💡عبرت از تاریخ: اختلاف، عامل عقبماندگی منطقهی متمدن #گلهدار ، #فال و #اسیر
✍ در اینجا خود را ناگزیر به اشاره کوتاهی از جریان بخش شدن #لامرد میدانم. منطقهی #گلهدار بویژه قصبهی گلهدار پس از افول #فال در دورهی پس از #صفویه بخاطر نفوذ نوادگان «ملافریدون لر» مورد توجه فرمانروایان افشاریه، زندیه و قاجاریه و پهلوی بود. گلهدار در آن روزگار مرکز داد و ستد بود. از این رو ضابطین منطقه هم از میان رجال برجستهی گلهدار انتخاب میشدند.
پس از حوادث شهریور ۱۳۲۰، منطقهی گلهدار بر اثر درگیریهای طایفهای و از هم پاشیدگی روابط سرشناسان گلهداری با «مرحوم علی اکبر خان مالکیمقدم»، بهانه و فرصت مناسبی برای کنار گذاشتن گلهدار از جایگاهی که داشت بوجود آمد. «مرحوم امانالله خان کریمی» که روزگاری در گلهدار خدمت کرده بود و همسری از گلهدار هم برگزیده بود و از موقعیت و جایگاه گلهدار در #اقتصاد و تأمین گندم و جو و خرما و کالاهای تجاری در منطقه آگاه بود، پس از آنکه توانست برای این منطقه پست #بخشداری دست و پا کند، کوشش داشت گلهدار را به بخش تبدیل کند. از رجال آنروز گلهدار کسی حاضر به همکاری با او نشد. چون «علی اکبر خان» بخاطر رویگردانی ملاهای گلهدار از او سکوت اختیار کرد؛ ملاهای گلهدار هم قدمی در راه همکاری با مرحوم کریمی برنداشتند.
سرانجام لامرد که روستایی با چند خانوار در منطقهی معروف #تراکمه بود بعنوان مرکز بخش انتخاب شد و در سال ۱۳۲۷ هجریشمسی بخش لامرد پا به عرصهی وجود نهاد و #منطقهی_گلهدار هم با نام دهستان گلهدار طفیلی بخش لامرد شد و از این سالها به بعد که لامرد، اشکنان، وراوی و مهر به تدریج به سوی مدرنیته پیش میرفتند، گلهدار و فال و اسیر بیخبر از آنچه در دور و برشان میگذشت روزگار را میگذرانیدند.
آگاهان لامردی و اشکنانی و از سال ۱۳۵۴ به بعد مُهری بواسطهی کمکهای بیدریغ مرحوم «حاجآقا سید عباس مهری» که در #کویت زندگی میکرد به تلاش افتادند تا از قافلهی پیشرفت باز نمانند، اما بین آگاهان گلهداری #اختلاف و دو دستگی بود. در فال و اسیر هم اوضاع همینگونه بود. حادثهی سقوط قلعهی گلهدار بعد از وقایع شهریور بیست و ایجاد دو دستگی بین ملاهای گلهدار و «مرحوم علی اکبر خان» یکی از مهمترین علل عقبماندگی گلهدار میباشد.
در سال ۱۳۶۷ هم که روستای مُهر با یک جهش به مرکز بخش مهر تبدیل شد؛ گلهدار همچنان با حفظ عنوان دهستانی خود زیر سیطرهی قدرتمندان مهری درآمد و سرانجام بخش مهر به شهرستان تبدیل شد و گلهدار با جمعیت بیش از بخش مرکزی شهرستان مهر آزمندانه چشمداشت دلسوزی دیگران شد و بر سر آن آمد که امروزه لنگلنگان دنبالهرو دیگران است.
شرح این هجران و این خون جگر؛ این زمان بگذار تا وقت دگر
✍ پژوهشگر ارجمند حجةالاسلام سید عباس واعظی
(کتاب دانشمندان و ناموران فال، سیراف و کران، ص ۱۴۲-۱۴۱)
▫️ واحد تاریخ و تمدن گلهدار
📡 گـلهدار فـردا
https://eitaa.com/galehdar_farda