دکترمحیی:
قَالَ #امیرالمومنین علیه السلام إِنّ لِلقُلُوبِ شَهوَةً وَ إِقبَالًا وَ إِدبَاراً فَأتُوهَا مِن قِبَلِ شَهوَتِهَا وَ إِقبَالِهَا فَإِنّ القَلبَ إِذَا أُکرِهَ عمَیِ َ
🌱🌺(دلهای انسانی، خواسته ها و اقبال و ادباری دارد، پس آنها را از راه خواسته ها و اقبالشان وادار به کاری بکنید، زیرا گر دل را به زور وادار کنند، پذیرا نخواهند بود).
مقصود امام(علیه السلام) از اقبال مایل بودن و از ادبار بی میلی به دلیل افسردگی و امثال آن است.
امام(علیه السلام) دستور داده است تا نفوس را در راه شایسته از نظر فکر و اندیشه به کار ببرند و موقع تمایل و علاقه به کاری از آنها استفاده کنند، زیرا این استفاده به موقع باعث نشاط قوای نفسانی و کمک و همکاری با نفس می گردد...
و
از واداشتن نفوس بر کاری با نفرت و بی میلی از آن به وسیله ی قیاس مضمری نهی کرده است که صغرای آن جمله ی فان القلب اذا اکره عمی، است.
یعنی وادار ساختن نفس به اندیشه درباره ی چیزی، موقعی که به دلیل خستگی یا ناتوانی و امثال آن، نفرت از آن دارد، باعث فزونی ناراحتی و نفرت می گردد...
و
در برابرش مانعی از وهم و خیال به وجود می آید نمی گذارد آنچه را که اندیشیده است و باید درک کند، دریابد، هر چند که واضح و روشن باشد گویی کور است...
و
از این رو صفت اعمی را برای نفس استعاره آورده است.
اما کبرای مقدر آن نیز چنین است: و هر که نابینائی اش به دلیل اجبار بر کاری باشد مجبور ساختنش روا نیست.
📙شرح#حکمت_193 #یامحیی
حکمت های نهج البلاغه ( همراه با 25 ترجمه و شرح )/ ص197