✳️حمایت روحانیت شیعه از تولید ملی در عصر قاجار/بخش اول 🔹این روزها حال اقتصادمان خوب نیست و بدسلیقگی رئیس‌جمهور در استفاده از لباس خارجی به زخم بسیاری از تولیدکنندگان نمک پاشید. 🔸توصیه علما به حمایت از تولید ملی (که مهمترین راهبرد برای پیشرفت اقتصاد کشور است) صرفا مربوط به دوران جمهوری اسلامی نیست و در تاریخ قاجار هم مسبوق به سابقه است و حمایت علمای اعلام از شرکت تازه تأسیس «نساجی اسلامیه» نمونه‌ای بارز در این زمینه است و تعداد زیادی از علما در نامه به مظفرالدین شاه و وزرایش و همچنین اعلامیه‌هایی خطاب به مردم جامعه، توصیه به حمایت از شرکت نساجی اسلامیه و منع استفاده از محصولات بیگانگان کردند. 🔹نکته جالب توجه این‌که این شرکت نساجی توسط یکی از علمای اصفهان یعنی مرحوم آقانجفی اصفهانی و به همراه برادر خود آقانورالله و میرزا ابوالقاسم زنجانی به همراهی بازرگانانی همچون حسین آقا امین‌الضرب اصفهانی، محمدحسین کازرونی،سلیمان خان رکن‌الملک شیرازی، کاکو حسین کازرونی و ملک‌التجار در سال 1316 ه.ق/1898 م. شرکت اسلامیه را با هدف تأمین منسوجات مورد نیاز مردم ایران و مقابله با وابستگی به خارج تاسیس کرد. ریاست این شرکت به عهده حاجی محمدحسین کازرونی بود که سابقه و تجربه اداره شرکت مسعودیه را دارا بود و چهار تن از بازرگانان اصفهان به عنوان وکلا و امنای اداره مرکزی اصفهان برگزیده شدند. (شرکت اسلامیه: نماد اقتصاد مقاومتی در تاریخ معاصر ایران، پیمان رهبری حق، مؤسسه مطالعات تاریخ معاصر ایران) 🔸پس از تأسیس این کارخانه؛ حمایت علما با جدیت بالا روانه ایران شد. مرحوم ملا محمد کاظم خراسانی ( #آخوند_خراسانی ) در نامه ای به مظفر الدین شاه در سال 1317 قمری، ضمن توصیه به شاه و وزیران به سامان بخشی و استفاده از محصولات شرکت اسلامیه و در همان نامه خطاب به مردم مینویسند: 🔹بر عموم رعایا و قاطبه مسلمین ، لازم و به مقتضای «الناس علی دین ملوکهم» تأسی و متابعت نمایند و #خلع_لباس_ذلت را از خود به #لُبس_لباس_عزّت البسه اسلامیه، صاحب شرع را #خشنود دارند. کهن جامه خویش پیراستن به از جامه عاریت خواستن (مکتوبات و بیانات سیاسی و اجتماعی علمای شیعه، دوره قاجار / ج 2 / محمدحسن رجبی(دوانی) / ص 102-74) 🔸مرحوم سیدمحمدکاظم طباطبایی یزدی (صاحب عروه) نیز طی نامه‌ای نوشت: بسی شایسته و مناسب و به موقع و محل است که عموم مومنین و کافّه متدینین از هر صنف و هر نوع، هر یک به قدر مقدور و بودجه میسور در #تشیید (استحکام، استواری) اساس و #ترویج این امر مهم، اهتمام تمام و بذل جهد و صرفِ همّت نمایند و مهما امکن از البسه و اقمشه خارجه متحرّز باشند؛ بلکه سزاوار این است که در سایر جهات حرکات و سکنات و کیفیات لباس و طعام و شراب و گفتار و کردار، از وضع و طرز کفار، خود را بر حذر و برکنار دارند. 🔹قال الصادق (علیه السلام) : اوحی الله تعالی الی نبیّ من انبیائه قل للمؤمنین : لاتلبسوا لباس اعدائی و لاتطعموا مطاعم اعدائی و لاتسلکوا مسالک اعدائی فتکونوا اعدائی کَما هم اعدائی. ان الله لایُغیِّرُ ما بقوم حتی یغیروا ما بانفسهم. (ترجمه: خداوند متعال به یکی از انبیاء وحی نمود که به مؤمنین بگو : لباس دشمنان مرا نپوشید و غذای دشمنان من را نخورید و راه دشمنان من را نروید که [در این صورت] دشمن من می‌شوید همان‌طور که آنان دشمن من‌اند. خداوند وضعیت قومی را تغییر نمی‌دهد تا این‌که آن‌ها خودشان را تغییر دهند.»(همان ،ص75) 🔸شیخ عبدالله مازندرانی نیز نوشت: اولا تورّع از شبهات از مستحسنات عقلیه و شرعیه است. ثانیا ترویج و همراهی و همدستی و یک جهتی نمودن در #رواج_این_شرکت_اسلامیه، هر دو مقصد (را) حاصل است. خداوند عالم تایید و مدد و یاری نماید کسانی که به قدرت مالی و لسانی ترویج این شرکت اسلامیه، ادامَها ربّ البریّة می‌نمایند.(همان) 🔹مرحوم محمد غروی شربیانی مرقوم داشت: امری که #مصالح_دینیه_و_دنیویه و رفاهت (آسودگی) حال عموم مسلمین و آبادی ممالک محروسه ایران و زیادتی آبروی ملت اسلامیه و ترقی دولت قاهره علیّه در آن باشد، بهتر ازین #شرکت_نافعه_اسلامیه به نظر نمی‌آید. معلوم است تکلیف متمکّنین در ترویج این مقصد و تشویق اهل این مطلب و امداد آنها به مال و جان، زیاده از دیگران است.(همان) #عبای_ایتالیایی @Bonyadtarikh بنیاد تاریخ‌پژوهی و دانشنامه انقلاب اسلامی-قم.

✳️حمایت روحانیت شیعه از تولید ملی در عصر قاجار/بخش دوم 🔹حمایت مرحوم محمدحسن مامقانی از منسوجات اسلامیه: بحمدالله تعالی فراهم شدن اسباب #تداول_منسوجات_اسلامیه و سدّ ابواب #حوائج_مسلمین از ممالک خارجه، از #نِعم_عظیمه این عصر با برکت است. چقدر شایسته است که عموم مسلمین با کمال شوق و اتحاد کلمه در رواج آن و هَجر(کنار گذاشتن) #منسوجات_ممالک_خارجه که سبب اختلال امور کافه مسلمین شده جدّ و جهد نموده، اسلام را رونقی تازه داده و با اتفاق کلمه اسلامیه، مسلمین را آسوده نمایند. رجاء واثق (آن‌که) امنای دول علیّه از منافع عمومی دینی و مُلکی آن، غفلت نداشته باشند. مکتوبات و بیانات سیاسی و اجتماعی علمای شیعه، دوره قاجار / ج 2 / محمدحسن رجبی(دوانی) / ص 76) 🔸میرزا فتح الله شیرازی: عمارت دیار و آبادی امصار بعد از مَعدلت (پوشاندن) سلاطین با اقتدار و امرای فرمانگزار، منوط به #رواج_تجارت است و رونق مُلک و دولت و ترقیِ صنایع اهل صنعت. نان خود بر سفره مردم خوردن به نعمت خویش و منت از دیگری بردن و خانه همسایه سوختن و چراغ اجانب برافروختن و جامعه خویش دریدن و کلاه بیگانه دوختن، نه کار عقلا است. گفته اند: مُلک از خردمندان، جمال گیرد و دین از پرهیزکاران کمال پذیرد. پس امری که جامع خردمندی و پرهیزکاری و دارای دیانت و دنیا، داری کمال ملت و جمال دولت باشد البته اهتمام در او، فریضه همت (واجب و شایسته تلاش) بزرگان خواهد بود...(همان) 🔹میرزا حسین نوری (محدث نوری) : به چه لسان شکر کنیم حضرت ایزد منان را که در عصر خود دیدیم جمعی را که حسب سلامتی فطرت و پاکی طینت و غیرت اسلامه و تعصب مذهبیه درصدد رواج آیین دین و رونق کیش مسلمین برآمده و در تهیه و تدارک اسباب زندگی، از قذارات (ناپاکی ها) شبهات از جهات عدیده همت گماشته، تا مسلمانان به اعانت حضرت احدیت از مفاسد ظاهریه و باطنیه آن آسوده شوند، علاوه بر مصالح دنیویه که بر ذی شعوری مخفی نیست. 🔸هندوی بت پرست از نظر کردن مسلمانان بر غذای او – چه رسد به مباشرت آن غذا به دست را (آن غذا را)- نجس و حرام دانسته ، به درد جوع، راضی و آن را تلف میکند. با #غیرت_اسلامیه کجا رواست که بافته چنین کسی در تن، به حضور الهی ایستاده ؟ امیدواریم خداوند جلّت آلائه، قلوب متمکنین از اعانت و نشر و ترویج این امر مهم دین و دینوی را مایل و راغب نموده که تمام مقدور خود را در انجام و اتمام آن مبذول دارند و ولیّ عصر (صلوات الله علیه) را از خود خرسند و مسرور نمایند و خویش را در زمره خدمه و کارکنان حضرت مقدسش درآورند. (همان ص77) 🔹ابن صدر الدین موسوی: بر کافه مسلمین لازم است که قدر نعمت بزرگ تاسیس شرکت خیریه اسلامیه را که همانا خداوند اقدس جلت آلائه به برکت عنایت خاصه امام عصر (عجل الله تعالی فرجه) به اهل اسلام عنایت فرموده، بدانند و فواید کلیه و نتایج خیریه که از استقرار و استدامه آن، عاید دولت و ملت و دنیا و دین خواهد گردید، ملتفت شوند و به دقت ملاحظه نمایند، تا به حکم فطرت اصلیه خود، ادای شکر این موهبت بزرگ را علی الدوام فریضه ذمه خود شمارند...(همان ص78) 🔸مرحوم میرزا حسین نوری (محدث نوری): با احتیاج (مسلمین به کفار) که سبب کلی است برای مخالطت و معاشرت، مسالمت و موافقت بلکه موادَّت و مشابهت (با کفار)، از رسوم دین و آیین مسلمین و علایم ایمان ، جز اسمی به دست نخواهد آمد، زیرا که محبت صنفی با مودّت عدویشان جمع نشود و مشابهت قومی با مباینت دیگران میسر نگردد . بلکه به مرور ایام، حبّ آن طایفه در فلب راسخ، بغض این (مسلمانان) در قلب مستقر، و جوارح مستور در منسوج اغیار . 🔹با چنین قلب ویران و هیئت عدوی، #ایمان، برای حضور در محضر قدس حضرت الهی و اظهار عبودیت و احتیاج و استدعای انجام حوائج محلی و به جهت اجابت دعا و دفع مکاره و بلا، جای امیدی نخواهد ماند. علمای راسخین از آیه مبارکه « ولا تاکلوا ممّا لم یُذکر اسم الله علیه» استنباط فرمودند که هر غذایی که برای اسم و شهرت و امثال آن مهیا شود، داخل است در این نهی . پس حال، پارچه که از ابتدای #صنعت تا انتها در دستهای اعدای خداوند و خلفایش صلوات الله علیهم – که در آنها است جمعی که دشنام و سخریه به آن ذوات مقدسه گویند و کنند – سیر میکند، اثرش چیست و حکمش چه باشد؟ نوع مسلمانان سال ها است اثر اجابت در دعای خود نمی‌بینند و در مقام پیدا کردن سبب آن برنیامدند و بر فرض، عیب آن را در دعا یا ناقل آن پندارند و از این دعا به آن دعا و از آن ناقل به دیگری منتقل شوند و ندانستند که اول شروط اجابت، پاکیزگی مطعوم و ملبوس است و هر چه در آنها مداقّه کنند، اثرش را در آنجا مشاهده نمیاند. (همان، ص80-79) #عبای_ایتالیایی @Bonyadtarikh بنیاد تاریخ‌پژوهی و دانشنامه انقلاب اسلامی-قم.

✳️حمایت روحانیت شیعه از تولید ملی در عصر قاجار/بخش سوم 🔹مرحوم محدث نوری: با دست خبیث #آلوده به اقسام معاصی و ملَوَّث (آلوده) به انواع قذرات و زبان پلیدی مثل آن، توقع پاکیزگی از ملبوس بافته او داشتن عین سفاهت، و به مجرد طهارت و حلّیت ظاهر قناعت کردن، تمام خسارت است. بیچاره ها گاهی در مقام تجربه برنیامدند و قدمی به آن وادی نگذاشتند تا ببینند با ایشان چه میکنند. 🔸تشبّث به #آیین_مشرکین، وقتی برای فکر این مطالبِ واضحه نگذاشته چه رسد به عمل به آن . حال چگونه باید شکر نمود آنانی را که در مقام نصرت مومنین و شکست رونق اعدای دین بر آمدند؟ به تجارت رابحه (سودآور) نافعه، حضرت باری عزّ اسمه و خلفایش (علیهم السلام) را از خود خوشنود نمودند و به فیض نعمت جلیله « یرجون تجارة لن تبور» خود را محفوظ ساختند و عبادالله را از تلوّث به اقذار ملحدین، پاک نودند و اموالشان را از صرف در مصارف بیهوده، نگاهداشتند. 🔹زهی تجارت که در سلک عبادت، منتظم و عجب عبادت، که مفاسد دینیه و دنیویه عباد به آن منعدم. « یا لیتنی کنت معهم فافوز فوزا عظیما» ... و از دیدن بعض ناملایمات و مشاهده پاره ای خسارات، تجافی (دوری وکناره گیری کردن) و مماطله (معطل کردن) و مسامحه را در اهتمام در انجام و اتمام و تکمیل این خدمت جمیله جایز ندانند.... 🔸و البته تمامت اعضای این مجلس شریف و ارکان این محفل منیف و ارباب صنایع و حِرف و اعوان ، اقامه و نشر و رواج این تجارت خویش را خدمت دین دانسته، با شوق و رغبت و کوشش و همت و عزم و استقامت، بلکه با درک مثوبت و قصد قربت به کار خود مشغول و به عمل خود متبهج و مسرور (باشند). ... اگر از برداشتن پسر، خاشاکی از راه مسلمانان، از گناه سالهای پدر درگذرند، پس خوشا حال آنان که این همه کثافت را از بدن مسلمانان برمیدارند.مکتوبات و بیانات سیاسی و اجتماعی علمای شیعه، دوره قاجار / ج 2 / محمدحسن رجبی(دوانی) / صص 81-80) 🔸مرحوم سید احمد بن فخرالدین موسوی کاشانی: موضوع: پرهیز مسلمانان از معاشرت و دوستی با کفار فرنگی و تحریم تجاری کالاهای اروپایی به ویژه منسوجات تاریخ: 19 ربیع الثانی / 7 رجب 1319 ق ... هان ای مسلمانان ! لَختی به هوش آیید و به فکر عواقب امور افتید. دیدید اسلام چه شوکت داشت؟ خواب خرگوش زیاد شد، مرض طول میشکد و مزمن میگردد. کون سخت در بستر ناتوانی افتاده اید . دلایل موت نمایان است. به راستی میگویم اگر ندی دیگر سبک حال بدین منوال باشد، وقتی آید که کار از کار گذشته و تیر از شست رها شده، تاسف فایدتی نبخشد و افسوس اثری نکند. 🔹آخر هیچ می‌دانید که لباس کفر در بر کردن چه اندازه یزدان را به غضب و پیغمبر را به خشم آورد و با این لباس، خدای را عبادت کردن چگونه ملاعبه به دین است؟ اگر خدایی قائلید و خالقی باورد دارید، او فرموده : « ولاتلبسوا ملابس اعدائی و لاتسلکوا مسالک اعدائی فتکونوا اعدای کما هم اعدائی» . اگر پیغمبر و ارباب عصمت را راستگو میدانید ، قواعد و قوانین شریعت، حرمت لُبس منسوجات اغیار را آشکار کرده است. علاوه بر آنکه لبس منسوجات کفر، خلاف غیرت و حمیت و انصاف و مروت و وطن دوستی است، در شریعت طاهره خاتم پیغمبران نیز حرام و عامل مستحق عقاب و عذاب است.(همان ص102) #عبای_ایتالیایی @Bonyadtarikh بنیاد تاریخ‌پژوهی و دانشنامه انقلاب اسلامی-قم.