❇️نهاد گردش پول در نظام اقتصادی اسلام - بخش 3
✍️نهاد گردش پول باید در چارچوب اصول نظام اقتصادی اسلام برای تامین اهداف این نظام ساماندهی شود. در بخش دوم به اهداف، اشارت نمودیم و در این بخش به اصول راهبردی نظام اقتصادی اسلام می پردازیم.
🔷فعالیت اقتصادی در همه بخشهای چهار گانه نظام اقتصادی اسلام، باید در جهت تحقق اهداف کلان باشد. یکی از امور مهمی که در ساماندهی فعالیتها به سمت اهداف کلان نقش جدی دارد، اصول راهبردی نظام اقتصادی اسلام است. این اصول بر اساس مبانی بینشی اسلام، جهت دستیابی به اهداف، استخراج می شوند و بر تمام فعالیتهای درون بخشها و نهادهای نظام اقتصادی اسلام حاکم هستند.
1️⃣ اصل آزادی اقتصادی مسئولانه
🔺آزادی اقتصادی به این معنا است که همه افراد جامعه حق داشته باشند تا آزادانه به فعالیت اقتصادی مورد علاقه خود، به حسب استعداد و توانایی مبادرت ورزند.
🔺مسئولیتها عبارتند از: موازین فقهی (رعایت واجبات و محرمات اسلامی) و اخلاقی اسلامی
2️⃣ اصل توزیع عادلانه ثروت و درآمدها
🔺مولفههای اصل توزیع عادلانه عبارتند از: بهرهمندی همه آحاد جامعه در #حد_کفاف، و زمینه بهرهمندی مساوی از انواع فرصتها برای آحاد جامعه.
3️⃣ اصل حضور مسئولانه دولت در اقتصاد
🔺دولت در نظام اقتصادی اسلام، مسئولیت تامین اهداف را بر عهده دارد و به اقتضای این حضور مسئولانه، مواجه با حقوقی از قبیل سیاستگذاری، قانونگذاری، نظارت، هدایت، حمایت و تصدیگری در صورت نیاز است.
•┈┈••••✾◾️◾️◾️✾•••┈┈•
🎋جبهه مردمی اقتصاد مقاومتی🔰
عضویت در گروه👇
https://eitaa.com/joinchat/90636304C6a5afed72d
عضویت در کانال👇
🌐 @eghtesad_mardomi
فعلا قابلیت پخش رسانه در مرورگر فراهم نیست
مشاهده در پیام رسان ایتا
💢جایگاه نیاز در منظومه اهداف نظام اقتصادی اسلام
✅🌿اهداف #نظام_اقتصادی_اسلام، بر اساس مبانی اسلامی در سه رتبه استنباط می شوند:
رتبه 1️⃣: رفاه عمومی
رتبه 2️⃣: عدالت، امنیت و رشد اقتصادی
رتبه 3️⃣: اهداف مقدماتی یا عملیاتی
🔹بر اساس آیات قرآن و روایات، رفاه عمومی (به معنای #حد_کفاف)، مطلوب بلکه #حق است و به همین خاطر به عنوان هدف عالی نظام اقتصادی اسلام معرفی شده است. اما این #حق_بالقوه، چه موقع و چگونه #حق_بالفعل می شود؟! پاسخ این سوال، مسیری است که از طریق مفهوم حق، رفاه عمومی (حد کفاف) را از جایگاه هدف عالی به مفهوم عدالت اقتصادی در جایگاه هدف میانی متصل می کند و بالعکس.
🔹#عدالت از #مفاهیم_ارزش_محور است و بر اساس مبانی اسلامی با دو معیار، آن حق بالقوه به حق بالفعل اقتصادی تبدیل می شود:
1️⃣کار و فعالیت اقتصادی
2️⃣نیاز عامل دیگری است که سبب ایجاد حق بالفعل برای نیازمندان می شود. خمس، زکات، انفال، فیء و #مالیات های دیگر از بیت المال به شمار می روند و نیازمندان جامعه حق دارند از آنها استیفاء کنند. استاد شهید مطهری (ره)، در این گفتار بلیغ و مبرهن، تبیین کننده همین قسمت از منظومه اهداف نظام اقتصادی اسلام هستند.
#نظام_اقتصادی_اسلام #نیاز #حق
#نظام_مالیاتی
🆔 @emh_ismc_ir
•┈┈••••✾•🌿🌺🌿•✾•••┈┈•
🎋جبهه مردمی اقتصاد مقاومتی🔰
عضویت در گروه👇
🌐 https://eitaa.com/joinchat/90636304C6a5afed72d
عضویت در کانال👇
🌐 @eghtesad_mardomi
🗂حد کفاف (رفاه مطلوب)| نمودار مصرف
☑️آنچه در دانش اقتصاد به نام خط فقر مورد توجه قرار گرفته است، فقر مطلق است. ولی از منظر اسلامی به افرادی که کمتر از #حد_کفاف درآمد دارند فقیر گفته می شود.
🔹فقر شامل فقر مطلق و فقر نسبي است. فقر مطلق وضعیتی از زندگی است که درآمد فرد نمی تواند نیازهای ضروری زندگی را پوشش دهد. اما فقر نسبی به وضعیتی از زندگی اطلاق می شود که درآمد فرد نیازهای ضروری زندگی را تأمین می کند ولی نیازهای متعارف او را کفایت نمی کند.
🔰برای روشنتر شدن مفهوم کفاف (رفاه مطلوب)، نمودار فوق ترسیم شده است:
1️⃣محدوده صفر تا الف، محدوده #فقر_مطلق است. هر چه افراد به نقطه صفر نزديكتر باشند، فقيرترند. كساني كه سطح زندگي آنها در اين حد قرار داشته باشند، کمترین رفاه را دارند.
2️⃣محدوده الف تا ب، محدوده #فقر_نسبي است. افرادي كه در اين محدوده زندگي مي كنند، نيازهاي اساسي آنها تأمين شده است.
نهایت این محدوده جايي است كه تمام نيازهاي متعارف افراد تامين شده و به رفاه مطلوب دست يافته اند. اين نقطه همان سطح كفاف زندگي است كه از منظر آموزه هاي اسلامی وضعیت مطلوب برای همه افراد جامعه است.
3️⃣ محدوده فراتر از ب، محدوده اسراف يا رفاه مطلق است كه براساس آموزه هاي اسلامی، محدوده مصرف غیر مجاز است.
✳️ما نمودار را نمودار مصرف نام گذاشتیم نه نمودار درآمد. ممكن است درآمد بسیاری از افراد در محدوده #رفاه_مطلق قرار داشته باشد؛ اما حد مصرف آنها در خط ب (حد كفاف) باشد. رفاه فراتر از خط ب (حد كفاف) در آموزههاي اسلامی نكوهش شده است.
📚دریافت مقاله: ابهام در اهداف نظام اقتصادی اسلام و ساماندهی آن
🗂 مولفه های عدالت اقتصادی
✳️ اجرا و پایش الگوی #اقتصاد_مقاومتی مستخرج از #نظام_اقتصادی_اسلام و متناسب با شرایط اقتصادی ایران، باید باعث تحقق #عدالت اقتصادی شود. براساس مبانی و معارف اسلامی، عدالت عبارت است از: «اِعْطاءُ کُلِّ ذی حَقٍّ حَقَّه». این مفهوم در عرصه اقتصادی زمانی محقق می شود که هر یک از افراد جامعه به حقوق خود از ثروت و درآمدهای جامعه براساس موازین اسلامی دست یابند.
🔰تحقق عدالت اقتصادی با دو مؤلفه، مشخص می شود:
1️⃣ مؤلفه درآمد و هزینه در حد کفاف برای همه مردم
بر پایه معارف اسلامی #حد_کفاف، آن حدی از درآمد و هزینه است که هر یک از افراد جامعه باید درآمدی داشته باشند تا بتوانند با آن، نیازهای ضروری و متعارف خود را برطرف کنند. برای انسانهای سالم باید زمینه کار و تلاش فراهم شود. همچنین در جامعه اسلامی لازم است دولت و انسانهای متمکن کمک کنند تا نیازهای ضروری افرادی که توان کار ندارند برطرف شود. البته، افزون بر آن بر دولت لازم است به گونه ای آنان را تأمین کند تا نیازهای متعارف آنان به میزان کفاف نیز تأمین گردد.
2️⃣مؤلفه تساوی در بهره مندی از فرصت های اقتصادی
🔹تا زمینه بهره مندی از فرصتها برای همه مردم فراهم نشود، هر گونه شرایط مساوی برای بهره مندی از فرصت ها، چالش شکاف درآمدی را تشدید می کند و وجود فقر را در جامعه نهادینه می نماید.
🔹 تأمین مؤلفه دوم عدالت اقتصادی بسیار دقیق، سخت و پیچیده است. به نظر می آید گفتار بسیار عمیق امیرمؤمنان علی(ع) در رعایت حق و عدالت ناظر به مؤلفه دوم عدالت اقتصادی است:
«اَلْحَقُّ اَوْسَعُ الاشیاء فی التواصفِ و اَضْیَقُها فی التناصف.» [*]
فعلا قابلیت پخش رسانه در مرورگر فراهم نیست
مشاهده در پیام رسان ایتا
💠 #وظیفه_ثروتمندان|محدوده وظائف اغنیاء و حاکمیت اسلامی در رفع فقر مطلق و نسبی
✳️ روایات اسلامی و فتاوای فقهاء بر این امر دلالت دارند که رفع #نیازهای_ضروری نیازمندان بر عهده ثروتمندان و حاکمیت اسلامی است. شهید سید محمدباقر صدر (ره) با تمسک به برخی روایات بر این امر تصریح دارد. ( اقتصادنا؛ موسوعة الشهيد الصدر ج3، ذیل "ضمان اجتماعی"، ص: 783-773). البته رفع #نیازهای_متعارف بر اغنیای جامعه واجب نیست؛ هر چند یک عمل بسیار پسندیده و از نظر اخلاقی، رفتاری ارزشمند و دارای ثواب فراوان است. ولی بر حاکمیت اسلامی واجب است با استفاده از منابع ملی و فراهم نمودن زمینه اشتغال و با برنامه ریزی، #فقر_نسبی را نیز از بین ببرد تا همه مردم در #حد_کفاف از ثروت و درآمدهای جامعه بهرهمند شوند. (نظام اقتصاد مقاومتی، ص 405-402)
🔹درباره رفع نیازهای ضروری نیازمندان روایات فراوانی وجود دارد؛ در وسائلالشيعه هفت روايت ذکر شده و خود صاحب وسائل از اين روايات چنین فهمیده است که کوتاهی در تأمین نیازهای ضروری نیازمندان حرام است و اين باب از روایت را با عنوان «بابُ تحريم منع المؤمن شيئا من عنده، او عند غيره عند ضرورته» یعنی باب حرمت منعنمودن مؤمن هنگام نیاز ضروریش که انسان بتواند از چیزی که نزدش دارد یا با واسطهشدن نزد دیگران آن را برطرف نماید، آورده است.
📚درسنامه اقتصاد مقاومتی، حجت الاسلام استاد احمدعلی یوسفی (با همکاری مجتبی غفاری و ساجد صمدی قربانی)، ص83-80.
•┈┈••••✾•🌿🌺🌿•✾•••┈┈•
🎋جبهه مردمی اقتصاد مقاومتی🔰
🌐 https://eitaa.com/joinchat/90636304C6a5afed72d
🌐 @eghtesad_mardomi