💎💠💎💠💎 🎼🎼🎼🎼🎼🎼🎼🎼🎼🎼🎼🎼🎼🎼 ❇️ درس ششم ❇️ 💠آشنایی با مقامات 🔴قسمت پنجم 🎼 #مقام_صبا 🔶معنای لغوی : صبا، به معنی نسیم صبجگاه و نام آهنگی از آهنگ‌های موسیقی است. 🔷گستردگی و پیشینه : این مقام در عراق به منصوری معروف است. چرا که برخی آن را به منصور خلیفه عباسی، و به قولی دیگر، منصور زلزال (همزمان دولت عباسی) نسبت می‌دهند. 🔶کیفیت آهنگ : صبا، مجموعه‌ای از آهنگ‌های حزین می‌باشد، و گذشته‌ای را به تصویر می‌کشد که انسان آن را از دست داده و از جمله مقام‌های محزون و دلنشین است که زیبایی و روح خاصی به قرائت می‌دهد. پرده‌ی صوتی مناسبی که برای این مقام می‌توان درنظر گرفت، متوسّط و اوج است که باعثِ نِمود بیشتر الحان آن می‌شود. روند آن کاملاً لطیف، ملایم و روان است و هرنوع تکلّف در اجرای آن از تأثیراتش می‌کاهد. این مقام بسیار حزین، رسا و اثرگذار است و پیچیدگی کمتری نسبت به سایر مقام‌ها دارد. 🔷تطبیق این مقام با مضامین آیات : آیاتی که حالت «خوف، خشوع، توبه، انابه، مغفرت، ندامت، استغاثه، سوز، اندوه، حسرت، تضرّع، درد و رنج مظلوم و احوالات قیامت و... » دارند و همچنین آیاتی که درباره «مشرکین، کفار و اصحاب شمال، معاد» صحبت می کنند و همچنین آیات «عبرت، سرانجام گنهکاران و آیات جهنم و عذاب» را می‌توان با این مقام تلاوت نمود. 🔶تأثیرات : استفاده از نغمات این مقام با عنایت به معنا و مفهوم، حال و هوای ملکوتی و روحانی را بر شنونده حاکم می‌سازد. این مقام حزن زائدالوصفی در انسان ایجاد می‌نماید و حالت هشدار و بیدارباش دارد. برخی گوشه‌های آن تأثیر شدیدی در قاری به وجود می‌آورد و حالت خوف و اندوه ایجاد می کند و انسان را دعوت به کنکاش در گذشته می‌نماید می‌نماید و توجه به بازگشت و توبه می دهد. اساتید لحن گفته‌اند، هرکس میل بازگشت در او بیشتر باشد، این مقام را محزون‌تر و بهتر ایجاد می‌کند. 🔷جایگاه اجرا : صبا مقام ثابت بسیاری از قراء در تلاوت است. اکثر قراء آن را با مقامهای حجاز، عجم و چهارگاه در تجانس می‌دانند و معمولاً پس از بیات و حجاز آن را اجرا می‌نمایند. 🔶گوشه‌ها و نغمه‌های فرعی : مشهورترین و مهم‌ترین نغمه‌های فرعی مقام صبا، «عجم»، «تقطیع» و «صبا زمزم» هستند. بعضی قراء پس از اجرای این مقام و مراحل اول و دوم آن، در مرحله‌ٔ سوم از «عجم»، به جای جوابِ جواب استفاده می‌نمایند. قسمت اعظم زیرشاخه‌ٔ تقطیع «رمل» می‌باشد که در مقام سگاه و صبا از آن استفاده می‌شود. درمورد «عجم»، عدّه‌ای معتقدند که این مقام به صورت مستقل وجود ندارد و فقط در حد همین زیرشاخه است و برخی دیگر آن را یک مقام مستقل دانسته‌اند و آن را جدای از این زیرشاخه می‌دانند. 🔷برترین قاریان در اجرای مقام صبا : از استاد مصطفی اسماعیل و استاد عبدالباسط می‌توان به عنوان اساتیدی که در اجرای این مقام و عجم آن، مهارت فوق‌العاده‌ای دارند نام برد. همچنین اساتیدی چون منشاوی، شعبان صیاد، محمد رفعت، حصّان، کامل یوسف، سیّد متولّی عبدالعال و شحات انور را می‌توان نام برد. #آشنایی_بامقام_صبا 🎼🎼🎼🎼🎼🎼🎼🎼🎼🎼🎼🎼🎼🎼 💎💠💎💠👇👇