. . . وی افزود: "امام با توجه به این که انسان دارای دو ساحت ظاهری و باطنی است، ولایت را نیز به دو ساحت باطنی و ظاهری تقسیم می‌کند و علم ولیّ را نیز به دو قسم علم مربوط به ظاهر و علم مربوط به باطن تقسیم می‌کند. ایشان به تبعیت از ملاصدرا، علم مربوط به ظاهر را همان حوزه حکمت عملی یعنی آداب معاشرت، تدبیر منزل و سیاست مدن می‌داند. نتیجه سرنوشت‌ساز این تقسیم‌بندی در اندیشه سیاسی امام این است که با توجه به غیبت امام عصر علیه السلام (ولیّ مطلق)، ولایت ظاهری ولیّ را که شامل سیاست و حکومت نیز می‌شود تا زمان ظهور آن حضرت از باب نیابت به فقیه جامع الشرایط سپرده شده است و ولایت باطنی امام عصر علیه السلام همچنان بر عالم جریان دارد. در نتیجه، اگر چه فقیه به لحاظ قابلیت شخصی نمی‌تواند ولایت باطنی داشته باشد و ولایت باطنی مختص انسان کامل یعنی امام عصر علیه السلام است، اما ولایت ظاهری فقیه، مقدمه ولایت باطنی است و این وظیفه که به عهده فقیه می‌آید به جهت مقدمه‌ی واجب است. استقرار اندیشه سیاسی امام در قالب نظریه‌ی «ولایت سیاسی فقیه» نشان از آن دارد که چگونه عرفان شیعی در حکمت اسلامی و فقه امامیه ادغام می‌شود؛ به گونه‌ای که می‌توان گفت این نظریه، روحی عرفانی و حکمی و ماهیتی فقهی دارد." #امام_خمینی #ولایت_فقیه #محمود_فلاح پژوهشکده علوم و اندیشه سیاسی @cpt_isca 🌍🇮🇷

مدرسه بهاره الهیات حکمرانی از منظر امام خمینی(ره‌) ☑ بررسی نظریه ولایت فقیه در نسبت با جمهوریت 🎙 حجت الاسلام والمسلمین محسن قنبریان 🗓 پنجشنبه 1403/3/3 #ولایت_فقیه #محسن_قنبریان پژوهشکده علوم و اندیشه سیاسی @cpt_isca 🌍🇮🇷

☑ نشست نقد و بررسی کتاب «فقه شیعه و تطور مفهوم قدرت» به قلم دکتر محمود فلاح، سه‌شنبه ۱۶ بهمن‌ماه در دانشکده معارف و علوم سیاسی دانشگاه امام صادق(ع) برگزار شد. در آغاز این نشست، دکتر فلاح به معرفی اجمالی کتاب و تبیین ایده اصلی آن پرداخت و هدف کتاب را بررسی تحول مفهوم قدرت در فقه شیعه با رویکرد معناشناسی تفسیری و درون‌متنی و پرسش اصلی کتاب را جایگاه و جلوه مفهوم «قدرت» در متون فقهی، با توجه به ساخت اساسی آن‌ها بیان کرد. در ادامه، دکتر سیدمجتبی عزیزی به عنوان ناقد، ضمن برشمردن نقاط قوت کتاب از جمله روانی نثر، نوآوری در روش‌شناسی، تتبع گسترده و جمع‌آوری آراء فقهای ادوار مختلف، و استناد به کتاب و سنت در پاسخ به چالش‌های فقه شیعه در عرصه اندیشه سیاسی، تحلیل‌های انضمامی کتاب را نیز شایسته تقدیر دانست و این اثر را تلاشی برای بازگشت به منابع اصلی در مواجهه فقه با قدرت ارزیابی کرد. دکتر عزیزی در ادامه به بیان کاستی‌های کتاب پرداخت و ابهام در مرز نسبی‌گرایی در چارچوب نظری، ذکر مطالب بدیهی به عنوان یافته‌های پژوهش و نپرداختن کافی به برخی مباحث مهم را از جمله نقاط ضعف کتاب بیان کرد. همچنین با اشاره به برخی موارد اختلاف نظر میان علما، بیان شد که نویسنده در طرح برخی دیدگاه‌ها به موارد اختلافی اشاره نکرده است. دکتر عزیزی با نقد دیدگاه دکتر فلاح که غیبت امام عصر(عج) مهم‌ترین چالش فقه شیعه در عرصه قدرت سیاسی است، آغاز چالش‌های مفهوم قدرت را به دوران پس از رحلت پیامبر(ص) نسبت داد و همچنین با رد این دیدگاه که تا پیش از دوره معاصر، سامانه فرهنگی منسجمی در جامعه وجود داشته و در معاصرت با تمدن جدید غرب دچار اختلال شده است، به نمونه‌هایی از بی‌کفایتی حاکمان، بی‌عدالتی‌های گسترده و شکست‌های نظامی در دوره‌های تاریخی پیش از معاصر اشاره کرد. در پایان، دکتر فلاح ضمن تشکر از نقدهای مطرح‌شده، به برخی از آن‌ها پاسخ گفت. سلسله نشست های نقد کتاب آثار پژوهشکده علوم و اندیشه سیاسی به میزبانی دانشکده معارف و علوم سیاسی دانشگاه امام صادق علیه السلام، روز سه شنبه 16 بهمن ماه سال جاری در این دانشگاه برگزار گردید. #فقه_سیاسی #ولایت_فقیه #محمود_فلاح پژوهشکده علوم و اندیشه سیاسی @cpt_isca 🌍🇮🇷

سلسله کارگاه های تراث سیاسی اسلامی (دوره پنجم) ☑️ ولایت فقیه در تراث فقه سیاسی شیعه از صفویه تا قاجار 🎙استاد نجف لک‌زایی/ رئیس پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی 🗓 پنجشنبه 1403/12/9 #ولایت_فقیه #فقه_سیاسی #نجف_لک_زایی پژوهشکده علوم و اندیشه سیاسی @cpt_isca 🌍🇮🇷

📗 کتاب «ولایت فقیه و مسئله توزیع قدرت و اختیارات در قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران» به قلم عبدالمجید مبلغی در پژوهشکده علوم و اندیشه سیاسی منتشر شد. در فصول نخستین کتاب، در پی مطالعه تبارهای اندیشه‌ای نظریه ولایت فقیه، تلاش گردیده درکی تحلیلی از چندوچون حضور فقه در سپهر همگانی ایران و امر سیاسی ایرانی (از مشروطه تا عصر حاضر) حاصل آید. سپس کتاب به بررسی چگونگی توزیع قدرت در قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران، به‌ویژه در ارتباط با ولایت فقیه، پرداخته است. بررسی رویه‌های منجر به کنترل قدرت در قانون اساسی و تحلیل اختیارات و وظایف ولی‌فقیه مطابق قانون اساسی از جمله اصلی‌ترین گام‌هایی است که در این راه برداشته شده است. مشخصاً تلاش گردیده جایگاه ولی‌فقیه در ارتباط با دیگر نهادهای قانون اساسی، به ‌شیوه‌ای تحلیلی و بر پایه ظرفیت‌های حقوق اساسی ایران مشخص شود. لینک خرید نسخه مجازی کتاب #فقه_سیاسی #ولایت_فقیه #عبدالمجید_مبلغی پژوهشکده علوم و اندیشه سیاسی @cpt_isca 🌍🇮🇷

نظریه #ولایت_فقیه امام خمینی در ادامه مجموعه‌ای از تأملات فقهی قرار می‌گیرد که برای فقیه به مثابه نایب امام در عهد غیبتشان حکومتی لحاظ می‌دارند. محقق کرکی، صاحب جواهر، نراقیین و برخی دیگر از عالمان هر یک سهمی در گسترش نگاهی داشتند که صورت‌بندی نهایی نظریه ولایت فقیه امام خمینی را شکل داد. در عین حال نظریه ولایت فقیه امام خمینی برخی ویژگی‌های کمابیش تازه و منحصر به فرد نیز داشت. از جمله مهمترین این ویژگی‌ها درک متفاوتی است که این نظریه از ضرورت تلاش برای تشکیل حکومت به دست فقیه به دست می‌دهد. تا پیش از این، نظریه‌های معتقد به صلاحیت فقیهان جهت احراز حکومت بر اساس نیابت عام از جانب امام در عهد غیبت تشکیل حکومت را مشروط به ایجاد زمینه‌ها و بسترهای آن می‌کردند. این به آن معنا بود که در فرض عدم شکل‌گیری این زمینه‌ها تکلیف از گردن فقیهان ساقط بود؛ اما نظریه ولایت فقیه امام خمینی تلاش برای تشکیل حکومت و ایجاد زمینه‌ها و بستر لازم برای تحقق آن را ضروری و واجب می‌کند. به زبان فقهی، نظریه ولایت فقیه مقدمات لازم برای تشکیل حکومت را مقدمه واجب (حکومت) همچون وضو برای صلاة و از این روی اتیان آن را همچون خود واجب، واجب شناسایی می‌کند؛ در حالی‌که نظریه‌های پیشین معتقد به تشکیل حکومت بر پایه نیابت فقیهان در عهد غیبت این مقدمات را مقدمه وجوب همچون استطاعت مالی برای حج تمتع معرفی می‌کردند. 📗 قسمت هایی از کتاب ولایت فقیه و مسئله توزیع قدرت و اختیارات در قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران، تالیف عبدالمجید مبلغی پژوهشکده علوم و اندیشه سیاسی @cpt_isca 🌍🇮🇷