فقه بورس
#روایت وَ رُوِيَ عَنْ أَبِي عَلِيِّ بْنِ رَاشِدٍ قَالَ: قُلْتُ لِأَبِي الْحَسَنِ الثَّالِثِ علیه ال
#روایت_خمس
#انفال
📊گزیده گزارش جلسه اول، شماره 6
📜واکاوی شخصیت حقوقی در روایت خمس؛
📝#آیت_الله_علیدوست
شما از این حدیث چه میفهمید؟
این روایت را مشایخ ثلاث جناب شیخ صدوق، کلینی، شیخ طوسی (رحمهم الله) آوردند؛ سند هم سند خوبی است. البتّه قاسم بن یحیی داخل آن است که محلّ بحث است.
اما کتب ثلاث که نقل کنند دیگر ثقه عن ثقه عن ثقه حسّاس نمیشود.
آقای ابی علیّ بن راشد میگوید: «قلت لأبن الحسن الثّالث».
اوّلاً این علیّ بن راشد وزیر سه تا از خلفای بنی العبّاس بوده است. وزیر مهدی عبّاسی، موسی عباسی و هارون ابن الرّشید.
میدانید شیعیان در بدنهی قسمت دوم حکومت بنی العبّاس با اشارهی ائمّه جذب حکومت شدند و خدماتی کردند. یکی از این افراد که وزیر است و دستش باز است همین آقای ابن راشد است. اگر توجّه کنید سؤالش معلوم است که سؤال بجایی است، یک آدم بیتعیّنی نیست.
میگوید خدمت ابو الحسن ثالث، امام هادی (علیه السّلام) عرض کردم: «إنا نؤتى بالشّيء» آقا ما چیزهایی دستمان میرسد. «فيقال هذا كان لأبي جعفر» مثلاً شیعیان یک چیزهایی به من میرسانند. میگویند این برای ابو جعفر است، در اینجا مراد ابو جعفر ثانی، امام جواد(علیه السلام) است.
«هذا كان لأبي جعفر عندنا فكيف نصنع» ما چه کار کنیم با این اموال. نگه داریم؟ به شما برسانیم؟ خرجش کنیم؟
امام فرمودند: «ما كان لأبي علیه السلام بسبب الإمامة فهو لي و ما كان غير ذلك فهو ميراث على كتاب الله و سنّت نبیّه» چیزهایی که به تو میرسانند و میگویند: «لأبی جعفر» گاهی یک نفر،انگشتری میآورد و میگوید این برای ابی جعفر پیش من بوده است. انگشتر یک ملک شخصی است یا یک پیراهنی، عبایی، عمّامهای. اگر اینها باشد میراث است. من میشوم یکی از ورثه، بقیّه هم باشند، تقسیم میشود.
ولی اگر به سبب امامت بوده است، مثلاً کسی بیاید بگوید خمس است، خمس اموال من است، مانده است. به سبب امامت اگر مثل خمس باشد به من میرسد، به بقیّهی ورثه نمیرسد، اصلاً ارث نیست.
ببینید تمام نکته روی کلمهی «بسبب الامامة» است. «فهو لی» اگر اینجا بگوییم که امام علیه السّلام دارند یک نهاد غیر شخص حقیقی به نام نهاد امامت درست میکنند و برای نهاد امامت، ملکیّت تصوّر میکنند مانند دولت، آن وقت آنجا میتوان گفت ملک دولت، ملک مسجد و... .
*میخواهیم ببینیم در تراث دینی و در فقه، چیزی به نام شخصیت حقوقی مقابل شخصیت حقیقی داریم یا نه؟ این روایت میتواند شروع خوبی باشد.
#فقه_بورس
╔══════════╗
📑@boursefiqhi 📑
╚══════════╝