✅مدل مطلوب برای ایران؛ بین چین و شوروی
۱. اجتناب از خطای شوروی
خطای اصلی شوروی این بود که «اصلاحات سیاسی را زودتر از اصلاحات اقتصادی» آغاز کرد. گورباچف با شعار گلاسنوست فضای سیاسی را باز کرد، اما اقتصاد همچنان ناکارآمد و پر از کمبود بود.
🔻 نتیجه: با باز شدن رسانهها و آزادی بیان، همه نارضایتیهای قومی، اقتصادی و ایدئولوژیک همزمان فوران کرد. پایه اقتدار حزب از درون فروریخت و کشور تجزیه شد.
📌 ایران باید از این تجربه بیاموزد: اگر اولویت به باز شدن سیاسی غربگرا داده شود، پیش از آنکه اقتصاد بهبود یابد، جامعه وارد فاز بیثباتی میشود و نفوذ بیرونی تشدید میگردد.
۲. بهرهگیری از درس چین
نقطه قوت چین در این بود که دنگ شیائوپینگ ابتدا اقتصاد را باز کرد، آن هم بهصورت تدریجی و کنترلشده، در حالیکه حزب کمونیست اقتدار سیاسیاش را حفظ کرد.
فرمول او ساده بود: «رفاه اقتصادی را افزایش میدهم، اما خط قرمز من اقتدار سیاسی است.»
📌 ایران نیز میتواند مشابه همین مسیر عمل کند:
اقتدار سیاسی و استقلال ایدئولوژیک حفظ شود.
درهای اقتصاد بهصورت گزینشی و هدفمند باز گردد (مثلاً در حوزه انرژیهای نو، ترانزیت منطقهای، فناوری اطلاعات، صنایع دانشبنیان).
سرمایهگذاری خارجی و انتقال فناوری نه بهصورت رهاشده، بلکه با قوانین شفاف و نظارت دقیق صورت گیرد.
۳. تفاوتهای ایران با چین
🔹 ایدئولوژیک: ایران یک نظام انقلابی با هویت ضد استکباری است. نزدیکی مستقیم به آمریکا – مثل چین دهه ۷۰ – نه ممکن است و نه مطلوب.
🔹 مزیت ساختاری: ایران برخلاف چینِ آن زمان، از موقعیت ژئوپلیتیک ممتاز برخوردار است (خلیج فارس، اوراسیا، انرژی، مسیرهای ترانزیت). این یعنی ایران میتواند بدون آمریکا هم به یک بازیگر مهم منطقهای و جهانی در اقتصاد تبدیل شود.
📌 بنابراین، مدل ایران باید بر محور همسایگان، شرق (چین، روسیه، هند)، و جهان اسلام استوار باشد، نه انتظار آشتی بنیادین با غرب.
۴. مسیر پیشنهادی برای ایران
الف) اقتدار سیاسی پایدار
شرط اول هر توسعه پایدار، ثبات سیاسی است.
ایران باید انسجام داخلی را حفظ کند و جلوی شکافهای قومی–فرقهای را با عدالت اقتصادی و مشارکت اجتماعی بگیرد.
اعتماد مردم نه با شعار، بلکه با کارآمدی، شفافیت و عدالت بازتولید میشود.
ب) باز شدن اقتصادی گزینشی
ایجاد مناطق آزاد و ویژه اقتصادی واقعی، نه صرفاً اسمی و پر از رانت.
تسهیل محیط کسبوکار برای کارآفرینان داخلی.
جذب سرمایه خارجی در حوزههای مشخص و همراه با الزام انتقال فناوری.
ج) مشروعیت اقتصادی
در گام بعد از انقلاب، مشروعیت سیاسی بیش از هرچیز به رفاه و معیشت مردم وابسته است.
اگر مردم بهبود ملموس در زندگی روزمرهشان ببینند، وفاداریشان به نظام تقویت میشود.
د) مدیریت تنش با آمریکا
مسیر ایران نباید مثل شوروی به تقابل مطلق و پرهزینه ختم شود.
نباید هم بهسمت سازشکاری مطلق برود.
باید تنش را کنترل و مدیریت کرد:
▫️ خنثیسازی فشارهای حداکثری.
▫️ اجتناب از درگیری مستقیم.
▫️ حفظ استقلال و ایدئولوژی.
بهبیان ساده: «نه تسلیم، نه تقابل مستقیم؛ بلکه مدیریت هوشمند تنش.»
🔑 جمعبندی
ایران باید مدلی میان چین و شوروی انتخاب کند:
مثل چین: اصلاحات اقتصادی تدریجی، رفاه ملموس برای مردم، و اقتدار سیاسی در رأس.
برخلاف شوروی: پرهیز از آزادی سیاسی بیقاعده و زودهنگام که اقتدار مرکزی را تضعیف کند.
با ویژگی خاص ایران: تکیه بر ژئوپلیتیک منطقهای، همکاری با شرق و همسایگان، و حفظ استقلال ایدئولوژیک.
📌 بهعبارت دیگر، مدل مطلوب ایران ترکیبی است از اقتدار سیاسی، باز شدن اقتصادی کنترلشده، و استفاده از موقعیت ژئوپلیتیک بهعنوان پیشران توسعه.
#ایران
#چین
#شوروی
#راهبرد_اقتصادی
#ژئوپلیتیک
#نشرحداکثری_باشما
┄┅┅┅┅❀💠❀┅┅┅┅┄
🇮🇷 | @beha_togham_alfaraez | 🇮🇷