🔵 عُجب، گناه بزرگ ولی مخفی شرح «عُجْب» ... عبارت است از بزرگ شمردن عمل صالح و کثیر شمردن آن و مسرور شدن و اِبتهاج (شادی) نمودن به آن، و غَنْج (خوشی) و‏ دَلال (ناز و کرشمه) کردن است به واسطه آن، و خود را از حد تقصیر خارج دانستن است. و اما مسرور شدن به آن با تواضع و فروتنی کردن از برای خدای تعالی و شکر ذات مقدس حق کردن بر این توفیق و طلب زیاده کردن، عُجب نیست و ممدوح است.‏‎ 🔻... علامه مجلسی طاب‌ثراه نقل می‌فرماید که «... شک نیست کسی که اعمال صالحه کند، از قبیل روزه و بیداری شب و غیر آن، در نَفْس او بهجت و سروری حاصل شود! پس اگر این بهجت برای آن است که خدای تعالی به او عطایی فرموده و نعمت عنایت کرده که آن نعمت و عطا این اعمال صالحه است، و با این وصف ترسناک باشد از نقص آن‌ها و بیمناک باشد از زوال (از بین رفتن) نعمت و از خدای تعالی زیاده (نعمت بیش‌تر) طلب کند، این ابتهاج و سرور، عُجب نیست! 🔻و اگر این ابتهاج از جهت آن است که این اعمال از اوست و اوست که دارای این صفت است، و بزرگ شمارد اعمالش را و اعتماد کند بر آن‌ها و خود را از حد تقصیر خارج داند و به جایی رسد که گویی منّت‌گذاری کند بر خدای تعالی به‌واسطه این اعمال، پس این سرور، عُجب است.» 🔻مرتبه اولیٰ (نخستین)، که از همه بالاتر و هلاکش بیش‌تر است، حالی است که در انسان به‌واسطه شدت عُجب پیدا شود که در قلب خود بر ولیّ‌نعمت (نعمت‌دهنده و نعمت‌بخش) خود و مالک‌الملوک (پروردگار متعال) به ایمان یا خصال دیگرش منّت گذارد. گمان کند که به واسطه ایمان او در مملکت (آفرینش) حق، وسعتی یا در دین خدا رونقی پیدا شد. 🔻یا به‌واسطه ترویج او از شریعت یا ارشاد و هدایت او یا امر به معروف و نهی از منکر او یا اجرای حدود یا محراب و منبرش به دین خدا رونقی بسزا داده، یا به‌واسطه آمدن در جماعت مسلمین یا به پا کردن تعزیه (مجلس عزاداری) حضرت ابی‌عبدالله‌الحسین علیه‌السلام، رونقی در دیانت (دین‌داری) حاصل شد که به‌سبب آن بر خدا و بر سید مظلومان و بر رسول اکرم صلی‌الله‌علیه‌وآله، منّت دارد. هر چند اظهار این معنا نکند، در دلش منّت می‌گذارد. و از همین باب است ‏منّت‌گذاری بر بندگان خدا در امور دینیّه. مثل آن که در دادن صدقات واجبه (مثل زکات) و مستحبه و در دست‌گیری از ضُعَفا و فقرا بر آن‌ها منّت‌گذاری کند. گاهی این منت‌گذاری مخفی است حتی بر خود انسان! ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ #پست_اخلاقی (قسمت ۹) 📚 کتاب چهل حدیث (مرحوم امام خمینی) حدیث سوم، «عُجْب» / فصل «در مراتب عُجب» 🆔 @fatemi222