🔰 بررسی #قلمرو_دین
☑️ در علوم #اقتصاد و #جامعهشناسی میتوان به #دانشاسلامی دست یافت؟
📺 سر مقاله برنامه «سوره»
🔻 رویکردهای مختلفی درباره گستره رسالت یا قلمرو دین در میان اسلامشناسان وجود دارد:
♦️ برخی گرچه اسلام را مکتبی جامع تلقی میکنند، اما رویکرد آنان بر این اندیشه استوار است که دین کامل یعنی دینی که سهم وحی را جامع و بینقص ادا کرده باشد، نه آنکه جمیع آنچه بشر بدان نیاز دارد را فراهم آورده باشد.
🔹 در نظرگاهی دیگر، برخی از صاحبنظران معتقدند دین اسلام در پارهای از عرصهها به تمام پرسشها پاسخ میدهد، اما در برخی دیگر از عرصهها اظهارنظر مستقیمی ندارد. برخی دیگر اما با اندیشه اعتدالی، عدم مخالفت با شریعت را برای پذیرش عرفها و قوانین موضوعه بشری کافی میدانند اما گستره شریعت را محدود به اخلاق و عبادات نمیدانند و با رویکرد حداقلی در این مسئله مخالفت میکنند.
🔸 یکی از پیامدهای نظری بحث و کنکاش درباره گستره رسالت و در تعبیری دیگر قلمرو دین، شیوه دستیابی به علوم و دانشهای دینی است؛ بر این اساس رویکردهای مختلف در این مسئله باید بدین پرسش بپردازند که آیا در علومی از جمله اقتصاد، تربیت، مدیریت و جامعهشناسی، میتوان به دانش اسلامی دست یافت یا خیر؟ و آیا زمینههای علمی مختلف مانند اخلاق، فلسفه، عرفان و هنر را باید علومی دینی در نظر گرفت و آنها را تنها با استناد به کتاب و سنت سامان داد؟
🔹 علامه طباطبایی، فیلسوف و مفسر قرآن، در نقد رویکردی که با اتکا به آیه ۸۹ سوره نحل«و نزلنا علیک الکتاب تبیاناً لکل شیءٍ»، هر حرکت و سکونی و هر حادثه و شأنی را تنها به شرط صدور از متون دینی معتبر میداند، بر آن است که چنین نگاهی آلوده به افراط است و قرآن بیانگر همه آن چیزی است که به سعادت انسان در دنیا و آخرت میانجامد، نه همه امور عالم؛ حتی اگر دخلی و شأنی در سعادت انسان نداشته باشد.
🔸 شهید مرتضی مطهری نیز گرچه اسلام را مکتب جامع و همهجانبه تلقی میکند، اما بر آن است که دین کامل یعنی دینی که سهم وحی را جامع و بینقص ادا کرده باشد، نه آنکه جمیع آنچه بشر بدان نیاز دارد را فراهم آورده باشد.