#یادداشت 📜 کلاس امام سجاد(ع) تنظیم انتظارات انتظارات فزاینده و ناهماهنگ با واقعیت دنیا، عامل نارضایتی است. پیشنهاد امام سجاد(ع): 🔻 مهار نفس و کاهش انتظارات ✂️ معیار: حذف انتظارات ناشدنی 🥴 انتظارات ناشدنی، عامل حسرت و ناکامی 📖 اِتَّقِ اللَّهَ وأجمِل فِي الطَّلَبِ ولا تَطلُب ما لَم يُخلَق، فَإِنَّ مَن طَلَبَ ما لَم يُخلَق تَقَطَّعَت نَفسُهُ حَسَراتٍ ولَم يَنَل ما طَلَبَ. تقوای الهی داشته باش و خواسته‌هایت را کوتاه كن و آنچه را آفريده نشده، طلب نكن؛ زيرا كسی كه آنچه را آفريده نشده طلب كند، جان او از حسرت، به شماره می‌افتد و به خواسته خود نمي‌‏رسد. 📘 خصال: ص ۶۴ ح ۹۵. 📣 رسانه دینی باشیم 🌐 صفحات مجازی ایتا | تلگرام | ویراستی | آپارات

#یادداشت #مدرسه_طهرانچی #حکمرانی_علم #حکمرانی_قرآنی_علم یادداشت ششم از جلسات حکمرانی علم با ارائه: شهید دکتر طهرانچی دیدگاه ایشان درباره «مؤلفه‌های علم» در قرآن کریم 👇🏻 📜 مؤلفه‌های علم تا کنون در چیستی علم، بخش اول آن یعنی ساحت علم و دومین بخش یعنی لایه علم را بحث کردیم. اما سومین بخش چیستی علم، مربوط به مؤلفه‌های علم است و مراد از مؤلفه‌ها، اجزاء یا عناصر ساختار فعالیت علمی است. مؤلفه‌ها چند عبارتند از: 1. فراگیری(یادگیری). قرآن کریم می‌گوید انسان که به دنیا می‌آید، هیچ نمی‌داند؛ ما به انسان ابزار شناخت داده‌ایم تا شکرگزار باشد. ابزارهای شناخت گوش، چشم و قلب است. نخستین ابزار «سمع/شنیدن» است. به این آیات توجه کنید: واللهُ أَخْرَجَكُم مِّن بُطُونِ أُمَّهَاتِكُمْ لَا تَعْلَمُونَ شَيْئًا وَجَعَلَ لَكُمُ السَّمْعَ وَالْأَبْصَارَ وَالْأَفْئِدَةَ لَعَلَّكُمْ تَشْكُرُونَ (نحل٫۱۶) وهُوَ الَّذِي أَنْشَأَ لَكُمُ السَّمْعَ وَالأَبْصَارَ وَالْأَفْئِدَةَ قَلِيلًا مَا تَشْكُرُونَ (مومنون: ۷۸) و.... در این ساختار شنیدن(سمع) و فراگیری مولفه اول است و قومی هم به نام قوم يسمعون مورد توجه قرار گرفته است؛ یعنی به قدری این مولفه اهمیت دارد که یک گروه (قوم یسمعون) برای آن تعریف می‌شود. به این آیات توجه کنید: واللَّهُ أَنزَلَ مِنَ السَّمَاءِ مَاءً فَأَحْيَا بِهِ الْأَرْضَ بَعْدَ مَوْتِهَا إِنَّ فِي ذَلِكَ لَآيَةً لِقَوْمٍ يَسْمَعُونَ (نحل: ٦٥) هوَ الَّذِي جَعَلَ لَكُمُ اللَّيْلَ لِتَسْكُنُوا فِيهِ وَالنَّهَارَ مُبْصِرًا إِنَّ فِي ذَلِكَ لَآيَاتٍ لِقَوْمٍ يَسْمَعُونَ (يونس: ٦٧) مضمون آنها این است که این آیه‌های خدا را با شنیدن (سمع) می‌توان شناخت. جالب این که موضوع این شنیدنی‌ها، پدیده های طبیعی است. این بدان معناست که پدیده‌های طبیعی را هم با شنیدن می‌توان شناخت. نکته جالب‌تر این که این پدیده‌ها به عنوان آیه الهی معرفی شده‌اند که در بحث ساحت علم گذشت؛ یعنی باید در باره اینها به عنوان آیه خدا ، مطالب شنیدنی را شنید و یاد گرفت. این همان تمایز تمدن غربی و تمدن اسلامی در ساحت علم است. در بخشی دیگر از آیات، به قرآن کریم و معارف آن اشاره کرده که به صورت بشارت و انذار آمده، اما گروهی گوش شنوا نداند: بشِيرًا وَنَذِيرًا فَأَعْرَضَ أَكْثَرُهُمْ فَهُمْ لَا يَسْمَعُونَ ، (فصلت: ٤) مژده دهنده و بيم دهنده است. ولى بيشتر آنان [از اين درياى معارف‏] روى گرداندند و به گوشِ [جان‏] نمی‌‏شنوند يأَيهُّا الَّذِينَ ءَامَنُواْ أَطِيعُواْ اللَّهَ وَ رَسُولَهُ وَ لَا تَوَلَّوْاْ عَنْهُ وَ أَنتُمْ تَسْمَعُونَ(انفال:20) وَ لَا تَكُونُواْ كاَلَّذِينَ قَالُواْ سَمِعْنَا وَ هُمْ لَا يَسْمَعُونَ(انفال: 21) اى اهل ايمان! از خدا و پيامبرش اطاعت كنيد و در حالى كه [سخنان بر حقّ او را] مى‌‏شنويد، از او روى نگردانيد. (20) و مانند كسانى نباشيد كه [از روى تظاهر] گفتند: شنيديم در حالى كه [از روى حقيقت‏] نمى‌‏شنوند. (21) این نشان می‌دهد موضوع سمع، غیر از پدیده‌های طبیعی، امور اجتماعی، فرهنگی و سبک زندگی هم هست. خلاصه این که سمع کل علوم نقلی و آنچه که از کاردانشمندان وجود دارد را شامل می‌شود. پس مولفه اول کسب علم سمع (فراگیری) است. البته این مؤلفه در کنار دیگر مؤلفه‌ها ثمربخش خواهد بود که باید آنها را نیز شناسایی کرد. ادامه دارد.... یادداشت پنجم(کلیک کنید) یادداشت چهارم(کلیک کنید) یادداشت سوم(کلیک کنید) یادداشت دوم (کلیک کنید) یادداشت اول (کلیک کنید) ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ ✍️ نکته: شهید دکتر طهرانچی معتقد بود از نظر قرآن کریم: 1. سمع و شنیدن یکی از ابزارهای شناخت است که طبقه «شنوا»ها را تشکیل می‌دهد. 2. این ابزار هم در پدیده‌های طبیعی و هم در موضوعات انسانیِ غیر طبیعی کارآمدا است. 3. خروجی نهایی باید دیدن خدا در همه پدیده های طبیعی و انسانی باشد که از آن به شکر یاد می‌شود. 4. شنیدن یکی از ابزارها و در کنار دیگر ابزارها ثمربخش است (که بعداً خواهد آمد) 📣 رسانه دینی باشیم 🌐 صفحات مجازی

#یادداشت شاخص شعور انسان‌ها در مراتب فهم و رشد، چند دسته‌اند: ▫️برخی فقط با تجربه کردن، می‌فهمند که پایین‌ترین مرتبه رشد خِرد است. ▫️برخی بدون تجربه شخصی، می‌توانند از تجربه‌های دیگران درس(عبرت) بگیرند که در رتبه میانی قرار دارند. ▫️گروهی دیگر حتی بدون تجربه شخصی و غیرشخصی، قادر به درک ماهیت پدیده‌ها و عواقب‌ آن‌ها هستند که در عالی‌ترین مرتبه فهم و خِرد قرار دارند. ⚠️اما گروه دیگری نیز هستند که حتی با تجربه شخصی نیز به درک و فهم نمی‌رسند و اشتباهات را مرتب تکرار می‌کنند. اينان گويا بهره‌ای از خرد نبرده‌اند. و اما وضعیت امروز ما 🔻 ما در حال مذاکره بودیم، اما پشت پرده جنگ را طراحی و سپس اجرا کردند. در حقیقت مذاکره برای آنها یک فریب بود، نه راه حلّ مناقشه!! پیشتر، آمریکا و اروپای در ازای عدم پاسخ ایران به ترور شهید هنیه، وعده آتش‌بس غزه را داده بودند که تماما دروغ بود. در طول سال‌های پساانقلاب، در پرونده‌های متعدد سیاسی امنیتی منطقه‌ای، مکرر وعده‌های دروغ داده‌اند وما را به تامین خواسته‌های خود واداشتند و پس از آنکه خرشان از پل گذشت، زیر همه چیز زدند و عمل نکردند!! و ما هر بار بدون درس گرفتن از قبل، باز اعتماد کرده و فریب خورده‌ایم. ⚠️ و اکنون نیز گروهی دیگر در اندیشه تکرار همان تجربه‌های شکست خورده‌اند. گویا شعور برخی، با شوک‌های مکرر واقعی نیز راه‌اندازی نمی‌شود. بهتر است قطع امید کرده و دستگاه‌های تنفس مصنوعی اینان را خاموش کنیم و پیشنهاد می‌شود هیچ عضوی از آنها برای پیوند استفاده نشود که عاقبت خوبی ندارد. ⁉️سوال این‌که این فهم سیاسی است یا جهل سیاسی؟ 🌐 صفحات مجازی

#یادداشت 📜 سیاسیون تجربه‌ناآموز 💠 مقام معظم رهبری روز ۱۹ بهمن ۱۴۰۳ در دیدار نیروی هوایی ارتش، مذاکره با آمریکا را به دلیل تجربه پیشین نادرست دانستند. اشاره معظم له به مذاکرات برجام است که سرانجام توسط ترامپ نادیده گرفته شد و به خسارت محض تبدیل شد. البته پیشتر رهبری معظم انقلاب این امر را پیش بینی کرده بودند، اما وقتی به آن اعتماد نشد، اجازه مذاکره محدود را دادند تا این مسیر تجربه شود و شد آنچه شد! ‼️ و اکنون این ۱۸۰ نفر و اکنون گروهی بار دیگر به دنبال تکرار مسیر خسارت هستند!!؟ اينان معتقدند باید تغییر کنیم تا تهدید به امنیت تبدیل شود. اينان فراموش کرده‌اند نرمش‌های پیشین نتیجه‌ای جز تهدید بیشتر و انتظارات بیشتر نداشته است! اينان نمی‌دانند تحلیل خداوند این است که رضایت یهود و نصاری در استحاله فرهنگی و تبعیت محض است! اينان ندیده‌اند که قدرت و مقاومت، موجب تغییر رفتار دشمن شده است! این پدیده را چگونه می‌توان تحلیل کرد؟ ✍🏻 از منظر تحلیل رفتار، این پدیده با چند مفهوم بسیار مهم در ادبیات دین ارتباط دارد: «حزم» ، «عبرت» و «تجربه». 🔹 بالاترین درجه، حزم است. حزم به معنی «استوار اندیشی معطوف به آینده» است که به اختصار عاقبت اندیشی یا آینده‌نگری خوانده می شود. انسان‌های خردمند و رشدیافته، بدون تجربه کردن نیز می‌توانند آینده را پیش‌بینی و تصمیمات عاقلانه گرفته و رفتار خود را تنظیم کنند. رهبر فرزانه انقلاب پیشتر بر همین اساس مخالف مذاکره با آمریکا بودند و بلکه باید گفت امام خمینی رحمه‌الله نیز بر همین اساس مذاکره با آمریکا را نفی می‌کردند. 🔻 در درجه پایین‌تر، کسانی قرار دارند که شاید قدرت پیش‌بینی نداشته باشند، اما به این بلوغ رسیده اند که از تجربه‌های دیگران، استفاده کنند. به این استراتژی، «عبرت» گفته می‌شود. 🔻 و اما در پایین‌ترین درجه کسانی هستند که تا خود تجربه نکنند، نمی‌فهمند و نمی‌توانند تصمیم پخته بگیرند. ادراک این گروه متوقف بر تجربه شخصی است. اکنون بحث بر سر این گروه است. تجربه که ترکیبی از «خودآزمودن» و «شناختن» است (اختبار + معرفت)، از اموری است كه مورد توجه دين قرار دارد. روايات پيشوايان دين، تجربه را منبعی برای دانایی و شناخت معرفي كرده (الكافي: ج ۸ ص ۲۲ ح ۴)، آن را موجب تقويت عقل می‌داند (أعلام الدين: ص ۲۹۸). تجربه، موجب «حسن انتخاب» می‌گردد (غرر الحكم: ح ۴۶۱۷) و رفتارهای انسان را به صواب نزدیک می‌كند (غرر الحكم: ح ۹۱۸۰). اگر تجربه‌ها نبودند، راه‌ها تاریک (كنز الفوائد: ج ۱ ص ۳۶۸) و عاقبت امور نامشخص بود (غرر الحكم: ح ۸۶۸۰). به همين جهت كسی كه از تجربه‌ها خوب استفاده كند، از آسيب‌ها ايمن باشد (غرر الحكم: ح ۸۰۴۰). ‼️ با این حال، گروهی حتی از تجربه‌های خودشان هم درس نمی‌گیرند و اشتباه را دوباره تکرار می‌کنند!! این را باید نشانه رشدنایافتگی عقلی و شناختی دانست. 👈🏻 نكته مهمی كه در روايات تجربه وجود دارد، حفظ و استفاده از تجربه‌ است. زندگی همراه با تجربه است اما حفظ و استفاده از آن مهم است، نه صرف وجود آن. صرف وجود تجربه برای تنظيم رفتار کفايت نمی‌کند، بلکه بايد تجربه‌ها را دریافت و از آن‌ها استفاده کرد. امام علی علیه‌السلام در اين باره می‌فرمايد: العَقلُ حِفظُ التَّجَارُبِ (نهج البلاغه: نامه ۳۱). و در كلام ديگری حفظ تجربه را نشانه توفيق دانسته، می‌فرمايد: مِنَ التَّوفِيقِ حِفظُ التَّجرِبَةِ (نهج البلاغه: حکمت ۲۱۱). مراد از حفظ تجربه، صرفاً نگهداری در حافظه به عنوان یک خاطره نیست. بلکه مراد، درس گرفتن از آن برای آینده است. 🔸 بنا بر این، وقتی یک تجربه محقق می‌شود که چند کار صورت گیرد: ▫️ اولاً فرد با نگاهی تحلیلی به حوادث گذشته نگاه کند، نه نگاه روایتی. در این نگاه، فرد نه به دنبال این است که بداند «چه شد؟» بلکه به دنبال این است که «چرا چنین شد؟» ▫️ ثانیاً عوامل شکست و موفقیت شناسایی و استخراج می‌شوند. ▫️ ثالثاً آن‌ها را برای عمل کردن، آماده نگهدارد. ⁉️ با این اوصاف، کسانی را که از تجربه‌های خود نیز درس نمی‌گیرند، چه باید نامید؟ طرفداران مذاکره با آمریکا از این منظر قابل تحلیل‌اند. از موضوعاتی که روانشناسان می‌توانند به آن بپردازند، درس ناآموختن برخی سیاسیون از تجربه‌های سیاسی روز است. 📣 رسانه دینی باشیم 🌐 صفحات مجازی

#یادداشت #مدرسه_طهرانچی #حکمرانی_علم #حکمرانی_قرآنی_علم یادداشت هفتم از جلسات حکمرانی علم با ارائه: شهید دکتر طهرانچی دیدگاه ایشان درباره «مؤلفه‌های علم» در قرآن کریم 👇🏻 📜 مؤلفه‌های علم تا کنون در چیستی علم، بخش اول آن یعنی ساحت علم و دومین بخش یعنی لایه علم را بحث کردیم. اما سومین بخش چیستی مؤلفه‌های علم بود که یکی از مؤلفه‌ها را که عبارت بود از «فراگیری(یادگیری)» اشاره کردیم. و اینک: مؤلفه‌های بعدی👇 2. تفکر و خردورزی بعد از سمع مولفه دوم تفکر است. این دو مولفه ذاتا به تنهایی میتوانند یک بسته علم را بسازند و مکمل هم بشوند. البته كل علوم يونان سمع و عقل بود. اما دوره اسلامی دوره ای است که علاوه بر این دو، «ابصار» و «اشراق» را به میان می آورد. گذر از تقلید علمی به تولید علم از طریق فراگیری + خردورزی است. قرآن کریم می‌فرماید: 📖أفَلَمْ يَسِيرُوا فِي الْأَرْضِ فَتَكُونَ لَهُمْ قُلُوبٌ يَعْقِلُونَ بِمَا أَوْ آذَانٌ يَسْمَعُونَ بِهَا فَإِنَّهَا لَا تَعْمَى الْأَبْصَارُ وَلَكِن تَعْمَى الْقُلُوبُ التي في الصدور (حج۴۶) آیا آنان در زمین سیر نکردند تا دلهایی داشته باشند که حقیقت را با آن درک کننده یا گوشهای شنوایی که با آن ندای حق را بشنوند؟ چرا که چشمهای ظاهر نابینا نمی شود بلکه دلهایی که در سینه هاست کور می شود. ▫️نکته ای که در این آیه وجود دارد اینست که اینها کسانی هستند که چشم دل نداشتند؛ به عبارتی دیگر اشراق در آنها وجود نداشت. ⚡️نگاه قرآن به خردورزی به عنوان گام دوم کسب علم است. می‌فرماید که رعدوبرق یک نشانه است، اما کسی نشانه بودن آن را می‌فهمد که اهل تعقل باشد: 📖 ومِنْ آيَاتِهِ يُرِيكُمُ الْبَرْقَ خَوْفًا وَطَمَعًا وَيُنَزِّلُ مِنَ السَّمَاءِ مَاءً فَيُحْيِي بِهِ الْأَرْضَ بَعْدَ مَوْتِهَا إِنَّ فِي ذَلِكَ لَآيَاتٍ لِّقَوْمٍ يَعْقِلُونَ (روم: ٢٤) و از آیات او این است که برق و رعد را به شما نشان میدهد که هم مایه ترس و هم امید است ترس از صاعقه و امید به نزول باران و از آسمان آبی فرو می فرستد که زمین را بعد از مردنش بوسیله آن زنده میکند؛ در این نشانه هایی است برای جمعیتی که می اندیشند. 🌓 همین نکته را در باره چرخش شب و روز، و گردش ماه و ستارگان که به امر خداست، بیان می‌دارد: 📖 وسَخَّرَ لَكُمُ اللَّيْلَ وَالنَّهَارَ وَالشَّمْسَ وَالْقَمَرَ وَالنُّجُومُ مُسَخَّرَاتٌ بِأَمْرِهِ إِنَّ فِي ذَلِكَ لَآيَاتٍ لِقَوْمٍ يَعْقِلُونَ" (نحل: ١٢) او شب و روز و خورشید و ماه را مسخر شما ساحت و ستارگان نیز به فرمان او مسخر شمایند؛ در این نشانه هایی است از عظمت خدا برای گروهی که عقل خود را به کار می گیرند! 🌴 و نیز در باره کشت و زرع: وَفِي الْأَرْضِ قِطَعْ مُتَجَاوِرَاتٌ وَجَنَّاتٌ مِنْ أَعْنَابٍ وَزَرْعٍ وَ نخِيلٌ صِنْوَانٌ وَغَيْرُ صِنْوَانٍ يُسْقَى بِمَاءٍ وَاحِدٍ وَنُفَضِّلُ بَعْضَهَا عَلَى بَعْضٍ فِي الْأكْلِ إِنَّ فِي ذَلِكَ لَآيَاتٍ لِقَوْمٍ يَعْقِلُونَ (رعد : ٤) و در روی زمین قطعاتی در کنار هم قرار دارد که با هم متفاوتند و (نیز) باغهایی از انگور و زراعت و نخلها و درختان میوه گوناگون) که گاه بر یک پایه می رویند و گاه بر دو پایه و عجیب تر آنکه همه آنها از یک آب سیراب میشوند و با این حال بعضی از آنها را از جهت میوه بر دیگری برتری می دهیم در اینها نشانه هایی است برای گروهی که عقل خویش را به کار می گیرند. ❓اهل تعقل چه کسانی هستند؟ پیشتر گذشت که ابزارهای شناخت که خدا به انسان داده سه تا است: سمع، ابصار و افئدة: 📖 (واللهُ أَخْرَجَكُم مِّن بُطُونِ أُمَّهَاتِكُمْ لَا تَعْلَمُونَ شَيْئًا وَجَعَلَ لَكُمُ السَّمْعَ وَالْأَبْصَارَ وَالْأَفْئِدَةَ لَعَلَّكُمْ تَشْكُرُونَ "نحل:16" / وهُوَ الَّذِي أَنْشَأَ لَكُمُ السَّمْعَ وَالأَبْصَارَ وَالْأَفْئِدَةَ قَلِيلًا مَا تَشْكُرُونَ "مومنون: ۷۸") بنا بر این، کسانی که دو مولفه سمع و افنده را با هم دارند، لِقَوْمٍ يَعْقِلُونَ هستند. اینها می‌توانند نگاه الهی به علم یعنی نشانه خدابودن را درک و اجرا کنند. ادامه دارد.... یداداشت ششم(کلیک کنید) یادداشت پنجم(کلیک کنید) یادداشت چهارم(کلیک کنید) یادداشت سوم(کلیک کنید) یادداشت دوم (کلیک کنید) یادداشت اول (کلیک کنید) ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ ✍️ نکته: شهید دکتر طهرانچی معتقد بود از نظر قرآن کریم مشاهده با ابزار گوش و چشم مورد تأیید و حتی تأکید قرآن کریم است، اما نباید در آنجا متوقف بماند. یافته‌های مشاهده اگر در دستگاه تعقل ریخته شود، آنگاه می تواند علم مورد نظر قرآن کریم را که نشانه خداست، کشف کند. از نظر وی داشتن افئدة و عقل خداسو و یا بصیرت باطنی نقش تعیین کننده دارد. در غیر این صورت می شود همان علم سکولار که فقط به ظاهر دنیا دست می یابد و از کشف باطن آن ناتوان است. 📣 رسانه دینی باشیم 🌐 صفحات مجازی

#یادداشت #مدرسه_طهرانچی #حکمرانی_علم #حکمرانی_قرآنی_علم یادداشت هشتم از جلسات حکمرانی علم با ارائه: شهید دکتر طهرانچی دیدگاه ایشان درباره «مؤلفه‌های علم» در قرآن کریم 👇🏻 📜 مؤلفه‌های علم تا کنون در چیستی علم، بخش اول آن یعنی ساحت علم و دومین بخش یعنی لایه علم را بحث کردیم. سومین بخش چیستی علم، مؤلفه‌ها است که نخستین آن «فراگیری(یادگیری)» بود که گذشت و در شماره قبل، دومین را که خردورزی بود آغاز کردیم. و اینک: ادامه مؤلفه دوم👇 گفتیم مرحله پس از فراگیری(یادگیری) خرد ورزی است. اگر این دو نباشند، عاقبت انسان نابودی و بلکه خروج از انسانیت و تبدیل شدن به حیوان است!! قرآن کریم می‌فرماید: 📖 وقَالُوا لَوْ كُنَّا نَسْمَعُ أَوْ نَعْقِلْ مَا كُنَّا في أصحاب السعير (ملك ٫ ١٠) و می گویند. اگر ما گوش شنوا داشتیم با تعقل میکردیم در میان دوزخیان نبودیم! أَمْ تَحْسَبُ أَنْ أَكْثَرَهُمْ يَسْمَعُونَ أَوْ يَعْقِلُونَ إِنْ هُمْ إِلَّا كَالْأَنْعَامِ بَلْ هُمْ أَضَلُّ سَبِيلٌ (فرقان ٫ ٤٤﴾ گمان میبری بیشتر آنان میشنوند یا می فهمند آنان فقط همچون چهارپایانند، بلکه گمراه‌ترند!! در جای دیگر، ترکیب این دو را بیان می‌دارد که اگر تعقل نباشد، گوش دادن یا فراگیری هم نخواهد بود: 📖 ومِنْهُم مَّن يَسْتَمِعُونَ أَفَأَنتَ تُسْمِعُ الصُّمَّ وَلَوْ كَانُوا لَا يَعْقِلُونَ (يونس ٫ ٤٢) گروهی از آنان بسوی تو گوش فرا می دهند و اما گویی هیچ نمی‌شنوند و کرند آیا تو میتوانی سخن خود را به گوش گران برسانی، هر چند نفهمند؟! 🔹 جایگاه تفکر بحثی که در اینجا پیش می آید در باره فهم و جایگاه تفکر است. دوگانه کسب علم که در اینجا مطرح میشود به نام تعقل و فراگیری است. در مسئله تولید علم، تفکر نقش حلقه مکمل را ایفا میکند و تفکر حلقه واصل بین این دو مولفه با عالم بالاست. امام علی(ع) می‌فرماید: من أكثر الفكر فيما تَعَلَّم أتقَنَّ عِلمَهُ ، وفهم ما لم يكن يفهم . (غرر الحكم : ۸۹۱۷) هر که در آموخته هایش زیاد بیندیشد دانش خود را استوار گرداند و آنچه را نمی فهمیده است بفهمد. تفکر، علم متقن تولید می کند. به همین جهت قرآن کریم، تبیین، تفصیل و فهم آیات الهی را متوقف بر تفکر می‌داند: كَذَلِكَ يُبَيِّنُ اللَّهُ لَكُمُ الْآيَاتِ لَعَلَّكُمْ تَتَفَكَّرُونَ ﴿بقرة: ٢٦٦) كَذلِكَ نُفَصِّلُ الآيَاتِ لِقَوْمٍ يَتَفَكَّرُونَ " (يونس: ٢٤) إنَّ فِي ذَلِكَ لَآيَاتٍ لِقَوْمٍ يَتَفَكَّرُونَ" (رعد: ٣) آن چیزی که همه اهل دنیا میتوانند داشته باشند نسمع و نعقل است ولی چگونه میتوانند به عالم بالا وصل شوند؟ حلقه وصل انسانها به ملکوت پدیده‌ها(خدا)، تفکر است. ابوریحان بیرونی میگوید که هندسه مایه تعقل صورت های مجرد از ماده است و تمرین در آن موجب میشود که فهم ما از نمودارهای طبیعت به فهم نمودارهای الهی ارتقا یابد. این یعنی تفکر!! قرآن کریم می‌فرماید آنها که خدا را در آفرینش نمی‌بینند، تفکر نمی‌کنند!! این یعنی در دانش غربی، تفکر نیست. 📖 أوَلَمْ يَتَفَكَّرُوا فِي أَنفُسِهِم مَّا خَلَقَ اللهُ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضَ وَمَا بَيْنَهُمَا إِلَّا بِالْحَقِّ وَأَجَلٍ مُّسَمًّى وَإِنَّ كَثِيرًا مِنَ النَّاسِ بلِقَاءِ رَبِّهِمْ لَكَافِرُونَ (روم ٫ ۸) . آیا آنان با خود نیندیشیدند که خداوند آسمانها و زمین و آنچه را میان آن دو است جز بحق و برای زمان معینی نیافریده است؟! ولی بسیاری از مردم رستاخیز و لقای پروردگارشان را منکرند!! خلاصه این که ابتدا سمع و بعد از آن تعقل. سپس از حلقه بعدی به نام تفکر نام می برد که نتیجه آن می شود یتفکرون. بنابراین آن چیزی که سطح پایین را به سطح بالا متصل میکند تفکر است. ماده تعقل باید از طرف خداوند باشد؛ یعنی علم الهی با تعقل همراه باشد. در نتیجه ماده لازم برای تعقل، تفکر است. ادامه دارد.... یادداشت هفتم(کلیک کنید) یداداشت ششم(کلیک کنید) یادداشت پنجم(کلیک کنید) یادداشت چهارم(کلیک کنید) یادداشت سوم(کلیک کنید) یادداشت دوم (کلیک کنید) یادداشت اول (کلیک کنید) ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ ✍️ نکته: شهید دکتر طهرانچی معتقد بود برای رسیدن به علم واقعی که بتواند هم ظاهر و هم باطن جهان را کشف کند، باید افزون بر سمع و شنیدن، تعقل و تفکر نیز وجود داشته باشد. بدون این دو نمی توان به حقیقت هستی دست یافت و آن را کشف کرد. او معتقد بود اگر علم به این کشف نرسد، شِبه علم است، نه علم. 📣 رسانه دینی باشیم 🌐 صفحات مجازی

#یادداشت 📜 وقتی امید اوج می‌گیرد 📄 جام جم آنلاین 🗓 ۱۴۰۴/۰۴/۲۹ 📣 رسانه دینی باشیم 🌐 صفحات مجازی

#یادداشت #مدرسه_طهرانچی #حکمرانی_علم #حکمرانی_قرآنی_علم یادداشت نهم از جلسات حکمرانی علم با ارائه: شهید دکتر طهرانچی دیدگاه ایشان درباره «مؤلفه‌های علم» در قرآن کریم 👇🏻 📜 مؤلفه‌های علم تا کنون در چیستی علم، بخش اول آن یعنی ساحت علم و دومین بخش یعنی لایه علم را بحث کردیم. سومین بخش چیستی علم، مؤلفه‌ها است که نخستین آن «فراگیری(یادگیری)» بود که گذشت و در شماره قبل، دومین را که خردورزی بود آغاز کردیم و در باره نقش تفکر و رابطه آن با تعقل نیز بحث کردیم. و اینک: ادامه مؤلفه دوم(ذِکر)👇 گفتیم مرحله پس از فراگیری(یادگیری) خرد ورزی است. اگر این دو نباشند، عاقبت انسان نابودی و بلکه خروج از انسانیت و تبدیل شدن به حیوان است!! و گفتیم که تفکر، حلقه وصل انسان به حقیقت هستی و کشف ملکوت آن است. و اما نکته مهم بعدی، «ذکر» است: 🔸 جایگاه ذکر(یادآوری) در آیه 191 آل عمران، از ذکر هم نام برده شده است: 📖 الَّذِينَ يَذْكُرُونَ اللَّهَ قِيَامًا وَقُعُودًا وَعَلَى جُنُوبِهِمْ وَيَتَفَكَّرُونَ فِي خَلْقِ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ رَبَّنَا مَا خَلَقْتَ هَذَا بَاطِلًا سُبْحَانَكَ فَقِنَا عَذَابَ النَّارِ / همانها که خدا را در حال ایستاده و نشسته و آنگاه که بر پهلو خوابیده اند، یاد میکنند و در اسرار آفرینش آسمانها و زمین می اندیشند؛ و می گویند: بار الها اینها را بیهوده نیافریده ای، تو منرهی ما را از عذاب آتش نگاه دار! در تولید علم، حلقه مکمل یعنی ذکر و تفکر است که عالِم موحّد می‌سازد و می‌تواند باطن و ملکوت آفرینش را هم کشف کند. به اعتقاد قرآن کریم نتیجه ذکر، کشف و فهم فلسفه خلقت است و باور به این که آفرینش بیهوده نیست و در نتیجه دانشمندِ متذکّر، خدا را تسبیح و تنزیه می کند؛ یعنی ما اشتباه فکر می کردیم!! تسبیح، نتیجه دانشمندی است که «ذکر» را هم دارد! نکته مهمتر نتیجه ذکر و فکر است. قرآن کریم نتیجه آن را خشیت می داند. خشیت یعنی درک عظمت خالق، نه مخلوق. دانشمند باید به عظمت خالق را کشف کند. کشف عظمت خلقت، کار دانش ظاهری است. دانش اصیل، به عظمت خالق دست پیدا می کند! 📖 فذَكَرَ إِن نَّفَعَتِ الذِّكْرَى (9) سَيَذَّكَّرُ مَن يَخْشَى (اعلى/۱۰) پس تذکر ده اگر تذکر مفید باشد و بزودی کسی که از خدا می ترسد متذکر می شود. در برخی دیگر از آیات، خروجی تفکر را نیز خشیت می داند: وْ أَنزَلْنَا هَذَا الْقُرْآنَ عَلَى جَبَلٍ لَرَأَيْتَهُ خَاشِعًا مُتَصَدِّعًا مِنْ خَشْيَةِ اللهِ وَتِلْكَ الْأَمْثَالُ نَضْرِهَا لِلنَّاسِ لَعَلَّهُمْ يَتَفَكَّرُونَ(حشر ٫ ۲۱) اگر این قرآن را بر کوهی نازل میکردیم میدیدی که در برابر آن خاشع میشود و از خوف خدا میشکافدا اینها مثالهایی است که برای مردم می زنیم، شاید در آن بیندیشید. و در جای دیگر می فرماید چهارپایان و حیوانات مختلفی وجود دارند، اما از میان آنها انسانهای دانشمند به خشیت می رسند: 📖منَ النَّاسِ وَالدَّوَابِ وَالْأَنْعَامِ مُخْتَلِفٌ أَلْوَانُهُ كَذَلِكَ إِنَّمَا يَخْشَى اللَّهَ مِنْ عِبَادِهِ الْعُلَمَاءُ إِنَّ اللَّهَ عَزِيزٌ غَفُور (فاطر٫ ۲۸) و از انسانها و جنبندگان و چهار پایان انواعی با رنگهای مختلف (اری) حقیقت چنین است از میان بندگان خدا تنها دانشمندان از او می ترسند؛ خداوند عزیز و غفور است. این یعنی علمی که به خشیت نرسد، مال حیوانات است! خلاصه این که این آیات به این موضوع اشاره دارد که سمع و عقل اگر با ذکر و تفکر همراه باشد خشیت حاصل می شود. پس حلقه واسط ذکر و تفکر است. عالم طبیعی اگر سمع و عقلش با ذکر و تفکر همراه باشد، به آیات الهی وصل می شود و آیه الهی در وجودش تجلی پیدا می کند. 💠 مؤلفه سوم علم مشاهده ... ادامه دارد....... یادداشت هشتم(کلیک کنید) یادداشت هفتم(کلیک کنید) یداداشت ششم(کلیک کنید) یادداشت پنجم(کلیک کنید) یادداشت چهارم(کلیک کنید) یادداشت سوم(کلیک کنید) یادداشت دوم (کلیک کنید) یادداشت اول (کلیک کنید) 📣 رسانه دینی باشیم 🌐 صفحات مجازی

#یادداشت #مدرسه_طهرانچی #حکمرانی_علم #حکمرانی_قرآنی_علم یادداشت دهم از جلسات حکمرانی علم با ارائه: شهید دکتر طهرانچی دیدگاه ایشان درباره «مؤلفه‌های علم» در قرآن کریم 👇🏻 📜 مؤلفه‌های علم تا کنون در چیستی علم، بخش اول آن یعنی ساحت علم و دومین بخش یعنی لایه علم را بحث کردیم. سومین بخش چیستی علم، مؤلفه‌ها است که «فراگیری(یادگیری)» و «خردورزی» را مطرح کردیم. و اینک: 🔸 مؤلفه سوم(مشاهده)👇 گام سوم کسب علم، مشاهده و درک مساله واقعی حلقه میانی فراگیری و نظریه پردازی است. در آیاتی که پیشتر از آنها یاد کردیم(ملک:۲۳ / سجده:۹ / نحل: ۷۸ / احقاف: ٢٦)، از ابصار به عنوانی یکی از ابزارهای شناخت یاد شده است. ابصار، به معنی مشاهده و درک مسئله واقعی است و «نظر (ینظرون) لایه پایینی مشاهده است. فعلی که قرآن برای ابصار آورده «تدرکه» است؛ این یعنی رسیدن و درک کردن مسئله واقعی. در حقیقت مشاهده، حلقه میانی مؤلفه «فراگیری» و مؤلفه «خردورزی» است. آیاتی از قرآن کریم به این موضوع اشاره دارد که برای اینکه حلقه واسط برای خردورزی و تعقل ایجاد شود، به «یریکم آیاته» نیاز است! خداوند می‌فرماید: 📖 وَيُرِيكُمْ آيَاتِهِ لَعَلَّكُمْ تَعْقِلُونَ / و آیه های خود را به شما نشان می دهد تا شاید تعقل کنید (بقره: ۷۳) ▫️در باره رعد و برق و حیات زمین همین قاعده را بیان می‌کند: 📖وَمِنْ آيَاتِهِ يُرِيكُمُ الْبَرْقَ خَوْفًا وَطَمَعًا وَيُنَزِّلُ مِنَ السَّمَاءِ مَاءً فَيُحْيِي بِهِ الْأَرْضَ بَعْدَ مَوْتِهَا إِنَّ في ذلك لآيَاتٍ لِقَوْمٍ يَعْقِلُونَ (روم: ٢٤) 📖 هُوَ الَّذِي يُرِيكُمُ الْبَرْقَ خَوْفًا وَطَمَعًا وَيُنشِئُ السَّحَابَ الثقال (رعد: ١٢) ▫️و در باره بارش باران و رزق الهی می فرماید: 📖 هُوَ الَّذِي يُرِيكُمْ آيَاتِهِ وَيُنَزِّلُ لَكُم مِّنَ السَّمَاءِ رِزْقًا وَمَا يَتَذَكَّرُ إِلَّا مَن يُنِيبُ (غافر : ١٣) از این آیات فهمیده می شود ارتباط با آیه از طریق "يُريكُم آياته" برقرار می شود؛ یعنی از طریق (مشاهده). تمدن درخشان دوره اسلامی به دلیل همین کلمه شکل گرفت. مشاهده، کلمه مختص دوره تمدنی ماست و سپس این کلمه با تجربه در دنیای غرب همراه شد. فعل بصر به معنی درک کردن مطلق است یک سری از علوم با سمع و مشاهده به دست می آید. یکسری علوم هم در برخورد با پدیده های طبیعی با بصر و درک کردن به دست می آید. بنا بر این درک (یعنی رسیدن و دریافتن) حلقه واسط برای این است که تعقل خردورزی انجام پذیرد. زمانی که «سمع» و «افئدة» با «ابصار» مکمل شد، علم ناظر به اجتماع حاصل میگردد. علوم طبیعی باید همراه با ابصار باشد. اما اگر علوم انسانی با ابصار همراه نباشد، علم ناظر به اجتماعش کارکرد ندارد. خداوند متعال می فرماید: 📖 أَفَلَمْ يَسِيرُوا فِي الْأَرْضِ فَتَكُونَ لَهُمْ قُلُوبٌ يَعْقِلُونَ بِمَا أَوْ آذَانٌ يَسْمَعُونَ بِهَا فَإِنَّهَا لَا تَعْمَى الْأَبْصَارُ وَلَكِن تَعْمَى الْقُلُوبُ التي في الصدور (حج : ٤٦) در این آیه بر مشاهده و تفکر تاکید شده است. اما می گوید اگر مشاهده واقع شود، ولی چشم دلش نبیند یا عمیق نبیند، نتیجه حاصل نمی شود. مشاهده عمیق یعنی اینکه انسان بتواند با چشم دل ببیند اگر علم نافع با بصیرت دل همراه نشود، انسان راه به جایی نمی برد. بصیرت چشمِ دل، گزاره مکمل ابصار است و برای راه یافتن و اتصال به آیات الهی بصیرت لازم است. در حقیقت در اینجا چشم دل همانی است که می فرماید «في الصدور». تجربه زیسته بشری چراغ راه هدایتی است که نه با فراگیری بلکه به وسیله مشاهده دقیق به دست می آید. به همین جهت خداوند در قرآن کریم می فرماید: 📖 فاعتبروا يا أُولي الأبصار (حشر ٫ ٢) و: إِنَّ فِي ذَلِكَ لَعِبرة لأولي الأبصار" (آل عمران ٫ ١٣) عبرت و فراگیری از پدیده ها در گرو بصیرت است؛ یعنی مشاهده عمیق و درک واقعیت پنهان پدیده ها. 🔹مولفه چهارم کاربست علم ادامه دارد....... یادداشت نهم(کلیک کنید) یادداشت هشتم(کلیک کنید) یادداشت هفتم(کلیک کنید) یداداشت ششم(کلیک کنید) یادداشت پنجم(کلیک کنید) یادداشت چهارم(کلیک کنید) یادداشت سوم(کلیک کنید) یادداشت دوم (کلیک کنید) یادداشت اول (کلیک کنید) 📣 رسانه دینی باشیم 🌐 صفحات مجازی

#یادداشت #اعتراف اعتراف به درستی سخن پیامبراکرم(ص) از نکات شوق برانگیز در تحقیقات اسلامی - روانشناختی، همسویی تحقیقات تجربی با آیات و روایات است. فارغ از ملاحظات علمی و روشی، این همسویی معمولاً از سوی اندیشمندان و محققان اسلامی بیان می‌شود. اما این که محققی غربی خود به این نکته اذعان و اعتراف کند، پدیده‌ای شگفت است. تیم کاسر در کتاب بهای سنگین مادی‌گرایی، بعد از ارائه تحقیقات مختلف در هشت فصل، در فصل نهم، سخنی از پیامبر اکرم(ص) را(به نقل از سهروردی)، طلیعه فصل نهم قرار داده و گفته است در سراسر کتاب شواهدی ارائه کردم که بگویم سخن محمد(ص) درست است. در سخنرانی ۱۴۰۲/۰۹/۱۰ به این سخن استناد کردم(اینجا). اینک متن این نوشتار: نهم: تغییر دادن ثروت حاصل فراوانی کالاهای دنیوی نیست؛ بلکه حاصل ذهنی قانع است. محمد(ص) در سراسر این کتاب داده‌هایی علمی ارائه کردم تا حقیقت این گفته محمد (ص) را نشان دهم زندگی‌ای که در احاطه پول درآوردن و به دست آوردن شهرت باشد، پر معنا نیست. در فصل دو دیدیم که ارزش‌های مادی گام به گام با زندگی بی‌کیفیت و سلامت روانشناختی پایین پیش می‌روند. در فصول چهار تا هفت دیدیم زمانی که ارزش‌های مادی در نظام ارزشی افراد برجسته می‌شوند، نیازهای ایمنی شایستگی و عزت نفس ارتباط با دیگران خود پیروی و اصالت نسبتاً ارضا نشده باقی می‌مانند. در فصل هشت، برخی از شیوه‌هایی را که ارزش‌های مادی برخلاف بهزیستی سایر افراد جامعه و این سیاره عمل می‌کنند، توصیف کردیم. بر اساس همه این‌ها، روشن است که ارزش‌های مادی کیفیت زندگی‌مان را تحلیل می‌برند. 📣 رسانه دینی باشیم 🌐 صفحات مجازی

#مدرسه_رضوی 🕌السلام علیک یا علی بن موسی الرضا #یادداشت 📜سه موقعیت، سه خطر؛ یک راه نجات 🔹 موقعیت‌های سه‌گانه ✍🏻 در گذر زندگی، انسان پیوسته در موقعیت‌های سه‌گانه خشم، رضا، و قدرت قرار می‌گیرد: 😡 خشم: هنگام آسیب دیدگی، تهدیدشدن و ناکامی 😀 رضایت: هنگام موفقیت، کامیابی و کسب دستاورد 💪 قدرت: هنگام امکان اعمال آزادانه اراده خود ⚠️ خطرهای سه‌گانه این موقعیت‌های سه‌گانه به چالش‌های خطرناک تبدیل می‌شوند: ♨️ «غضب»، شعله ای سوزاننده و ویرانگر است که اگر مهار نشود، دین و دنیای انسان را تباه می کند و به دیگران هم آسیب می رساند و شخص غضبناک را از مرز حق و اعتدال بیرون می برد. ❤️‍🔥«رضا» خوشایندی فریبنده و غافلگیرانه است که انسان را سرمستانه به باطل می کشاند و طبق تمایلات نادرست خود، اقدام می‌کند. ⚔ «قدرت» هم توانمندی سرکشی است که انسان را به ظلم و تعدّی، و کسب آنچه حق او نیست، می کشاند. مکانیزم اثر این سه، هیجان‌برانگیخته ای است که خرد را منزوی می‌سازد و به هوس اجازه فرمانروایی می‌دهد. 💠 و اما راه نجات آنچه این سه خصلت را مهار می کند، «ایمان» است. وقتی پای خدا به میان آید، همچون کعبه، کانون زندگی می‌شود و همه امور بر اساس آن تعریف می‌شوند.... آن‌گاه خروجی کار می‌شود: خشم مقدس رضایت مقدس و قدرت مقدس امام رضا علیه السلام فرمودند: المُؤمِنُ إذا غَضِبَ لَم یُخرِجهُ غَضَبُهُ عَن حَقٍّ، وَ إذا رضَیَِ لَم یُدخِلهُ رضِاهُ فی باطِلٍ، و إذا قَدرَ لَم یَأخُذ َاکثرَ مِن حَقّهِ 📚بحارالانوار، ج ۷۵، ص ۳۵۵ 📣 رسانه دینی باشیم 🌐 صفحات مجازی

#یادداشت 📜 برای یمن این روزها برادران مقتدر و عزیزمان در یمن، مشغول مقابله با یکی از خبیث‌ترین شیطان‌های تاریخ هستند. به نظر می‌رسد در حال حاضر، تنها کاری که از دست ما بر می‌آید، دعا کردن است. پیشنهاد می‌شود این دعای زیبا و کوتاه که از امیرالمومنین علیه‌السلام نقل شده است، خوانده شود: «اللّهُمَّ ألهِمهُمُ الصَّبرَ، و أَنزِل عَلَيهِمُ النَّصرَ، و أَعظِم لَهُمُ الأَجرَ خدایا، به آن‌ها صبر الهام کن، و پیروزی را نصیبشان گردان، و پاداش بزرگی به آن‌ها عطا فرما». 📗 کنز الدعاء: ج ۳ ص ۴۴۴. 📖 کانال حدیث اهل‌بیت