#خدمات_مسلمانان_به_جامعه_بشری
💠تأثیرات مسلمانان به علم پزشکی
💢مسلمانان حدود پنج قرن، تمدنی را پایه گذاری کردند، که تأثیرات بسزایی در جوامع بعد از خویش داشت، ولی متأسفانه عدم آگاهی مسلمانان امروزی از این تأثیرگذاری سبب شده است که برخی از معاندان اسلام، این دین را مخالف علم معرفی کنند، از این‌رو در این نوشتار تلاش می‌کنیم به گوشه‌ای از خدمات مسلمانان در یکی از علوم اشاره کنیم.
👈علم پزشکی، از جمله علومی است که مسلمانان، به آن اهتمام زیادی داشته‌اند، و این امر برخواسته از تأکیداتی بوده است که پیامبر اکرم(صلی‌الله‌علیه‌وآله) در این زمینه داشته است، به گونه‌ای که از ایشان نقل شده است: «العلم علمان علم الادیان و علم الابدان»[1]. و می‌توان گفت اولین مطالب در مورد علم طب بر خواسته از آیات قرآن و احادیثی بوده است که توسط پیامبر اکرم(صلی‌الله‌علیه‌وآله) بیان شده است، به گونه‌ای که مجموعه سخنان پيامبر(صلی‌الله‌علیه‌وآله) در مسائل طبى به دست نويسندگان مسلمان مدون شده كه به طب النبى معروف گرديده است و بى‌شك اين احاديث در فراهم آمدن زمينه كلى رشد طبابت در اسلام تأثيرى بسزایی داشته است.[2]
👈علم طب از راه ترجمه آثار دانشمندان یونانی مانند بقراط و جالینوس به دست مسلمانان رسید و به سرعت بین مسلمانان بومی سازی شد و این امر برخواسته از آن بود که بسیاری از مسائلی که پزشکان مسلمان در خصوص بیماران خود با آن روبه رو بودند به سرزمین های اسلامی و شرایط خاص آن اختصاص داشت که در نوشته های یونانی از آن ذکری به میان نیامده بود.
🌎 پزشكى اسلامى به طرق گوناگون در پزشكى غرب تأثير گذاشت. يكى از اين راه‌ها، ترجمه متعدد آثار پزشكان اسلامى بود كه به زبان لاتين ترجمه شد. يكى از مهمترين اين پزشكان محمد بن زكرياى رازى است كه آثار متعددى از وى به لاتين ترجمه شد و هر كدام از اين آثار بارها به چاپ رسيد.
👈بسيارى از مورخان و دانشمندان غربى بر اين باورند كه كتاب الجدرى و الحصبة (آبله و سرخك) رازى بزرگ‌ترين نوشته وى است. اين كتاب براى نخستين بار در سال 1498 م به لاتين ترجمه و چاپ شد. افزون بر اين، اين كتاب نزديك به چهل بار در اروپا چاپ شده است. بنابراين به نظر مى‌رسد كه تعداد ترجمه‌ها و چاپ‌هاى اين كتاب از بسيارى از ديگر كتب طبى اسلامى در تمدن اسلامى بيشتر است. كتاب دیگر رازى «الحصى المتولدة فى الكُلى و المثانة» در سال 1896 در پاريس چاپ شد. كتاب «الحاوى» رازى در سال 1279 م در زمان شارل يكم توسط پزشكى يهودى به نام «فرجبن سالم» به لاتين ترجمه شد و در سال 1542 م پنج بار چاپ و منتشر شد. اين كتاب در اروپا از مهمترين كتب درسى مرجع دانش پزشكى به‌شمار مى‌آمد.
👈ديگر پزشك تأثيرگذار در پزشكى غرب «ابن‌سينا» است. كتاب مهم پزشكى او، قانون، سال‌ها مهمترين كتاب پزشكى غرب به‌شمار مى‌آمد. در اواخر سده پانزدهم ميلادى اين كتاب شانزده بار در اروپا چاپ و منتشر شد كه پانزده بار آن لاتين و يك بار هم به عبرى بوده است. تفسيرهايى كه بر اين كتاب به لاتين و عربى نوشته شده، بى‌شمار است. اين كتاب تا نيمه دوم سده هفدهم ميلادى بارها به چاپ رسيد و مدت‌ها از كتاب‌هاى درسى به‌شمار مى‌آمد. شايد هيچ كتابى در علم طب تاكنون به اندازه آن رواج نداشته است.[3]
پی‌نوشت
[1]. بحار الأنوار، علامه مجلسی، دار إحياء التراث العربي، ج1، ص220.
[2]. علم و تمدن در اسلام، سید حسین نصر، ترجمه احمد آرام، تهران، شركت انتشارات علمى و فرهنگى، چ دوم، 1384. ص 199 و 200.
[3]. فرهنگ و تمدن اسلامى، على اكبر ولایتی، نرم افزار نور، معارف دانشگاه3، ص121.
#تمدن_اسلامی #اسلام #خدمات_مسلمانان #تمدن_غرب #علم_پزشکی #پزشکان_مسلمان
#ابن_سینا #رازی
🆔 @kalamema
#خدمات_مسلمانان_به_جامعه_بشری
💠چشم پزشکی در تمدن اسلامی
💢چشم پزشکی اسلامی، علمی است که در تمدن اسلامی به بار نشست، به گونه‌ای که چشم پزشکان اسلامى افزون بر بسط آراى پزشکان و چشم پزشکان یونانى در مورد بیماری‌هاى چشم و راه‌هاى درمان آنها، خود بیماری‌هاى متعددى را شناسایى و راه‌هاى درمان آنها را ارائه کردند. انواع جراحی‌هاى چشم، برداشتن آب مروارید با بیرون کشیدن مایع جمع شده از قرنیه و طرح انواع داروهاى گیاهى، معدنى و حیوانى براى چشم ازجمله این نوآوری‌هاست. از بین چشم پزشکان اسلامى نیز سهم دو تن بیش از همه چشم گیر است، یکى «حنین بن اسحاق»، مؤلف العشر مقالات فى العین و دیگرى «على بن عیسى» مؤلف تذکره الکحالین. هر کدام از این دو کتاب منشأ نوآوری‌هاى بسیارى در زمینه چشم پزشکى شد و نویسندگان آنها در زمره بزرگ ترین چشم پزشکان اسلامى درآمدند. باید اذعان کرد اروپا تنها پس از گذشت هفت سده از رواج چشم پزشکى در اسلام توانست از مجموعه دانسته هاى چشم پزشکان اسلامى گذر کند.[1]
✅چشم پزشکی اسلامی را می‌توان به دو حوزه نظری و عملی تقسیم کرد:
1⃣. چشم پزشکی نظری
👈 مسلمانان در علم نورشناسی، اپتیک و ابصار به نظریه‌های جدید و اکتشافات نوینی دست یافتند، حنین بن اسحاق در کتاب المسائل فی العین، عدسی‌های چشم را عضو مرکزی بینایی می‌داند و معتقد است نیروی بینایی از مغز و تصویر شی رسیده از خارج در آنجا تحویل گرفته می‌شود، پیدایش نظریه انقباض و انبساط مردمک چشم به تناسب نوری که بدان وارد می‌شود و نظریه جدید رؤیت مبنی بر انعکاس نور از جسم به چشم، از پیشرفت‌های علمی در این زمینه بود. زکریا رازی اولین کسی بود که از تنگ شدن مردمک چشم هنگام برخورد با نور سخن گفت.[2]
2⃣.چشم پزشکی عملی:
👈چشم پزشکان مسلمان با دارو، بیماری‌های مختلف را درمان می‌کرده‌اند، که در این زمینه می‌توان از این بیماری‌ها نام برد: پانوس گلوکوم، سردرد مردمک، تاول قرنیه، رشته مروارید[3] چشم درد، ورم چشم، خارش چشم، سرطان چشم، پارگی و برآمدگی چشم...[4]
👈تلاش چشم پزشکان مسلمان، محدود به درمان با دارو نبود، بلکه ایشان در زمینه جراحی چشم نیز ید طولایی داشته‌اند، به گونه‌ای که چشم پزشکان مسلمان، چشم حیوانات را بر اساس علم فیزیولوژی تشریح می‌کردند[5] به همین خاطر تقریباً در تمام کتب چشم پزشکی فصولی به تشریح و کالبد شناسی چشم اختصاص داشته است و با تکیه بر این شناخت دقیق از اجزاء چشم بود که پزشکان مسلمان به جراحی می‌پرداختند.
📚پی‌نوشت
[1]. فرهنگ و تمدن اسلامى، على اكبر ولایتی، نرم افزار نور، معارف دانشگاه3، ص46
[2]. تاریخ طب در ایران پس از اسلام، محمود نجم آبادی، دانشگاه تهران،ص400-401
[3]. تاریخ پزشکی ایران و سرزمین‌های خلافت اسلامی، سریل الگود، ترجمه: باهر فرقانی، انتشارات امیرکبیر،ص161
[4]. پزشکان برجسته در عصر تمدن اسلامی، علی عبد الله دفاع، ترجمه: علی احمدی بهنام، پژهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی،ص51
[5]. همان.
برای مطالعه بیشتر مراجعه کنید به، مقاله، تاریخ چشم پزشکان مسلمان تا قرن پنجم هجری نوشته: زهرا الهویی نظری.
#تمدن_اسلامی #اسلام #خدمات_مسلمانان #تمدن_غرب #علم_پزشکی #پزشکان_مسلمان
#چشم_پزشکی
🆔 @kalamema
#خدمات_مسلمانان_به_جامعه_بشری
💠تأثیرات مسلمانان به علم پزشکی
💢مسلمانان حدود پنج قرن، تمدنی را پایه گذاری کردند، که تأثیرات بسزایی در جوامع بعد از خویش داشت، ولی متأسفانه عدم آگاهی مسلمانان امروزی از این تأثیرگذاری سبب شده است که برخی از معاندان اسلام، این دین را مخالف علم معرفی کنند، از این‌رو در این نوشتار تلاش می‌کنیم به گوشه‌ای از خدمات مسلمانان در یکی از علوم اشاره کنیم.
👈علم پزشکی، از جمله علومی است که مسلمانان، به آن اهتمام زیادی داشته‌اند، و این امر برخواسته از تأکیداتی بوده است که پیامبر اکرم(صلی‌الله‌علیه‌وآله) در این زمینه داشته است، به گونه‌ای که از ایشان نقل شده است: «العلم علمان علم الادیان و علم الابدان»[1]. و می‌توان گفت اولین مطالب در مورد علم طب بر خواسته از آیات قرآن و احادیثی بوده است که توسط پیامبر اکرم(صلی‌الله‌علیه‌وآله) بیان شده است، به گونه‌ای که مجموعه سخنان پيامبر(صلی‌الله‌علیه‌وآله) در مسائل طبى به دست نويسندگان مسلمان مدون شده كه به طب النبى معروف گرديده است و بى‌شك اين احاديث در فراهم آمدن زمينه كلى رشد طبابت در اسلام تأثيرى بسزایی داشته است.[2]
👈علم طب از راه ترجمه آثار دانشمندان یونانی مانند بقراط و جالینوس به دست مسلمانان رسید و به سرعت بین مسلمانان بومی سازی شد و این امر برخواسته از آن بود که بسیاری از مسائلی که پزشکان مسلمان در خصوص بیماران خود با آن روبه رو بودند به سرزمین های اسلامی و شرایط خاص آن اختصاص داشت که در نوشته های یونانی از آن ذکری به میان نیامده بود.
🌎 پزشكى اسلامى به طرق گوناگون در پزشكى غرب تأثير گذاشت. يكى از اين راه‌ها، ترجمه متعدد آثار پزشكان اسلامى بود كه به زبان لاتين ترجمه شد. يكى از مهمترين اين پزشكان محمد بن زكرياى رازى است كه آثار متعددى از وى به لاتين ترجمه شد و هر كدام از اين آثار بارها به چاپ رسيد.
👈بسيارى از مورخان و دانشمندان غربى بر اين باورند كه كتاب الجدرى و الحصبة (آبله و سرخك) رازى بزرگ‌ترين نوشته وى است. اين كتاب براى نخستين بار در سال 1498 م به لاتين ترجمه و چاپ شد. افزون بر اين، اين كتاب نزديك به چهل بار در اروپا چاپ شده است. بنابراين به نظر مى‌رسد كه تعداد ترجمه‌ها و چاپ‌هاى اين كتاب از بسيارى از ديگر كتب طبى اسلامى در تمدن اسلامى بيشتر است. كتاب دیگر رازى «الحصى المتولدة فى الكُلى و المثانة» در سال 1896 در پاريس چاپ شد. كتاب «الحاوى» رازى در سال 1279 م در زمان شارل يكم توسط پزشكى يهودى به نام «فرجبن سالم» به لاتين ترجمه شد و در سال 1542 م پنج بار چاپ و منتشر شد. اين كتاب در اروپا از مهمترين كتب درسى مرجع دانش پزشكى به‌شمار مى‌آمد.
👈ديگر پزشك تأثيرگذار در پزشكى غرب «ابن‌سينا» است. كتاب مهم پزشكى او، قانون، سال‌ها مهمترين كتاب پزشكى غرب به‌شمار مى‌آمد. در اواخر سده پانزدهم ميلادى اين كتاب شانزده بار در اروپا چاپ و منتشر شد كه پانزده بار آن لاتين و يك بار هم به عبرى بوده است. تفسيرهايى كه بر اين كتاب به لاتين و عربى نوشته شده، بى‌شمار است. اين كتاب تا نيمه دوم سده هفدهم ميلادى بارها به چاپ رسيد و مدت‌ها از كتاب‌هاى درسى به‌شمار مى‌آمد. شايد هيچ كتابى در علم طب تاكنون به اندازه آن رواج نداشته است.[3]
پی‌نوشت
[1]. بحار الأنوار، علامه مجلسی، دار إحياء التراث العربي، ج1، ص220.
[2]. علم و تمدن در اسلام، سید حسین نصر، ترجمه احمد آرام، تهران، شركت انتشارات علمى و فرهنگى، چ دوم، 1384. ص 199 و 200.
[3]. فرهنگ و تمدن اسلامى، على اكبر ولایتی، نرم افزار نور، معارف دانشگاه3، ص121.
#تمدن_اسلامی #اسلام #خدمات_مسلمانان #تمدن_غرب #علم_پزشکی #پزشکان_مسلمان
#ابن_سینا #رازی
🆔 @kalamema