❓ گزاره "اقتصاد باید رعایت منافع مستضعفان -یعنی عدالت اجتماعی- را درنظر بگیرد"؛ چگونه گزاره ای علمی است؟! ۱- علم، کشف حقایق و هست هاست. پس هر چیزی که به "حقیقت قابل کشفی" رسید، "علمی" است. یعنی قابل "بحث علمی" است نه صرفاً "قبول ارزشی و هنجاری". ۲- عدالت، "رعایت استحقاق ها"ست. رسیدن محروم شدگان به حق شان، عدالت است. ۳- "استحقاق"، تابع "وضع طبیعی" است نه "صرف جعل و اعتبار"! وضع طبیعی گوسفند (از دندان تا هاضمه) "سند واقعی" برای استحقاق علف است. "وضع طبیعی انسان" (با فکر و اختیار و...) "سند واقعی" برای حق بیان، رأی و...است. لذا قابل بحث بین المللی و برون فرهنگی است. ⬅️ از اینرو استحقاق ها (و بالتبع عدالت) ، "قابل کشف" در "واقعیت عینی و اجتماعی" است. "ارزش" شدنش (حُسن عدل) هم از باب "تطابق آراء عقلاء" و از "بدیهیات" است. * * * ۴- در یک جامعه، انسانها در وضع اوّلی، شبیه هم اند؛ پس "فرصت برابر داشتن"، "حقی مبتنی بر واقعیت" آنهاست. ۵- "محرومیت های صناعی و ساختاری"، خلاف وضع طبیعی جامعه، پس "غیر علمی" است! بالعکس، رفع آن ساختارهای ناعادلانه، "لحاظ وضعیت طبیعی اجتماع" و کاملا "علمی" است. ۶- فرصت سازی برای "ورود خیل محرومین به تولید و توزیع"، قطعا "بزرگتر شدن کیک اقتصاد" و بالتبع "رشد و پیشرفت" را موجب می شود. یعنی: عدالت=پیشرفت یا "پیشرفتِ مردم پایه" = عدالت. ⬅️ "اقتصاد مردمی" در مقابل "اقتصاد دولتی" و "اقتصاد خصوصی"، دقیقا همین را میگوید: پیشرفت مردم پایه = عدالت! #شهید_مطهری محسن قنبریان ☑️ @m_ghanbarian