📇 خلاصه تفسیر سوره #بقره
📆 جلسه: 49
🔖 آیه: ۲۱
📚 مفسر: علامه جوادی آملی
🔰آیه 21 سوره بقره: «یا ایها الناس اعبدوا ربکم الذی خلقکم و الذین من قبلکم لعلکم تتقون»
ای مردم عبادت کنید آنکسی را که شما و پیشینیان شما را آفرید، شاید باتقوا شوید.
♦️قران انسان را مخاطب قرار می دهد «یا ایها الناس» زیرا قران رابطه مستقیم #خالق و #مخلوق است بهمین دلیل، نور بوده و مانند دیگر کتب نیست که معارفش به صورت قضایای اتفاق افتاده بیان شود زیرا در باقی کتابها، نویسنده با مخاطب سخن نمی گوید بلکه تنها یک سری اطلاعات می دهد اما قران، برای #تمام_دوران_ها است و هر لحظه با مخاطب سخن می گوید.
♦️عبارت «یا ایها الناس» نشان می دهد این کتاب، کتابی #جهانی است نه محصور به شبه جزیره عربستان لذا برای هر گروهی از مردم دلایلی می آورد تا ایمان آورند اعم از کافران و مشرکین، منافقین و حتی مومنان.
🔹استدلال خدا در برابر منکران خدا، این است که شما یا میگویید خالقی ندارید یا اینکه اگر دارید یا خالقتان خودتان هستید یا کسی همانند شما«ام خُلقوا من غیر شیءٍ ام هم الخالقون/طور_35». اگر بگویید خالقی ندارید پس باید #تصادفی خلق شده باشید که خلاف #اصل_علیت است و معلول بدون علت معنا ندارد. اما توضیح دو بخش دیگر در آینده مطرح می شود.
♦️جدال احسن: خداوند در برابر بت پرستان #جدال_احسن می کند. پروردگار، جدال را نهی و جدال احسن را امر کرده است. جدال احسن یعنی استفاده از مقدمات حقه که مورد قبول طرف مقابل است برای ارائه استدلال. در برابر جدال، #برهان است که در آن، موردِ پذیرش بودنِ این مقدمات از سوی طرف مقابل یا عامه مردم مورد بحث نیست و تنها نیاز به #مقدمات_حقه است.
🔹اگر مقدمات، حق نبود #جدال_باطل و حرام است. در جدال احسن، کافران، #خالقیت خدا را قبول دارند پس قران از همین مقدمه شروع کرده و #ربوبیت خدا و سپس وجوب #عبودیت و بندگی او را اثبات می کند.
♦️#حکمت_بندگی انسان: هر انسانی باید قوانین و مقرراتی را پذیرفته و به آن احترام بگذارد. اگر قانون الهی را نپذیرفت باید به #قانون_هوس احترام بگذارد. احترام به یک قانون، عبادت آن محسوب می شود لذا اگر خدا را نپرستید خود بخود در حال پرستش هوای نفس هستید.
(#لیبرالیسم ، نافی حدود و قوانین الهی)
♦️چگونه #تقوا، استدلالی برای وجوب عبادت است که خدا در آیه مورد بحث گوید عبادت کنید شاید متقی شوید «اعبدوا الذی ... لعلکم تتقون» تقوا از ریشه وقی و وقایه است یعنی حفظ از #خطر. اگرچه به مومنان و بت پرستان می توان گفت که تقوا استدلالی برای عبادت است اما مادی گرایان و کافران که تقوا را قبول ندارند. خدا گوید حتی مادی گرایان نیز اگر به وجود خطر وجود جهنم و عذاب سخت آن توجه کنند می فهمند که تنها راه در امان ماندن، عبادت خالق است.
♦️علاوه بر استدلال به #مبدأ_فاعلی (خالقیت) خداوند در آیاتی به #مبدأ_غایی نیز استدلال کرده است زیرا مرگ در قران همیشه با لفظ #تَوَفّیٰ آمده است که از مصدر وفی و استیفا شدن به معنی گرفتن تام و تمام، می آید یعنی ای انسان، تو هیچگاه نمی میری بلکه هنگام مرگ تمام هستی و روح شما از دنیا وارد آخرت می شود و هیچ چیزی از شما در دنیا گم نشده و باقی نیز نمی ماند پس خدا را عبادت کنید.
🔹حال، خدا چون خالق و متوَفّی است باید عبادت شود. کمونیست به مُرده می گوید شادروان! در حالیکه این جز لفظی بی معنا برای او نیست زیرا وی برای مرده اصلا #روح و #روانی قائل نیست که شاد باشد یا نباشد.
🔹آیه 22 یس هم به مبدا فاعلی اشاره دارد هم به مبدا غایی. این کاملترین استدلال است که گوید شما نه به خواست خود به دنیا می آیید نه از دنیا خارج می شوید زیرا خدا خالق و میراننده انسان است.
♦️چرا در قرآن به #مادیگرایان کمتر توجه شده است؟
اگر قران بیشتر به مشرکین اشاره دارد و از مادیین و کافران زیاد صحبت نکرده است به این علت است که بیشتر افراد اطراف پیامبر اسلام و دیگر پیامبران از مشرکین و بت پرستان بودند نه از مادیین. علت دوم هم این است احکام مهم دین بین مادیین و مشرکین فرقی نیست.
🌷 این جا پایگاه #دختران_تراز است 🌷
@dokhtarane_taraz
📇 خلاصه تفسیر سوره #بقره
📆 جلسه: 62
🔖 آیه: ۲۳ و ۲۴
📚 مفسر: علامه جوادی آملی
✅ آیه ۲۳ و ۲۴ سوره بقره: «و ان کنتم فی ریبٍ ممّا نزّلنا علی عبدنا فأتوا بسورةٍ من مثله و ادعوا شهداءکم من دون الله ان کنتم صادقین-فان تفعلوا و لن تفعلوا فاتّقوا النار التی وقودها الناس و الحجارة اعدّت للکافرین»
🚸🚸🚸🚸
💠پس از اثبات #معجزه بودن قران باید محدوده معجزه و ارتباط اعجاز با سبق مدعی رسالت را بررسی کرد.
🔰#محدوده اعجاز: اعجاز تنها تا حد محالات عادی و #ممکن قابلیت دارد. یعنی نمی تواند آنچه را که عقلا وجودش ممکن نیست را ممکن کند و همچنین چیزی را که عقلاً وجودش ضروری است را از وجود ساقط کند. بدین صورت معجزه، ۲*۲ را نمی تواند ۵ کند.
♦️ در روایتی مشهور، شخصی از معصوم پرسید آیا خدا می تواند جهان را در تخم مرغی جای دهد؟ معصوم پاسخ داد خداوند می تواند اما این چیز قابلیت وجود ندارد و #ممتنع_الوجود است لذا نقصان در خود شیء است نه در توانایی خدا. خداوند تنها قادر بر اشیا است نه بر غیر اشیا که ذاتاً امکان وجود ندارند «انّ الله علی کلّ شیء قدیر/بقره_۲۰»
♦️نکته دیگر در #اصل_علیت است که گوید هر چیز که ذاتش عین وجودش نیست نیاز به غیر دارد. این اصل در مورد همه چیز صادق است حتی در جهان آخرت؛ لذا اتفاق و #شانس در دو جهان، ممکن نیست.
🔰اصل علیت یک #اصل_عقلی است که قابل اثبات با #حس یا تجربه نیست زیرا تجریه تنها با دیدن دو اتفاق پشت سر هم به رابطه بینشان پی برده و گوید اولی علت دومی بوده است اما نمی تواند بگوید که سلسله علل این اتفاق را رقم زده است و اصل علیت را بصورت کلی اثبات کند. تنها خداست که علتی ندارد زیرا از تعریف اصل علیت خارج است چون ذاتش عین وجودش است.
🚸🚸🚸🚸
✅قواعد کلی #اصل_علیت در آیات قرآن کریم:
1⃣ آیه ۶۲ زمر: «الله خالق کل شی» یعنی هر چیزی که لفظ شیء بر او صادق است مخلوق خداست.
2⃣ آیه ۳ طلاق: «قد جعل الله لکلّ شیءٍ قدراً» یعنی خداوند برای هر چیزی #قدر و اندازه ای قرار داده است که از آن محدوده خارج نمی شود. این بحث در آیه ۴۹ قمر نیز آمده که گوید «انّا کلّ شیءٍ خلقناه بقَدَرٍ» .کلمه عربی #هندسه از لفظ اَندَزِه که همان #اندازه فارسی است گرفته شده لذا در روایات گوید خداوند مهندس نظام هستی است یعنی هر چیزی را بر حسب اندازه و #نظم آفریده است که از آن خارج نمی شود.
3⃣ آیه ۲۲ حدید: «ما اصاب من مصیبةٍ فی الارض و لا فی انفسکم الّا فی کتابٍ من قبل ان نّبرأها، انّ ذلک علی الله یسیر» خداوند گوید اشیا در #مخزن_غیبی اندازه ندارند اما وقتی به #عالم_شهود و حضور نزول می کنند اندازه پیدا میکنند.
♦️آیه گوید ما قبل از اینکه باری و خالق باشیم مقدّریم یعنی ما قبل از آفرینش، هندسه کلی تمام اشیا را در مخزن الهی درست کرده ایم و بعد بر اساس آن هندسه، اشیا را در جهان حضور، می آفرینیم.
4⃣ آیه ۲ فرقان: «و خلق کلّ شیءٍ فقدّره تقدیراً» یعنی در خلق هر شیئی #مقدار و اندازه ای برایش قرار داده است. این بحث را آیه ۸ رعد نیز بیان داشته است که می فرماید «و کلّ شیءٍ عنده بمقدار»
🌷 این جا پایگاه #دختران_تراز است 🌷
@dokhtarane_taraz
📇 خلاصه تفسیر سوره #بقره
📆 جلسه: 67
🔖 آیه: ۲۳ و ۲۴
📚 مفسر: علامه جوادی آملی
✅ آیه ۲۳ و ۲۴ سوره بقره: «و ان کنتم فی ریبٍ ممّا نزّلنا علی عبدنا فأتوا بسورةٍ من مثله و ادعوا شهداءکم من دون الله ان کنتم صادقین-فان تفعلوا و لن تفعلوا فاتّقوا النار التی وقودها الناس و الحجارة اعدّت للکافرین»
🚸🚸🚸🚸
💠: آیا معجزه دلیلی #عوام_پسند است و مانند قران نیست که عقلی باشد؟
👈خیر، قران هم، معجزه است و معجزه چه علمی باشد چه عملی هر دو عقلی و حقند نه عوام فریبانه اما #معجزه_عملی بیشتر مورد پسند عوام جامعه است که اکثریت جامعه محسوب می شوند و تاثیر بیشتری رویشان دارد. در مقابل، #معجزه_قولی یا علمی مانند قران بیشتر مورد پذیرش خواص است چون می دانند صدها بار بیشتر از این معجزاتِ فعلی، ممکن است چون پیامبر به خزینه الهی متصل است.
🔷گروه سومی که به پیامبر ایمان می آورند کسانیند که به هیچ معجزه ای نیاز ندارند و به صرف دعوت ایشان، ایمان می آورند مانند علی (ع) زیرا اینها #طهارت_قلبی دارند و حق را با چشم دل می بینند و می پذیرند.
✅راههای #دعوت انبیا در آیه ۱۲۵ نحل ذکر شده است که گوید ای پیامبر، تو جز از این سه راه نمی توانی دعوت کنی: یا با حکمت و #برهان عقلی، یا از راه #موعظه و اندرز و یا از راه #جدال_احسن. این سه راه ترتیب دارند و جدال که آخرین مرحله است تنها در صورتی مجاز است که در تو شروع کننده جدال نباشی و تنها جواب دهی. جدالت نیز باید #حق باشد نه باطل. پس کار عامیانه ای در میان نیست.
❌اگر دین عوام فریب بود می گفت «هدف وسیله را توجیه می کند» و از هر راه نادرستی باید برای ترویج دین استفاده کرد همانند بهرهگیری از جهالت انسانهای عوام اما اینطور نیست و دین همیشه در برابر این کارها ایستاده است. #اصل_علیت گوید بین علت و معلول، همیشه رابطه مستقیم برقرار است و حق جز از راه حق بدست نمی آید و نمی توان از راه باطل به حق رسید. اگر راه باطل بود سرانجامش تزلزل و #سقوط است.
🚸🚸🚸🚸
⁉️خداوند می فرماید اتفاقاً حرف مخالفان ما عوامانه است چون یا افراط می کنند یا تفریط.
1⃣ #افراطیها ی آنها گویند بجای انسان عادی، باید یک #فرشته را پیامبر می کردی و بر ما نازل می کردی! (فرقان_۲۱) اما خداوند گوید اگر فرشته را هم پیامبر می کردیم مجبور می شد روی زمین و به شکل انسان ها حاضر شود تا انسانها بتوانند او را دیده و حرفش را بشنوند (انعام_۹) و (فرقان_۷) اگر می خواهید فرشته را با همان خصوصیات همیشگیش ببینید صبر کنید تا #قیامت خواهید دید اما آن روز دیگر برایتان بسیار سخت است. (فرقان_۲۲)
2⃣ #تفریطیها یشان نیز گویند که بجای یک انسان عادی، باید یک #سرمایه_دار را پیامبر می کردی(زخرف_۳۲) این همان #فکر_فرعونی است که همین حرف را درباره پیامبری حضرت موسی زد(زخرف_۵۱ به بعد)
🔴خداوند در پاسخ به این دو گروه می گوید که مگر نبوت به دست اینهاست که می خواهند آنرا تقسیم کنند و می گویند چرا فرشته ای یا سرمایه داری را پیامبر نکردی (زخرف_۳۲) سپس به پیامبرش گوید ببین اینها چقدر #عوامانه سخن می گویند «انظر کیف ضربوا لک الامثال/فرقان_۹» در حالیکه قران، #قول_ثقیل و سنگینی است (مزّمّل_۵)
♦️معجزه دو گونه است: #معجزه_ابتدایی که پیامبران با آن مبعوث می شوند و #معجزه_اقتراحی که زمانی است که قومش، معجزه اش را نمی پذیرند و پیشنهاد می کنند کار خارق العاده ای را به عنوان معجزه انجام دهد و او با اذن خدا انجام می دهد. ام هر کدام که باشد باز هم #عقلانی است نه عوام فریبانه.
🌷 این جا پایگاه #دختران_تراز است 🌷
@dokhtarane_taraz