🔖 تحلیل ✒️ عمان، پس از قابوس نویسنده:دکتر #فاطمه_رضایی سلطان قابوس بن سعید، پادشاهی با 5 دهه زمامداری در کشوری مهم با جایگاه جغرافیایی استراتژیک، که کلیدی ترین وزارت خانه های این کشور را نیز خودش عهده دار بوده است. از وزارت دفاع تا وزیر امورخارجه و رییس بانک مرکزی، در سن 79 سالگی در 20 دی ماه سال جاری درگذشت. عمان این روزها نه فقط یک پادشاه که چندین عضو مهم کابینه اش را نیز از دست داده است.  البته  باید در نظر داشت که در دهه های اخیر براساس گزارش های سازمان ملل، عمان سیر صعودی در پیشرفت و توسعه زیرساخت ها داشته است. آنچه مشخص است این که سلطان قابوس در چنددهه پادشاهی اش کم و بیش نقش مهمی در عرصه سیاست خارجی جمهوری اسلامی داشته است. وی از پایه گذاران شورای همکاری خلیج فارس محسوب می شود و در دوران جنگ هشت ساله نیز تلاش بسیاری برای میانجی گری بین دو کشور کرد، هرچند در مجموع دستاورد چندانی در این زمینه نیافت. در دهه اخیر که گاه ایران تنش های منطقه ای با برخی از کشورها داشته و یا در موضوعات هسته ای و پیشبرد مذاکرات چندجانبه ایران و کشورهای غربی از جمله ایالات متحده، عمان تلاش کرده تا نقشی قابل توجه ایفا نماید. سلطان قابوس هربار با پیغامی برای آرامش منطقه به ایران آمده و با مقامات ایرانی دیدار کرده است.  پادشاهی که به عنوان وزیرامور خارجه کشورش در عرصه دیپلماتیک بین الملل حضور جدی و قابل تأمل داشته است و به کشور مورد اعتماد برای طرفین تبدیل شده است. و اکنون با مرگ سلطان قابوس، شاید برای مردم عمان انتخاب جانشینی که به اندازه وی یا بیشتر برای توسعه و پیشرفت اهمیت قائل باشد، اهمیت دارد اما برای کشورهای منطقه و حتی فرامنطقه جانشینی که همچنان دغدغه صلح و حفظ آرامش در منطقه خلیج فارس و به ویژه تنگه هرمز را داشته باشد، اهمیت دارد. هرچند سلطان قابوس روابط نزدیکی با امریکا و انگلیس داشته اما چنان نقش میانجی و بی طرف را خوب ایفا کرده که مورد اعتماد کشورهای مختلف قرار گرفته و در برهه های حساس وارد گود حوادث منطقه شده است. عمان همواره خود را از تنش ها و درگیری های نظامی و غیرنظامی شیعه و سنی و شرق و غرب دور نگه داشته و به همان نقش دیپلماتیک منطقه ای رضایت داده است. سلطان قابوس هیچ فرزندی ندارد و به طور علنی هم جانشینی منصوب نکرده است، اما به طور خصوصی در نامه مهر و موم شده خطاب به شورای خاندان سلطنتی عمان انتخاب خودش را اعلام کرده است. "هیثم بن طارق" پسرعمو و برادر ناتنی او که به عنوان وزیر فرهنگ عمان انجام وظیفه می کند به عنوان جانشین سلطان سوگند یاد کرد.  ولی در مراسم تحلیف ریاست جمهوری در سال 1396 از طرف پادشاهی عمان به ایران آمده است. او در طی دهه های گذشته پست های دولتی چندی را عهده دار بوده است. از وزیر فرهنگ تا قائم مقام وزیر امور خارجه و مهمترین آن کمیته ویژه عمان 2040 که برنامه های اقتصادی و اجتماعی توسعه این کشور را برای چنددهه آینده تدوین خواهد کرد. طبق اطلاعاتی که در سال 2009 در جریان ویکی لیکس منتشر شد، نامی نیز از هیثم برده شده بود که سرمایه ها و دارایی خود را در حوزه رسانه، تبلیغات، توسعه گردشگری و خدمات انرژی و ساخت و ساز مصرف کرده است . اکنون عمان با وجود پیشرفت های سال های اخیر با یک رکود اقتصادی دست و پنجه نرم می کند و این یکی از چالش های جدی حکومت سلطان هیثم خواهد بود. عمان با یک کسری بودجه روبه روست که باید با استقراض خارجی جبران شود. کشورهای خارجی که پیش از این قرار بود به کمک اقتصاد عمان بیایند اکنون با ملاحظات بیشتر به سمت عمان خواهند آمد. هنوز واکنش دیگر برادران و پسرعموهای سلطان قابوس که در رؤیای جانشینی وی بوده اند، مشخص نیست. سلطان هیثم در روز سوگند پادشاهی، به حفظ سیاست خارجی عمان در قبال حوزه خلیج فارس و  همزیستی مسالمت آمیز با کشورهای همسایه بدون دخالت در امور داخلی دیگر کشور ها و حفظ روابط دوستانه با همه ملت ها تاکید کرد. او قسم خورد که راه سلطان قابوس را ادامه خواهد داد و دستاوردهای او در عرصه داخلی و خارجی را حفظ خواهد کرد و همه تلاش خود برای بالا بردن استاندارد زندگی در عمان به کار خواهد گرفت. تحلیلگران سیاسی معتقدند بی طرفی عمان در مناقشات منطقه ای و تثبیت جایگاه میانجی در مسائل مختلف بین المللی، مهم ترین میراث سلطان قابوس است و باید از سوی سلطان هیثم بن طارق جدی گرفته شود.باید منتظر ماند و دید تحولات عمان به کدام سمت حرکت میکند. @delnegar