eitaa logo
محمدجواد توکلی- یادداشت‌های اقتصادی
3.8هزار دنبال‌کننده
895 عکس
527 ویدیو
90 فایل
یادداشت‌های اقتصادی محمد جواد توکلی دانشیار پایه ۱۳ اقتصاد ایتا Eitaa.com/eqmoq2 بله Ble.ir/mjtvyadeq زمینه‌های مطالعاتی فلسفه اقتصاد، اخلاق اقتصادی، تعلیم و تربیت اقتصادی،اقتصاد ایران و اقتصاد جمعیت Eitaa.com/eqtesadejamiat
مشاهده در ایتا
دانلود
فعلا قابلیت پخش رسانه در مرورگر فراهم نیست
مشاهده در پیام رسان ایتا
🌃 راه شب 🌀 یادی از نوستالژی اواخر دهه شصت، وقتی رادیو برنامه راه شب را پخش می‌کرد. 🔹 بعد از ۳۵ سال گاهی صبح که به خاطر عادتی دیرینه زود از خواب بیدار می‌شوم، حس و حال راه شب بهم دست می‌دهد، منتهی حس و حالی امروزی: دلهره مقالات زیادی که باید بنویسم، مقالات متعددی که باید ارزیابی کنم و هزار و یک کار علمی به تاخیر افتاده، البته اگر فضای اغواگر مجازی بگذارد. و ما شدیم ، وقتی بیدار می‌شویم که بقیه آماده خواب می‌شوند و باز ........ ✍️توکلی https://eitaa.com/eqmoq2
🌀 و اینک آغاز دولت مسعود 🔹هرچند امروز حالم اصلا خوب نبود ولی بخش‌هایی از مراسم تنفیذ حکم ریاست جمهوری دکتر پزشکیان را دیدم. سخنان زیبایی گفته شد و وعده‌های زیباتری داده شد که امیدواریم جامه عمل بپوشد. 🔹 هنوز هم معتقدم سیاست‌های اقتصادی دولت قبل و دولت کنونی است و وجود کلی ذینفع افزایش قیمت دلار و کوچک شدن سفره مردم آن هم گاهی با روکش مفاهیم جعلی مثل حذف ارز ترجیحی و حذف یارانه پنهان! 🔻و خدا نگذرد از سر تقصیرات شبه کارشناسانی که رویکرد را به سیاستی ثابت برای همه دولت‌ها تبدیل کردند چه اصولگرا و چه اصلاح طلب! 🔻و کاش دکتر اقتصاد ایران را از سیاهچاله سیاست های بیرون بیاورد، هرچند کار سختی است وقتی و همه جا این سیاست‌ها را به عنوان داروی دردهای مزمن اقتصاد ایران جا می‌زنند و همیشه هم مدعی اند؛ علیرغم اینکه سیاست های پیشنهادی شان همواره شکست خورده است. ✍️توکلی https://eitaa.com/eqmoq2
🌀رازهای موفقیت در فضای مجازی ۱. بسیاری از اعضای کانالتان پیام شما را یا حداقل تا آخر نمی‌خوانند. پس به تعداد زیاد اعضای کانالتان دلخوش نکنید. ۲. نکته اصلی را در بدون مقدمه بیاورید. به عمد در دو پیام اخیرم نوشتم که حالم خوش نیست، اولی را در میانه پیام نوشتم (اینجا) و دومی را در ابتدای پیام(اینجا)، فقط در واکنش به پیام دوم خواهرم تماس گرفت و یکی دانشجویانم پیامی ارسال کرد، حتی همسفرانم در دوره اقتصاد_جمعیت هم حالی نپرسیدند، چه برسد به مسولان برگزاری دوره که دیده بودند با چه حالی دوره را به پایان رساندم، این جملات را برای گلایه نمی نویسم، خواستم بگویم کسی پیام شما را نمی‌خواند مگر برایش جذاب باشد(مطمئن باشید این پیام را هم نمی‌خوانند!). ۳. تا می‌توانید ؛ در فضای مجازی اصالت بر تنبلی است کسی حال خواندن متن های طولانی را ندارد مگر برایش مهم باشد. ۴. برای مطالب تان تیتر انتخاب کنید. ۵. سعی کنید بنویسید. ۶. از برای تلطیف مباحثتان استفاده کنید. ۷. از فیلم و کوتاه استفاده کنید. ۸. کلمات کلیدی را با # برجسته کنید تا به چشم بیاید. ۹. در مورد موضوعات بنویسید آن هم همزمان با داغ شدن موضوع نه با تاخیر زیاد. ۱۰. این دهمی را هم نوشتم که ده تا تکمیل شود، نکته خاصی نداشتم. ✍️توکلی https://eitaa.com/eqmoq2
🌀 نماز بالای برج ایفل 🔹بالای برج ایفل یادش آمد که نماز ظهر و عصرش را نخوانده است. همانجا وضو گرفت و نمازش را خواند، به او گفتیم دکتر این مقبول ترین نمازی است که تا حالا خواندی. 🔻و او کسی نبود جز دکتر داریوش فاتحی دانشیار فیزیک پزشکی دانشگاه شهرکرد که اواخر سال ۱۳۹۹ از میان ما عروج کرد. روحش شاد ✍️توکلی https://eitaa.com/eqmoq2
🌀فیلترینگ را بردارید تا بتوانید انرژی را گران کنید 🔹 این خلاصه پیشنهاد مقاله نویس روزنامه دنیای اقتصاد است که می‌گوید چون فعلا امیدی به تعامل با آمریکا نیست و ممکن است ترامپ هم برگردد، دنبال بهینه دوم برویم: فعلا یک مقدار آزادی اجتماعی به مردم بدهید و مثلا فیلترینگ را بردارید، که مردم تحمل درد شوک درمانی گران سازی بنزین را داشته باشند. بخوانید https://B2n.ir/e04497 🔹این پیشنهاد در واقع به این معناست که سر مردم را به رفع فیلترینگ و افزایش ازادی‌های اجتماعی گرم کنید که درد شوک‌درمانی اقتصادی و کوچک‌شدن سفره معاششان را نفهمند. 🔹یاد جمله‌ای افتادم که نائومی کلاین در کتاب دکترین شوک از رمان نویس معروف جورج اروول در ابتدای یکی از فصول کتابش آورده است: «اون قدر فشارتون می‌دیم تا خوب تخلیه شوید، بعدم خودمون پُرتون می‌کنیم». ✍️توکلی https://eitaa.com/eqmoq2
فعلا قابلیت پخش رسانه در مرورگر فراهم نیست
مشاهده در پیام رسان ایتا
🟢 آزادی زندانی که بدهی اش از ۱۳۰ میلیون تومان به واسطه جریمه تاخیر تدیه پس از ۱۷ سال ماندن در زندان به ۴ میلیارد تومان رسید ✍️توکلی https://eitaa.com/eqmoq2
هدایت شده از بلد طیّب/منان رئیسی
ناترازی برق و اشتیاق یک روستا برای ظرفیتی که سالها از آن غفلت کرده‌ایم 🔹چند روز قبل به دعوت یکی از گروه‌های جهادی، عازم روستای مشک آباد قم شدم. آنچه برایم جالب بود این بود که مردم شریف این روستا، همگی خواستار تخصیص وام برای نصب پنل‌های خورشیدی روی بام منازلشان بودند! بعد از پیگیری از مسئولان استان متوجه شدم که سقف هر وام برای این کار، ۱۵۰ میلیون تومان است که می‌تواند منتج به تولید ۵ کیلو وات برق در بام هر خانه شود که با این حساب، از هر ۲۰۰ خانه می‌توان ۱ مگاوات برق تولید کرد. 🔹عنایت بفرمایید که متوسط روزانه کل مصرف برق خانگی استان قم حدود ۳۰۰ تا ۳۵۰ مگاوات است که معنایش آن است که از میان کل منازل مسکونی استان، اگر فقط حدود ۷۰ هزار پلاک مسکونی، متقاضی پنل‌های خورشیدی شوند کل مصرف برق خانگی استان به راحتی تامین خواهد شد! 🔹نکته مهم آن است که اداره برق، این برق تولیدی را از همان روز اول، خریداری می‌کند و لذا همان پولی که اداره برق می‌پردازد می‌تواند ضمانتی باشد برای پرداخت اقساط؛ و بعد از سه چهار سال اول که اقساط تسویه شد نیز این پنل‌ها تا سالها، به منبع درآمد پایدار برای صاحب خانه‌ها تبدیل خواهد شد. لذا این کار هم می‌تواند به رفع ناترازی برق کمک ویژه کند و هم می‌تواند منتج به ایجاد درآمد قابل توجه برای مردم به ویژه روستاییان متقاضی شود. طبیعی است که این نوع درآمدزایی سبب ماندگاری آنها در روستا و جلوگیری از مهاجرت آنها به کلانشهرها نیز خواهد شد و لذا مصداق بازی برد- برد برای همه (اداره برق و روستاییان و شهرنشین‌ها و ...) است. 🔹توجه بفرمایید که حدود ۷۰درصد سرزمین ایران دارای اقلیم بیابانی و نیمه بیابانی است که از ۳۶۵ روز سال حدود ۳۰۰ روز هوای آفتابی دارند و در چنین شرایطی، باوجود این همه نعمت رایگان آفتاب و باوجود این همه ناترازی برق که هر ساله سبب قطع برق صنایع و چاه‌های کشاورزی و ... در فصل تابستان می‌شود ما از این نعمت رایگان بهره چندانی نمی‌بریم. در حالی که برخی کشورهای اروپایی که تعداد روزهای آفتابی آنها یک چهارم ما است به مراتب بیش از ما از پنل‌های خورشیدی و مزایای آن استفاده می‌کنند! 🔹بلافاصله بعد از بازدید از روستا، با مسئولین مربوطه هماهنگ کردم تا انشاالله پیگیری لازم برای پرداخت وام و تهیه پنل‌های خورشیدی این روستا انجام شود و بعد هم صدا و سیما یک گزارش رسانه‌ای خوب با هدف فرهنگ‌سازی تهیه کند تا انشاالله پنلهای خورشیدی این روستا انگیزه‌ای شود برای ترویج فرهنگ استفاده بهینه از انرژی خورشیدی و کمک به رفع ناترازی برق. بلد طیب/کانال رسمی دکتر منان رئیسی https://eitaa.com/baladetayyeb
محمدجواد توکلی- یادداشت‌های اقتصادی
ناترازی برق و اشتیاق یک روستا برای ظرفیتی که سالها از آن غفلت کرده‌ایم 🔹چند روز قبل به دعوت یکی از
🌀 تمایز توانمندسازی و گران سازی 🔹 برای رفع مشکل کمبود برق دو راه‌حل پیش‌رو داریم: ۱- را گران کنیم تا مردم کمتر مصرف کنند؛ ۲- مردم را توانمند کنیم تا خودشان تولید کنند. 🔹 سیاست‌گذاران ما عمدتا راه‌حل ساده و کم‌اثر اول را انتخاب می‌کنند؛ درحالی که با اجرای راه حل دوم حتی می‌توان قیمت را هم در ادامه تعدیل کرد. 🔻 آنچه دکتر نوشتند را بارها پیشنهاد کردم که با سرمایه گذاری روی پنل‌های خورشیدی روی منازل می‌توان تحولی اساسی در تولید برق تجدیدپذیر در کشور ایجاد کرد؛ ولی چه کنیم که رسانه‌ و فضای سیاست‌گذاری کشور تحت تسخیر طرفداران است. ✍️توکلی Eitaa.com/eqmoq2
🌀 ترور هنیئه و ضعف ابزارهای تعهدساز 🔹توماس برنده جايزه نوبل اقتصادي، در مباحث اقتصاد سياسي از ابزارهاي تعهدسازCommitment Devices سخن به ميان مي‌آورد. مراد او از ابزارهاي تعهدساز ابزارهايي است كه در فضاي تعاملات بين كشورها و افراد استفاده مي‌شود تا به طرف مقابل سيگنال معتبري داده شود تا رفتارش را عوض كند. از نظر شلينگ تلاش كشورها براي دستيابي به بمب اتم براي رسيدن به ابزارهاي تعهد ساز است نه اينكه بخواهند الزاما از ان در جنگ با ساير كشورها استفاده كنند. از نظر شلینگ ابزارهای تعهدساز باید باورپذیر باشند که جلوی رفتار خصمانه حریف را بگیرند. 🔹 اینکه اسماعیل هنیه را پیش چشم خودمان در تهران ترور می‌کنند، یعنی ابزارهای تعهدساز ما خوب عمل نمی‌کند ✍️توکلی Eitaa.com/eqmoq2
🌀 کاش می‌شد از لیبرالیسم هم انتقام گرفت 🔹 وقتی موشک نظامی، آن هم از داخل , شخصیت های ما را ترور می‌کند، متوجه می‌شویم که باید انتقام بگیرم و حداقل حواسمان را نسبت به جریان نفوذ بیشتر جمع کنیم. 🔹 ولی وقتی موشک های لیبرالیسم اقتصادی هر روز به سفره معیشت مردم زده می‌شود، انگار کسی خیلی متوجه نمی‌شود که این موشکها از داخل شلیک شده است، و شلیک کنندگان با رسانه‌هایشان آدرس غلط می‌دهند و حواس ما را پرت می‌کنند. متاسفانه لیبرال‌های وطنی نه تنها از بین نمی‌روند؛ بلکه از حالتی به حالتی دیگر تبدیل می‌شوند! ✍️توکلی eitaa.com/eqmoq2
فعلا قابلیت پخش رسانه در مرورگر فراهم نیست
مشاهده در پیام رسان ایتا
🌀پخش مستند "مرد بی‌نام، دکتر پرویز داودی" 🔹امشب، شنبه ۱۳ مرداد ساعت ۲۲:۴۵ از شبکه مستند ✍️توکلی eitaa.com/eqmoq2
با توجه رفع التهابات بازار، مواد پتروشیمی را گران می‌کنیم! 🔹 این مصوبه گران سازی را وزرای اقتصاد، صمت و نفت قبل از رفتن امضا کردند تا گرانی‌ها ادامه پیدا کند( یعنی قیمت محصولات پتروشیمی برای داخل بر اساس دلار ۴۴هزارتومانی به جای ۲۸۵۰۰تومانی تعیین شود). 🔹با این مصوبه و افزایش قیمت پایه روغن پایه لوبکات، آلکیل بنزن خطی، پلی اتیلن ترفتالات و پلی استایرن در بورس کالا، منتظر گرانی حداقل ۳۰ تا پنجاه درصدی روغن موتور، شوینده ها، نوشیدنیها، بطری آب معدنی و محصولات صنعت نساجی باشید. 🔹 مراقب باشید این را گردن حمله اسرائیل یا پاسخ ما نگذارند، ما خودزنی می‌کنیم و عجب خودزنی دردناکی: با دلاری کردن قیمت محصولات پتروشیمی و وارد کردن شوک به قیمت دلار؛ به همین راحتی ؛ به نفع انحصارگران پتروشیمی و به ضرر سفره معیشت مردم! 🔹پی‌نوشت: این مصوبه می‌تواند بورس را حداقل در مورد پتروشیمی ها سبز رنگ کند. ✍️توکلی eitaa.com/eqmoq2
🌀شروعی متداول با پورمحمدی و طیب‌نیا 🔹پورمحمدی رئیس سازمان برنامه و بودجه شد و طیب‌نیا مشاور عالی 🔻با این شروع تحول چندانی نمی‌توان در وزرای اقتصادی و بانک مرکزی هم انتظار داشت. ✍️توکلی eitaa.com/eqmoq2
🔻داشت جارو می کرد، گفتم؛ مگه به خاطر گرمای شدید شما تعطیل نیستید؟؟ 🔹خندید و گفت: فقط کارمندهایی که زیر کولر نشستند تعطیل شدند! 🔻ما که برق مصرف نمی‌کردیم ... ✍️توکلی eitaa.com/eqmoq2
🌀حکایت برخی وعده های انتخاباتی 🦊اگر انتخاب شدم،گیاه‌خوار می‌شوم! ✍️توکلی eitaa.com/eqmoq2
🌀خطر بی انگیزشی پساانتخاباتی 🔹اصولگرایان پس از عدم موفقیت در انتخابات ریاست‌جمهوری چهاردهم ابتدا شروع به تحلیل دلایل ناکامی با چاشنی فرافکنی کردند؛ و وقتی انتظارشان برای عدم معرفی کارگزاران خیلی ناهمسو هم تقریبا از بین رفته است، اینک با خطر بی انگیزشی دست و پنجه نرم می‌کنند. 🔹 بی انگیزشی عمدتا نتیجه احساس بی تاثیری است؛ نوشتم احساس بی تاثیری نه بی تاثیری؛ همان احساس بی تاثیری کافی است که فعال سیاسی را از رمق بیندازد؛ در این فضا هر کسی در لاک خود فرو می‌رود و این یخ‌زدگی حدود ۴سال طول می‌کشد، مثل اعضای تیم ملی که در المپیک ناموفق ظاهر می‌شوند و ناکام بازمی‌گردند و کمی مانده به المپیک بعدی دوباره به تحرک دیرهنگام درمی‌آیند. 🔹 شاید اگر احزاب قوی می‌داشتیم کمتر به این آفت دچار می‌شدیم البته شاید! چون بسیاری از مشکلات ما ناشی از ضعف سرمایه انسانی آگاه و غیرذینفع است، راه حل بلندمدت در اصلاح نظام آموزشی است، نظامی که به جای جهل تقلیدی، علم بومی تولید کند. ✍️توکلی eitaa.com/eqmoq2
فعلا قابلیت پخش رسانه در مرورگر فراهم نیست
مشاهده در پیام رسان ایتا
🌀میگن اگه فقر بیاد دین میره! ⁉️پس چرا وقتی ثروت میاد، دین نمیاد؟! 🔹توکلی eitaa.com/eqmoq2
هدایت شده از یادداشت های اقتصادی
علت اصلی کاهش شاخص بورس ایران را باید در کاهش جهانی قیمت محصولات پتروشیمی و پالایشی در دنیا در نتیجه پیش بینی رکود جهانی جستجو کرد. سیاست گذاران بی سیاست ما نیز تنها هنرشان برای رفع این مشکل، افزایش نرخ تسعیر محصولات در داخل کشور است به عبارت دیگر با گران فروشی به مردم شریف ایران میخواهند ضرر خود را ناشی از کاهش قیمت جهانی محصولات جبران کنند. در تمام دنیا محصولات پتروشیمی و پالایشی با کاهش قیمت مواجه شده اما در ایران به خاطر بازی با نرخ ارز و افزایش نرخ تسعیر ارز، دایما در حال افزایش قیمت هستند. https://eitaa.com/omidizanlo پ.ن: مصوبه افزایش قیمت پایه برخی محصولات پتروشیمی که چند پیام قبل تر گذاشتم در همین راستا بوده.
رد پای IMF در بحران بنگلادش 🔹 دکتر سید یاسر جبرائیلی 🔻دولت بنگلادش سقوط کرده و کارشناسان و رسانه‌های وابسته به جریان سرمایه‌داری، در حال روایت همه چیز هستند به جز حقیقت ماجرا... انرژی یک کالای کلیدی است که تغییر قیمت آن، دومینووار روی همه کالاها اثر می‌گذارد. به همین دلیل بود که پس از جنگ اوکراین و وقوع بحران انرژی در اروپا، کشورهای اروپایی بلافاصله تئوری‌های اقتصاد بازار را کنار گذاشتند و مبالغ عظیمی یارانه به شهروندان خود پرداخت کردند تا اثر افزایش قیمت‌های انرژی را تا حدودی جبران نماید. برای نمونه، سال 2022 دولت آلمان یک بسته یارانه 300 میلیارد یورویی برای صیانت از شهروندان خود در برابر افزایش قیمت انرژی اختصاص داد. اما در همین دوران بحران، صندوق بین المللی پول یک نسخه متفاوت برای بنگلادش بحران‌زده ارائه کرد. 30 ژانویه 2023 مصادف با 10 بهمن 1401 صندوق بین المللی پول اعلام کرد که در ازای یک برنامه اصلاحات اقتصادی 44 ماهه، با اعطای 4.7 میلیارد دلار وام به بنگلادش موافقت کرده است. در بیانیه IMF تصریح شده بود که این برنامه اصلاحات اقتصادی، در عین حال که موجب ثبات اقتصاد کلان و رشد پایدار اقتصادی می‌شود، از آسیب دیدن اقشار ضعیف جلوگیری خواهد کرد. روز بعد خبرگزاری رویترز این وام را یک پیروزی برای شیخ حسینه نخست‌وزیر این کشور خواند که در سال 2024 یک انتخابات پیش رو دارد. از جمله اصلاحات پیشنهادی صندوق بین المللی پول «معقول سازی یارانه‌ها» بود. صندوق در نسخه خود آورده بود که «معقول سازی یارانه‌های انرژی منابع مالی را برای هزینه‌های توسعه‌ای و اجتماعی آزاد خواهد کرد. هرچند افزایش اخیر قیمت‌ها، قیمت بنزین را به نرخ جهانی نزدیک کرده است، اما پیش بینی می شود که یارانه های برق و گاز در سال مالی 2023 به 0.9 درصد GDP برسد. در دوران اجرای برنامه اصلاحات اقتصادی، اجرای مکانیسم تعدیل قیمت سوخت بر اساس فرمول، کمک خواهد کرد که درباره عدم پرداخت یارانه سوخت اطمینان حاصل شود. مقامات بنگلادشی همچنین گزینه‌های مختلف را برای کاهش تدریجی یارانه‌های برق و گاز در عین تقویت تور ایمنی اجتماعی (برای جلوگیری از آسیب دیدن اقشار ضعیف)، بررسی خواهند کرد». (دقت کنید که یارانه 300 میلیارد یورویی دولت آلمان، معادل 7.5 درصد تولید ناخالص داخلی این کشور است!) با آغاز برنامه، پروژه افزایش قیمت برق و گاز برای مردم بنگلادش کلید خورد. طبق گزارش Gas Outlook تعرفه گاز در بنگلادش طی سال 2023 میلادی 178.8 درصد افزایش یافت و روند افزایش قیمت، در سال 2024 نیز تداوم یافت. قیمت برق نیز پس از آغاز اجرای برنامه صندوق به همین ترتیب افزایش یافت که به تعبیر دیلی استار، اثر دومینووار روی قیمت کالای اساسی داشت. جامعه بنگلادش آماده یک جرقه بود که منفجر شود. این جرقه با اعتراضات دانشجویی به حکم دادگاه عالی بنگلادش مبنی بر احیای سهمیه 30 درصدی استخدام فرزندان افراد شرکت کننده در جنگ آزادسازی بنگلادش (که باعث جدایی پاکستان شرقی و تشکیل کشور بنگلادش در سال 1971 میلادی شد)، رقم خورد. این اعتراضات، بستری برای وقوع شورش‌های اجتماعی شد و به سرنگونی دولت ختم شد. یک بار دیگر، آتش خشم ناشی از فشار اقتصادی که زیر خاکستر نهفته بود، با یک جرقه فرهنگی شعله کشید. صندوق بین المللی پول پس از سرنگونی دولت شیخ حسینه بیانیه جالبی داده است: «عمیقا بابت تلفات جانی و جراحات وارد شده بر افراد غمگین هستیم اما به حمایت از تلاش‌ها برای تضمین ثبات اقتصادی و تداوم رشد فراگیر ادامه خواهیم داد». لیبرال های ایرانی در حال روایت سازی برای سرنگونی دولت بنگلادش هستند. یکی می نویسد شورش نسل Z، دیگری می نویسد اعتراض به حکومت دیکتاتوری شیخ حسینه... یک سوال در اینجا باقی می ماند و آن اینکه چرا صندوق بین المللی پول اینهمه اصرار بر افزایش قیمت انرژی در کشورهای در حال توسعه و جهان سومی دارد. پاسخ را از گزارش 28 سپتامبر 2010 صندوق (6 مهر89) درباره اجرای هدفمندسازی یارانه‌ها در ایران برایتان نقل می‌کنم: «ایران انرژی بیشتری برای صادرات خواهد داشت». شاید بتوان گفت که سیاست کاهش مصرف انرژی با مکانیسم افزایش قیمت در کشورهای جهان سوم، حربه ای برای تامین پایدار انرژی/ مدیریت قیمت انرژی برای کشورهای پیشرفته است... @syjebraily
🌀 یادبود چهارمین سال درگذشت حجت‌الاسلام والمسلمین سید عباس موسویان 🕰 چهارشنبه ۱۷مرداد ۱۴۰۳, ساعت ۱۰-۱۲ 🔹برگزاری به صورت مجازی 👇 skyroom.online/ch/iict/nezamha 🔹 زمان عروج ۱۹ مرداد ۱۳۹۹ https://eitaa.com/eqmoq2/979 ✍️توکلی eitaa.com/eqmoq2
🌀بنیاد علم ایران 🔻این بنیاد از طرح‌های پژوهشی اعضای هیات علمی دانشگاه‌ها،دانشجویان و محققان دانشگاهی و حوزوی حمایت می‌کند👇 https://insf.org/fa ✍️توکلی eitaa.com/eqmoq2