💠علم شیمی در تمدن اسلامی
💢مسلمانان در طول قرنهای متمادی یکه تاز عرصه علم و دانش در جهان بودند و درست در زمانی که مدعیان امروزی علم، یعنی کشورهای غربی در اوج عقب ماندگی و توحش به سر می بردند؛ مسلمین به دستاوردهای شگفتانگیزی در عرصههای گوناگون علوم و فنون دست یافتند. اما در دنیای امروز این دستاوردهای علمی مسلمانان گویا عامدانه سانسور شده و یا به دلیل بیاطلاعی، کمتر به آن پرداخته میشود، از اینرو در این نوشتار تلاش میکنیم به یکی از مهمترین عرصههای علمی در این زمینه که مربوط به علمی شیمیست بپردازیم.
👈مسلمانان مبدع و به وجود آورنده علم شیمی نوین هستند، به گونهای که میتوان «جابر ابن حیان» ــ از شاگردان امام صادق(علیهالسلام) که در جاىجاى آثار خويش آن حضرت را استاد خود معرفى میکند[1] ــ را به عنوان پدر علم شیمی مدرن نام برد.
👈و یا زمینه پیشرفت این علوم توسط مسلمانان به خدمات زکریای رازی در این زمینه اشاره کرد، وی در کتاب سر الاسرار خویش، از آزمایشاتی سخن به میان آورده است که میتوان آنها را با اشكال معادل آن در شيمى جديد ــ همچون تقطير، تكليس و تبلور ــ مطابق دانست. رازى در همين كتاب و در آثار ديگرش از ابزار شيميايى ــ همچون قرع، انبيق، قابله، آثال، ديگ، چراغ نفتى، اجاق، تابشدان و سنگ صلايه ــ نام برده كه بسيارى از آنها تاكنون به كار مىرود. او خواص شيميايى و دارويى مواد را نيز شرح داده، از اينرو برخى كشفيات بزرگ مانند كشف الكل و برخى اسيدها را به او نسبت دادهاند.[2]
✅دیدگاه مستشرقین در این زمینه
1⃣. ويل دورانت تاریخنگار معروف در این زمینه مىنويسد: «علم شيمى تقريباً از ابتكارات مسلمانان است، زيرا مشاهده دقيق و تجزيه علمى و ثبت نتايج را آنها وارد ميدان علم كردند. آنان بسيارى از مواد را تجزيه نموده، مواد قليايى و اسيدى را شناختند و درباره صدها داروى طبّى تحقيق كردند. همچنين، صدها داروى تازه ساختند و از فرضيه تبديل فلزات به طلا، به شيمىِ واقعى دست يافتند. بدين ترتيب، در اروپا علم شيمى توسط ترجمه كتب مسلمانان پيشرفت كرد.»[3]
2⃣. گوستاو لوبون، مورخ فرانسوی نیز از اینکه اروپاییها پایه گذار علمی شیمی را لاوازيه دانشمند فرانسوی معرفی میکنند گلایه میکند و مینویسد: «مسلمانان موادى را كشف كردند كه مورد نياز صنعت و شيمىِ آن زمان بود. پايه فكرى آنها در اين زمينهها بسيار وسيع بوده است. معروف اين است كه پايهگذار علم شيمى لاوازيه است، ولى بايد توجه كرد: اين مسلمانان بودند كه با آزمايشگاههاى شيمى و كشفهاى شيميايىِ خود، پايهگذار علم شيمى بودهاند. جابربن حيّان اولين كسى بود كه اعمال تقطير، تبخير، تبلور، انحلال، تجزيه، تركيب و ... را بيان كرد و موادى مثل جوهر شوره، تيزاب سلطانى، نشادر، جيوه قرمز، گازها و ... را ساخت و به لحاظ علمى مورد معرفى قرار داد.»[4]
📚پینوشت
[1]. مسلمانان در بستر تاريخ، يعقوب جعفرى، دفتر نشر فرهنگ اسلامى، تهران،1371ش، ص 194.
[2]. سيد حسين نصر، علم و تمدن در اسلام، ترجمه احمد آرام، شركت انتشارات علمى و فرهنگى، تهران، 1384 ش، ص 291 و 292.
[3]. علم و دين در حيات معقول، علامه جعفری، موسسه تدوين و نشر آثار علامه جعفرى، تهران، 1389 ه. ش، ص171 به نقل از: تاريخ تمدن، ويل دورانت، ج 11، ص 155.
[4]. همان، ص 171، به نقل از تمدن اسلام و عرب، گوستاولوبون، صص 615- 611.
#تمدن_اسلامی #خدمات_مسلمانان_به_جامعه_بشری #اسلام #شیمی_اسلامی #شیمی
#تمدن_غرب_وامدار_مسلمانان
🆔 @kalamema
💠جهنم جلوهای از رحمت الهی
💢یکی از اصول مورد توافق تمام ادیان ابراهیمی، مسئله معاد و زندگی بعد از مرگ است؛ که شاید بتوان آن را از موضوعاتی دانست که با فطرت و سرشت انسان آمیخته شده است.[1] با این وجود گاهی شبهاتی در مورد این مسئله در ذهن انسان ایجاد میگردد که برای پاسخ به آن باید درکی صحیح نسبت به قیامت و روز جزا داشته باشیم. در این نوشتار قبل از پرداخت به یکی از این شبهات، لازم است دو مقدمه ذکر شود:
1⃣. مقدمه اول: قرآن در مورد روز قیامت توصیفات متعددی دارد که مفسران در مورد هر کدام از این ویژگیها توضیحاتی ارائه کرده و تلاش نمودهاند که شبهاتی که در مورد معاد مطرح است را پاسخ گویند. با وجود این، باز نیز علم انسان نسبت به آن عالَم بسیار کم است، گرچه چیزی حدود 1200 آیه از آیات قرآن مجید که نزدیک به یک پنجم از آیات کل قرآن است به این موضوع اختصاص دارد، ولی با این وجود خداوند متعال علم انسان را نسبت به قیامت کم و محدود معرفی میکند و میفرماید: «نُنْشِئَكُمْ في ما لا تَعْلَمُون[واقعه/61] شما را به صورتى كه از آن بىخبريد از نو بيافرينيم» و این بر خواسته از محدودیت دنیاست.
2⃣. مقدمه دوم: بین محبت الهى و ممکنات تفاوتى عمده وجود دارد و آن این است که: محبت پدر و مادر و دیگر انسانها غالباً احساسی است. بلكه در برخى از موارد بر خلاف حکم عقل، حق و عدالت و به ضرر فرزند است، در حالى که لطف و رحمت الهى، هرگز جدای از عدل، حکمت و سنت حکیمانهی پروردگار در نظام خلقت نیست.
👈مهربانی خداوند در عين عظمت و بیكرانی كه دارد، هيچگاه مهربانی مطلق نيست. خداوند همانگونه كه رحمان و رحيم است، جبار و منتقم است، همانگونه كه خداوند تجلی وسيعی در مهربانی دارد، از اظهار بیجا و بیدليل و خلاف حكمت و عدالت مهربانی امتناع میورزد. به همین خاطر حقیقت ظهور مهربانی خداوند در این است که برخی از بندگان ظالم و عاصی را به عذاب مبتلا کند تا حق و عدالت در مورد بندگان مظلوم و مطیع محقق گردد.
✅حال با توجه به این توضیحات، به این مسئله میپردازیم که چرا خداوند متعال که رحمتش همه هستی را در برگرفته است: «رَحْمَتي وَسِعَتْ كُلَّ شَيْء [اعراف/156] رحمت من تمام اشیا را در برگرفته است» جهنم را خلق کرده تا افرادی در آن عذاب شوند.[2]
👈حال با توجه به این مقدمات، به اصل پاسخ میپردازیم و آن اینکه جهنم برای گروهی از مردم عین تجلی رحمانیت الهی است چون با ورود به جهنم و تحمل عذاب الهی پاک گشته و آمادگی ورود به بهشت را که محل پاکان است پیدا میکنند.
👈و از سوی دیگر هر عملی از انسان، علاوه بر چهرهای دنیایی، چهرهای آخرتی نیز دارد؛ که این چهره آخرتی در روز قیامت آشکار میگردد. حال اگر شخصی به خاطر نادیده گرفتن هدایتهای عقلانی و وحیانی خداوند متعال دچار چنین عاقبتی شود، خویشتن را باید مورد ملامت قرار دهد. به عنوان مثال اگر فردی به خاطر بیتوجهی و سهلانگاری دست خود را به آتش بزند، آیا لازم است خداوند متعال به خاطر مهربانیاش جلوی سوختن و درد كشيدن او را بگيرد، یا نه اجازه سوختن دست او را نیز بدهد؟ طبيعی است كه ممكن است افراد احساساتی چنين قضاوتی را بكنند، ولی عقل میگويد لازم است هر معلولی در پس علت طبيعی خود رخ دهد كه انسان متوجه اعمال و رفتارهای خود باشد تا در زندگی با انتخابهای صحیح به کمالات و آنچه که لیاقت آن را دارد دست یابد.
👈و نکته دیگر اینکه زندگی دنیایی، موقت است تا انسان در آن به کمالات مورد نیاز خویش دست یابد. رسیدن انسان به این کمالات، با پیروی از دستورات و قوانین است که خداوند متعال قرار داده و مسلم است که هر قانونی باید ضمانتی اجرایی داشته باشد. و این ضمانت اجرایی زمانی محقق میگردد که افراد بدانند که محاسبهای دقیق در کار است و وجود جهنم نیز قسمتی از این ارزیابی اهلی است.
📚پینوشت
[1]. برای براهین اثبات معاد رجوع کنید به معاد در قرآن، نوشته آیتالله جوادی آملی ص 143.
[2]. برای پاسخ به شبهاتی که در مورد معاد مطرح شده است رجوع کنید به تفسیر المیزان نوشته علامه طباطبایی ذیل آیه 163-167 سوره بقره.
#خداشناسی #جهنم #معادشناسی #معاد #شبهات
🆔 @kalamema
هدایت شده از کمالی نسب .
4.5M حجم رسانه بالاست
مشاهده در ایتا
💠 #ازدواج_با_زن_چشم_آبی
✍ در میان عامه مردم، اینگونه مشهور شده است، که دین اسلام، ازدواج با زن چشم آبی را منع کرده است، از اینرو برخی افراد، این ادعا را ابزاری برای حمله به دین اسلام قرار دادهاند، به همین خاطر در ادامه تلاش میکنیم این مطلب را مورد وآکاوی قرار دهیم، و اولین قدم در این زمینه بررسی اصل موضوع است، و اینکه آیا چنین انتصابی به اسلام صحیح است یا خیر؟
👈 آنچه به نظر میرسد، روایتی در این زمینه وجود ندارد، بلکه این مطلب برداشت اشتباه و مقطوع از روایت رسول گرامی اسلام(صلیاللهعلیهوآله) است که در آن به اصحاب توصیه میکند که پنج طائفه از زنان را برای همسری انتخاب نکنند، که یکی از آنان «شهبره» است، و زمانی که از پیامبر اکرم(صلیاللهعلیهوآله) در مورد معنای این لغت سوال میکنند، ایشان میفرمایند: زن چشم آبی، بد زبان. پس اصل روایت این است که از زنانی که این دو ویژگی را دارند باید دوری کرد، پس صرف چشم آبی بودن دلیل بر ازدواج نکردن نیست.[ وسائل الشيعة، ج20، ص36]
👈 علاوه بر این نکته، روایات دیگری وجود دارد که در مقابل این ادعا است، و آن را رد میکند، که به عنوان نمونه میتوان به این روایت از رسول خدا(صلیاللهعلیهوآله) اشاره کرد که میفرمایند: «با زنان چشم آبی ازدواج کنید که در آنها برکت است.»[وسائل الشیعه، ج 20، ص58]
ـــــــــــــــــــــ
📚 وسائل الشيعة، شیخ حرعاملی، مؤسسة آل البيت(عليهمالسلام)، 1409 ق.
🆔 @kalamema