🆔 💠 سلسلهدرسگفتارهای تفسیر موضوعی شهید صدر
جلسۀ نهم: کارآیی دانش اصول فقه در تفسیر موضوعی (با تأکید بر دیدگاههای علامه شهید صدر)
استاد: حجت الاسلام والمسلمین مجتبی الهی خراسانی
🔻 برای دریافت صوت نشست نهم، از طریق لینک زیر وارد سایت شوید:
🆔 https://b2n.ir/p00045
📊
📌 با سلام
از اینکه در نشستهای تفسیر موضوعی شهید صدر مشارکت فعال دارید، سپاسگزاریم.
پرسشنامه زیر برای ارزیابی شرایط و محتوای نشست نهم (حجت الاسلام والمسلمین الهی خراسانی) طراحی شده است.
پاسخ دقیق شما به پرسشها به بهبود کیفیت نشستهای بعدی کمک شایانی خواهد کرد.
✅ تکمیل پرسشنامه به کمتر از ۲دقیقه وقت نیاز دارد.
🔰 https://b2n.ir/e76053
هدایت شده از شهید سید محمدباقر صدر
📎حجت الاسلام والمسلمین الهی خراسانی در نهمین نشست از سلسله درسگفتارهای تفسیر موضوعی شهید صدر:
🔺تفسیر ترتیبی و موضوعی ارتباطی طولی دارند
✔️ مجموعه دانش اصول فقه در عمل، منطق استدلال و استناد را در دانش فقه تأمین میکند؛ این منطقی که تأمین میکند و بحثهای معرفتشناسانه، روششناسانه و اصول موضوعی را شامل میشود به طور غالب و عام در استدلال و استناد گزارههای شریعت به کار گرفته میشود.
✔️ بخشهایی از تفسیر موضوعی درباره امور اخلاقی و قانونی است، یعنی دنبال همینها هستیم، دنبال عامل مسئولیت اخلاقی، نظریه اخلاقی قرآن کریم، اخلاق اقتصادی در قرآن کریم، نظریه انسانشناسانه در حوزه محرکهای اخلاقی هستیم که خیلی از اینها به طور مستقیم در حوزه مسئولیت اخلاقی و قانونی جای میگیرد بنابراین منطق اصول فقه در استنباط اینها مؤثر است.
✔️ در تفسیر ترتیبی میتوانیم از مباحث الفاظ کمک بگیریم و قواعد حاکم بر فهم دلالات را برای فهم آیات قرآن استفاده کنیم؛ تفسیر ترتیبی قرآن از نگاه شهید صدر مراحلی دارد که ابتدا مفردات و ترکیبات همان آیه است، بعد سیاق، بعد موقعیت در سوره و بعد در منظومه آیات است که از این قسمت آخر به عنوان تفسیر قرآن به قرآن نام میبرند؛ بعد از آن صدق این فهم را با توجه به تعبیرات معصومین هم انجام میدهد.
✔️ نقطه آغاز در تفسیر موضوعی، آیات نیست؛ تفسیر ترتیبی قرآن به مثابه خشتهای خام و مواد برای تفسیر موضوعی استفاده میشود؛ شهید صدر بین تفسیر موضوعی و ترتیبی، نسبتی طولی قائل است یعنی تفسیر ترتیبی مقدمهای برای تفسیر موضوعی است؛ یعنی قبل از اینکه هر آیهای بخواهد در تفسیر موضوعی مشارکت کند، باید اقدامات تفسیر ترتیبی به طور کامل درباره آن طی شده باشد؛ پس مسائل صغروی اصول فقه در تهیه مواد خام تفسیر موضوعی نقش دارد.
✔️ تفسیر موضوعی شهید صدر از سه مرحله استظهار و استنباط و استنطاق، در واقع مرحله استنطاق است؛ در حالی که سقف تفسیر ترتیبی آیات، مرحله استنباط است.
✔️ تلاش روشمند برای فهم گزارههای اسلامی در سه مرحله است؛ یا استظهار که بسندگی به ظهورات متن است، بالاتر از آن استنباط است که همه عوامل مؤثر در فهم متن اعم از دلالت الفاظ از قبیل سیاق و غیره را شامل میشود و مرحله بعد استنطاق است که صحبت درباره تفسیر موضوعی پا گذاشتن به دنیای استنطاق است.
✔️ شما در نظریه قرآنی و استنطاق میخواهید به آن چیزی برسید که شاید قرآن نخواسته است همه آن را در همه ابعاد در این آیه بگوید؛ اما وقتی کنار هم میگذارید و روابط را کشف میکنید متوجه میشوید که زیر آن چه خبر است.
✔️ یک رهاورد روش استنطاقی شهید صدر در تفسیر موضوعی، دسترسی ما به عینیت آن چیزی است که در قرآن یا سنت مطرح است نه به دلالت آیات، دوم اینکه مبتنی بر تجربه بشری است و خاستگاه آن تجربه بشری و صورتبندی پرسشها به وسیله دانشهای بشری است.
🔍برای خواندن متن کامل اینجا را کلیک نمایید.
🆔 @shahidsadr
🆔 @dorehtafsirshahidsadr
🆔 💠 سلسلهدرسگفتارهای تفسیر موضوعی شهید صدر
جلسۀ دهم: روش تفسیری شهید صدر و دانشهای زبانی
استاد: حجت الاسلام والمسلمین محمدعلی عبداللهی
🔻 برای دریافت صوت نشست دهم، از طریق لینک زیر وارد سایت شوید:
🆔 https://b2n.ir/e69016
📊
📌 با سلام
از اینکه در نشستهای تفسیر موضوعی شهید صدر مشارکت فعال دارید، سپاسگزاریم.
پرسشنامه زیر برای ارزیابی شرایط و محتوای نشست دهم (حجت الاسلام والمسلمین عبداللهی) طراحی شده است.
پاسخ دقیق شما به پرسشها به بهبود کیفیت نشستهای بعدی کمک شایانی خواهد کرد.
✅ تکمیل پرسشنامه به کمتر از ۲دقیقه وقت نیاز دارد.
🔰 https://b2n.ir/p72604
هدایت شده از شهید سید محمدباقر صدر
📎حجتالاسلام والمسلمین محمدعلی عبداللهی در دهمین نشست از سلسله درسگفتارهای تفسیر موضوعی شهید صدر:
🔺شهید صدر معتقد است که مفسر باید با نظریه تفسیر به سراغ متن برود.
✔️ دانش تفسیر متن، متون مقدس و بویژه قرآن کریم در فرهنگها و تمدنهای مختلف اهمیت دارد؛ چون فرهنگ و تمدن بویژه فرهنگهای دینی، متنمحور هستند یعنی اغلب مدعیات معرفتی دینی ما مبتنی بر متن قرآن و روایات است.
✔️ چرخش تفسیری اصطلاح مهمی است که باید به آن توجه کرد؛ دانش تفسیر دانشی نو نیست بلکه از زمانی که انسان در اجتماع زندگی کرده است برای فهم کلام یا نوشته دیگر، تلاش کرده است روشها قواعد و ابزار فهم مخاطب خود را به دست آورد و ارتباط زبانی برقرار کند؛ اما در اواخر قرن نوزدهم و اوایل قرن بیستم، با تحول در دانش تفسیر مواجه هستیم که میتوان آن را چرخش تفسیری خواند.
✔️ تفسیر در دوره معاصر امری اجتماعی، فرهنگی و تاریخی است؛ بر خلاف دوره کلاسیک مفسر خود را در بافت تاریخی اجتماعی در نظر میگیرد و با توجه به موقعیت اجتماع، فرهنگ و تاریخی که در آن قرار دارد متن را فهم میکند.
✔️ یکی دیگر از ویژگیهای تفسیر معاصر، فعال بودن مفسر است؛ مبانی و پیشفرضها و تجربیات و منظرهای مختلف مفسر بر فهم و تفسیر متن موثراست؛ به نظر شهید صدر مجاز هستیم که در تفسیر متن، فعال دخالت کنیم و پیشفرضهای خود را ارائه کنیم؛ یعنی مفسر فعال است اما تا حدودی.
✔️ در تفسیر معاصر قلمروهای مختلفی دست به دست هم میدهند تا دانش تفسیر متن اتفاق بیافتد؛ اینها را رویکرد بین الاذهانی یا انتقادی به تفسیر مینامند؛ نشانهشناسی، زبانشناسی، نقد ادبی، فلسفه زبان، هرمنوتیک فلسفی و دانش های مختلفی دست به دست هم دادهاند.
✔️ دو علم فلسفه زبان و هرمنوتیک فلسفی را دانشهایی هستند که در روزگار ما بیشترین سهم را در مباحثات دانش تفسیر دارند؛ هرمنوتیک را بررسی و مطالعه تفسیر به صورت کلی تعریف کردهاند که خواه تفسیر متن، گفتوگو یا سخن شخص باشد؛ هرمنوتیک دانش بررسی یا مطالعه تفسیر متن است.
✔️ به گمان من ارتباط دانش تفسیر آن گونه که منتشر شده از عدم ارتباط با فلسفه زبان و دانشهای دیگر رنج میبرد؛ اما آنجا که مفسران به دانشهای مختلف مانند قرآن و حدیث روی نیاوردهاند، میبینیم که باید به صورت جدیتر وارد شویم و نقش دانشهای زبانی و فلسفه زبان را در علم و دانش تفسیر متن در نظر بگیریم.
✔️ شهید صدر تفسیر ترتیبی را خیلی مهم نمیدانند بلکه تفسیر اجتماعی یا موضوعی را مهم می دانند؛ نکته برجسته روش تفسیری شهید صدر آن است که شهید صدر میخواهد تفسیر، نظریه تفسیر متن داشته باشد؛ شهید صدر معتقد است که مفسر باید با نظریه تفسیر به سراغ متن برود که این بسیار مهم است؛ مفسر باید وقتی به سراغ تفسیر متن میرود منهج، روش و رویکرد عامی برای تفسیر داشته باشد؛ این عام بودن مهم است.
✔️ اگر کسی با ارتکازات زبانی اولیه به سراغ تفسیر متن برود، در مرحله اول تفسیر باقی مانده است، مرحله اول بررسی فهم زبانی یک متن است. مرحله دوم علاوه بر ارتکازات زبانی، به ارتکازات اجتماعی اشاره میکند؛ اینجا هرمنوتیک مطرح میشود که بحث شهید صدر با بحثی که هرمنوتیستها بیان کردهاند باید قیاس شود.
🔍برای خواندن متن کامل اینجا را کلیک نمایید.
🆔 @shahidsadr
🆔 @dorehtafsirshahidsadr
هدایت شده از شهید سید محمدباقر صدر
💠 سلسله نشستهای تخصصی تفسیر موضوعی شهید صدر
📍نشست یازدهم «جمعبندی، پرسشوپاسخ و رفع اشکال»
✅ حجتالاسلاموالمسلمین سید امید مؤذنی
🔺 زمان: پنجشنبه، ۷ اردیبهشت، ساعت ۱۷
🔺 مکان: قم، خیابان هنرستان، خیابان شهید تراب نجفزاده، خیابان شهید حسن صادقخانی، پلاک ١٩، پژوهشگاه تخصصی شهید صدر
📌 حضور مجازی از طریق:
https://www.skyroom.online/ch/saman2/460-5042-heyat.school/
🆔 @shahidsadr
🆔 @dorehtafsirshahidsadr
دوره تفسیر موضوعی شهید صدر
💠 سلسله نشستهای تخصصی تفسیر موضوعی شهید صدر 📍نشست یازدهم «جمعبندی، پرسشوپاسخ و رفع اشکال» ✅ حج
قابل توجه شرکتکنندگان در دوره تفسیر موضوعی شهید صدر
ضمن تشکر از بزرگوارانی که بصورت منظم در سلسلهنشستها شرکت کردند، باتوجه به ضیق وقت جلسه پایانی لطفاً تا پیش از ظهر فردا اشکالات و پرسشهای خود را در بستر ایتا به شماره ۰۹۱۲۷۵۴۰۱۳۱(آقای محمدی) ارسال کنید.
دوره تفسیر موضوعی شهید صدر
💠 سلسله نشستهای تخصصی تفسیر موضوعی شهید صدر 📍نشست یازدهم «جمعبندی، پرسشوپاسخ و رفع اشکال» ✅ حج
قابل توجه شرکتکنندگان در دوره تفسیر موضوعی شهید صدر
با عرض پوزش به جهت مشکل پیشآمده برای جناب استاد موذنی، نشست امروز لغو و زمان بعدی متعاقبا اعلام خواهد شد.
هدایت شده از شهید سید محمدباقر صدر
💠 سلسله نشستهای تخصصی تفسیر موضوعی شهید صدر
📍نشست یازدهم «جمعبندی، پرسشوپاسخ و رفع اشکال»
✅ حجتالاسلاموالمسلمین سید امید مؤذنی
🔺 زمان: پنجشنبه، ۱۱ خرداد، ساعت ۱۷
🔺 مکان: قم، خیابان هنرستان، خیابان شهید تراب نجفزاده، خیابان شهید حسن صادقخانی، پلاک ١٩، پژوهشگاه تخصصی شهید صدر
📌 حضور مجازی از طریق:
https://www.skyroom.online/ch/saman2/460-5042-heyat.school/
🆔 @shahidsadr
🆔 @dorehtafsirshahidsadr