حضرت آیت الله العظمی جوادی آملی در جلسه درس اخلاق بیان داشتند:
✳️قضای الهی از مسیر اراده و اختیار بشر میگذرد
حضرت آیت الله العظمی جوادی آملی در جلسه درس اخلاق در شرح کلمه 78 از سخنان گهربار مولا امیرالمومنین در #نهج_البلاغه:
در جریان جنگ صفین یک سائلی از حضرت سؤال میکند آیا اینکه ما به طرف شام میرویم قضا و قدر خداوند است؟ خود سید رضی دارد که پاسخ حضرت به این سوال مفصل و طولانی است، ولی این گوشهای از آن حدیث است.
وجود مبارک حضرت امیر در اینجا فرمود: تو خیال کردی یک قضای لازم و اراده حتم و تخلفناپذیر در جریان است؟ «لَوْ كَانَ ذَلِكَ كَذَلِكَ لَبَطَلَ الثَّوَابُ وَ الْعِقَابُ»؛ خیر! قضای الهی سرجایش محفوظ است، اما اختیار ما هم سرجایش محفوظ است و خدای سبحان در نظام تکوین یک قضایی دارد یک قدری و در نظام تشریع نیز یک قضایی دارد یک قدری، قدر یعنی اندازه. خدا یک قضایی دارد، یک اصلی کلی مثل اینکه هر انسانی میمیرد: ﴿كُلُّ نَفْسٍ ذَائِقَةُ الْمَوْتِ﴾؛ یک قَدَری دارد که اندازهگیر است که فلان شخص اگر این شرائط را رعایت کند فلان مقدار عمر دارد و اگر مثلاً بهداشت را رعایت نکند فلان مقدار عمر دارد، این میشود قَدَر و آن ﴿كُلُّ نَفْسٍ ذَائِقَةُ الْمَوْتِ﴾ میشود قضا.
حضرت در پاسخ آن فرد می فرماید، قضای الهی از مسیر اراده بشر میگذرد، از مسیر اختیار بشر میگذرد؛ «إِنَّ اللَّهَ سُبْحَانَهُ أَمَرَ عِبَادَهُ تَخْییراً وَ نَهَاهُمْ تَحْذِیراً وَ كَلَّفَ یسِیراً وَ لَمْ یكَلِّفْ عَسِیراً وَ أَعْطَى عَلَى الْقَلِیلِ كَثِیراً وَ لَمْ یعْصَ مَغْلُوباً وَ لَمْ یطَعْ مُكْرِهاً»؛ هیچ اجباری در کار نیست، آن کسی هم که معصیت کرده اینطور نیست که علیه قدرت خدا کار کرده باشد، خدا او را امتحان کرده و دستش را هم باز گذاشته؛ آن کسی هم که اطاعت کرده این طور نبود که مجبور باشد اطاعت کند.
#جلسه_درس_اخلاق 25 مهر98
@daftar_ayatollah_javadi_amoli
🆔 https://t.me/joinchat/AAAAAFVyBKnJUt7BixwEpA
✳️ بعضی از گناهان هستند که کفاره آنها فقط به فکر مردم بودن است
حضرت آیت الله العظمی جوادی آملی در جلسه درس اخلاق در ادامه سلسله مباحث شرح نهج البلاغه حضرت امیرعلیه السلام به شرح هفتاد و نهمین کلمه از مجموعه کلمات قصار نهج البلاغه پرداختند و بیان داشتند:
حضرت فرمود: «خُذِ الْحِكْمَةَ أَنَّى كَانَتْ فَإِنَّ الْحِكْمَةَ تَكُونُ فِی صَدْرِ الْمُنَافِقِ فَتَلَجْلَجُ فِی صَدْرِهِ حَتَّى تَخْرُجَ فَتَسْكُنَ إِلَى صَوَاحِبِهَا فِی صَدْرِ الْمُؤْمِنِ»؛ کلمات حکیمانه، رفتار حکیمانه، گفتار حکیمانه، نوشتار حکیمانه را هر جا دیدید أخذ کنید، نگاه نکنید که گوینده این کلمه حکیمانه خود عمل میکند یا عمل نمیکند.
ایشان ادامه ادند: اینکه فرمودند: «انْظُرْ إِلَى مَا قَالَ وَ لَا تَنْظُرْ إِلَى مَنْ قَال» این فقط در مسائل علمی است، اما در مسائل تربیتی اگر کسی بخواهد دیگری را اسوه خود قرار بدهد و به او دل بسپرد، در آنجا هم مسئله «انْظُرْ إِلَى مَا قَالَ» مطرح است و هم مسئله «انظر الی من قال»؛ هم ببیند که چه گفت، هم ببیند که چه کسی گفت؟
معظم له با اشاره به آیات نورانی قرآن کریم خاطرنشان کردند: در قرآن فرمود ﴿فَلْینْظُرِ الْإِنْسانُ إِلی طَعامِهِ﴾ یعنی انسان وقتی کنار سفره نشست، غذای خود را نگاه کند که سالم است یا سالم نیست؟ مسموم است یا مسموم نیست؟ در ذیل این آیه روایتی از امام(سلام الله علیه) آمده که درست است این طعام ظاهری، مشمول آیه است اما منظور از طعام، تنها غذای ظاهری نیست، علم، غذای روح است و انسان علمی که فرا میگیرد را نیز باید ببیند از کدام دهن و از کدام قلم نشأت گرفته است، بعضی از اذهان، گفتارها، رفتارها و نوشتارها به قدری حق و زیباست که خدا به آنها قسم یاد میکند؛ ﴿ن وَ الْقَلَمِ وَ مَا یسْطُرُونَ﴾ اما همه گفتارها و رفتارها و نوشتارها اینگونه نیستند لذا انسان باید در این زمینه دقت کند.
آیت الله العظمی جوادی آملی اذعان داشتند: حضرت در اینجا فرمود آنچه که مربوط به باید و نباید یا بود و نبود مطلب علمی است، از هر راهی که شنیدید آنها را بگیرید، اگر یک صنعت، صنعت خوبی است، نباید گفت حالا چون فلان کشور کافرند ما چرا این صنعت را از آنها بگیریم؟! این علم، این صنعت، این هنر برای جامعه نافع است ما که نمیخواهیم از نظر سیره عملی خود را به آنها بسپریم. لذا «خُذِ الْحِكْمَةَ أَنَّى كَانَتْ» ولو گوینده خود عمل نکند.
ایشان در بخش دیگری از سخنان خود ابراز داشتند: حضرت نفرمود ارزش هر کسی به علم اوست، علم چیز خوبی است اما ارزش هر کسی به هنر اوست، هنر چیست؟ هنر، نفع رساندن و کار خیر کردن است؛ هم فعل حَسَن و هم احسان «قِیمَةُ كُلِّ امْرِئٍ مَا یحْسِنُهُ» اینکه چقدر انسان میتواند به جامعه خیر برساند؟ گاهی یک عمل، کل جامعه را نجات میدهد یا یک حرف کل جامعه را نجات میدهد.
معظم له تصریح داشتند: بعضی از گناهاناند که کفاره مشخصی دارند، اما بعضی از گناهان هستند که هیچ چیزی کفاره آن نیست مگر یک اصل و آن اصل این است که «إِنَّ مِنَ الذُّنُوبِ ذُنُوباً لَا یكَفِّرُهَا صَلَاةٌ وَ لَا صَوْمٌ قِیلَ یا رَسُولَ اللَّهِ فَمَا یكَفِّرُهَا قَالَ الْهُمُومُ فِی طَلَبِ الْمَعِیشَة»، فرمود هر گناهی را که با نماز و روزه حل نمیکنند، بعضی از گناهان هستند که کفاره آنها فقط به فکر مردم بودن است؛ کوشش و تلاش، فکر و فهم، که من چگونه این مشکل مملکت را حل کنم، با اینکه همه چیز در این مملکت هست چه کنم که عدهای ندزدند؟ چه کنم که عدهای اختلاس نکند؟ راه را چگونه بر غارتگران ببندم؟ چقدر این کلام مبارک است!
🔵«انظر الی ما قال و لاتنظر الی من قال» مربوط به کدام مسائل است؟!
حضرت آیت الله العظمی جوادی آملی
اینکه فرمودند: «انْظُرْ إِلَى مَا قَالَ وَ لَا تَنْظُرْ إِلَى مَنْ قَال» این فقط در مسائل علمی است، اما در مسائل تربیتی اگر کسی بخواهد دیگری را اسوه خود قرار بدهد و به او دل بسپرد، در آنجا هم مسئله «انْظُرْ إِلَى مَا قَالَ» مطرح است و هم مسئله «انظر الی من قال»؛ هم ببیند که چه گفت، هم ببیند که چه کسی گفت؟
🔷حضرت در اینجا فرمود آنچه که مربوط به باید و نباید یا بود و نبود مطلب علمی است، از هر راهی که شنیدید آنها را بگیرید، اگر یک صنعت، صنعت خوبی است، نباید گفت حالا چون فلان کشور کافرند ما چرا این صنعت را از آنها بگیریم؟! این علم، این صنعت، این هنر برای جامعه نافع است ما که نمیخواهیم از نظر سیره عملی خود را به آنها بسپریم. لذا «خُذِ الْحِكْمَةَ أَنَّى كَانَتْ» ولو گوینده خود عمل نکند.
#جلسه_درس_اخلاق
9/8/98
🆔 @daftar_ayatollah_javadi_amoli
حضرت آیت الله العظمی جوادی آملی در در بیان بخشی از کلمات قصار حضرت امیر (ع) در نهج البلاغه :
انظر الی ما قال و لاتنظر الی من قال» مربوط به کدام مسائل است؟!
حضرت آیت الله العظمی جوادی آملی
اینکه فرمودند: «انْظُرْ إِلَى مَا قَالَ وَ لَا تَنْظُرْ إِلَى مَنْ قَال» این فقط در مسائل علمی است، اما در مسائل تربیتی اگر کسی بخواهد دیگری را اسوه خود قرار بدهد و به او دل بسپرد، در آنجا هم مسئله «انْظُرْ إِلَى مَا قَالَ» مطرح است و هم مسئله «انظر الی من قال»؛ هم ببیند که چه گفت، هم ببیند که چه کسی گفت؟
🔷حضرت در اینجا فرمود آنچه که مربوط به باید و نباید یا بود و نبود مطلب علمی است، از هر راهی که شنیدید آنها را بگیرید، اگر یک صنعت، صنعت خوبی است، نباید گفت حالا چون فلان کشور کافرند ما چرا این صنعت را از آنها بگیریم؟! این علم، این صنعت، این هنر برای جامعه نافع است ما که نمیخواهیم از نظر سیره عملی خود را به آنها بسپریم. لذا «خُذِ الْحِكْمَةَ أَنَّى كَانَتْ» ولو گوینده خود عمل نکند.
#جلسه_درس_اخلاق
9/8/98
🆔 @daftar_ayatollah_javadi_amoli
✅ «خیر» چیست؟!
✅ «خیر علمی» چیست؟!
✅ چه کسانی در دنیا خیر می بینند؟!
🔰 آیت الله العظمی جوادی آملی در #جلسه_درس_اخلاق در شرح کلمه قصار 94 #نهج_البلاغه:
«سُئِلَ عَنِ الْخَیرِ مَا هُوَ؟ فَقَالَ(علیه السلام) لَیسَ الْخَیرُ أَنْ یكْثُرَ مَالُكَ وَ وَلَدُكَ وَ لَكِنَّ الْخَیرَ أَنْ یكْثُرَ عِلْمُكَ وَ أَنْ یعْظُمَ حِلْمُكَ»؛
از حضرت امیر(سلام الله علیه) سؤال کردند خیر چیست؟
حضرت در پاسخ این سوال فرمود خیر، داشتن مال و فرزند زیاد نیست، فرزند صالح شرفبخش است، مال حلال، طیب و طاهر باعث برکت است، اینها خیر است. خیر در دو چیز است؛ در بخش «اندیشه» داشتن علم صائب و در بخش «انگیزه» داشتن حِلم صالح.
تو اگر بتوانی در عبادت بیش از دیگران بروی این خیر توست و اگر کار خیر کردی نگویی من کردهام!
فرمود معنای خیر این نیست که ارقام صفر ثروت شخص بیشتر باشد، این یک بارداری و حمّالی برای وراث و دیگران است. چیزی که انسان باید بگذارد و برود که خیر نیست؛ آری اگر به تولید و ایجاد اشتغال بپردازد و مشکلات جامعه را حل کند، دست چنین کارگری را پیغمبر بوسید؛ وگرنه حضرت فرمود خیر در این نیست که مال تو زیاد شود، یا اولاد تو زیاد بشود بلکه خیر در دو چیز است: در بخش عقل نظر، اندیشه صائب و محققانه و در بخش عقل عمل، حِلم و بردباری.
خیر علمی، این است که انسان اهل برهان باشد؛ نه بیجا سخن میگوید نه سخن بیجا میتواند او را از جا در ببرد، انسانی که حلیم، سنگین و بردبار است نه بازیگر است نه میشود او را بازی داد.
🆔️ @daftar_ayatollah_javadi_amoli