🕌پیشینه حرم مطهر رضوی ✨ 🔹دوران نادری‌ ⬅در زمان نادرشاه نقاشی دیوارحرم تجدیدشد و #گلدسته شمالی صحن انقلاب برفراز ایوان عباسی ساخته و طلاکاری شد. #ایوان جنوب صحن (ایوان طلای صحن انقلاب) و #مناره آن نیز طلا اندود گردید. نادرشاه افشار پیش از رسیدن به مقام سلطنت در سال ۱۱۴۴ قمری، دستور ساخت مناره دوم حرم بر فراز ایوان عباسی را داد که در مدت ۴۰ روز ساخته شد و همراه با ایوان طلا کاری گردید.همچنین در همان سال به دستور نادرشاه سنگاب یک پارچه‌ای از جنس مرمر اعلا با ظرفیت سه کر از هرات به مشهد آورده شد و پس از آن شخصی به نام اسماعیل خان بر روی آن یک پوشش هشت ضلعی به همراه گنبد ساخت و طلاکاری کرد. ✨✨✨✨ 🔸قاجاریه ⬅احداث #ضریح_سوم و #در_مرصع_جواهر_نشان به زمان فتحعلی شاه و بنای#دارالضیافه و احداث #صحن_آزادی به این سلسله مربوط میشود.#ایوان_طلای_آزادی یا ایوان غربی در زمان #ناصر_الدین_شاه طلا کاری شد. رواق های #دارالسعاده و #دارالذکر(مدرسه علینقی میرزا) در این دوره احداث گردید. ✨✨✨✨ 🔸عصر پهلوی ⬅در این دوره آستان قدس به تبدیل محل بناهای ادوارقبلی پرداخت. چندرواق مانند محل بنای قدیم مسجدزنانه،مسجدریاض،گنبداپک میرزا،رواق پس پشت،راهرو سقاخانه،محل چلچراغ سابق،محل کشیک خانه خدام و بعضا محلهایی که بصورت مدرسه،تیمچه و یا فضای خالی بوده بصورت رواقهای #دارالفیض، #دارالشکر، #دارالشرف، #دارالسلام، #دارالذکر، #دارالعزه و #دارالعباده درآمدند. اخداث #صحن_موزه، تعویض صندوق عباسی به صندوق سنگی حسین حجارباشی،نصب#ضریح_چهارم و نوسازی نقاره خانه مربوط به این دوره است.بناهایی مثل صحن وبست هم ساخته شد. ✨✨✨✨ 🔹پس ازانقلاب اسلامی ⬅باتوجه به افزایش چشمگیر زائرین وکمبود فضاهای باز و سرپوشیده، صحن ها و رواقهای جدید احداث گردید. و حوزه اماکن متبرکه گسترش یافت بطوریکه حجم عملیات اجرایی توسعه حوزه حرم مطهر چندین برابر نسبت به قبل از انقلاب افزایش یافته و در زمینه های متعدد خدمت رسانی،زیارتی، فرهنگی،اجتماعی... پیشرفت عظیمی صورت گرفته است.بعنوان مثال؛صحنهای مقدس جمهوری، جامع رضوی،قدس...و رواقهای مبارکه امام خمینی(ره)، دارالولایه، حضرت معصومه(س)،دارالحجه،شیخ طوسی، شیخ حرعاملی، حضرت زهرا(س)، دارالمرحمه،کوثر،غدیرو... نیز پس ازانقلاب احداث شدند.بناهای دیگری مانند کتابخانه مرکزی،مهمانسرا،موزه،دانشگاه علوم اسلامی رضوی،دارالشفا و... نیز ازبناهای پس ازانقلاب است.ودرجهت آسایش و آرامش زوارگرانقدر، خدمات و بناها همچنان در حال گسترش میباشد. ✨✨✨✨✨ #حرم_شناسی #حرم_رضوی_در_گذر_تاریخ_5 #همه_خادم_الرضاییم #نمایندگی_آستان_قدس_رضوی_اصفهان