مقاله لنست برای #مهسا_امینی و توئیتر!
سردبیر مجله لنست، در مقاله ای در شماره جدید این مجله با عنوان "زن، زندگی، آزادی و توئیتر" مختصرا به موضوعات مربوط به سحر خدایاری و #مهسا_امینی و وقایع این روزهای ایران پرداخته و در ادامه در مورد جایگاه توئیتر نوشته است.
مقاله با اشاره به مرگ سحر خدایاری (#دختر_آبی) بر اثر آتش زدن خودش در اعتراض به تهدید شدن با حکم زندان به علت حضور در ورزشگاه برای تماشای فوتبال آغاز میشود. حضور بانوان در ورزشگاه در ایران ممنوع بوده و این زن ۲۹ ساله، برای تماشای بازی فوتبال تیم محبوبش خودش را به شکل مرد درآورده بود تا بتواند در ورزشگاه آزادی تهران حضور یابد. نیروهای امنیتی او را دستگیر کرده و متعاقبا دادگاه انقلاب اسلامی اعلام کرد که او باید به زندان برود. بعد از خروج از دادگاه، او خود را با بنزین آتش زد و سپس یک هفته بعد در بخش مراقبتهای ویژه بیمارستان مطهری تهران درگذشت. او در رسانه های اجتماعی به عنوان #دختر_آبی (رنگ تیم فوتبال محبوبش، استقلال) شناخته میشود.
مقاله در ادامه به پژوهش خانم زهرا ابطحی و همکارانش از دانشگاه فلوریدا، پرداخته است. آنها در مطالعه ای، واکنش عمومی به خودکشی سحر خدایاری را به عنوان نمونه ای از آسیب های جمعی یا فرهنگی در میان کاربران فارسی زبان توییتر بررسی کرده و سه مضمون اصلی را شناسایی کرده اند: درخواست و فراخوان برای آگاهی بیشتر در مورد مرگ او، حمایت از عدالت اجتماعی از طریق اعتراض به دولت و پردازش تجربیات و احساسات عمومی.
آنها در مجلهی Journal of Traumatic Stress چنین عنوان کردهاند که "در کشورهای غیر دموکراتیک، مانند ایران، که در آن فضاهای فیزیکی آزاد محدودی برای تجمعات عمومی وجود دارد، رسانههای اجتماعی بستری را فراهم میکنند تا مردم پس از رویدادهای غمانگیز گرد هم آیند تا ابراز احساسات کنند و افکار و اعمال را به بحث بگذارند."
ریچارد هورتون با اشاره به این که توئیتر می تواند یک راه ارزشمند برای ایجاد ارتباطات انسانی باشد، توئیت یکی از کاربران پس از خودسوزی خدایاری را ذکر کرده که می گوید" دختران کشورم هر روز می سوزند!"
سردبیر مجله لنست بعد از آن سراغ مرگ #مهسا_امینی می رود و می گوید مرگ این دختر 22 ساله، در حالی که در بازداشت «پلیس اخلاق» ایران به اتهام نقض مقررات سختگیرانه حجاب جمهوری اسلامی ایران بود، یکی دیگر از موارد خشمگین کننده ای است که شبکه های اجتماعی را بسیج کرده است. گسترش سریع اعتراضات عمومی - که با ویدئوهایی از زنان در حال برداشتن و سوزاندن روسری، کوتاه کردن موهای خود و سرپیچی از پلیس ایران تقویت شد - مقامات دولتی را به سمت قطع اینترنت سوق داد.
زن، زندگی، آزادی، شعار اصلی این نافرمانی رو به گسترش شده است.
در ادامه ریچارد هورتون در مورد توئیتر و مزایا و معایب آن به خصوص در دنیای علم می نویسد و می گوید امروزه توییتر به ابزاری قدرتمند برای ارتباطات علمی تبدیل شده است. برای مثال از نقش کاربران توئیتر (مثل اریک توپول) در پاندمی کووید-19 یاد می کند. او می گوید توئیتر کشورها، جوامع و نسل ها را به هم متصل می کند. البته به معایب شبکه های اجتماعی مثل گسترش اطلاعات غلط و نادرست، نژاد پرستی و اثرات مخرب شبکه های اجتماعی بر سلامت هم اشاره می کند. او در پایان با اشاره مجدد به تراژدیهای سحر خدایاری و #مهسا_امینی ، بر استفاده از توئیتر به عنوان مکانی برای مخالفت و مقابله مشروع با زور توسط واقعیت تاکید می کند.