✡ میرزا کریم‌خان رشتی؛ چهرۀ مرموز تاریخ معاصر ایران (١) 1⃣ هماهنگی طبیعی میان سوداهای سیاسی خاندان‌های متمکن نوپدید ایرانی و امیال توسعه‌طلبانه امپریالیسم انگلیس منجر به ظهور پدیده‌ای در #انقلاب_مشروطه شد که با نام #میرزا_کریم‌خان_رشتی گره خورده است. 2⃣ در چه زمان و چگونه میرزا کریم‌خان وارد پیوند اطلاعاتی با #سرویس_جاسوسی_بریتانیا شد؟ برای پاسخ به این پرسش، براساس اسناد و مدارک موجود می‌توان طرحی مستند ارائه داد: 3⃣ کریم ۶-٧ساله بود که پسرعموی ثروتمند و جاه‌طلب او، فتح‌الله‌خان، با #میرزا_ملکم‌خان آشنا شد و وارد سازمان پنهانی او، #مجمع_آدمیت، گردید و به‌عنوان یکی از پایه‌گزاران #فراماسونری_ایران، فرهنگ ماسونی و انگلوفیلی را به خانواده خود وارد ساخت. 4⃣ کریم ١٠-١٢ساله بود که #اردشیر_ریپورتر، کارمند سرویس اطلاعاتی بریتانیا، از بمبئی وارد تهران شد و فعالیت خود را در جهت #جذب چهره‌های مستعد و تأسیس #شبکه_جاسوسی انگلیس در ایران و هدایت «نخبگان» غرب‌گرا و انگلوفیل آغاز کرد. 5⃣ درسال‌های ١٣١٠-١٣١۵ق، که مصادف با‌ آغاز دوران نوجوانی کریم است، شبکه سّری «جامع آدمیت» فعالیت جدی داشت و فتح‌الله اکبر و صادق‌خان محتشم‌الملک، پسرعموهای متنفّذ کریم، و عبدالحسین‌خان معزالسلطان (سردار محیی) برادر بزرگ‌تر کریم، عضو آن بودند. 6⃣ و بالاخره، در سال ١٣٢۴ق #لژ_بیداری_ایران تأسیس شد که در‌ آن هم اردشیرجی و هم فتح‌الله اکبر عضویت داشته‌اند. 7⃣ بنابراین، می‌توان گفت که #اردشیرجی به‌دلیل پیوندهایش با خانواده اکبر، میرزا کریم‌خان ٢٠-٢۵ساله را به‌خوبی می‌شناخته و طبعاً به‌دلیل استعداد سرشار وی به او توجه جدی داشته و وی را به ارتباطی «ویژه» فراتر از #فراماسونری، وارد ساخته است. @farooq313

✡ میرزا کریم‌خان رشتی؛ چهرۀ مرموز تاریخ معاصر ایران (٢) 1⃣ سیر سریع حوادث، نقش مهم‌تری را در درون ایران از میرزا کریم‌خان می‌طلبد. 2⃣ در سال ١٣٢۶ق. قیام مردم تبریز به‌رهبری دو چهره انقلابی و نامدار، #ستارخان و #باقرخان، شکست‌های مهلک بر پیکر استبداد محمدعلی‌شاهی وارد ساخته و این خطر را برای #استعمار_بریتانیا مطرح می‌سازد که مجاهدین آذربایجان، تهران را به اشغال خود درآورند و سررشتهٔ امر را از دست او خارج سازند. 3⃣ #میرزا_کریم‌خان_رشتی به‌سرعت به رشت بازمی‌گردد و به اتفاق برادرانش گروهی از آزادی‌خواهان و انقلابیون گیلان را پیرامون خود گردآورده و حرکت خود را آغاز می‌کند. 4⃣ ویژگی نقش میرزا کریم‌خان در این دوره #چپ‌نمایی اوست؛ نقشی که تا صعود #رضاخان به سلطنت ادامه دارد. این نقش پیچیدگیِ عملکردِ #سرویس_جاسوسی_بریتانیا را نشان می‌دهد. 5⃣ میرزا کریم‌خان در نیمهٔ سال ١٣٢۶ق. در رشت #سازمان_مخفی خود را بنیاد نهاد. او این سازمان را ظاهراً به‌نام ستارخان، قهرمان انقلاب تبریز، #کمیته_ستار نامید تا همدلی و اعتماد انقلابیون راستین را به خود جلب کند و بتواند بر ‌امواج نهضت اصیل و مردمی گیلان سوار شود. 6⃣ لازم به توضیح است که #یپرم‌خان_ارمنی در رأس «کمیسیون جنگ» (شاخه نظامی) این کمیته قرار داشت و همراه نزدیک او #الکساندر_آقایان، پدر فلیکس، مأمور برجسته #اینتلیجنس_سرویس بود. 7⃣ پس از این تمهیدات دقیق که تضمین‌گر وجههٔ «انقلابی» میرزا کریم‌خان رشتی بود، او و برادرانش، به‌ویژه عبدالحسین‌خان معزالسلطان، حضور خود را در صحنهٔ #انقلاب_مشروطه علنی کردند. @farooq313