🌹 شرح #حکمت5
🔰 قسمت #دوم
🔹1.2تقسیم بندی #علم:
🔻حضرت گاهی #علم رابه علم فطری وعلم اکتسابی تقسیم می‌کنند و گاهی به علم نافع و غیر نافع. ببینیم این ها نسبت و رابطه شان به همدیگر چیست؟
🔸1.2.1 #نافع_بودن یانبودن علم:
🔹درحکمت ۳۳۸می‌خوانیم:
✅«دانش بر دو قسم است:
🔻 #دانش_فطری ((که در نهاد انسان قرار داده شده است))
🔻 #دانش_شنیدنی ((که از استاد و کتاب و چیزهای دیگر ما یاد می گیریم)) #دانش_شنیدنی هر گاه با دانش و فطری هماهنگ نباشد سودی نمی دهد ».
✅بنابراین مسئله مهم این است که آیا علمی که ما می آموزیم نافع هست یا نافع نیست؟
✅در مورد #علم_نافع و علم غیرنافع حضرت دوملاک ومعیارمعرفی فرمودند:
❓یک اینکه آیا به آن علم عمل می‌شود یا نه؟
❓دوم اینکه آیا آن علم تبدیل می‌شود به #ایمان_قلبی یا نه ؟
❌درباره عمل به علم مطالب بسیار جالبی در نهج البلاغه است در حکمت ۹۲ می‌خوانیم:
💢« #پست_ترین دانش آن است که تنها بر سر زبان‌ها باشد و بالاترین دانش آن است که در اعضای بدن انسان آشکار می گردد».
⭕یا در حکمت ۳۶۶ می فرمایند: «دانش در کنار عمل است پس هر کس که بداند عمل میکند و علم ، عمل را فرا می خواند اگر عمل اجابت کرد علم می‌ماند و گرنه کوچ میکند و می‌رود».
🔻 در حکمت۱۰۷ نهج البلاغه کار به جایی می‌رسد که حضرت می فرمایند:
💢«چه بسا انسان عالمی که جهلش او را کشته است».
❓چرا در حالی که عالم است جاهل است؟!
❌می فرمایند:« علمی که داشته همراهش بوده اما سودی نبرده».
💢یعنی به آن علم عمل نکرده است. با این نگاه حضرت در حکمت ۲۷۴ به ما توصیه می فرمایند:
⭕«دانش خود را #نادانی و یقین خود را شک قرار ندهید».
✅یعنی با وجود اینکه علم دارید مثل نادانها عمل نکنید و به علم خود عمل کنید.
✅و در حالی که #یقین دارید اینقدر وسواس نداشته باشید و مثل انسان هایی که شک دارند متوقف و متحیر نشوید.
💢در ادامه می فرمایند: «هر گاه دانستید به دنبال عمل باشید و چون یقین پیدا کردید اقدام کنید».
🌹در نظرحضرت علی علیه السلام عالم بی عمل پست ترین موجود است.
❌مثلا در خطبه ۱۱۰ می‌خوانیم :
⚠« #عالمی که به دانش خود عمل نکند مانند #جاهل سرگردانی است که از نادانیش بیدار نمی شود بلکه حجت و برهان علیه عالم بی عمل نسبت به جاهل بزرگتر و حسرت و اندوه او پیوسته تر است و او است که نزد خدا از همه بیشتر سرزنش می‌شود».
❌یا درباره کسانی که #ادعای علم می کنند درحالی که واقعا عالم نیستند در خطبه ۸۷ آنها را حیوان های عالم نما معرفی می فرماید و می‌فرمایند:
«بنده ی دیگری است که عالم نامیده می‌شود، اما عالم نیست، پس چهره چنین کسی چهره انسان ولی قلب او قلب حیوان است.
💢نه راه رسیدن به #هدایت را می شناسد تا به دنبال آن برود و نه راه رسیدن به گمراهی را می‌داند تا از آن روی برگرداند پس انسانی با این صفات مرده ای است درمیان زندگان ».
🔻با این توصیفات حضرت به جابر بن عبدالله انصاری در حکمت ۳۷۲ اینگونه بیان می کنند که :
❌«عالمی که به #علمش عمل میکند یکی از چهار ستون برقراری دین و دنیا است.
❌می فرمایند: « ای جابر دین و دنیا به چهار کس پایدار است عالمی که به علم خویش عمل میکند، نادانی که از آموختن ننگ ندارد، بخشنده ای که از بخشش به جا #دریغ نکند و فقیری که آخرت خویش را به دنیا نفروشد. پس اگر عالم به علم خویش عمل نکند نادان هم از آموختن سرباز می‌زند ».
❓چرا ؟ چون #جاهل می‌گوید اگر این علم فایده‌ای داشت چرا خود اهل علم به آن عمل نمی‌کند .
🔻نکته دیگری که درباره عمل به علم به عنوان نافع شدن علم بیان فرمودند در نامه ۳۱ خطاب به امام مجتبی سلام الله علیها فرمودند:
✅«بدان که دردانشی که نافع نیست، خیری هم نیست وآموختن دانشی که سزاوار نیست سودی هم ندارد ».
✅پس معیار اول در نوع بودن علم این است که به آن علم عمل شود. علمی که به آن عمل شود نافع است و علمی که به آن عمل نکنیدنافع نیست.
🔸1.2.2 #دانش_وایمان:
❓آیا این علم از ذهن به قلب هم سرایت کرده است؟
❓به تعبیر دینی آیا این علم از مرحله دانش به ایمان تبدیل شده است یا نه؟
✅اگر به #ایمان تبدیل شد آن موقع حتماً نافع است.
حضرت در خطبه ۱۵۶ می‌فرمایند:« به وسیله ایمان علم آبادمی شود».
🎙 حجت الاسلام #مهدوی_ارفع
#نهج_البلاغه
📘🖌📘🖌📘🖌📘🖌📘
@beha_togham_alfaraez
حدیث_روزانه
🌹امیرالمؤمنین عليه السلام:
💠آن كه مال را از كسى كه او را #سپاس مى گويد، #دريغ دارد، آن را براى كسى به #ميراث مى گذارد كه او را سپاس نگويد.
@beha_togham_alfaraez