🔰اظهار نظر علمی یک از مخاطبین محترم ✅کتابی که برای دیپلماتها و‌ دیپلماسی اندیشان، مفید و بینش آفرین است 🔴کتاب «تاریخ تحولات سیاسی ایران»، نوشته دکتر موسی نجفی و دکتر موسی حقانی بسیار جالب‌توجه بوده و خواندن دقیق آن برای کارگزاران سیاست خارجی، دیپلماتها و دیپلماسی اندیشان سازنده و جهت بخش است. این اثر ۷۰۰ صفحه ای دارای امتیازات خاص از جمله موارد ذیل است: 🔶۱. بدون ورود به جزئیات تحولات تاریخی، کتابی به تمام معنا «تحلیلی- جامعه شناسانه» است و به چاپ شانزدهم نیز رسیده است. 🔷۲.گرچه نقطه تمرکز آن صفویه، قاجاریه و پهلوی است اما به طور مقدماتی تحولات اساسی سیاسی- فکری ایران را از عهد مادها تا صفویه بحث میکند و از این رو خواننده تصویری اساسی از کلیت تاریخ ایران ماقبل صفویه نیز بدست می آورد. تقسیم بندی فصول بیشتر موضوعی است و خواننده اسیر اطلاعات جرئی تاریخی وقایع نگارانه نمی شود. نوشتار به تعبیر ابن خلدون واقعا مایه عبرت است. 🔶۳ - کتاب توسط دو صاحبنظر انقلابی با علایق ایدئولوژیک نگاشته شده و قرائتی متفاوت از مستشرقین و روشنفکران از‌جمله صاحبنظرانی مانند طباطبایی تا مرحوم فیرحی و دیگران بدست می دهد. بویژه اینکه قرائت آنها از تاریخ معاصر سنخیت خاصی با عینک و رویکردامام‌خمینی(ره) و مقام معظم رهبری دارد. از این رو قاعده مندی فکری آنها را در اختیار ما قرار میدهد و کمک میکند مبانی برخی حساسیتهای جدی رهبری معظم درباره روابط خارجی و غرب را بهتر درک کنیم. مثلا کار میرزا مهدی که از کمپانی هند شرقی آمده بود، ترساندن مقامات ایران از قدرت انگلیس بوده.( اکنون هم تاریخ تداوم دارد و مواضع رهبری در مقابل تهدیدات) یا آقاخان نوری ماموریت داشت در جنگ هرات اینقدر بر دیپلماسی و تاخیر در جنگ اصرار کند تا قشون انگلیس به سواحل جنوب برسد. آنگاه با چرخش،دیپلماسی را کنارگذاشته و تشویق به جنگ میکند. 🔷۴. کتاب، تاریخ نفوذ غرب و ایفای نقش جاسوسان انگلیسی، یهودیها و بهائیت را از آغاز قاجار و در نقاط عطفی مانند شکست زندیه، جنگهای ایران و روس، جدایی هرات، جنبش تنباکو، مشروطیت، قدرت گرفتن رضا خان، کودتای ۲۸ مرداد تا اقتدار محمد رضا را تشریح میکند. از افراد نفوذی از ابراهیم کلانتر گرفته تا میرزا مهدی خان، فرخ خان، اقاخان نوری، ایلچی بیک، انجمن باغ میکده، فراماسونهای مطیع لندن مانند فروغی و مهره انگلیسی مانند قوام، بهاییهایی مانند عین الملک هویدا و نقش او در همکاری با انگلیس در انتخاب رضاخان را توضیح داده و تبعیت روشنفکران مشروطه خواه ایرانی مانند فروغی، داور، تیموتاش از لندن و چرخش از آزادی خواهی در زمان قاجار به حمایت از استبداد منور رضا خانی را نام برده و وضعیت آنها را بررسی میکند. این فراز یعنی گردش روشنفکران قجری حول شمع انگلیس را، قاطبه روشنفکران امروزی سانسور میکنند. 🔶۵. ازدیگر نقاط مهم اثر، توضیح و تشریح قاعده مندی و اصول فکری- سیاسی روحانیت، روشنفکران، دربار و استعمار در تاریخ معاصر است. مثلا نویسندگان نشان می دهند که علما طرفدار استبداد نبوده اند اما جهت منع نفوذ اجنبی و صیانت از مذهب با حاکمان همراهی کرده اند. اما زمانی که استبداد و استعمار با هم بوده اند، علما در مقابل استبداد ایستادند که نمونه بارز آن تحریم تنباکو بود. 🔷۶. نویسندگان شیفته میرزای شیرازی و شیخ فضل اله هستند و شیخ را از نظر بصیرت سیاسی، درک غرب و درک تحولات عینی و ریز ایران؛ بسیار بلند مرتبه تر از هم قطاران معرفی میکنند. من اولین بار از طریق این کتاب روح رویکرد شیخ را درک کرده و گردونه ای که شیخ رابطه خود را با مشروطیت و مشروطه خواهان تنظیم میکرد را متوجه شدم. 🔶۷. نویسندگان روایتی متفاوت از روایت شایع در باره کسانی مانند جمال واعظ، خرقانی، صور اسرافیل و ملک المتکلمین ،فروغی و قوام بدست می دهند و استدلال می کنند که آنها همیشه آدم انگلیس و فراماسون بوده اند. دغدغه آنها هم آزادی نبوده بلکه ضدیت با دین و مبارزه با قاجار جهت ترویج غرب گرایی بوده است چراکه قاجار پایه شیعی قویی داشت. شکست ایران از روسیه بویژه در جنگ‌دوم را به علت خیانت عمال انگلیس امثال ایلچی بیک( یهودی حقوق بگیر انگلیس که در زمان گلستان مذاکره کننده ارشد و در زمان ترکمانچای وزیر خارجه بود)میدانند چراکه در ماههای آغازین جنگ دوم، ایران همه سرزمینهای از دسته رفته را بازپس گرفته بود. اما خیانت کمر اردوی ایران را شکست. 🔷۸.امر مسلم اینکه ما برای تعالی فکری خود باید بتوانیم خود را در معرض دیدگاههای مختلف قرار دهیم. نیز شایسته است روح جهان بینی رهبران انقلاب را با مطالعه اینگونه منابع بهتر درک کنیم. 🔺نعمت اله مظفرپور-کانال اندیشه سیاسی و دیپلماسی #نجفی_حقانی https://t.me/Andishe_Diplomacy http://mousanajafi.ir https://eitaa.com/drmousanajafi https://Sapp.ir/drmousanajafi