⁉️آیا جمهوری اسلامی برتون وودز را احیا میکند؟
"علیرضا تقوینیا"
در سال ۱۹۴۴ با قطعیشدن شکست متحدین در جنگجهانی ۶۰ کشور عمدتا بلوک غرب در برتون وودز آمریکا گرد آمدند و یک نظام پولی جدید را پایهگذاری کردند .
در این سیستم، #طلا مبنای تجارت جهانی بود ولی آمریکا که خود را بعد از جنگ، یکهتاز عرصه بینالملل میدانست و در تلاش بود تا پس از تضعیف قدرتهای جهانی مانند #ژاپن، #شوروی و #اروپا ابرقدرت اقتصادی جهان نام بگیرد؛ تلاش کرد تا علاوه بر طلا، دلار نیز مبنای تجارت جهانی باشد.
به همین علت فدرال رزرو که تعیین کننده سیاستگذاری اقتصادی ایالات متحده بود ارزش هر اونس طلا را ۳۵ دلار تعیین کرد؛ یعنی هر شخص، شرکت یا دولتی میتوانست به راحتی با مراجعه به این بانک در ازای هر ۳۵ دلار یک اونس طلا دریافت کند.
به همین دلیل دلار هم ارزی بسیار با ثبات و مطمئن بود و هم فدرال رزرو نمیتوانست بیحساب و کتاب دلار چاپ کند چرا که به هر میزان که دلار چاپ میکرد باید طلا نیز به خزانه اضافه نماید. در آن دوران آمریکا حدود ۶۵ درصد ذخایر طلای جهان را در اختیار داشت و از این بابت خیالش راحت بود.
اما پس از اتمام جنگ جهانی دوم، اتفاقات مهمی افتاد از جمله جنگ سرد آمریکا با شوروی که مسبب صرف هزینههای بسیار بالا بود و همچنین رشد اقتصادی سریع ژاپن و اروپای غربی که تراز تجاری آمریکا را دچار چالش کرده بود.
بنابراین این کشورها صاحب ثروت (دلار) زیادی شدند و اگر همزمان در ازای دلارهایشان از فدرال رزرو (بانک مرکزی آمریکا) طلا درخواست میکردند خزانه آمریکا به شدت از طلا تهی میشد و طلای جهان از آمریکا به نقاطی دیگر منتقل میگشت و توان تاثیرگذاری ایالات متحده در اقتصاد جهانی کاهش مییافت.
به همین علت نیکسون رئیسجمهور آمریکا در سال ۱۹۷۱ در اقدامی که به #شوک_نیکسون معروف است؛ با نقض اصل اساسی برتون وودز، پشتوانه طلا را از دلار برداشت و اتکای دلار صرفا قدرت اقتصادی، نظامی و تکنولوژیک آمریکا شد؛ به عبارت دیگر دلار یک کاغذ بود که اعتبارش از نام آمریکا نشات میگرفت.
از آن سال به بعد نظام نرخ ارز شناور در دنیا رواج یافت ولی آمریکا برای آنکه دلار را پرقدرت و تاثیرگذار کند! به کشورهای تولید کننده اصلی نفت در خلیج فارس وعده داد در صورتی که نفتشان را صرفا در ازای دلار بفروشند از امنیت و حمایت ایالات متحده برخوردار خواهند شد.
فلذا کشورها مجبور بودند برای خرید نفت، ارز از آمریکا تهیه کنند و دلار ذخیره اصلی بانکهای مرکزی کشورها شد و آمریکا عملا پول بدون پشتوانه چاپ میکرد تا آنجا که امروز هر اونس طلا بیش از ۱۷۰۰ دلار قیمت دارد.
با وابسته شدن اقتصاد کشورها به دلار، آمریکا عملا سلطه اقتصادی خود را بر جهان حفظ کرد و هر کشوری که سعی داشت دلار را از معاملاتش حذف کند به شدت تنبیه میشد.
صدام حسین بعد از تحریمهای شدید ناشی از اشغال کویت، از سال ۲۰۰۰ تلاش کرد تا نفتش را در ازای یورو بفروشد که ۳ سال بعد به بهانه سلاحهای شیمیایی که هیچوقت هم پیدا نشد به حکومتش خاتمه دادند.
همین طور قذافی در تلاش بود تا با پشتوانه طلاهای بیانتهایی که داشت پول واحد اتحادیه آفریقا را ایجاد نماید و به سلطه دلار و یورو پایان دهد که توسط جنگندههای ناتو در یک انقلاب مردمی!!! سرنگون شد.
پس بطور کلی؛ آمریکا هیچگاه اجازه نمیداد کشوری با طلا یا ارزی غیر از دلار معاملاتش را انجام دهد خصوصا خرید و فروش نفت.
اما پس از تحریمهای همه جانبه و کمرشکن اقتصادی ترامپ علیه ایران در سال ۲۰۱۸، جمهوری اسلامی که در برابر تلاطمات شدید ناشی این تحریمها تاب آورده، با احیای اصل اصلی معاهده برتون وودز به پشتوانه قدرت نظامی و ژئوپلتیک خود که با مقاومت اقتصادی مردمش نیز همراه بوده، در حال فروش علنی نفت خود به ونزوئلا در ازای طلاست و اگر این اتفاق به عنوان یک رویه در کشورهای مخالف آمریکا در دنیا رواج یابد، علنا سلطه دلار که یکی از پایههای ابرقدرتی آمریکاست فروخواهد پاشید.
یادمان نرود ایران مدتهاست که در مناطق اطرافش، ابرقدرت نظامی آمریکا را نیز به مبازه طلبیده است و مجموع این تحولات همزمان با چالشهایی که چین، روسیه و کشورهای بریکس برای آمریکا ایجاد کردهاند، میتوانند پایان ابرقدرتی همه جانبه آمریکا را رقم بزند.
دفاع همچنان باقیست
https://eitaa.com/defa_baghist