🎥 اولین گفتگوی زندهٔ #بصیرت با حضور دکتر #علی_قاسمی جانشین معاونت سیاسی سپاه 📎 کارشناس ارشد مسائل اقتصادی 📒 موضوع: #تحولات_اقتصادی کشور #بورس #دلار #تحریف و #تحریم سه شنبه ۱۵مهرماه، ساعت ۱۶:۳۰ در کانال بصیرت در پیام رسان روبیکا 🛰 دیدن برنامه پخش زنده در روبیکا: https://rubika.ir/basirat_f @basirat_fa

🔰شوک دیپلماسی به نفت 🔹قیمت نفت خام از روزهای پایانی سال 2024 رو به کاهش است و در سال 2025 جز اندک روزها که اتفاق های سیاسی خاصی در آن افتاده، روندی کاهشی به همراه داشته است. دلایل مختلفی را برای کاهش قیمت نفت می توان برشمرد که برخی از دلایل بسیار حایز اهمیت است. ازآنجا که روسیه به عنوان یکی ازعمده تولیدکننده نفت که نقشی کلیدی در تأمین نفت خام جهانی ایفا می‌کند و روزانه بیش از شش میلیون بشکه نفت به بازارعرضه می‌کند و یکی از شعارهای انتخاباتی ترامپ کاهش قیمت فرآورده‌های نفتی و جلب رضایت رای‌دهندگان بود، احتمال دارد تحریم‌های نفتی علیه این کشور را لغو کند. بازگشت روسیه به بازار نفت جهان تأثیر زیادی بر بازار جهانی خواهد داشت. 🔹دلیل بعدی که در کاهش قیمت نفت خام درخور توجه است، عرضه بیش از دو میلیون بشکه در روز در بازار های جهانی است. اوپک پلاس معمولا در کاهش قیمت ها عرضه نفت خام را محدود می کرد اما با اقدامی غافلگیرکننده اعضای این گروه با افزایش تولید موافقت کردند. ریاض در طول چند هفته پی در پی در قالب ائتلاف اوپک‌پلاس، دو بار عرضه را بیش از حد برنامه‌ریزی شده افزایش داده است. این اقدام عربستان باعث شده که درآمد شرکت آرامکو دچار افت محسوسی شود و حتی روی اقدامات ویژه برای سرمایه گذاری موثر باشد. سود تقسیمی شرکت آرامکو در سه ماهه نخست سال به ۲۱.۳۶ میلیارد دلار کاهش یافت، در حالی‌که در مدت مشابه سال گذشته ۳۱ میلیارد دلار بود. پس عرضه نفت در این حد ،پیش بینی پذیر کردن اقتصاد انرژی را دچارمشکل کرده است. 🔹مضافا جنگ تعرفه‌ای ترامپ تأثیرات منفی بر بازارهای جهانی، از جمله بازار نفت، داشته باشد. این جنگ تعرفه‌ای نه تنها به کاهش تقاضا برای نفت منجر می‌شود، بلکه می‌تواند به افزایش هزینه‌های تولید و قیمت‌ها نیز دامن بزند. همانگونه که مستحضرید دربودجه قیمت نفت ۶۳ دلارو 30 سنت در نظر گرفته شده است؛ اما ایران معمولا برای فروش نفت خود به دلیل تحریم‌ها و شرایط بازار، تخفیف‌هایی قائل می‌شود. این بدان معناست که برای تحقق درآمد نفتی پیش‌بینی‌شده، قیمت جهانی نفت باید دست‌کم ۶۸ دلارباشد و اگر از این نرخ پایین تر بیاید که الان هست،میزان تحقق منابع درآمدی دولت با افت چشمگیری مواجه می شود و در نهایت دچار کسری بودجه خواهیم شد. کسری بودجه هم انضباط پولی و مالی دولت را به هم می ریزد و در چنین وضعیتی اقتصاد دچار تورم خواهد شد. 🔹در این برهه حساس جا دارد دستگاه دیپلماسی با اوپک وعلی الخصوص اوپک پلاس که از کاهش قیمت نفت ضرر بیشتری را متحمل شده اند رایزنی همه جانبه و گسترده یی انجام دهد. اگر اوپک پلاس بتواند تولید خود را به‌طور مؤثری مدیریت کند. این تصمیم می‌تواند به تنظیم بازار و تأثیر بر قیمت‌های جهانی نفت منجر شود تا از نوسانات بیشتر قیمت جلوگیری کند. ✍🏼#علی_قاسمی ⚜"زمانه خود را بشناس" _____________________ 🟡 | @zamanehh

🔰قبح زدایی ممنوع! 🔹بعد از اینکه یک پژوهشگر حوزه اعتیاد گفته بود: «گزارشاتی از کشت خشخاش در نقاط مختلف کشور داریم و این اتفاق رخ داده؛ ضمن اینکه حدود ۴ میلیون نفر مصرف کننده موادمخدر در کشور داریم و حداقل نیمی از این افراد مصرف کنندگان مخدر تریاک هستند.»، رضا سپهوند، نماینده مردم خرم آباد در مجلس با اشاره به نیاز درمانی کشور به انواع داروها گفت:«سالانه ما از افغانستان برای تولید دارو، تریاک وارد می کنیم آن هم نامرغوب، در صورتیکه در کشور ما کشاورزان تولید می کنند بیاییم با نرخ مصوب دولتی از کشاورز خریداری کنیم.» 🔹ورود و اعلان این موضوع حساس و چالش برانگیز با ورود همزمان یک نماینده مجلس برای تطهیر آن در رسانه ها بازتاب های زیادی داشته است. چند نکته تحلیلی با توجه به مواضع اعلامی باید مد نظر قرار گیرد؛ 🔹اول اینکه در خصوص یک مسئله با این درجه از اهمیت نباید اطلاعات غلط و واهی به رسانه ها و مردم داده شود چرا که موجب می شود تا ذهن مردم دچار دوگانگی شود. چون در کشور ما هیچگونه واردات تریاک از افغانستان حتی برای مصارف دارویی نداریم. بنابه گزارش فراجا هر سال در مبارزه با سوداگران مرگ چند صد تن کشفیات تریاک داریم و حجم زیادی از تریاک کشف شده از قاچاقچیان معدوم می‌شود و تنها بخشی از آن را هم برای تولید دارو به شرکت‌های داروسازی اختصاص داده می شود. بنا به اظهارات سردار رادان فرمانده فراجا:«ایران افتخار دارد در عرصه مبارزه با مواد مخدر جزو پیشتازترین کشورها در جهان است، به‌عنوان مثال پلیس ایران در راه مبارزه با مواد مخدر نزدیک به چهارهزار شهید تقدیم کرده است؛ این شهدا، شهدای امنیت جهانی هستند.» 🔹با این شرایط علاوه بر قبح زدایی، یک نماینده مجلس در رابطه با کشت خشخاش برای تولید دارو و مواد اولیه آن چالش های زیادی وجود دارد چرا که کشفیات تریاک مازاد بر نیاز دارویی کشور است. 🔹دوم شکسته شدن قبح تریاک و مصرف آن در جامعه است. طرح اینگونه مسائل به یک سری سیاستگذاری‌های کلان و هماهنگی سیستم‌ها و دستگاه‌های قضایی، انتظامی، بهداشتی و ستاد مبارزه با موادمخدر احتیاج دارد. از سوی دیگر ما سیستم‌های نظارتی قوی در کشور نداریم، با قانونی کردن و در دسترس‌تر بودن آن دچار مشکلات بی شماری خواهیم شد. سوم طرح این موضوع به بهانه تهیه مواد اولیه دارو به نوعی یک مسئله فرعی است وبه هیچ وجه اولویت جامعه دارویی و پزشکی نیست. در این میان تنها چیزی که به ذهن تداعی می کند رگه های تعارض منافع است که در آن دیده می شود! ✍🏼#علی_قاسمی ⚜"زمانه خود را بشناس" _____________________ 🟡 | @zamanehh

🔰بهبود کفایت سرمایه در شبکه بانکی 🔹یکی از موضوعات اقتصادی در چند روز اخیر که به‌عنوان خبری مهم در رسانه‌ها و نزد صاحب‌نظران اقتصادی بازتاب فراوانی داشت، اعلام رئیس‌کل بانک مرکزی درباره شاخص کفایت سرمایه شبکه بانکی در سال ۱۴۰۳ بود. دکتر فرزین اعلام کرد بر اساس آمارها، شاخص کفایت سرمایه بانک‌ها مثبت شده و به ۱.۷۵ درصد رسیده است. هرچند وضعیت مطلوب در این شاخص ۸ درصد است و کفایت سرمایه شبکه بانکی فاصله زیادی با این نرخ دارد، اما در مقایسه با چهار سال پیش، بهترین وضعیت را داشته و به‌وضوح بهبود پیدا کرده است. طبق آمار، تعداد بانک‌ها با شاخص کفایت سرمایه مثبت از ۱۵ بانک در سال ۱۳۹۹ به ۲۲ بانک در سال ۱۴۰۳ افزایش پیدا کرده است. از سوی دیگر، می‌توان گفت تعداد بانک‌ها با کفایت سرمایه منفی از ۱۴ بانک به ۷ بانک کاهش یافته است. همچنین، تعداد بانک‌هایی با کفایت سرمایه بالای ۸ درصد نیز از ۸ بانک در سال ۱۳۹۹ به ۱۳ بانک در سال ۱۴۰۳ رسیده است.گفتنی است برای بهبود وضعیت کفایت سرمایه در نظام بانکی ایران، مجموعه‌ای از اقدامات باید صورت پذیرد. افزایش سرمایه بانک‌ها از محل آورده سهامداران یا واگذاری دارایی‌های مازاد، کاهش و مدیریت ریسک تسهیلات اعطایی، بازسازی و اصلاح ساختار بانک‌های ضعیف و همچنین شفاف‌سازی صورت‌های مالی از جمله راهکارهای ضروری در این زمینه هستند. این اقدامات می‌توانند به پایداری نظام بانکی و افزایش اعتماد عمومی به بانک‌ها منجر شوند. 🔹شاخص کفایت سرمایه تنها یک عدد نیست، بلکه نشانه‌ای از سلامت، شفافیت و پایداری یک بانک است. اگر بانک‌ها از سرمایه کافی برخوردار باشند، می‌توانند نه‌تنها در شرایط عادی، بلکه در دوران بحران نیز به فعالیت خود ادامه دهند و نقش مثبت خود را در اقتصاد کشور ایفا کنند. 🔹ناگفته نماند بخش زیادی از فعالیت‌های بانک‌ها مربوط به اعطای تسهیلات به افراد و بنگاه‌هاست. این تسهیلات ممکن است در برخی موارد به‌صورت مطالبات معوق و مشکوک‌الوصول به بانک وام‌دهنده بازنگردد و بانک متحمل زیان شود. در چنین شرایطی، اگر بانک سرمایه کافی نداشته باشد، نمی‌تواند این زیان‌ها را جذب کند و ممکن است ورشکسته شود یا از پس تعهدات خود به سپرده‌گذاران برنیاید. در چنین وضعیتی، کفایت سرمایه نه‌تنها برای خود بانک، بلکه برای کل نظام بانکی و حتی اقتصاد کشور اهمیت حیاتی دارد. 🔹حال که روند این شاخص رو به بهبود است، با اعتبارسنجی دقیق، دریافت وثایق قابل اعتنا در تسهیلات پرداختی، همراه با کاهش تسهیلات تکلیفی از سوی دولت، می‌توان جایگاه بانک‌ها را به سطح استانداردهای جهانی رساند. ✍🏼#علی_قاسمی ⚜"زمانه خود را بشناس" _____________________ 🟡 | @zamanehh

🔰#یادداشت | چهار عامل تاثیرگذار بر بازار ارز 🔹بازار ارز این روزها در فضایی از احتیاط و تردید حرکت می‌کند و نشانه‌هایی از عقب‌نشینی خریداران و غلبه فضای احتیاط بر معاملات مشهود است. عوامل مختلفی بر روند بازار تأثیرگذار است که یکی از آن‌ها انتظارات بازار در برابر اخبار دیپلماتیک ارزیابی می‌شود. جو روانی حاکم باعث شده خریداران در موقعیت‌های سنگین وارد نشوند و فروشندگان نیز در شرایط فعلی ترجیح دهند از بازار فاصله بگیرند یا با احتیاط عمل کنند، اما اخبار منتشرشده حاکی از آن است که مذاکرات ایران و آمریکا در مرحله‌ای حساس و سرنوشت‌ساز قرار دارد. 🔹در همین حال، رسانه آمریکایی آکسیوس گزارش داده که ایالات متحده با پیشنهاد ویژه سلطنت عمان برای تشکیل اتحادیه‌ای منطقه‌ای جهت غنی‌سازی صلح‌آمیز اورانیوم موافقت کرده است. تداوم مذاکرات باعث شد تقاضای هیجانی برای خرید ارز در بازار کاهش یافته و قیمت‌ها روندی نسبتاً نزولی را در پیش بگیرند. از طرفی بازار ارز همچون گذشته نیست که نرخ‌ها با کوچک‌ترین موضوعی دچار تغییر شوند. فعالان بازار نیز به این نتیجه رسیده‌اند که در صورت ادامه‌دار شدن مذاکرات و حصول نتایج نهایی، بی‌تردید بسیاری فروشنده ارز در بازار خواهند شد؛ زیرا انجام توافقات منجر به گشایش‌های اقتصادی شده و ارزآوری در کشور افزایش می‌یابد. تعطیلی ۱۲ روزه اتاق معاملات هرات که از روز ۱۳ خرداد به مناسبت عید قربان آغاز می‌شود، نیز از آنجا که این اتاق یکی از مسیرهای تأمین ارز بازار آزاد است، توقف فعالیت آن ممکن است باعث کاهش موقت عرضه #دلار و ایجاد اختلال در عرضه و تقاضا شود. هرچند دیروز در ابتدای معاملات کمی با افزایش شروع شد، اما با فشار فروش و افت تقاضا بازار مجدداً عقب‌نشینی کرد. 🔹یکی دیگر از عوامل دیپلماتیک که در بازارها تأثیرگذار است و احتمالاً ابعاد جدیدی به خود می‌گیرد و حتی تنش‌ها را در شرق اروپا به سطح تازه‌ای می‌رساند، حمله‌ای بی‌سابقه اوکراین به تأسیسات هوایی روسیه می‌باشد. اوکراینی‌ها در عملیاتی پیچیده موفق شدند تعدادی پهپاد انتحاری را در زیر سقف کانتینر پنهان و به داخل روسیه قاچاق کنند. این پهپادها در لحظه موعد که سقف کانتینر باز شد، به سمت بمب‌افکن‌های راهبردی روسیه حرکت کردند و به روایتی ۴۱ و به روایت دیگری ۶۰ فروند بمب‌افکن استراتژیک روسیه را هدف قرار داده و خسارات سنگینی به این کشور وارد کردند. این رویداد سبب برگزاری نشست فوری در کاخ کرملین شده و به احتمال زیاد نقطه عطفی در روابط روسیه با غرب خواهد بود. روسیه نیز اعلام کرده است که «هیچ خط قرمزی برای ما نمانده است.» 🔹عامل مهم دیگر در بازار ارز، تحولات جهانی درباره مقررات رمزارزها است. انتظار می‌رود با تغییرات احتمالی در مقررات، شاهد تحرکات جدید در بازار رمزارزها باشیم که حفظ حمایت‌ها می‌تواند فرصت‌های تازه‌ای برای معامله‌گران فراهم کند. ✍🏼#علی_قاسمی ⚜"زمانه خود را بشناس" _____________________ 🟡 | @zamanehh

🔰#یادداشت | مکانیسم ماشه؛ ابزار بازگشت اروپا به صحنه‌ی بین‌الملل 🔹پرسش اساسی مطرح‌شده پس از اقدام و نامه‌نگاری سه کشور اروپایی در مورد مکانیسم ماشه — که بسیار نیز تکرار شده — درباره اثرات تحریم‌های شورای امنیت است. در پاسخ باید گفت که طبق مفاد قطعنامه‌ها (از جمله قطعنامه ۱۹۲۹ به عنوان گسترده‌ترین مورد)، این تحریم‌ها تنها بر بخشی از صنایع هسته‌ای و نظامی ایران متمرکز هستند. برای مثال، این قطعنامه‌ها به کشورها اجازه می‌دهند در صورت وجود مدارک، کشتی‌های حامل محموله‌های مرتبط با برنامه هسته‌ای ایران را بازرسی و در صورت لزوم توقیف کنند. اگرچه این تحریم‌ها هزینه‌های جانبی مانند هزینه بیمه و حمل‌ونقل دریایی ایران را افزایش می‌دهند، اما محتوای آن‌ها ارتباط مستقیم و گسترده‌ای با بدنه اصلی اقتصاد ایران، از جمله فروش نفت، ندارد؛ چرا که در زمان اجرا و پیش از مذاکرات برجام، با وجود تصویب همین قطعنامه‌ها، اثر قابل توجهی بر حجم کلی تجارت خارجی ایران مشاهده نشد. به نوعی می‌توان گفت تحریم‌های یک‌جانبه آمریکا تأثیر به مراتب بیشتری نسبت به تحریم‌های شورای امنیت داشته‌اند. 🔹علاوه بر اثربودنِ کم تحریم‌های شورای امنیت، تجار و مسئولان ایرانی به مرور زمان راه‌های متعددی برای دور زدن این تحریم‌ها شناسایی کردند؛ به گونه‌ای که مقامات آمریکایی به صورت علنی به شکست راهبرد «فشار حداکثری» اعتراف کرده‌اند. این مسئله حتی باعث ایجاد دو دستگی بین مسئولان آمریکایی در مورد شیوه اعمال تحریم‌ها شد. 🔹متأسفانه با فعال‌سازی مکانیسم ماشه، برخی رسانه‌ها و شخصیت‌ها با بزرگ‌نمایی ابعاد این تهدید، نه تنها به ایجاد جو روانی منفی دامن زدند، بلکه شاهد بروز آثار روانی آن در بازارهایی مانند ارز و طلا نیز بودیم. 🔹گفتنی است یکی از دلایل آغاز «اسنپ‌بک» یا همان مکانیسم ماشه این است که اتحادیه اروپا — برخلاف دوره گذشته که گروه ۱+۵ وجود داشت و این سه کشور از وزن و جایگاهی برخوردار بودند — در مذاکرات جدید هسته‌ای ایران و آمریکا عملاً به بازی گرفته نشد و به نوعی از صحنه کنار گذاشته شد. اکنون با این اقدام، آن‌ها می‌خواهند دوباره به عرصه تصمیم‌گیری‌های مهم بین‌المللی بازگردند. به عبارت دیگر، این کار را بیشتر برای آن انجام داده‌اند که خود را به عنوان بازیگرانی مهم مطرح کنند و از چرخه تصمیم‌گیری حذف نشوند، چرا که عملاً کنار گذاشته شده بودند و برگه دیگری برای ورود به گفت‌وگوهای مربوط به مسائل ایران در اختیار نداشتند. البته علاوه بر این، ذهنیت منفی که با ادعای حمایت ایران از روسیه در جنگ اوکراین نسبت به آن پیدا کرده بودند، دلیل مضاعفی برای شتاب بخشیدن به فعال‌سازی مکانیسم ماشه شد. ✍🏼#علی_قاسمی ⚜"زمانه خود را بشناس" _____________________ 🟡 | @zamanehh