👆👆👆 کتاب بر سفره توحید شرح مناجات شعبانیه تولید مؤسسه جوانان آستان قدس رضوی است است. این کتاب ساده و روان و گذرا نوشته شده ولی در عین حال نویسنده از ظرائف عرفانی و دینی و عقلی که برای شرح مناجات لازم هستند آگاه است. در بخش اول اهمیت دعا و و جایگاه رفیع و مستند مناجات در نسبت با ادعیه بی سند (مثل ادعیه روزانه ماه رمضان) بررسی می شود. ادعیه ومناجات شعبانیه برخلاف روایات کمتر نقل به معنا هستند و از امام خمینی نقل است که ادعیه برخلاف احادیثی که به اقتضای مخاطب ساده هستند، مضامین عالی و بلندی دارند. پس بايد باب معارف را از ادعيه فهميد. در بخش دوم شرح مناجات شروع می شود و در ابتدا به حقیقت صلوات می پردازد و با شواهدی عقلی و نقلی به این نتیجه می رسد که حقیت صلوات «الّلهم صلّ علینا » خواهد بود؛ زیرا از ابتدا تا انتهای این دعا ، خیرش نصیب ما ( که شعاع وجود پیامبر و اهل بیت هستیم) می گردد. یکی دیگر از مباحث قابل تأمل کتاب درباره این فراز از مناجات است که «... إنْ أدْخَلتَنی النَّاَر أعْلمْت أهْلهَا أنّ أحبّكَ». در بحث های عرفانی اخلاقی این سؤال مطرح است که آیا بنده مجاز است در برابر خداوندمتعال این گونه سخن بگوید ؟ اصل این طرز سخن گفتن، از قرآ ن است که موسی ع گفت: أتْهلكنَا بَا فعَلَ السّفَهَاء منَّا (اعراف155). ظاهر آن اعتراضی ولی درواقع نوعی بیان ارادت عاشقانه است. یک نکته مفید دیگر پاسخ به این نکته است که ائمه چطور در اینجا به سهو و تباعد از خدا اعتراف می کنند؟ و با دو وجه این نکته پاسخ داده شده است که به نظر می رسد کماکان جای پاسخ باقی باشد. شاید حجب النور در ادامه همین مناجات (که در این کتاب هم به خوبی تفاوت آن را با حجب ظلمانی اشاره می کند) بهتر می تواند این پرسش را پاسخ بدهد. مؤلف معتقد است ما با واژگانی مانند انقطاع الی الله لقاءالله بیگانه ایم و نهایت درخواست ما مثلا گرفتن گذرنامه کربلاست در حالی که نباید به زیارت ظاهری بسنده کرد و حقیقت زیارت امام زیارت خداست.

در قرآن خداوند حدود ده امر و نهی صادر می کند و آنها را حکمت می نامد. در تورات هم ده فرمان به موسی ع مشهور شده است. فرمان توحید، احترام به والدین، نهی از قتل و زنا، چهار فرمان مشترک با حکمتها هستند ولی بقیه فرمانها در دیگر آیات مورد تأیید قران هستند . اما ده فرمان با ده حکمت چند تفاوت مهم دارد. http://estentagh.blog.ir/post/121 @estentagh

🍃🍂🍃🍂🍃🍂🍃🍂🍃🍂🍃🍂🍃 🔸در تفسیر سوره قدر اثر مرحوم #علی_صفایی_حائری یک تغییرمعنا در کلمه تقدیر رخ داده و تقدیر به معنای نقشه و طرح و برنامه ریزی انسانی به کار رفته است(ص9). در حالی که در بیان قرآن تقدیر معنای الهی دارد نه بشری. تقدیر به معنای برنامه ای است که خدا برای ما دارد نه ما برای خود. البته منظور صفایی حائری از این برنامه ریزی مستقل از خدا نیست بلکه به این معنی است که ما از امکانات و سرمایه های شب قدر بهره برداری می کنیم. صفایی می گوید: اشتباه ما این است که در شب قدر کاری نکرده ایم و برنامه ای نریخته ایم (ص10). این کار و برنامه در کجای سوره قدر است؟ در نگرش توحیدی تقدیر مقابل تدبیر قرار دارد. گفته اند «العبد يدبر و اللّه يقدر». این جمله اشاره به تقابل تقدیر و تدبیر در کلام مولا دارد که فرمود: «يَغْلِبُ الْمِقْدَارُ عَلَى التَّقْدِيرِ حَتَّى تَكُونَ الْآفَةُ فِي التَّدْبِير» (نهج البلاغه، حکمت459) و« تَذِلُّ الْأُمُورُ لِلْمَقَادِيرِ حَتَّى يَكُونَ الْحَتْفُ فِي التَّدْبِير» (حکمت16). البته تقدیر برای نفی هر گونه تدبیر نیست که فرمود: َ «لَا عَقْلَ كَالتَّدْبِير» (حکمت113). بلکه باید تدبیر با تقدیر هماهنگ باشد. ولی نباید برای بیان این هماهنگی تقدیر را به معنای تدبیر معرفی کرد. کاری که عین صاد در تفسیرش انجام داده است! شب قدر شب تقدیر است نه شب تدبیر. در شب باید قرآن خواند و ذکر گفت و به سوی خدا انقطاع پیدا کرد تا برای کار و تلاش روز آمادگی پیدا کرد: «إِنَّ ناشِئَةَ اللَّيْلِ هِيَ أَشَدُّ وَطْئاً وَ أَقْوَمُ قيلاً ، إِنَّ لَكَ فِي النَّهارِ سَبْحاً طَويلاً » (مزمل6و7). اما جابجایی تقدیر وتدبیر در کلام عین صاد سبب شده است که جایگاه شب و روز به هم بریزد. 🔸ممکن است برخی این نقد را اشکال تراشی لغوی تلقی کنند و بگویند این معنا مفیدتر است چون به تدبیر جایگاهی توحیدی می بخشد. اما واقعیت این است که اولاً ذهن سیال مفسر در اینجا مفاهیم و تقسیم بندی های زیادی پس از این گام لرزان تولید کرده است که همگی می توانند مصداق این حدیث باشند که «من فسّر القرآن برأیه فأصاب فقد أخطأ»: کسی که تفسیر به رأی کند و درست بگوید بازهم خطا کرده است! ثانیاً خدا در سوره قدر از تدبیر بنده سخن نگفته است چون بنده اول باید بندگی اش را درک کند و تا به انقطاع الی الله نرسد برنامه ریزی او نوعی انانیت در خود دارد. *** ⬅️پانوشت: 🔸ممکن است گفته شود پس تدبیر ما چگونه باید باشد؟ پاسخ به این پرسش داده شده است: ☑️ اولاً نباید عجول بود و تمام پاسخ را لازم نیست در سوره قدر جست و جو کنیم بلکه سوره یوسف بسیار سخن از نقشه و برنامه ریزی دارد (رجوع کنید به مقاله نظریه کشاورزی فرهنگی از اینجانب) ☑️ثانیاً برای تبیین نظریه «تدبیر در تقدیر» باید گفت امثال #دکتر_داوری_اردکانی که خودآگاهی بهتری نسبت به خودبنیادی مدرن دارند و در نقد و تحلیل آینده نگری سخن گفته اند، گام محکم تری را آغاز کرده اند؛ سخنرانی دکتر داوری در روز جهانی آینده به نوعی علیه علم آینده نگری بود. چون معتقد بود آینده عدم است پس آینده نگری را نمی توان علم دانست و آموزش داده نمی شود. پس از نظر او آینده چطور دیده و ساخته می شود؟ او می گوید علم آینده عین عمل است و عزم و همت آینده با یک طرح اجمالی را مقدم بر برنامه ریزی و گردآوری اطلاعات می داند. برنامه هم بیان و اظهار عزم و تصمیمی است که یک کشور برای فردای خود اتخاذ می کند. 🔸اگر بخواهیم این تحلیل را با تحلیل عین صاد مقایسه کنیم باید بگوییم درک این طرح اجمالی (نه تفصیلی) در شب قدر رخ می دهد. #یادداشت #رضا_کریمی #معرفتی

بررسی کارنامه قرآن‌پژوهی علامه طباطبایی در برنامه تلویزیونی سوره

بررسی کارنامه قرآن‌پژوهی آیت الله جوادی آملی در برنامه تلویزیونی سوره

#محسن_کدیور، از #روشنفکران_دینی ساکن غرب، فتوایی نادر در مسئله روابط زن و مرد صادر کرده و معتقد است «داشتن #دوست_دختر برای پسر و دوست پسر برای دختر به شرط اولا اطلاع خانواده، و ثانیا به شرط اینکه این دوستی به خلوت و روابط پنهانی نیانجامد و در حد رفت و آمد و گفتگو و معاشرت عادی باشد مجاز است». در این یادداشتی که #خبرگزاری_مهر منتشر کرد، فارغ از مباحث فقهی، که بر عهده مجتهدین است، تلاش کردم از منظر قرآنی مسئله رابطه با #جنس_مخالف را به صورت اجمالی مورد بررسی قرار دهم. mehrnews.com/xRQ9r انتخاب عکس خبرگزاری برای این یادداشت خیلی تأمل برانگیز است: کلمه اسلام شناس روی لوگوی #بی_بی_سی_فارسی معنادار است!

مسئله روز قدس از دو‌جنبه قابل تحلیل است: از جنبه انسانی و حقوق بشری و از جنبه قرآنی. از جنبه انسانی یک کشور غاصب وجود دارد که حقوق انسانها را نادیده می گیرد و کودکان و غیرنظامیان را می کشد و به جای انتقام از عامل واقعه مشهور به هولوکاست از مسلمانان انتقام می گیرد. از این جنبه البته مدعیان حقوق بشر بیکار نماندند و اتهام تروریسم و گریز از صلح را وارد می کنند. از جنبه قرآنی مسئله یهود و بیت المقدس مهم است. مسلمان روزه دار باید برای این مسئله توجیه قرآنی داشته باشد. از تعبیر «من المسجد الحرام الی المسجدالاقصی» بر می آید که قدس یک مقصد و‌هدف است که خدا برای بنده و‌رسولش برگزید. از طرف دیگر صراحت قرآن در بیان دشمنی یهود با اهل ایمان و اینکه «دشمن ترین مردم نسبت به اهل ایمان یهود و مشرکینند» نباید ما را از اتهام یهودستیزی بترساند.  البته یهودیان یکسان نیستند اما شواهد متعددی وجود دارد که نشان می دهد مدرنیته و یهود در هم آمیخته شده اند. دنیاطلبی، مرگ گریزی، برتری جویی، غیب گریزی، خدای دست بسته... همه ویژگی های مشترک یهود و مدرنیته هستند. مسئله قدس ریشه دار تر از دعوای دو نظام سیاسی است...

دعای وداع با ماه رمضان سلام های سوزناکی دارد. اما برای کسی که در طلب معرفت در #صحیفه_سجادیه است باید ربط بین اول و آخر #دعای_وداع را کشف کند. این دعا با خداشناسی مهمی شروع می شود و به چند آیه مهم می رسد و بعد از آن است که سخن از ماه رمضان است. آیا توصیفات قبل از وداع فقط کلمات مقدماتی برای آماده کردن دلهاست یا اینکه معنای خداحافظی را بیشتر توضیح می دهد؟ خلاصه بخشهای دعا این است که بنیان افعال الهی بر تفضل است و دعا و توبه و حمد راه های ارتباط با چنین خدایی است و ماه رمضان بهترین زمان برای تجربه کردن چنین رابطه پرسودی است. این زمان گران خداحافظی تلخی دارد؛ چه برای کسانی که فیض بردند و دیگر نمی برند و چه برای کسانی که فیض و بهره نبردند.

روایت #العلم_سلطان بسیار مورد تأکید رهبر انقلاب است و البته ظاهرا بسیار یادآور این گزاره مشهور علم مدرن است که #بیکن گفت: علم قدرت است! از معدود افرادی که تلاش کرده است تا علاوه بر تبیین صحت صدور این روایت فهم اسلامی از این مفهوم را تبیین کند، حجت الاسلام #علی_کشوری است. اما پیشنهاد این حقیر برای اصلاح تفسیر غربی از سلطان این است که حقیقت قرآنی آن را بررسی کنیم و می بینیم که این واژه فقط در غلبه نظامی و فیزیکی استعمال نشده است. سلطان گاهی در رابطه خدا بر بنده است و گاهی بنده بر بنده و مفهوما هم می تواند بنده بر خدا باشد. وقتی سلطان را هر نوع عامل اختیار و آزادی بدانیم آن وقت علم هم هر نوع عامل آزادی و آزادگی در ملک و ملکوت و در روابط انسانی و غیرانسانی با خدا و غیرخداست، نه فقط برای غلبه بر دشمن انسانی. از طرف دیگر علم یافتنی است نه ساختنی؛ این یکی دیگر از تفاوتهای مهم علم در قرآن با علم در اندیشه مدرن است. علم نور است و خداوند آن را در قلب هر کس بخواهد می اندازد و سلطان یک اختیار و آزادی عمل در امور معنوی، سیاسی و نظامی است که خدا به انسان از طریق علم عطا می کند. متن کامل یادداشت در خبرگزاری مهر: mehrnews.com/xRV5q @rezakarimi

فیلم Wings of desire یک اثر قابل بحث درباره عالم ملکوت و فرشتگان است. برخی این اثر را به بالهای اشتیاق یا آرزو ترجمه کرده اند درحالی که desire به معنای میل و شهوت است. داستان فیلم درباره دنیای سیاه و سفید فرشتگان برلین است که بر اعمال مردم نظارت می کنند ولی یکی از آنها تمایل پیدا می کند مانند انسانها مادی شود و براي یک عشق مادی، " ابديت" خود را قرباني مي‌كند تا بتواند طعم لذت آنها را بچشد! این فیلم در زمان خود در ایران با ستایش روبرو شد و محسن مخملباف کارگردان فیلم ، ویم وندرس را یکی از پیامبران قرن بیستم نامید! شهید آوینی ضمن اذعان به تکنیک قوی فیلم و ساختار زيبا و شاعرانه آن، محتوای آن را نقد کرد. شاید بتوان فیلمهای فلسفی غربی را بهانه ای برای شناخت بهتر معارف اسلامی دانست. اکنون پس از یادداشت مهم آوینی در نقد این فیلم ، لازم است ریشه های الهیاتی آن بیشتر بررسی شود. شباهتي بين اين داستان و داستان توراتي انجیلی «هاروت و ماروت» وجود دارد. در یک روایت منقول فرشتگان گفتند حالاکه لذت دنیا را به انسان دادی آخرت را به ما بده! گویا فرشتگان برای لذات دنیا میل داشتند. نقد علامه طباطبایی بر دلالت این روایت تأمل برانگیز است. در نگرش اسلامی انسان با عشق از مقام فرشتگان بالا می رود و مسجود ملائکه می شود ولی در نگرش مدرن و بر اساس تحریفات الهیاتی فرشتگان دچار عشق مادی شده و به مقام خاکی انسان غبطه می خورند! در هردو نگرش انسان عاشق است و بالاتر از فرشته. اما این کجا و آن کجا؟ http://estentagh.blog.ir/post/122

از تفسیر سوره نحل در المیزان و تسنیم فهمیدیم که: • استعجال در قرآن واژه ای مهم است و از آن نهی شده است. • بهترین و قرآنی ترین تعریف روح را علامه طباطبایی توضیح داده است. در این سوره هم می خوانیم: روح از جنس «امر» الهی است. • همیشه ترس نشانه خطاکاری فرد نیست گاهی به علت عظمت مقابل و به اصطلاح قرآن خوف من فوق است. ترس آگاهی مدنظر فیلسوفان اگزیستانس به «خوف از من فوق» نزدیک است. • وقتی وحی بر زنبور را بپذیریم راه برای تفسیر باطنی آیه نحل باز می شود. زنبور شبیه ترین رفتار را به امام دارد. • منظور این آیه که هنگام تولد علم ندارید فقط علم حصولی ناپایدار و دنیوی است. • موضوع شهادت پیامبر بر امت ها بر اساس آیاتی مانند آیه 89نحل، بحثی ظریف و مفید است که می تواند رازهایی را بر ما بگشاید. • یکی از مهم ترین آیات قرآن در تساوی زن و مرد این آیه مِنْ ذَكَرٍ أَوْ أُنْثى است که نشان می دهد برای رسیدن به حیات طیبه زن و مرد فرقی ندارند. • گناهکار وقتی گناه می کند اجمالاً می داند که چه می کند ولی کاملاً نمی داند که چه می کند! • با کسانی که به راه پروردگار دعوت‌می کنیم، سه روش لازم است. این آیه نکات ظریف و مهمی دارد و برای فعالیتهای فرهنگی و تبلیغی سرمشق است. گروه مطالعاتی المیزان http://eitaa.com/joinchat/2802319371C1ec9ed0c5a

یادداشت منتشر شده‌ در روزنامه فرهیختگان ۱۸ خرداد۹۹ مروری انتقادی بر ایده های تفسیری میلاد دخانچی http://farhikhtegandaily.com/newspaper/3954/8/&page=177944