هدایت شده از دوبیتی
به نام حضرت صاحب‌سخن
دوبیت یا دوبیتی!؟
✍ چندشب پیش توفیق شرکت در یکی از مجالس آموزش مداحی را داشتم. استاد جلسه - که یکی از مادحین خوب و خوش‌نفس اهل‌بیت علیهم‌السلام است - در حال گرفتن امتحان شفاهی از ذاکران جوان و نوجوان حاضر در جلسه بود. البته برخی دیگر از حاضرین هم از پیرغلامان و بزرگ‌ترهایی بودند که گویا مانند هزاران فرد دیگر مجالی برای عرضه‌ی هنر خود نیافته بودند.
✍ امتحان استاد بسیار ساده بود؛ یعنی قرار بود هر ذاکر تنها به خواندن یک #دوبیتی بسنده کند. اما نکته‌ی حائز اهمیت این بود که برخی فقط مجال خواندن یک‌بیت یا حتی یک‌مصرع را پیدا می‌کردند. چرا که استاد کلام ایشان را قطع می‌کرد و از آن‌ها می‌خواست میکروفون را در اختیار نفر بعد بگذارند.
✍ من هم که تقریباً از ابتدای این آزمون نسبتاً شاعرانه رسیده بودم، قلم‌و‌کاغذم را به دست گرفتم و شروع به نوشتن اشعار قرائت شده کردم. طبق معمول در حاشیه نوشتن اشعار، مطالب و نکاتی را هم که به ذهنم می‌رسید برای خودم یادداشت می‌کردم. این یک عادت خوب همیشگی است که خدا را بابت آن بسیار شاکرم.
✍ بعد از اتمام خوانش‌ها که تقریباً اجرای ۲۵نفر را شامل می‌شد، استاد جلسه که هم‌واره به این کمترین لطف داشته است، درخواست کرد که اگر نکته‌ای درباره‌ی مطالب ارائه‌شده دارم بیان کنم. رخصت طلبیدم و با کمی جابه‌جا کردن مطالبی که نوشته بودم به آن‌ها نظم تقریبی بخشیدم و اعلام کردم که؛
از تعداد ۲۵ اجرای عزیزان؛
_ ۹نفر به‌صورت کامل اجرا کردند،
_ ۷نفر به‌صورت تک‌بیت،
_ ۹نفر هم به‌صورت تک مصراع.
✍نگاهی به چهره‌ی استاد جلسه انداختم و بعد از گرفتن مهر تایید از نگاه ایشان ادامه دادم که به‌نظرم؛
الف) آن‌دسته عزیزان که به‌صورت کامل اجرا کردند، دوبیتی را طبق تعریف درست قالبش انتخاب کرده بودند و از مضمون مشترکی که در بین دوبیتی‌های اجرا شده وجود داشت، پیداست که احتمالا استاد از عزیزان خواسته دوبیتی‌هایی را با درون‌مایه‌ی #حدیث_نفس اجرا کنند. چراکه این مورد تقریباً در تمام دوبیتی‌ها نمود مشخصی داشت.
ب) عزیزانی که تنها یک‌بیت خواندند نیز قالب دوبیتی را درست انتخاب کرده بودند، اما موضوع دوبیتی‌های انتخابی‌شان متفاوت بود. این بزرگواران اکثرا دوبیتی در مدح حضرات اهل‌بیت علیهم‌السلام خواندند.
ج) دیگر عزیزانی هم که درهمان مصرع اول زمین‌گیر شدند و تک‌مصرع خواندند، متاسفانه قالب را درست انتخاب نکرده بودند. یعنی به جای قالب دوبیتی که براساس وزن مشهور «مفاعیلن مفاعلین مفاعیل» سروده می‌شود، «دوبیت‌هایی» را در اوزان عروضی دیگری انتخاب کرده بودند. لذا با این که در برخی از این ابیات انتخابی محور موضوعی هم درست رعایت شده بود، اما باز نتوانستند نمره‌ی لازم را کسب کنند.
احتمالا این عزیزان در گیرودار هشتگ‌های مجازی گیر کرده و به کانال‌ها و سایت‌ها اعتماد کرده بودند.
#مجتبی_خرسندی
کانال اختصاصی دوبیتی در ایتا؛
https://eitaa.com/do_beiti
هدایت شده از دوبیتی
هزاران سال با فطرت نشستم
به او پیوستم و از خود گسستم
ولیکن سرگذشتم این سه‌حرف است؛
تراشیدم...، پرستیدم...، شکستم.
#اقبال_لاهوری
#دوبیتی #حدیث_نفس
کانال اختصاصی دوبیتی در ایتا؛
https://eitaa.com/do_beiti