#حقوق_حیوانات
#غذادهی_به_حیوانات
#مواجهه_ائمّه_با_حيوانات
🔰"درنگی در داستان غذا دادن امام حسن علیه السّلام به سگ گرسنه"
روزی امام مجتبی علیه السلام مشغول خوردن غذا بود که سگی نزدیک آن حضرت آمد. حضرت یک لقمه خود تناول مینمود و یک لقمه نیز جلوی سگ میگذاشت. اصحاب گفتند: یابن رسولالله! سگ حیوانی کثیف و نجس است، اجازه فرما آن را از اینجا دور کنیم! امام علیه السلام فرمود: آزادش بگذارید، این سگ گرسنه است و من از خدا شرم دارم که غذا بخورم و حیوانی گرسنه به من نگاه ملتمسانه کند و محروم بماند. (بحار الأنوار: ج ۴۳، ص ۳۵۲، ح ۲۹)
🟧 نکات آموزنده حدیث:
1⃣ آیا اگر حیوان دیگری در این اتفاق بجای سگ بود باز هم حضرت به آن غذا میداد؟
بله، زیرا حضرت میفرماید من از خدا شرم دارم که غذا بخورم و حیوان گرسنه به من نگاه کند و نفرمود سگ گرسنه. به طور کلی، انسان باید نسبت به حیوانات حس ترحم داشته باشد و در برابر آنان کارهایی که موجب رنجش و ناراحتی آنان میشود را انجام ندهد و در صورت نیاز به آنان کمک برساند. انسان نباید نسبت به دیدن رنج حیوانات بی تفاوت باشد حتی اگر آن حیوان نجس یا آلوده باشد.
2⃣ در این داستان خود حیوان به سمت حضرت آمده و حضرت به آن غذا داده نه اینکه حضرت به دنبال حیوانات گرسنه بگردد و بخواهد آنها را سیر کند. پس این داستان، تأييدى برای کسانیکه غذا تهیه میکنند و برای سگهای حاشیه شهر میبرند، محسوب نمیشود.
3⃣ وقتی سگ گرسنه به سوی حضرت آمد، حضرت اجازه نداد کسی حیوان را دور کند. از طرفی اهل بیت توصیه به عدم نگهداری سگ در محل زندگی انسانی کرده اند. پس احتمالا این داستان در خانه و محل زندگی انسانها اتفاق نیفتاده و در جایی مانند باغ یا حاشیه آبادی رخ داده است.
4⃣ در این داستان مشخص نشده که سگی که به سوی حضرت آمده سگ گله بوده یا نگهبان یا ولگرد یا شکاری یا... پس این داستان تاییدی بر ولگردی سگها نیز به شمار نمیآید. در زمان امام مجتبی علیه السلام چیزی مانند گلههای سگهای ولگرد که امروزه اطراف بعضی شهرها و روستاها و زیستگاههای حیات وحش به حالت بحرانی درآمده، وجود نداشته است.
5⃣ اینکه امام علیه السلام هر لقمه که میخورد یک لقمه به سگ میداد، اعجاب آور است؛ زیرا معمولا انسانها حتی اگر به حیوانی ترحم کنند از بخشهایی از غذا که خودشان نمیتوانند بخورند مانند استخوان و دورریز غذا بذل و بخشش میکنند. ولی حضرت از اصل غذا و به صورت مساوی با آن سگ تقسیم مینمودند.
6⃣ امام علیه السلام میتوانست به یکباره نیمی از غذا را به آن حیوان بدهد ولی به صورت آهسته و لقمه لقمه به حیوان داد. این نشان میدهد که در غذا دادن به حیوانات گرسنه نباید عجله کرد. این سبب میشود هم حیوان فرصت کافی برای جویدن و لذت بردن از غذا داشته باشد و هم انسان از مهربانی و انفاق به حیوانات لذت ببرد و از طرفی به قدر وسع خود و نیاز حیوان، به آن غذا بدهد.
7⃣ وحشی یا اهلی بودن آن سگ، روشن نیست؛ اما روشن است که در زمان ما، غذا دادن به حیوانات وحشی باید فقط در صورت اضطرار و با رعایت ملاحظات فراوان انجام شود. حداقل خطر غذا دادن به حیوانات وحشی، دستی شدن آنها است که موجب خطرات بزرگ در آینده برای آنها میشود.
نویسنده: حجت الاسلام موسی مزینانیان [پژوهشگر فقه محیط زیست]
@feghhemohitezist