بدان که مراتب قوای ادویه منحصر است بر سه مرتبه و قوت عبارت از مبدأ و سبب موجب افعال و ظهور آنها است در مواضع لايقه. 1⃣🔹مرتبه اول : افعال محسوسه ادویه است که به سبب کیفیت متشابهه حاصله از مبدأ فياض جل اسمه بر ایشان از ترکیب عناصر و امتزاج ایشان با یکدیگر و این را #مزاج_اولی نامند. 2⃣🔹مرتبه دويم : افعال محسوسه حاصله از #امزجه_ثانویه اشیاء صاحب امزجه ثانویه است در ملاقی خودها و آن از لوازم مرتبه اول است، چه اشیای صاحب مزاج ثانوی مرکب اند از اجزایی که هر یک را کیفیتی و مزاج اولی مختلفة الاثر است مانند #تسخین بعضی و #تبرید بعضی و از اجتماع و تفاعل كيفيات اولی کیفیت ثانوی حاصل می شود، و اثر این غیر آثار آن اجزا است، مانند #ردع و #قبض و #تسخین و #تبرید و غیرها و هر چه را #مزاج_ثانوی_طبیعی باشد، #مرکب_القوی نامند، و آنچه صناعی باشد اگر مزاج ثانوی را اثر موافق آثار اجزای مفرده او است آن مرکب را #متوافقة_القوه گویند، و اگر مخالف آنها است مثلاً هم تسخین و هم تبرید کند آن را #متضادة_القوه نامند، و طبیعت به اذن خالقها هر یک را در مکان لایق استعمال می نماید اگر او را عایقی و مانعی نباشد. 3⃣🔹مرتبه سیم : از لوازم مرتبه اول و ثانی است به واسطه افعال صورت نوعيه و بالخاصيه عبارت از آنست مانند حجر الیهود در تفتیت حصات که از لوازم کیفیت مزاجی اوست و تقطیع اخلاط را لازم دارد و مانند اختصاص اسطوخودوس به دماغ که از لوازم حرارت مزاجی اوست و تلطیف اخلاط دماغیه می کند به صورت نوعیه خود، و مانند تریاق که دفع سم می نماید به لوازم مزاج ثانوی و به واسطه صورت نوعیه خود. 🔹👈و بدان که بنا بر مذهب شیخ الرئيس قدس سره و محققین حکما که قائل اند به بقای صورت عنصریه به مرکبات، باید که مراتب قوتها چهار باشد چه تصریح نموده اند که مرکب را مزاج اولی حاصل از کیفیات اجزای متفاعله متماسه می باشد، و تأثیر آن به مرتبه ای است از مراتب و همچنین مزاج ثانوی را اثریست غیر آن مانند لبن که مرکب است از ماییت و دهنیت و جبنیت و تأثیر آن به مرتبه ثانوی مرتبه دیگر است از مراتب و بر این قیاس صورت نوعی ترکیبی را اثری است غیر آثار مذکوره و تأثیر اجزای غیر متفاعله مرکبات را مرتبه ای از مراتب نشمرده اند و قیاس مقتضی آنست که قوتها بقدر فواعل باشند و اندراج مرتبه اثر صور نوعیه اجزای غیر متفاعله غیر متماسه در تحت مرتبه اثر صور نوعیه ترکیبی ظاهر نیست. و بدان که بعضی از مرکبات ناقصه بی صورت نوعیه اند مانند خاک مخلوط به آب و کفی که مرکب است از آب و هوا و بخاری که مؤلف است از آب و آتش و بدان که هر چه با صورت نوعیه است یا #محکم_الترکیب است یا #غیر_محکم_الترکیب. ✅ اما #مرکب_القوی: پس آن دوایی را نامند که مرکب باشد جوهر آن از چند چیز که هر یک را بر سر خود مزاجی خاص باشد، متباین دیگری و بعد ترکیب در شئ واحد و پوشیدن لباس و صورت وحدانی امتزاج تامی نیافته باشند که بعد ورود در بدن و تأثیر و تأثر از آن از هم متمایز نتوانند گشت، و تأثیر واحد نتوانند نمود، بلکه بعد ورود در بدن اجزای آن از هم جدا گشته هر یک تأثیری و احداث کیفیتی خاص می نمایند، و منشاء آثار متخالفه متضاده می، گردند بعضی به زودی، و بعضی به دیری، به حسب ترکیب و امتزاج و لطافت و کثافت مواد اجزای خود. 🔹👈مانند حجر التیس و جدوار و چوب چینی و ورد احمر و ماء ورد و... 📕 محیط اعظم 📙 مخزن الادویه ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ 🆔 دارالحکیم http://eitaa.com/daralhakim