نکات کلیدی جزء ششم🌹

🌺شرح دعای روز هفتم ماه مبارک رمضان شرح فراز اول : «اللَّهُمَّ أَعِنِّي فِيهِ عَلَى صِيَامِهِ وَ قِيَامِهِ» اى خدا مرا در اين روز بر روزه و اقامه ی نماز يارى كن! طبق دستور قرآن، درشرح فراز نخست دعای روز هفتم ماه رمضان انسان از خداوند می خواهد تا او را در روزه که همان صبر است و در قیام و عبادت که شاخص ترین آن نماز است یاری کند. شرح فراز دوم  «وَ جَنِّبْنِي فِيهِ مِنْ هَفَوَاتِهِ وَ آثَامِه» و از لغزش ها و گناهان دور ساز! تفاوت لغزش و گناه عرب به چیزی که در هوا معلق ماده باشد مانند پر می گوید: «هفا الشیء فی الهواء». به همین مناسبت به لغزش های زبان هفوات لسان گفته می شود. لغزش خطایی است که سهوا انجام گرفته است و هیچ قصدی در کار نبوده است. فرض کنید کسی که زیاد حرف می زند و یا زیاد شوخی می کند طبیعی است سخنان باطل و یا آزار دهنده و یا زشتی برزبانش جاری می شود. به همین خاطر در اسلام به سکوت خیلی توصیه شده است زیرا انسان از بسیاری از لغزش ها ایمن خواهد شد. «اثم» به معنای کندی و تأخیر است. کسی که نسبت به خیر و خوبی با کندی برخورد کند و انجام آن ها را به تأخیر بیاندازد در واقع اعمال زشت را جایگزین آن می سازد. در همه ی فرصت های خیرورزی انسان اگر شتاب نکند. کسی که در احسان به دیگران کندی کند دچار بخل می شود و کسی که در خیرخواهی نسبت به دیگران تعجیل نکند دچار حسادت خواهد شد. شرح فراز سوم  «وَ ارْزُقْنِي فِيهِ ذِكْرَكَ بِدَوَامِهِ» و ذكر دائم نصيبم فرما! دوام ذکر هر انسانی زمانی که دستش از زمین کوتاه بشود به آسمان چنگ می زند و از خداوند استمداد می طلبد. خصوصا زمانی که نشانه های مرگ را مشاهده می کند. همه ی تأسف قرآن از همین است که چرا انسان در وقت مشکل به یاد خدا می افتد و در دیگر حالات زندگی یادی از خداوند نمی کند که هیچ بلکه انگار که او را نمی شناسد. از مصادیق دوام ذکر، گفتن « بسم الله الرحمن الرحیم» در ابتدای هر کاری است. همچنین احادیث، مصداق بارز «ذکر کثیر» را که بارها در قرآن آمده است، تسبیحات حضرت زهراء (علیها السلام) دانسته اند. شرح فراز چهارم: «بِتَوْفِيقِكَ» به حق توفيق بخشى خود! توفیق, نیاز مؤمن امام جواد(علیه السلام) می فرمایند: مؤمن نیازمند سه خصلت است: توفیقی از ناحیه ی خداوند و موعظه گری از دورن خودش و پذیرش از کسی که او را خیرخواهی می کند. توفیق به معنای هماهنگ شدن همه ی اسباب برای انجام کار نیک است. مثلا امکان کسب مال از راه حلال مصداقی است برای «توفیق من الله». شرح فراز پنجم  «يَا هَادِيَ الْمُضِلِّينَ» اى رهنماى گمراهان عالم! انواع هدایت هدایت به دو قسم تقسیم می شود: هدایتی که خداوند انجام می دهد و هدایتی که انبیا و جانشینان انبیا و دیگر صالحین انجام می دهند. هدایتی که پیامبر اسلام (صلى الله عليه و آله) انجام داد؛ اسلام عزیز را ارائه نمود و با آن راه را از چاه نشان داد. وقتی انسان متوجه راه از بی راهه شد می تواند راه را انتخاب کند و می تواند ناسپاسی نموده و بی راهه را برگزیند.« إِنَّا هَدَيْناهُ السَّبيلَ إِمَّا شاكِراً وَ إِمَّا كَفُوراً (نساء: ۳)» در انتخاب راه دین هیچ اجباری نیست. « لا إِكْراهَ فِي الدِّينِ قَدْ تَبَيَّنَ الرُّشْدُ مِنَ الْغَي‏ (بقره: ۲۵۶)» اما هدایتی که خداوند مستیقماً خودش آن را انجام می دهد. یعنی تنها آدرس نمی دهد بلکه به شخص این توفیق را می دهد که به مطلوب برسد. این که ما در سوره ی حمد از خداوند می خواهیم که ما را به راه مستقیم هدایت کن نه به راه مغضوبین و ضالین منظور همین هدایت است. هر جا هدایت عمومی است یا خداوند آن را نسبت به دیگران می دهد و یا از ضمیر (نا) یعنی ما استفاده می کند. ولی زمانی که هدایت اختصاصی مراد است آن را تنها به خودش نسبت می دهد. هدایت اختصاصی مثل علم لدنی و رزق من حیث لا یحتسب است که اختصاص به کسانی دارند که از هدایت عمومی بیشترین بهره را برده اند حال از خداوند می خواهند تا با هموار نمودن راه کمال آنها را توفیق دهد به بالاترین درجات رشد نائل آیند. بر همین اساس هدایت عمومی مال همه ی مردم است.

راهکارهای زندگی موفق در جزء هفتم قرآن کریم 🌷

شرح دعای روز هشتم ماه رمضان شرح فراز اول : «اللَّهُمَّ ارْزُقْنِي فِيهِ رَحْمَةَ الْأَيْتَامِ» اى خدا در اين روز مرا ترحم به يتيمان نصیب فرما! توجه به ایتام یکی از کارهای صالحی که در دعای روز هشتم آمده که انسان باید از خداوند بخواهد تا به او توفیق انجامش را در در ماه مبارک رمضان بدهد این است که نسبت به ایتام مهربانی کند و وسیله ای برای رساندن رحمت های خداوند به ایتام باشد. شرح فراز دوم: «وَ إِطْعَامَ الطَّعَامِ» و اطعام به گرسنگان! اهمیت اطعام آماده نمودن غذا و خوراندن آن به دیگران یکی دیگر از کارهای صالح است که در دعای روز هشتم به آن اشاره شده که ضرورت دارد به خصوص در ماه مبارک رمضان صورت گیرد. در اطعام طعام لازم نیست حتما به نیازمند و یا خویشاوندان غذا خورانده شود و حتی لازم نیست به هنگام غذا دادن، کار صالح دیگری کنار آن مثل مرثیه خوانی و وعظ و خطابه انجام گیرد زیرا صرف غذا دادن دارای ارزش است. شرح فراز سوم  «وَ إِفْشَاءَ السَّلامِ» و افشا و انتشار سلام در مسلمانان! سلام از سلامتی می آید. کسی که سلام می کند برای مخاطب خود آرزوی سلامتی و به روزی می کند. لذا بعد از سلام کردن نمی تواند کاری انجام دهد و یا حرفی بزند که باعث رنجش شود؛ این با آرزوی سلامتی در تضاد است. شرح فراز چهارم  «وَ صُحْبَةَ الْكِرَامِ» و مصاحبت کریمان! رفاقت با خوبان مصاحبت با کریمان توفیقی است که به هرکسی دست نمی دهد. کریم کسی است که آنچه از احسان در حق دیگری انجام می دهد این فراز از دعا تعبیری دیگری از این خواسته است که خدایا با آمرزش گناهان ما زمینه ی رفاقت ما را با خوبان و صالحان آماده ساز! شرح فراز پنجم: «بِطَوْلِكَ» به حق انعامت! «طول» به نعمت هایی گفته می شود که امتداد دارد و طولانی است. در شرح دعای روز هشتم ماه رمضان،خواسته هایی مطرح شده است که در صورت تداوم می تواند با ارزش باشد. رسیدگی به وضعیت ایتام کاری نیست که به یک بار سرزدن به آنها امکان پذیر باشد و یا اطعام طعام باید به صورت یک رویه و سنت درآید تا موجب تحول روحی فرد گردد و همچنین افشای سلام ادبی است که باید به صورت عادت درآید و همدمی با کریمان هم یک همراهی مداوم در زندگی است. همه ی این خواسته ها نیازمند نعمتی استوار است. لذا دعا کننده با تمسک به طول و نعمت های درازمدت خداوند، این خواسته ها را مطرح می کند. شرح فراز ششم دعای روز هشتم ماه رمضان «یَا مَلْجَأَ الْآمِلِينَ» اى پناه آرزومندان! آرزو همیشه با هراس توأم است. هراس برای محقق نشدن آرزو. آرزوهای انسان پناهی جز واقعیات ندارند یعنی برای محقق شدن حتما باید با واقیات زندگی این اجازه را بدهند تا آرزویی محقق شود.

در دعای روز نهم چنین می گوییم: خدایا! مرا امروز از رحمت گسترده ی خویش نصیبی قرار بده. برکات و رحمت الهی همیشه از سوی خداوند متعال به سوی ساکنان زمین سرازیر است. این ما هستیم که باید با خودسازی و تقوا، ظرف وجودی خود را، لایق این آبشار فیض الهی سازیم تا از آن بهره های فراوان ببریم. چون در این ماه عنایت و نیکی های پروردگار شامل حال همه ی بندگان می شود، آن را «ماه رحمت» نامیده اند. همان گونه که گذشت در فراز اوّل از دعای روز نهم ماه مبارک رمضان، از خداوند طلب بخشش و رحمت میکنیم در بخش دوّم از دعای روز نهم آمده است: خدایا! به ادله ی روشن و تابناک خویش، هدایتم کن. یکی از آرزوهای اهل ایمان هدایت است؛ هدایتی که هیچ شک و شبهه ای در دل انسان باقی نمی گذارد. توفان ها و امواج سهمگین حوادث روزگار در او اثر نمی گذارد و هرروز قوی تر می شود. یکی از اسباب هدایت در انسان «تفکّر» است. آفرینش آسمان و زمین، پیدایش شب و روز، آمد و شد کشتی ها در دریا، ریزش قطرات باران، وزش باد و حرکت ابرهای متراکم در آسمان همگی شانه های انکارناپذیر وجود ذات پاک خداوند متعال هستند. تفکر در این نشانه ها وسیله ای است برای هدایت انسان و رساندن او به سر منزل مقصود. خداوند با بخشیدن «قوه ی تفکر» به آدمی، که در روایات از آن به «رسول باطنی» تعبیر شده، و نیز ارسال پیامبران که در روایات به «رسول ظاهری» موسوم اند، وی را در مسیر هدایت قرار داده است تا خود چه کند؟ در فراز آخر از دعای روز نهم می خوانیم: خداوندا! با قدرت و تسلط خود، مرا به سوی رضایت کامل خود بکشان، به حق دوستی و محبّت ای آرزوی مشتاقان! اصولاً نعمتی از این بالاتر نیست که معبود و مولا و خالق انسان از او راضی و خشنود باشد. در این آیه به این حقیقت اشاره شده است که اسما قرآن کریم در آیه ۱۶ از سوره ی مائده به کسانی که در راه تحصیل رضای خداوند گام بر می دارند، نوید می دهد که در پرتو قرآن، سه نعمت بزرگ به آنان داده می شود: اول نعمت سلامت؛ سلامت فرد، سلامت اجتماع، سلامت روح وجان، سلامت خانواده و سلامت اخلاق. دوّم _ خارج ساختن از ظلمت های کفر و بی دینی و رهنمون کردن آنان به سوی نور ایمان. سوم _ رهبری و هدایت آنان به نزدیک ترین و کوتاه ترین راه که «صراط مستقیم» است. این ها همه نصیب کسانی می شود که در برابر قدرت بی پایان خداوند تسلیم باشند.