#تشکيک_وجود #علامه_طباطبايي #نهاية_الحكمة
🔰إفادة:
علامه طباطبايي رضوان اللّه تعالي عليه مرحله ي دوازدهم کتاب شريف نهاية الحکمة را به عنوان:"في ما يتعلق بالواجب الوجود عزّ اسمه" معنون فرمود.و اسم در اصطلاح عرفان به معناي ذات به اعتبار تعيّن است.و هر متعيّن غير از نامتعيّن است پس مقام غيب الغيوبي و هو غير از اسماء و متعينات هست که حضرتش فرمود:((اسم اللّه غيره...))،(امام صادق ع،هزار و يک نکته،نکته479)؛لذا واجب در لسان حکمت متعاليه و صدرالمتالهين،مرتبه اي از مراتب هستي و اسمي از اسماء حق و مظهري از مظاهر اوست،نه هويت غيبيه که مطلق وجود است.به اين ترتيب تشکيک بين واجب و ممکن، بلامانع و بلکه همان مختار عرفاست که تشکيک را در مظاهر ميدانند نه در وجود،و واجب مظهري از مظاهر حق است؛لذا حضرتش(ره) در کلمه ي عزّ اسمه به اين معنا اشاره فرمود،پس اشکالات مربوط به وجود ذومراتبي وارد نميباشد و همچنين طبق اين قرائت،وجود ذومراتبي و تشکيک خاصي،نافي وجود ذومظاهري و تشکيک خاص الخاصي نميباشد،فتدبر.
#طرح_درس #فلسفه #تشکيک_وجود #تشکيک_ذومراتبي #تشکيک_ذومظاهري #علامه_طباطبايي #نهاية_الحكمة
💢کانال فِي الحِکمَة
🆔 @felhekmat
💠مسئله #توحيد و #قرائتهاي_گوناگون:
🔹 #مشاء متاخر(ابوالبرکات/فخررازي):
قائل به تباين به تمام ذات بين موجودات بودند که اين ديدگاه مستدعي #اصالت_الماهيه و حقيقي بودن #کثرت و اعتباري و انتزاعي بودن وحدت است؛ که منجر به #وحدت_عددي ميگردد. اين ديدگاه که مشهور به #تشکيک_عامي است نافي توحيد است، چه رسد به تفريد و وحدت شخصي وجود.
🔹 #مشاء_متقدم و قول مياني صدرا:
ملاصدرا در قول مياني وحدت و کثرت را حقيقي معرفي ميکند به اين بيان که رجوع کثرت به وحدت است و اساسا وجود واحد را #ذومراتب و #مشکک معرفي ميکند و قول مشاء متقدم هم به تصديق صدرا و به قرينه ي فهم عرفا از کلام ابن سينا همين بوده. اين قرائت معروف به #تشکيک_خاصي ميباشد و اگرچه به قول عرفا نزديک و مرقات فهم وحدت شخصي است اما اختلافاتي هم با آن دارد.
🔹قول نهايي صدرا و مختار عرفا:
عرفا قائل به #وحدت_شخصي وجود هستند و کثرت را مطلقا اعتباري ميدانند در اين قول تشکيک در متن وجود راه ندارد بلکه #تشکيک_در_مظاهر وجود مطرح است لذا وجود را #ذومظاهر ميدانند نه ذومراتب و اين قول مشهور به #تشکيک_خاص_الخاصي ميباشد.
📋نکته:
در #تشکيک_عامي چون کثرت حقيقي و وحدت اعتباري ميباشد لذا قدر مشترکِ دو مصداق در مفهومي مشترک که خارج از دو مصداق است گرفته ميشود. اما در تشکيک خاصي چون وحدت و کثرت هر دو حقيقي "عنوان ميشوند" لذا قدر مشترکِ بين دو شي بايد عين همان دو شي باشد(که اين تناقض ميباشد)نه خارج از آن دو؛ وگرنه تشکيک، عامي خواهد بود.
📋نکته:
#علامه_طباطبايي نه در #بداية_الحكمة و نه در #نهاية_الحكمة حتي يک دليل در اثبات اين امر (تشکيک خاصي يا وجود ذومراتبي) نمياورند. اين قول زيبا ولي بي دليل، مخالف واقع و خلاف عقل است.
#طرح_درس #فلسفه #مسئله_توحيد #عرفان #تشکيک #وجود_ذومراتب #وجود_ذومظاهر
💢کانال فِي الحِکمَة
🆔 @felhekmat