🔰اولین دولت بی حال 🔻تحلیل جامع از پیشینه و کارکرد نهضت آزادی و دولت موقت در نگاه حجت الاسلام والمسلمین سید حمید روحانی ⏬بخش اول 🔹گروه‌هایی که در صحنه حضور داشتند در زمینه‌های مختلفی با امام اختلاف نظـر داشتند یکی در مورد خود شخص شاه بود؛ جبهه ملی و نهضت آزادی که سرآمد سایر گروه‌ها بودند به شاه #وفادار بودند. 🔸اگر شما کتاب‌هایی را هم که الان نهضت آزادی منتشر کرده است ملاحظه کنید می‌بینید كه در #اساسنامه آنها آمده است که باید نظام شاهنشاهی همیشه برقرار باشد و خاندان پهلوی #نسل_به_نسل به #سلطنت ادامه بدهند. 🔹 نخستین اختلاف آنها با امام در این زمینه بود که آنها طرفدار نظام شاه بودند و فقط حرفشان این بود که شاه باید طبق قانون اساسی سلطنت بکند نه حکومت. 🔸آنها قانون اساسی را قبول داشتند و تا آخر هم نسبت به قانون شاهنشاهی و #نظام_مشروطه_سلطنتی وفادار ماندند حتی در سال1357 که فریاد «مرگ بر شاه» درسراسر کشور طنین‌انداز شده بود مهندس بازرگان به نوفل‌لوشاتو رفت که با امام ملاقات کند و از ايشان بخواهد که شاه را بیرون نکند يعنی آنها تا این حد نسبت به نظام شاهنشاهی وفادار بودند. 🔹این یک موضوع بود که باعث اختلاف بین آنها و امام بود چون امام از آغاز هدف #براندازی داشت اما آنها با #سرنگونی_شاه موافق نبودند. 🔸دومين موضوعی كه بین امام و آنها تضاد ايجاد كرده بود اين بود كه امام با شعار «#نه_شرقی_نه_غربی»به صحنه آمدند و در جهت مبارزاتشان به هیچ قدرت خارجی‌اي اتکا نداشتند و معتقد بودند که بیگانگان هیچ‌وقت به ما وفادار نخواهند بود و ما را در جهت رسیدن به اهداف ملی و دینی‌مان یاری نخواهند کرد اما این تز در میان گروه‌ها كاملا جا افتاده بود که برای مبارزه با دیکتاتور حاکم باید به یک قدرت خارجی اتکا داشت. آنها خواهان آزادی انتخابات، مطبوعات، قلم و بیان در چارچوب #قانون_اساسی بودند اما معتقد بودند که اگر کمک خارجی و حمایت بیگانگان نباشد آنها در همین چارچوب هم نمی‌توانند به مبارزه ادامه بدهند. 🔹البته این تز تنها در ایران نبود؛ در مدتی كه من در نجف در خدمت امام بودم گاهی به دفاتر سازمان‌های آزادیبخش می‌رفتیم اولین سؤالی که آنها از ما می‌پرسيدند این بود كه «شما در مبارزاتتان از قدرت و پشتیبانی کدام #قدرت_خارجی برخوردار هستید؟»وقتی جواب میدادیم که ما جز به خدا و ملت به هیچ قدرتی اتكا نداريم آنها باور نمیکردند و تعجب میکردند. حتی یادم است كه در لبنان یک‌بار با يك گروه از مائوئيست‌ها ملاقات داشتیم. آنها از ما همین سؤال را پرسيدند وقتی جواب دادم: اتکا و تکیه‌گاهمان خدا و ملت است. يكی از آنها با پوزخندی گفت: شما اصلا #سیاست را نفهمیده‌اید. 🔸حتی بزرگ‌ترين انتقادی كه‌گروه‌های مذهبی کشورهای اسلامی مانند اخوان‌المسلمین، حزب‌الدعوه و حزب‌التحریر‌ اسلامی به امام داشتند اين بود كه امام #لبه_تیز حمله را متوجه امریکا و انگلیس کرده‌اند و در نتیجه در آینده، شوروی در ایران پیروز خواهد شد و این دليل دومی بود که امام با این گروه‌ها اختلاف نظـر داشتند زيرا امام می‌گفتند ما در پیشبرد اهدافمان نه تنها به هیچ قدرت خارجی‌ای نیاز نداریم بلکه آنها ما را بدبخت خواهند کرد و اتکا به قدرت خارجی یک نوع #انتحار است. 🔹 آنها بر این باور بودند که بدون #اتکا به قدرت‌های خارجی نمی‌توان در ایران #مبارزه کرد. 📖 ماهنامه اندیشه و راهبرد، شماره ۵، صص ۲۰-۱۸ @Bonyadtarikh بنیاد تاریخ‌پژوهی و دانشنامه انقلاب اسلامی-قم.