📌ماجرای یک دهه آلودگی «ایلقنا چایی» از زبان رئیس حفاظت محیط زیست #ورزقان/آیا بزرگ ترین معدن مس جهان با درآمد سالیانه 80هزار میلیارد تومانی توان کنترل مواد خطرناک حاوی فلزات سنگین خود را ندارد؟ «ایلقنا چایی» رودخانه‌ای پرآب و دائمی که از منطقه‌ی سونگون ورزقان سرچشمه گرفته و در نزدیکی روستاهایی چون موسی‌کندی و دمیرچی مرز مشترک سه شهرستان کلیبر، خداآفرین و ورزقان را ترسیم می‌کند، با عبور از حاشیه‌ی ده‌ها روستا همچون ارضین، برزیار، خوینه‌رود، بندیق، اردشیر، شبخانه و…، با اضافه شدن آب رودخانه‌ی وایقان نهایتاً به ابررود ارس ملحق می‌شود؛ متأسفانه این رودخانه در سال‌های اخیر توسط پس‌آب‌های شیمیایی معدن مس سونگون با مخاطراتی جدی روبه‌رو شده. شدت آلودگی‌های ایجاد شده به‌قدری بوده که رنگ آب رودخانه به فیروزه‌ای تغییر یافته است. «ناصر عصر»، رئیس حفاظت محیط زیست ورزقان به «آناج» گفته: 🔸 از سال ۱۳۹۲ به بعد، دامپ باطله‌ای (استخر مواد باطله) که در رودخانه‌ی ایلقنا ریخته و انباشت شده، باعث تولید زهاب اسیدی می‌شود. مجتمع مس سونگون با توجه به اخطارهای مکرر و پی‌گیری‌های محیط‌زیست از کالورت (زیرآب‌گذر) استفاده کرده اما قسمتی از دامپ باطله که امان نداده کالورت تمام شود، باعث شده دامپ باطله‌ای که زهاب اسیدی تولید می‌کند به رودخانه‌ی پخیرچای رسیده و این رودخانه همان زهاب اسیدی را که به‌عنوان پس‌آب صنعتی تولید می‌شود، تا روستاهای پائین‌دست می‌رساند. اما به‌هیچ عنوان به ارس نمی‌رسد و در یکی دو کیلومتری ارس این آب دفع می‌شود؛ شاید به زمین‌های کشاورزی هدایت کنند یا هر اتفاق دیگری و یا دفع شود! 🔸سالیان قبل آمده‌اند و یک تصفیه‌خانه‌ی موقت با نظارت دانشگاه تبریز ساخته‌اند. برای تصفیه‌ی زهاب اسیدی دامپ باطله و ته‌نشین دادن #فلزات_سنگین آن در تصفیه‌خانه‌ی موقت به روش آهک‌زنی و سدیم هیدروکسید با فرمول شیمیایی (Naoh) اضافه کرده‌اند که در اثر واکنش شیمیایی رسوب کرده و در طول مسیر به رنگ فیروزه‌ای در آمده است. 🔸 الآن هم به‌صورت سدیم یا آهک‌زنی و… در تلاش هستند تا آن زهاب اسیدی را رسوب داده و از آب جداسازی کنند که با توجه به حجم باطله‌ای که می‌آید این روش نیز کفایت نمی‌کند. 🔸 در حال حاضر مجتمع #سونگون از بالای پخیرچای که آن آب می‌آید تا وقتی‌که به دامپ باطله می‌رسد، تونلی را آماده‌سازی می‌کنند تا آب را انحراف دهند و آب پائین‌تر از زهاب اسیدی به رود برود. 🔸 اداره‌ی حفاظت محیط‌ زیست در سال ۱۳۹۹ علیه مجتمع مس‌سونگون به‌خاطر همان دامپ باطله‌ای که #زهاب_اسیدی تولید می‌کند، شکایت کرده و دادستان نیز اخطارهایی را صادر کرد. اما دادستان با توجه به پاره‌ای از تولیدات مجتمع مس‌سونگون که در کشورمان در تحقق [رونق] تولید کمک می‌کند، به مس‌سونگون مهلتی داد تا با حضور #محیط_زیست پروژه‌ای که برای کارخانه‌ی تصفیه‌خانه در پائین احداث خواهد کرد، زهاب اسیدی را تصفیه کرده و به پائین انتقال دهد. 🌐با دیدبان ورزقان همراه شوید 👇🇮🇷 https://t.me/didbanvarzgan  👈تلگرام https://eitaa.com/didbanvarzgankharvana   👈ایتا