💢وظایف فقیه؛ از رسالهنویسی تا اداره جهان بشریت
با نگاهی به صحنه امروز حوزه علمیه قم اقلیتی از حوزویان را میبینیم که سقف فعالیتهای فقیه را پرداختن به فقه فردی میدانند و بر خلاف سنّت مراجع عظام فعلی حفظهمالله و گذشتگان از علمای صالح سلف، با وجود آنکه مراجع مسلم در قید حیاتاند دست به #چاپ_رساله و پاسخ به استفتائات و تلاش برای تصدّی #پست_و_مقام مرجعیت میزنند.
ورای اهداف و آثار ناپسند این فعالیتها؛ آیا واقعا سقف انتظاراتی که اسلام از فقها دارد چاپ رساله و پاسخ به استفتاء است؟ اساسا #هویت_حقیقی_فقیه از دیدگاه اسلام چیست؟ پاسخ به این سؤال را از نامه مجاهد فقید؛آیتالله #ربانی_شیرازی رحمهالله میخوانیم. نامهای که چند ماه پس از طرح حکومت اسلامی توسط امام، برای حجتالاسلام و المسلمین #سیدحمید_روحانی نوشته و دیدگاههای خود را درباره حکومت اسلامی و جایگاه فقیه در این حکومت بیان داشتند.همچنین این نامه تفاوت سطح فکری یاران امام با حوزویان غیرانقلابی مشخص میکند. بخشی از این نامه را مرور میکنیم:
📜«... #فقیه_کیست؟ آیا ولایت و حکومت جهانی اسلام برای همین فقهایی است که ذکر شده [است]؟ نه. فقیه در کتاب و سنت و در صدر اسلام به معنی امروزی نیست.
«تفقه فی الدین» صرف دانستن احکام و از لحاظ حقوقی نیست، تفقه در دین، فهم در دین به معنی وسیع کلمه است. دینی که میخواهد نه به کره زمین بلکه بر سایر کرات فرمانروایی کند، فهم این دین از لحاظ ایدئولوژی، اقتصادی، نظامی، سیاسی و بالجمله تمام شئونی که بر جامعه از حیث اخلاق، معارف، سیاست، روابط اجتماعی، اقتصاد و غیر حکومت میکند، فهم این شئون تفقه در دین است، عالم به این شئون فقیه است، العلماء ورثة الانبیاء الفقها خلفاء الرسول ...
اگر بخواهیم بگوییم فقیه [صرفا یک] حقوقدان [است]، آن هم این حقوقدانهایی که میشناسیم، زعامت اسلام را کوچک کردهایم، حکومت اسلامی را به صورت کدخدایی درآوردهایم، یک حقوقدان نمیتواند بر جامعه کوچکی چه برسد به جامعه بزرگی که یک جزئش کره ارض است ...حکومت کند، بلکه جهانبینی میتواند حکومت کند. رئیس جمهور آمریکا با اعوان، انصار و و متخصصین، نقشه کره زمین را بررسی میکند و امور سیاسی، اجتماعی و اقتصادی آن را تجزیه و تحلیل میکند. حاکم اسلامی باید جهانبینی داشته باشد و بتواند امور جهان را تجزیه، تحلیل و تدبیر نماید، پس اول شرط حاکم جهانبینی است و فقیهی حاکم است که جهانبین باشد.
فقیه علاوه بر جهانبینی شرط است جهانگیر باشد، چون مأمور به تشکیل #حکومت_اسلامی در زمین است و کلیه حکومتها را غاصب و باطل میداند و در قرآن و سنت اشارات زیادی به این شرط است « و زاده بسطة فی العلم و الجسم ».
فقیه باید به فنون جهانداری آشنا باشد و عدالت جزئی از این شرط است. پس ما حصل شرایط حاکم در همین سه شرط دور میزند:
1. جهانبینی
2. جهانگیری
3. جهانداری.»(نهضت امام خمینی ج2 ص755-747)
@Bonyadtarikh
بنیاد تاریخپژوهی و دانشنامه انقلاب اسلامی-قم.