنیت، #روحانیت، شیعه و سنی، افغانستان، اقتصاد و فقر، حوادث ورزشگاه مشهد و اسامی برخی علما مثل حاج‌آقای علم الهدی در واکنش‌های مجازی مردم و رسانه ها، پررنگ و متمایز می‌نمود.
✍علیرضامحمدلو، کارشناش و پژوهشگر رسانه
#یادداشت
✅ خطای هاله‌ای و سکوت مارپیچ
1⃣ یکم. گفتند مردم از #دین و اهل بیت جدا شدند. اصل ادعا که عصاره بلاهت است. اما نظرسنجی چند نهاد معتبر نشان می داد بیش از ۸۰ درصد مردم سیاه می پوشند و در مجالس عزا شرکت می کنند. امسال هم تا امروز رکورد زائرین ایرانی به عراق شکسته شد؛ ۴ میلیون نفر.
گفتند بانوان ما به #بی_حجابی تمایل پیدا کردند. نظرسنجی دانشگاه تهران نشان داد ۸۴ درصد اعتقاد دینی به حجاب دارند. نظرسنجی همشهری نشان می داد حدود ۷۵ درصد گفتند اگر قانون هم نباشد حجاب شان را برنمی دارند.
می گویند مردم ما از #نظام و #انقلاب بریدند. اما آخرین آمار مربوط به راه پیمائی ۲۲ بهمن است با حضور ۲۰ میلیون نفر در خیابان.
از این‌دست آمار بسیار است. اما...
2⃣ دوم. تصاویری نشان می دهند که عده ای #کشف_حجاب کردند. جای دیگر یک نفر کتیبه هیات را مورد طعنه قرار می دهد. آن سوتر چند نفر به #سرود_ملی توهین می کنند. آن دیگری می گوید از دین زده شدیم. آن پایین تر #پرچم_ایران زمین می زنند و پرچم همجنسگرایی به دوش می کشند. آن گوشه به تروریسم و آدم کشی سلام می کنند و ....
ازین تصاویر کم نیست. اما....
3⃣ سوم. در این خاک همواره اقلیتی ناچیز به نام #آتئیست و طرفدار پرچم های رنگین کمانی و منحرفین اخلاقی و آدم‌کش و تروریست و منافق و غیره بوده اند. اما امروز ابزار تغییر کرده است. تا دیروز اوباشی پنهان در پستوخانه‌ها بودند و امروز به واسطه #شبکه‌های_اجتماعی بوی تعفن شان توزیع شده است. همین. و اگرنه مردم ما همان مردمند. مومن و بااخلاق و معتقد به انقلاب و اهل ایثار و فداکاری و ظلم ستیز....
4⃣ چهارم. #خطای_هاله‌ای چیست؟ اینکه بمباران تصاویر مجعول و هدفمند در فضای مجازی را ببینیم و خیال کنیم این سیاهی‌ها در گوشی ما یعنی اکثریت مردم در واقعیت.
حالا مارپیچ سکوت چیست؟ خیال کنیم در مقابل همین سیاهی مجازی، در اقلیتیم و آنگاه سکوت کنیم.
همین دو کافی است تا #قلب_واقع صورت گیرد؛ قلب واقع برخی را مسخ می کند و به خیابان می کشد و برخی را ناامید می کند و گوشه گیر و اما همه ما در قبال ایندو مسؤولیم.
امروز هرجا هستیم یک وظیفه اصلی داریم. مارپیچ سکوت رو بشکنیم و واقعیت ها را فریاد کنیم و خطای هاله‌ای ناظران بی طرف را از بین ببریم.
یک نمونه همین #اربعین. راه‌پیمائی اربعین مقصد نهائی‌اش چیست؟ تبدیل عبادت فردی به عبادت جمعی و تجلی ظلم ستیزی و تمدن سازی مومنین. همین را می خواهند سانسور کنند. اجازه ندهیم. رسانه شویم؛ امروز اربعین و فردا واقعیت دیگر از حقیقت...