📜روستا و هنر زنان روستایی #مِچِر ۱. مارکِرک و تِلا» و لانه مرغ «کِرک کالی ۲.قُد قُد ۳.مار کِرک شِره کانده، وِن وِه، مِچِر بییِلین ۴.مچر سَر بَخواته بی، اِسا کِه هسته راست بَئی؟ ✍آنهایی که مثل ما، در دهه ی قبل از شصت در #روستاها زندگی می کردند حتما بسیار دیده اند که مادران روستایی، مرغان زیادی در خانه ها نگهداری می کردند و جوجه های فراوانی پرورش می دادند و کمتر خانه ای بود، مرغ و خروس « مارکِرک و تِلا» و لانه مرغ «کِرک کالی» در منزل نداشته باشند. 📌مرغان، غالبا تخم می گذاشتند و جوجه دار می شدند و اقتصاد خانواده را همواره پر رونق نگه می داشتند. 📌مادران ما برای نظم دادن مرغان و معین کردن مکان خاصی برای تخم گذاری ، یک عدد تخم مرغ را در لانه یا مکان تعیین شده ی دیگری، بعنوان الگو و نمونه می گذاشتند تا مرغان راحت تر و زودتر و در جای معینی تخم بگذارند، به آن یک عدد تخم مرع « مچِر» می گفتند. 🐓مرغان کاملا نسبت به «مچر» عادت می کردند و در زمان نزدیک به تخم گذاری در حیاط خانه، پی در پی <قُد قُد> سر می دادند و در چنین مواقعی، مادر خانه، یا خودش برای مرغ «مِچِر» می گذاشت، یا به دختران حاضر در منزل امر می کرد، « مار کِرک شِره کانده، وِن وِه، مِچِر بییِلین» و مرغ خیلی راحت با دیدن مچر رویش می خوابید و تخم می گذاشت. 🐓یعنی، مرغی که در حیاط سر و صدا می کرد، می فهمیدند موقع تخمش است، و طبق عادت می خواهد در منزل تخم بگذارد نه در مکانی خارج از آن، به همین دلیل، مادر خانه، به بچه هایش تأکید می کردند برای مرغان، «مچر» بگذارید تا بی جا و در مکان نامناسبی تخم نگذارند . 📌شایان ذکر است بسیاری از مواقع، مادر بزرگ یا مادر خانه با گرفتن مرغ و دست کشیدن مرغان می فهمیدند زمان تخم گذاری شان است، و شگفت اینکه برای مرغ، در جا «مچر» می گذاشتند و آن مرغ، زود تخمش را می گذاشت. 👈مچر، مرغ را موقع شناس، منظم و هماهنگ بار می آورد و با این کار هرجا، تخم نمی گذاشت. ✍باید بیفزایم، واژه ی مچر مثل بیشتر واژگان، معنی مجازی هم پیدا کرده است، اگر فردی دیر از خواب بیدار می شد و تنبلی را شیوه خود می نمود یا دائم در کار با تأخیر آمده بود، با طعنه و کنایه به او می گفتند: « مچر سَر بَخواته بی، اِسا کِه هسته راست بَئی؟» 📝منصور_جعفری 🗓۱۴۰۲/۱۱/۲۳ ─═༅𖣔❅ ⃟ ⃟ 📚 ⃟ ⃟ ❅𖣔༅═─ 💥#پژوهش_ادملاوند @edmolavand ﷽ #آوات_قلمܐܡܝܕ 📡✦‎‌‌‌࿐჻ᭂ🇮🇷࿐჻𖣔༅═─