#دعوت_به_بهشت 19 ؛ شیوه زمینه سازی 1 بِسمِ اللّه الرَّحمنِ الرَّحیم سلام به شما والدین و معلمان عزیز در این جلسه درباره شیوه زمینه سازی در دعوت به نماز صحبت می‌کنیم. اگر یک گُل را ببریم در «کویر لوت» که خاکش نامناسب و آفتابش سوزان هست و باران هم نمی‌آید؛ هر چه به او اصرار و التماس بکنیم رشد نمی‌کند! اما اگر همین گُل را ببریم استان مازندران که خاکش حاصلخیز هست، نور مناسب دارد و باران ملایمی هم برایش می‌آید ؛ چون زمینه‌اش را فراهم کرده ایم؛ حتی اگر داد و بیداد هم نکنیم، نصیحتش هم نکنیم خودش رشد می‌کند! همه می‌دانیم بذری که در زمین شخم زده پاشیده بشود، زمینه‌ی رشدش بیشتر فراهم هست نسبت به بذری که در زمین صاف پاشیده بشود. شیوه‌ی زمینه سازی، اقداماتی را به ما یاد می‌دهد که مثل شخم زدن زمین می‌ماند؛ زمینه‌ی رشد مذهبی و نمازی فرزند ما را فراهم می‌کند. رفتار‌‌هایی که زمینه علاقه مند شدن فرزندمان به معنویت و نماز را زیاد می‌کند را بررسی می‌کنیم. یک. اولین زمینه‌ی نماز خوان شدن فرزندان ما، ازدواج است. اسلام می‌گوید: تربیت نمازی از هفت سالگی شروع نمی‌شود، از لحظه تولد شروع نمی‌شود، از لحظه انعقادِ نطفه هم شروع نمی‌شود؛ از لحظه‌ی بله گرفتن آقا داماد و بله گفتن عروس خانم شروع می‌شود. اسلام می‌گوید: با دین دار خوش اخلاق ازدواج کن [1] و نماز، ستون این دین داری است. [2] پدر و مادر مثل دو بال می‌مانند در تربیت که اگر یکی از بال‌ها بی‌خیال باشد آن یکی بال، بال بال می‌زند ؛ اما آن اثری هم که باید داشته باشد، ندارد! شخصی می‌آید برای نمازِ صبح، فرزندش را صدا بزند، اما همسرِ بی‌نمازش می‌گوید: «وِل کن بگذار راحت باشد، نخواند هم نخواند؛ فردا قضایش را می‌خواند!» این طور می‌شود که تربیتِ نمازی، روی زمین می‌ماند. پس هنگام ازدواج پدر یا مادرِ اهلِ نماز برای فرزندانمان، انتخاب کنیم! دو. دومین زمینه، لحظه‌ی انعقاد نطفه است که همسران، بسم الله بگویند، با وضو باشند، در شب اول یا وسط یا آخرماه نباشد و... پیامبر و امامان برای این لحظه سفارش‌‌هایی دارند که باید آن‌ها را یاد بگیریم [3] و به درستی عمل کنیم تا زمینه‌ی نماز خوان شدن فرزند خود را پیشاپیش فراهم کرده باشیم. [1] (وسائل الشیعة، ج‏20، 76) [2] رسول اللَّه صلى الله علیه و آله: الصَّلاةُ عَمودُ دینِكُم. (الكافی: ج 2 ص: 19) [3] پیشنهاد می کنم در اینترنت، این عبارت را جستجو بزنید: «آداب خلوت گل و بلبل در حلیة المتقین » در آن صفحه، آداب زمانی و مکانی و رفتاری زناشویی که در روایات آمده خیلی زیبا و دسته بندی شده آمده است.

#دعوت_به_بهشت 20 ؛ شیوه زمینه سازی 2 بِسمِ اللّه الرَّحمنِ الرَّحیم سلام به شما والدین و معلمان عزیز درباره شیوه زمینه سازی در دعوت به نماز صحبت می‌کردیم. همه می‌دانیم بذری که در زمین شخم‌زده پاشیده بشود، زمینه رشدش بیشتر فراهم است تا بذری که در زمین صاف پاشیده بشود. شیوه زمینه سازی اقداماتی به ما یاد می‌دهد که مثل شخم زدن زمین می‌ماند و زمینه رشدِ مذهبی و نمازی فرزند ما را فراهم می‌کند. دو مورد را جلسه قبل بیان کردیم. سه. دوران بارداری مادری می‌گفت: در این دوران شش دانگ حواسم را جمع کردم کجا بروم و کجا نروم، چه بخورم و چه نخورم، چه بگویم و چه نگویم. سه بار قرآن را ختم کردم و مرتب در مجلس ابا عبدالله الحسین حاضر می‌شدم. فرزند این مادر شد «شهید محسن حججی» که عاشقِ ابا عبدالله بود و عاشق نمازِ اول وقت بود. [1] مادر دیگری می‌گفت : من در طول بارداری فرزندم، نُه بار قرآن را ختم کردم و موقع شیر دادن به فرزندم نیز قرآن می‌خواندم فرزند این مادر شد شهید آیت الله بهشتی.[2] مادرها در این دوران دقت بکنند! حرام نگویند، حرام نخورند، حرام نبینند و حرام نشنوند. چهار. لحظه‌ی تولد فرزند. امام صادق فرمودند: کام نوزاد با تربت امام حسین برداشته بشود تا او از شرّ شیطان در امان بماند [3] و اولین کلماتی که در این عالم می‌شنود، سفارش شده که نام «الله» باشد؛ یعنی در گوشش، اذان و اقامه گفته بشود. پنج. نام گذاری زیبا . بر فرزندمان نام خوبان عالم مثل پیامبران و امامان و مادران آنها را بگذاریم. انسان به بزرگی که همنام خودش باشد، علاقه پیدا می‌کند و به رفتار‌‌های آن بزرگ ـ که یکی‌ از آنها نماز باشد ـ علاقه پیدا می‌کند. شش. شیر دادن با وضو به فرزند. مادر شهید سید حسین علم الهدی ، مادر شهید زین الدین ، مادر شیخ مرتضی انصاری [4] که از بزرگان است، هر سه فرمودند که فرزند خود را با وضو شیر می‌دادند. مادری که یخِ حوض را می‌شکست، وضو می‌گرفت تا با طهارتِ وضو، به فرزندش شیر داده باشد؛ فرزندش شد شهید دکتر مصطفی چمران! یادمان باشد، هر اندازه شیوه‌ی زمینه سازی را بهتر اجرا بکنیم، کمتر لازم می‌شود از شیوه‌ی گفتاری، در دعوت به نماز استفاده بکنیم. کمتر لازم می‌شود مُدام بگوییم نمازت را خواندی؟ دیر می‌شود! نمازت قضا می‌شود! [1] حجت خدا، (110 داستانک از شهید محسن حججی) ص: 8. [2] کتاب سیره شهید دکتر بهشتی، ص: ۴۳. [3] حَنِّكوا أولادَكُم بِتُربَةِ الحُسَینِ علیه السلام ؛ فَإِنَّها أمانٌ. (تهذیب الأحكام: ج 6 ص: 74) [4] (اکبر دهقان، یكصد و چهارده نكته از قرآن كریم و احادیث پیرامون تربیت فرزند، ص: 30)

#دعوت_به_بهشت 21 ؛ شیوه زمینه سازی 3 بِسمِ اللّه الرَّحمنِ الرَّحیم سلام به شما والدین و معلمان عزیز درباره شیوه زمینه سازی در دعوت به نماز صحبت می‌کردیم. هفت. لقمه‌ی حلال . مضمون احادیث اهل بیت این است که غذا، اندیشه و انگیزه‌ی ما می‌شود. اگر لقمه ما حرام باشد، اندیشه‌ی حرام تولید می‌کند نه حلال! انگیزه معصیت تولید می‌کند نه عبادت! آقا امام حسین علیه السلام که سراسر نور و حق بودند در ظهر عاشورا، هر چه دشمن را نصیحت می‌کردند آنها سوت و کف می‌کشیدند، داد و هوار می‌کردند. حضرت فرمودند: علتش این است که شکم‌‌های شما از حرام پُر شده است. [1] کسی که حرام می‌خورد، هر چه درباره‌ی نماز با او صحبت می‌کنیم، فایده‌ای ندارد! یک مثال بزنم تا اثر لقمه را بهتر بفهمیم. عبادت و نماز آهن ربا است و لقمه‌ی حرام پنبه است، لقمه‌ی حلال آهن است. کسی که شکمش پر از حلال باشد، گوشت و پوستش از حلال رشد کرده باشد ـ یعنی آهن باشد ـ به نماز که آهن رباست زود‌‌تر جذب می‌شود، با کمترین صحبت عاشق نماز می‌شود. آقا امام صادق علیه السلام فرمودند: اثر درآمد حرام، در نسلِ انسان آشکار می‌شود. [2] یکی از آثار آن این است که به عبادت، علاقه‌ای ندارند و از آن فرار می‌کنند. حاج قاسم سلیمانی فرموند: پدر من کشاورز بود. قسم می‌خورم یک دانه گندمِ حرام داخل زندگی ما نیامد! [3] آن پدر، پسرش می‌شود: حاج قاسم سلیمانی. می‌خواهم سه تا پیشنهاد خدمت شما عرض کنم برای اینکه مطمئن باشیم رزق و روزی که سر سفره می‌گذاریم، حلالِ حلال حلال است: یک. خمس را باید سر سال خمسی به امام زمان یا نماینده او بدهیم. اگر کسی این کار را نکند، تصرفش در اموال می‌شود حرام. پیشنهاد بنده این است که علاوه بر پرداخت خمس، شماره حساب مرجع تقلیدمان را به دست بیاریم و هر ماه مقداری خمسِ احتیاطی هم بپردازیم. [4] دو. کارمندای عزیز دولت، ‌حتماً در طول ماه، چندین ساعت، اضافه کار کنند ولی مرخصی ساعتی رد کنند تا مطمئن باشند پولی که از بیت المال داخلِ زندگی آنها می‌آید، حلال است. سه. مغازه دار‌‌های عزیز خیلی دقت کنیم جنسی که می‌فروشیم، گران فروشی نکنیم؛ حتی پول بی‌انصافی هم از مردم نگیریم. دقت کنیم همان‌طور که از جو گندم نمی‌روید، از مالِ حرام هم عبادت و نماز، نمی‌روید! [1] فَقَدْ مُلِئَتْ‏ بُطُونُكُمْ‏ مِنَ‏ الْحَرَامِ‏ وَ طُبِعَ عَلَى قُلُوبِكُمْ وَیلَكُمْ أَ لَا تُنْصِتُونَ أَ لَا تَسْمَعُونَ (بحار الأنوار، ج‏45، 8) [2] كَسْبُ‏ الْحَرَامِ‏ یبِینُ‏ فِی‏ الذُّرِّیةِ. (وسائل الشیعة، ج‏17، 82) [3] کلیپ تصویری خاطره گویی حاج قاسم سلیمانی : https://www.aparat.com/v/w668p97 [4] آیت الله خامنه ای : شماره حساب بانک ملی : ٠١٠۵٢٢٧٠٨٧٠٠١ شماره کارت : ١۶٧٣-٩٩۵١-٩٩١٨-۶٠٣٧ آیت الله مکارم شیرازی : شماره گیری کد #۴۱۰*۷۴۱*

#دعوت_به_بهشت 22 ؛ شیوه خاطره سازی 1 بِسمِ اللّه الرَّحمنِ الرَّحیم سلام به شما والدین و معلمان عزیز درباره شیوه‌ی دعوت به نماز گفتگو می‌کردیم. خاطره‌ی خوب از یک موضوع سبب می‌شود، ما نسبت به آن موضوع تداعیِ مثبت پیدا کنیم و این تداعی مثبت، سبب علاقه‌ی ما به آن موضوع می‌شود. خاطره بد، تداعیِ منفی تولید می‌کند و این سبب نفرت از آن موضوع می‌شود. شاید به همین دلیل بود که پیامبرعزیزمان در مسجد اجازه نمی‌دادند قصاص صورت بگیرد یا مُجرم را شلاق بزنند.[1] یک کودک ده ساله داخل مسجدی قرآن پخش می‌کرد، به جای پنج تا قرآن، دوازده تا قرآن برداشته بود که خیلی سنگین شده بود و با سختی بین نمازگزاران پخش می‌کرد؛ پایش به فرش گیر کرد، خودش خورد زمین و قرآن‌ها پخش شد. یک نماز گزار، بلند شد و زیر گوشش کشید و گفت: بی‌شعور! قرآن احترام دارد، چرا قرآن‌ها را انداختی زمین؟ گناه کردی. کودک گریه کرد و با یک خاطره بد از مسجد دور شد؛ در حالی که این کار کودک عمدی نبود، گناه نبود! یک جوانی می‌گفت: در نوجوانی، آمدم صف اول نماز جماعت ایستادم. یک نماز گزار، من را هُل داد گفت: برو صف بعد، صف اول که بچه بازی نیست! آن‌قدر ذائقه‌ی من تلخ شد، که تا دو سال به هیچ مسجدی وارد نشدم! حتی در شب‌‌های قدر، حتی در ماه محرم... یک آقای پنجاه ساله، می‌گفت: یک خاطره‌ی تلخ من را آزار می‌دهد؛ آن هم اینکه پنج ساله بودم، کنار مادرم برای نماز می‌ایستادم؛ خودش سجاده نماز داشت، برای من حتی «جا نماز» هم نمی‌انداخت! به او گفتم: به من هم مُهر بده تا نماز بخوانم. قبول نمی‌کرد. برای من قوطی کبریت می‌گذاشت و می‌گفت: تو طهارت نداری با همین نماز بخوان! به همین سجده کن. و این خاطره‌ی تلخ، سال‌ها است که هنگام خواندن نماز من را آزار می‌دهد. شیوه‌ی خاطره سازی می‌گوید: مواظب باشیم از نماز، مسجد و معنویت خاطره‌ی بد تولید نکنیم که به علت حساس بودن روحیه‌ی کودک و نوجوان، ممکن است آنها از عبادت، به شدت زده بشوند! [1] عن امیرالمؤمنین علیه السلام : نَهَى رَسُولُ اللَّهِ صلی الله علیه و آله أَنْ تُقَامَ‏ الْحُدُودُ فِی‏ الْمَسَاجِدِ. (بحار الأنوار، ج‏80، 381)

#دعوت_به_بهشت 23 ؛ شیوه خاطره سازی 2 بِسمِ اللّه الرَّحمنِ الرَّحیم سلام به شما والدین و معلمان عزیز درباره شیوه‌ی خاطره سازی در دعوت به نماز گفتگو می‌کردیم. ما آدم‌ها بارها و بارها در ذهنمان، خاطرات خود را مرور می‌کنیم. اصلاً با خاطرات خود زندگی می‌کنیم و وقتی یک خاطره را یادآوری می‌کنیم، گویا آن خاطره با تمام جزئیاتش، دارد دوباره اتفاق می‌افتد. این شیوه به ما می‌گوید خاطراتِ زیبا را با معنویت و نماز پیوند بزنیم. خانمی تعریف می‌کرد که من نُه ساله بودم، وقتی سجاده نمازم را پهن می‌کردم، مادرم می‌رفت در باغچه خانه، یک گُل محمدی را می‌کند، می‌آورد، پَرپَر می‌کرد و روی سجاده من پخش می‌کرد و با خوشحالی می‌گفت: دخترم می‌خواهد نماز بخواند! دخترم می‌خواهد نماز بخواند! بعد از سال‌‌های سال، هنوز شیرینی این خاطره را حسّ می‌کنم. خوب است در سجاده کودک، خوراکی‌‌های خوشمزه مثل شیرینی، گز و لواشک بگذاریم. حتی برای بچه‌‌های 8 ـ 9 ساله می‌توانیم پول بگذاریم، البته به دروغ به آنها نگوییم که این پول‌ها را فرشته‌ها آوردند. وقتی دختر یا پسر ما، لباسِ نو را می‌پوشد تا امتحان کند، به او بگوییم: بَه بَه چقدرخوشگل شدی! چقدر به تو می‌آید! این لباس را برای عید خریدم ولی امروز بپوش با هم برویم مسجد. برای خدا بپوش تا خدا خوشش بیاید و لباست هم با برکت می‌شود! این جوری خاطره‌ی لباس شیک را با مسجد گِره زده‌ایم. پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله، عقد ازدواج حضرت علی و حضرت زهرا علیهما السلام را در مسجد خواندند. [1] مستحب است عقد ازدواج در مسجد باشد. برخی امامزاده‌ها، اتاق مخصوص عقد دارند. ما سعی کنیم، این مراسماتِ شاد را در این فضاهای معنوی، برگزار بکنیم. کودک و نوجوان ما هم که می‌بیند خاطره‌ی خوش عقدِ دوستان و نزدیکان در این فضاها است، نسبت به این فضاها، خاطره‌ی خوشی در ذهنش ثبت می‌شود! وقتی ماشینِ نو می‌خریم، اولین جایی که می‌رویم، مسجد محله یا امامزاده شهر مان باشد. به بچه‌ها بگوییم: حالا که ماشین نو را خریدیم اولینِ سفر خارج از شهرمان حرم امام رضا یا حرم حضرت معصومه علیهما السلام است؛ چون دوست دارم ماشین من با خیر و برکت باشد. این طوری خاطره‌ی ماشین نو را، با حضوردر حرم اهل بیت، گِره زده‌ایم! [1] اخْرُجْ یا أَبَا الْحَسَنِ إِلَى الْمَسْجِدِ فَإِنِّی خَارِجٌ فِی أَثَرِكَ وَ مُزَوِّجُكَ‏ بِحَضْرَةِ النَّاسِ (مستدرك الوسائل و مستنبط المسائل، ج‏14، 311)

#دعوت_به_بهشت 24 ؛ شیوه خاطره سازی 3 بِسمِ اللّه الرَّحمنِ الرَّحیم سلام به شما والدین و معلمان عزیز شیوه‌ی خاطره سازی به ما می‌گوید: خاطرات شیرین و زیبا را با نماز و معنویت گره بزنیم و خیلی مواظب باشیم خاطره بدی تولید نکنیم! در یک مهمانی بودم، کودکی داشت با بچه‌‌های فامیل، بازی می‌کرد؛ پدرش گفت: برویم مسجد! گفت:می‌خواهم بازی بکنم. گفت: نه. نمی‌شود! به زور و با اوقات تلخی، دستش را کشید و او را برد به مسجد. گفتم: این طوری از نماز و عبادت، خاطره بدی در ذهن کودک، نقش می‌بندد. گفت: بچه باید بیاید مسجد! مادرهای عزیز! زیر چادرتان، مقنعه و مانتو بپوشید تا اگر کودک شما چادر تون را کشید، بتوانید به نمازتان ادامه بدهید، نه اوقاتِ خودتان تلخ بشود و نه اوقات بچه را تلخ کنید. بعضی مادرها می‌روند داخل یک اتاق و در را قفل می‌کنند که موقع نماز، کودکشان مُهر آنها را برندارد؛ سه تا، چهار تا، پنج تا مُهر، اطرافتان داشته باشید، کنار اُپن آشپزخانه یا طاقچه نماز بخوانید که اگر به مُهر نیاز پیدا کردید از آنجا بردارید؛ ولی ذائقه‌ی کودک را تلخ نکنید، روی دستش نزنید، نیشگون نگیرید، هُلش ندهید که در ضمیر ناخود آگاه کودک، خاطره بدی نقش میبندد! پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله، وقتی به سجده می‌رفتند، امام حسن و امام حسین علیهما السلام می‌رفتند روی دوش ایشان و حسابی بازی می‌کردند و حضرت هم حسابی سجده شان را طولانی می‌کردند و دوست نداشتند خاطره خوش آنها ناقص و ناتمام بماند! اعیاد اسلامی که می‌شود مثل عید فطر، عید قربان، عید غدیر خم و ولادت معصومین، ‌حتماً ‌حتماً به فرزندمان عیدی بدهیم! مادر بزرگی موقع عیدی دادن، پول را در ظرف بلور نمی‌گذاشت؛ بین صفحات قرآن می‌گذاشت و این طوری خاطره‌ی زیبایی از قرآن در ذهن اطرافیان و کودکان، نقش می‌بست. ‌حتماً ‌حتماً جشن تکلیف آنها ـ در مدرسه یا در خانه ـ شاد و جذاب باشد؛ با سرودی که می‌خوانند و بازی‌ای که می‌کنند و محبتی که می‌کنیم، جایزه و هدیه‌ای که می‌دهیم! ‌حتماً شاد بودن به خرج کردن زیاد نیست؛ جشن تکلیف می‌شود ساده ولی با نشاط باشد! معلمان عزیز! از جشن تکلیفدانش‌آموزان عکس و فیلم بگیریم، عکس شان را داخل خانه قاب بکنیم، داخل سالن مدرسه، یک بنر بزرگ بزنیم و عکس همه‌ی دخترانی که در جشن تکلیف حاضر بودند، در آن بنر باشد. این جوری با دیدن آن عکس، آن خاطره‌ی شیرین از عبادت و نماز، در ذهنشان دوره می‌شود. و برای سنین دبستان، مسابقه بگذاریم یا موضوع انشاء بنویسیم: اولین نمازی که خواندم، اولین روزه‌ای که گرفتم، اولین زیارتی که رفتم، این‌ طور عبادت را برای آنها جذاب می‌شود! و خاطرات شیرینی که خودمان از نماز یا روزه داریم، از پیاده روی اربعین داریم یا از سفر حج داریم؛ ‌حتماً برای آنها بیان کنیم. این طوری می‌توانیم خاطرات خوشی از نماز، برای کودک و نوجوان تولید کرده باشیم!

#دعوت_به_بهشت 25 ؛ شیوه حضور در فضای معنوی 1 بِسمِ اللّه الرَّحمنِ الرَّحیم سلام به شما والدین و معلمان عزیز امروز شیوه فضای معنوی در دعوت به نماز را بیان می‌کنیم. فضای معنوی، قلبِ سخت را نرم می‌کند و پذیرش ایمان و نماز را بالا می‌برد. تحوّل خیلی از آدم‌ها، از یک فضایِ خوب شروع شده است. تصمیم‌‌های خوب مثل نماز خوان شدن، معمولاً در یک فضای خوب اتفاق می‌افتد. پیشنهاد ما این است که دهه‌ی فجر، هفته‌ی دفاع مقدس، هفته‌ی بسیج، بچه‌ها را ببریم در فضای گلزار شهدا و از یک راوی خوش بیان دعوت بکنیم تا خاطرات شهدا مخصوصاً خاطرات نمازی شان را برای دانش‌آموزان بیان کند. اردوی حرم حضرت معصومه، حرم امام رضا، شاه چراغ، شاه عبدالعظیم حسنی علیهم السلام جزء برنامه‌‌های مدرسه ما باشد. و وقتی در آن فضاها قرار گرفتیم، از نماز و عبادت برای دانش‌آموزان خود صحبت بکنیم. دانش آموز را تشویق بکنیم به حضور در پیاده روی اربعین و وقتی برای این مسافرت معنوی مرخّصی خواستند با آنها همکاری بکنیم. شخصی می‌گفت: جوان من رفت پیاده روی اربعین و وقتی برگشت تا دو ماه نماز می‌خواند و دیگر ترک کرد. به او گفتم: این خیلی خوب است‌‌ چون نه سخنرانی گوش کرده و نه آیه و روایتی خوانده، فقط با حضور در پیاده روی اربعین دو ماه نماز خوانده است! سال بعد هم، ‌حتماً تشویق کنید تا به پیاده روی اربعین برود. مدیر مدرسه‌ای می‌گفت: مسجد تا مدرسه‌ی ما، بیست متر فاصله دارد، با امام جماعت هماهنگ کردم تا نماز ظهررا، به اندازه‌ی حوصله‌ی دانش‌آموزان بخواند. همه‌ی مدیر و کادر مدرسه و دانش‌آموزان در نماز جماعت شرکت می‌کنیم و بعد می‌رویم سر کلاس! یادمان باشد: کودکانی که به مسجد رفت و آمد می‌کنند؛ زودتر و بهتر نماز را یاد می‌گیرند و بر نماز، ثابت قدم می‌مانند! بنده امام جماعت یک مدرسه ابتدائی بودم فاصله مدرسه با مسجد حدود سیصد متر بود. مدیر مدرسه با مسجد هماهنگ کرده بود، ساعت یکِ ظهر که نماز مسجد تمام می‌شد، با دانش‌آموزان در مسجد حاضر می‌شدیم و نمازِ جماعت مخصوصِ دانش‌آموزان می‌خواندیم، مسابقه‌ای برگزار می‌کردیم و جایزه‌ای می‌داد یم. ماهی یک بار، این اتفاق می‌افتاد. خوب است که آن یک روز، روز ولادتِ امامان عزیزمان باشد. یادمان باشد: خیلی از پدر و مادرها، فرزندشان را مسجد نمی‌برند و اگر ما این کار را بکنیم؛ زمینه‌ی اُنس دانش‌آموز با مسجد را فراهم کرده‌ایم! یادمان باشد: آموزشِ وضو و نماز، در نمازخانه بهتر از کلاسِ درس است؛ چون فضایش معنوی‌‌تر است و در امامزاده‌ی شهر بهتر از نمازخانه است؛ چون آنجا فضای معنوی بالاتری دارد. یادمان باشد فضای معنوی خوب، پذیرش و آموزش نمازی دانش‌آموزان ما را بالاتر می‌برد.

#دعوت_به_بهشت 26 ؛ شیوه حضور در فضای معنوی 2 بِسمِ اللّه الرَّحمنِ الرَّحیم سلام به شما والدین و معلمان عزیز درباره شیوه حضور در فضای معنوی در دعوت به نماز گفتگو می‌کردیم. آقا امیرالمؤمنین علیه السلام فرمودند: قلب گاهی اوقات پذیرش دارد، گاهی اوقات ندارد. [1] حضور در فضاهای معنوی پذیرشِ قلب را بالاتر می‌برد و انگیزه‌‌های دین داری را افزایش می‌دهد. حضور در این فضاها، افکارِ ما را معنوی می‌کند و اگر این حضور مداوم باشد این افکار ؛ گفتار، رفتار، عادت و شخصیتِ معنوی تولید می‌کند. پس اگر می‌خواهیم فرزندمان را در سالن ورزشی کاراته یا فوتسال ثبت نام کنیم، کلاس خطاطی یا نقاشی ببریم، آموزشگاه زبان ببریم، قبلش تحقیق کنیم آیا آن فضا و مربی آنها معنوی هست یا نیست؟ بعضی مساجد چنین کلاس‌‌هایی را دارند، پیشنهاد ما این هست که اسمشان را در این مساجد را ثبت نام کنیم. اگر محله مان یا مدرسه فرزندمان فضای مذهبی ندارد، آنجا به معنویت بی‌تفاوت هستند، محله خود یا مدرسه فرزندمان را تغییر بدهیم! معلمی می‌گفت: خانه‌ی من خیلی خوب هست ولیمی‌خواهم بفروشم بیایم این نقطه شهر. گفتم: چرا؟ گفت: چون مسجد فعالی دارد. دوست دارم فرزند من در محیطی باشد که با مسجد رفت و آمدش بیشتر بشود، حتی اگر لازم هست شهر خود را عوض کنیم و هجرت کنیم! حضرت ابراهیم علیه السلام 1200 کیلومتر مسافت را طی کرد و گفت: خدایا! زن و فرزند شیرخوارم را آوردم اینجا، چون می‌دانم اینجا، زمینه برای نمازخوان شدن آنها بهتر فراهم است.[2] یادمان باشد فضای خوب، مشوّق عبادت است و فضای بد، مشوق معصیت. اگر فرزند خود را در محیط نامناسب ببریم، اولین اثرش این است که معصیتِ خدا مثلِ خوردن شراب، نخواندن نماز، موسیقی حرام‌‌... برایش عادی می‌شود و دیگر دستورات خدا در نظرش شکوه نخواهد داشت. یک نوجوان 14 ساله را دیدم که دو بار خود کشی ناموفق داشت در حالی که قبلاً اهل نماز و قرآن بود! پیگیری کردم، متوجه شدم پدرش ایشان را برده، در یک عروسی که زن و مرد نامحرم با هم بودند. چشمش چشم و ابرویی را دیده بود و عاشق او شده بود، از شدت عشق خواب و خوراکش کم و بد اخلاق و خیلی لاغر شده بود و ریشه این بی‌تفاوتیش نسبت به نماز این بود که در یک محیط نامناسب قرار گرفته بود. پدری می‌گفت همه بدبختی من از زمانی شروع شد که فرزندم را در یک آموزشکده زبان ثبت نام کردم. بعد از چند ترم نسبت به نماز و دین زاویه پیدا کرد و بعد علاقه شدید پیدا کرد به زندگی در کشورهای غربی و بعد از اینکه مستقل شد به آنجا رفت و تمام زحماتِ من در دین دار شدن او بر باد رفت و علت این بود که معلمان آن آموزشگاه مُدام دینداری را تحقیر می‌کردند و زندگی در غرب را در چشم فرزندم بَزک می‌کردند. یادمان باشد، شیطان در یک محیط نامناسب می‌تواند تمام رشته‌‌های ما را پنبه کند؛ تمام تلاشِ ما در نمازخوان کردن فرزندمان را نابود کند! [1] (نهج البلاغه، حکمت 318) [2] رَبَّنا إِنِّی أَسْكَنْتُ مِنْ ذُرِّیتی‏ بِوادٍ غَیرِ ذی زَرْعٍ عِنْدَ بَیتِكَ الْمُحَرَّمِ رَبَّنا لِیقیمُوا الصَّلاة. (سوره إبراهیم : آیه 37)

#دعوت_به_بهشت 27 ؛ شیوه فضا سازی 1 بِسمِ اللّه الرَّحمنِ الرَّحیم سلام به شما والدین و معلمان عزیز در شیوه قبل بیان شد که دانش‌آموزان را در فضای معنوی ببریم تا آنها به نماز علاقه مند شوند. مثلاً بعضی دانش‌آموزان بی‌نماز به اردویِ راهیان نور یا حضور در فضای اعتکاف علاقه مند هستند. آنها را به این رفتار ها تشویق و مقدماتِ حضورشان در آن فضا را فراهم کنیم. امروز درباره شیوه فضاسازی صحبت می‌کنیم یعنی چگونه فضای خانه و مدرسه را معنوی و مذهبی کنیم؟ فضا سازی انواع مختلفی دارد : یک. فضا ساز صوتی ‌حتماً در مدرسه و خانه، اذانِ حلقومی بگوییم یعنی معلم و دانش‌آموز خوش صدا مؤذن بشود؛ اگر شرایط اذان حلقومی فراهم نبود، اذان از رادیو پخش بشود. مادر به فرزندش بگوید: مادر! موقع اذان، صدای تلویزیون را زیاد کن[1]، چون دوست دارم شیطان فرار کند چون با بلند شدن صدای اذان، شیطان فرار می‌کند[2] و با فرار کردن شیطان، فضا برای عبادت خدا فراهم می‌شود! پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله، قرآن را لب خوانی نمی‌کردند بلکه با صوت بلند می‌خواندند و در تاریخ آمده که دشمنان حضرت هنگامِ شب پشتِ خانه حضرت مخفی می‌شدند برای شنیدن تلاوت زیبای قرآن حضرت! [3] پس ما پدر و مادرها در خانه، قرآن را لب خوانی نکنیم بلکه با صوت بلند بخوانیم به طوری که فرزندان ما که اطراف ما هستند، صدای ما را بشنوند. بعضی دانش آموزها می‌گویند: ما صدای نماز پدر را می‌شنویم، ولی صدای نماز مادر خود را نه! به مادرها پیشنهاد می‌کنیم: اگر نامحرم حضور نیست، نماز صبح و مغرب و عشاء را بلند بخوانند. و در نماز ظهر و عصر ـ غیر از حمد و سوره ـ را بلند بخوانند تا هم فضای خانه، فضای معنوی و عبادت شده باشد و هم اگر فرزندِ من نمازش را اشتباه می‌خواند، به صورت غیرمستقیم قرائتِ صحیح نماز را به او آموزش داده باشم. زنگ موبایل و آهنگ پیشواز آن اگر مداحی یا قرآن یا صدای شهدا و معنویت باشد، فضا سازی صوتی اتفاق افتاده است. یادمان باشد: همان‌طور که موسیقی تند و حرام، فضا سازی می‌کند برای معصیت خدا! صدای اذان و قرآن و مداحی، فضا سازی می‌کند برای عبادت خدا. [1] اگر خود پدر یا مادر اذان حلقومی بگویند اثر تربیتیش از اذان تلویزیون بیشتر خواهد بود. [2] روایت سلیمان جعفری از امام رضا علیه السلام «أَذِّنْ‏ فِی‏ بَیتِكَ‏، فَإِنَّهُ‏ یطْرُدُ الشَّیطَان‏. (الكافی، ج‏6، ص134) [3] (سیره ابن هشام، ج 1، ص: 344)

#دعوت_به_بهشت 28 ؛ شیوه فضا سازی 2 بِسمِ اللّه الرَّحمنِ الرَّحیم سلام به شما والدین و معلمان عزیز درباره شیوه فضاسازی در دعوت کودک و نوجوان به نماز گفتگو می‌کردیم. ب. فضا سازی با نامگذاری ما در خانه اتاق پذیرایی و اتاق خواب داریم؛ خُب، اتاقِ نماز هم داشته باشیم؛ اتاقی که همیشه نمازمان را آنجا می‌خوانیم. وقتی فرزند ما می‌پرسد: پدر، موبایلت را کجا گذاشتی؟ به او بگوییم در اتاقِ نماز! مدرسه‌ای رفتم، نام کلاس هایش را این طوری گذاشته بود: سومِ ستایش، سومِ سپاس، سومِ نیایش‌‌... اگر در مدرسه دو تا کلاس دوم داریم، اسمش را بگذاریم: دومِ قیام، دومِ قنوت، که دو جزء نماز هست. دوست داشتم، من مدیر یک مدرسه‌ای بودم و نام ذکرهای نماز را روی کلاس‌ها می‌گذاشتم: چهارم سُبحانَ الله، چهارم اَلحَمدُلله، چهارم لا اِلهَ اِلا الله. هم این ذکرها یاد آور نماز بود؛ هم با گفتنش پاداش و ثوابی نصیب من و دانش‌آموزان می‌شد! ج. فضا سازی با تصویر خانه‌ای که پر از مجسمه‌ی کوروش، مجسمه‌ی لیلی و مجنون باشد. عکس زنان بازیگر به در و دیوارش باشد، این یک فضا سازی تولید می‌کند. خانه‌ای که قابِ آیت الکرسی، عکس حرم امام رضا، عکسِ شهدا به در و دیوارش باشد، یک فضا سازی تولید می‌کند! به دیوار مدرسه ـ چه قسمت حیاط و چه قسمت خیابان ـ عکس‌‌هایی را نقاشی کنیم که یاد آورد عبادت خدا باشد؛ عکسی از کعبه یا حاج قاسم سلیمانی در حال نماز بکشیم. داخل نمازخانه، محراب پیش ساخته بخریم یا حداقل بنری که از محراب هست، نصب کنیم. به سقف کلاس‌ها عکس بسیار زیبایی از کعبه نصب کنیم که جهت قبله را آنجا نشان داده باشد و به دانش‌آموزان بگوییم: بچه‌ها، این را نصب کردیم تا یادمان باشد در خانه مان همیشه رو به قبله بنشینیم؛ چون پیامبر رو به قبله می‌نشست! [1] و اگر خواستیم در کلاس، دعای امام زمان را همه با هم بخوانیم یا ـ برای مادر زهرا خانم که بیمار هست ـ دعا کنیم از بچه‌ها بخواهیم تا همه رو به قبله بشویم و دعا کنیم. فضا سازی با نامگذاری و با تصویر را جدی‌‌تر بگیریم! [1] (وسایل الشیعه ج 12، ص: 109)

#دعوت_به_بهشت 29 ؛ شیوه فضا سازی 3 بِسمِ اللّه الرَّحمنِ الرَّحیم سلام به شما والدین و معلمان عزیز درباره شیوه فضاسازی در دعوت به نماز خدمت شما عرض کردیم که هر اندازه فضا معنوی‌‌تر باشد، علاقه‌ی دانش‌آموزان به رفتارهای معنوی مثل نماز، بیشتر و بیشتر می‌شود. حالامی‌خواهم چهار راهکار عملیاتی، خدمت شما عرض کنم: یک. وارد مدرسه‌ای شدم و دیدم دانش‌آموزان متوسطه اول، تسبیح به دست داخلِ حیاط می‌چرخند. وارد دفتر مدرسه شدم؛ مدیر گفت: یک بنری زدیم به دیوار سالن که صلوات‌‌های ختم شده، صلوات‌‌های ختم نشده دارد ـ بسیار بنر زیبایی بود ـ صد و چهل تا تسبیح از حقوق خودم خریدم تا خیر امواتم باشد. در صبحگاه، فضیلتِ صلوات را با بچه‌ها دوره می‌کنیم و بچه‌ها تشویق می‌شوند به فرستادن صلوات؛ صلوات‌‌هایی را که می‌فرستند، در ردیف صلوات‌‌های ختم شده می‌گذارند. دو. وارد مدرسه‌ی دیگری شدم، مدیر آن یک فضای بسیار زیبایی با پارچه‌‌های رنگارنگ، با چفیه و سربند درست کرده بود، سیصد تا برگه‌ی پِرس شده قرآن قرار داده بود برای ختم قرآن داشتند. هر روز این قرآن‌ها حاضر بود. در صبحگاه، فضیلت قرائت قرآن را بیان می‌کرد و برخی روزها ـ مثل روز ولادت امامان یا شهادتِ فلان شهید ـ می‌گفت مراسم ختم قرآن داریم ؛ هر دانش‌آموزی دوست دارد یک برگه یا دو برگه بر‌دارد و تلاوت کند. [1] سه. وارد مدرسه‌ای شدم که مدیرش، یکی از بهترین مدیران استان شده بود. در سالن مدرسه در فضایی حدود بیست متر عکس شهدا را چیدند، چفیه و سربند گذاشتند و گونی‌‌هایی که مخصوص دفاع مقدس هست قرار دادند. فضای بسیار زیبایی درست کرده بود و می‌گفت: من بچه‌ها را با شهید‌ها پیوند می‌دهم؛ مُدام از شهدا، برایشان تعریف می‌کنم و به خودشان هم گفتم، هر کسی خواست عکسی را بیاید بگذارد و تزئین اینها با خودش باشد. هر گاه در اداره‌ی دفتر و مدرسه مشکلی برایم پیش بیاید، می‌روم روی سجاده‌ای که آنجا آماده است، دو رکعت نماز می‌خوانم. بچه‌ها نماز خواندن من را هم دیدند و به آنها هم می‌گویم: هر کسی مشکلی دارد، بیاید اینجا دو رکعت نماز بخواند و شهدا را واسطه قرار بدهد تا حاجتش را خدا بدهد و بنده دیدم دانش‌آموزان استقبال خوبی از این طرح کرده بودند! چهار. در مدرسه‌ی دیگر جلوی در ورودی به سالن مدرسه، رحل زیبای قرآنی را بزرگ قرار داده بودند، قرآن را رویش قرار داد بودند و با چفیه و گل‌‌های مصنوعی تزئین کرده بودند. و مدیر می‌گفت: به دانش‌آموزان می‌گویم: هر روز که داریم رد می‌شویم، از زیر قرآن رد می‌شویم وبعد وارد کلاس‌ می‌شویم تا از خداوند کمک بخواهیم. با ورود از زیر قرآن، یک توسلی هم به اهل بیت داشته باشیم و قرآن را شفیعِ خودمان قرار بدهیم! شیوه‌ی فضا سازی می‌گوید: رحلِ قرآن، مفاتیح و سجاده‌ی نماز، در کمد خانه نباشد؛ روی اوپن یا روی طاقچه باشد، یعنی فضای خانه‌ی ما فضای معنوی خوبی باشد. [1] البته پیشنهاد می کنیم که سوره های سجده دار را جدا کنیم و به آنها هم اعلام کنیم که این سوره ها سجده دارد، دختر خانم هایی که عذر شرعی دارند یا پسرهایی که غسل واجب بر گردنشان هست، این سوره ها را نخوانند.

#دعوت_به_بهشت 30 ؛ شیوه نماد سازی بِسمِ اللّه الرَّحمنِ الرَّحیم سلام به شما والدین و معلمان عزیز درباره شیوه دعوت به نماز گفتگو می‌کردیم. شیوه‌ای که امروز بررسی می‌کنیم، شیوه نماد سازی و گسترش نماد ها هست. در قرآن به آن می‌گویند: «شَعائِرَ الله» «وَ مَنْ یعَظِّمْ شَعائِرَ اللَّهِ فَإِنَّها مِنْ تَقْوَى الْقُلُوب‏»[1] هر كس نماد‌‌های خدا را گرامى بدارد، پس این از تقواى دل‏هاست. «نماد ها» یعنی نشانه‌‌هایی که انسان را یاد خدا و عبادت او می‌اندازد. ما باید از آن نماد‌ها استفاده کنیم و آنها را در جامعه گسترش بدهیم. «صَلیب» نماد مسیحیتِ تحریف شده است که به دروغ می‌گویند حضرت عیسی علیه السلام به «صَلیب» کشیده شده است. مراجع، استفاده از «صَلیب» را حرام می‌دانند [2] چون می‌فرمایند که خدا در روز قیامت تنبیه می‌کند، کسانی که نماد‌‌های طاغوت و نماد‌‌های ادیان تحریف شده را استفاده کرده باشند، چون گسترش یک نماد سبب گسترش تفکرات آن نماد می‌شود؛ مثلِ ستاره‌ی نحس داوود که مروّج تفکر صهیونیست‌ها است. « تَسبیح» نماد ذکر خداست که اولین بار حضرت زهرا علیه السلام این نماد را ساخت[3]. امام کاظم علیه السلام به ما سفارش کرده که همیشه تسبیح همراه خود داشته باشیم. [4] انگشترِ عقیق، زمرد، زبرجد، فیروزه و یاقوت نماد‌‌های مذهبی مسلمانان است؛ خوب است به دست داشته باشیم. «چفیه» نماد دفاع مقدس است. حاج قاسم سلیمانی خیلی توجه داشتن که نماد‌‌های اسلامی گسترش پیدا کند، به همین خاطر «انگشتر» و «تسبیح» هدیه می‌دادند. «سجاده»، «صلوات شمار» و «تسبیح» نماد‌‌های عبادت هستند. خوب است که معلمی که مشهد می‌رود، اگر می‌خواهد برای دانش آموزانش هدیه و سوغاتی بیاورد، مثلاً «صلوات شمار» بیاورد. اگرخواستیم به دانش‌آموزان خود جایزه‌ای بدهیم، سجاده‌ی مرغوب و با کیفیت هدیه بدهیم. «پرچم‌» و «کتیبه‌»، نمادِ عزاداری امام حسین است. در ایام محرم جلوی خانه مان نصب کنیم، در سالن مدرسه و نمازخانه مدرسه ‌حتماً این کتیبه‌ها را نصب کنیم. «شال سبز» نماد فرزندان رسول الله ـ یعنی سادات است. ‌حتماً ‌حتماً پدر، مادر و معلم‌‌های سید، این شال را بیندازند. همیشه‌ی سال هم بیندازند؛ نه فقط ایام عید! و اگر دیگران به ایشان گفتند: شما می‌خواهید ریا بکنید، به آنها بگویند: که ما الان در جنگ نماد‌ها قرار داریم و من این «شال سبز» را انداختم تا یادِ پیامبر زنده بماند. [5] شیوه‌ی نماد سازی به ما می‌گوید: گسترش نماد‌‌های معنوی و مذهبی، رفتارهای معنوی و مذهبی، مثل نماز را گسترش می‌دهد. [1] سوره حج : آیه 32. [2] خرید و فروش صلیب حرام است و بر مؤمنین لازم است از امورى كه موجب ترویج فرهنگ بیگانگان مى‏شود، اجتناب نمایند. (محسن محمودى، مسائل جدید، ج 4، ص: 171) [3] امام صادق علیه السلام: تسبیح فاطمه، دختر پیامبر خدا، عبارت بود از یك نخ پشمى تاخته شده كه به تعداد تكبیرات، در آن، گِره خورده بود و با دست خود، آن را مى‏چرخانْد و تكبیر و تسبیح مى‏گفت. تا آن كه حمزة بن عبد المطلّب، كشته شد و فاطمه علیها السلام از خاك مزار او برداشت و تسبیح‏هایى ساخت و مردم، آنها را مورد استفاده قرار دادند، امّا پس از كشته شدن حسین كه درودهاى خدا بر او باد و دمادم بر قاتلانش عذاب باد، تربت او جایگزین شد و مردم از خاك مزار او تسبیح ساختند، زیرا تربت حسین علیه السلام را فضیلت و امتیاز است. (وسائل الشیعة، ج‏6، ص: 455) [4] (وسائل الشیعة، ج 6، 456) [5] به آنها بگوییم : «شال سبز انداختم تا یادم نرود فرزند پیامبر هستم، پس مواظب باشیم رفتاری نکنم تا ایشان از من دلخور شود».