💠 استعاذه
🔹 انسان هم مأمور به #استخاره و هم مأمور به #استعاذه است. استخاره یعنی طلب خیر، نه تفأّل! باید خیر بخواهد، چون ذاتاً فاقد است؛ باید از خدا بخواهد و لا غیر، چون او #خیر_مطلق است و باید آنچه می ماند و صلاح و فلاح بشر در آن است آن را بخواهد و نه چیز دیگر را.
🔹 در جریان #استعاذه هم این چنین است، إلا و لابد انسان باید استعاذه کند؛ زیرا #در_معرض_خطر علل و عوامل بیرونی و علل و عوامل درونی است، حتماً باید استعاذه کند! دوم اینکه فقط باید به خدا پناهنده بشود و از او کمک بخواهد. سوم باید به عنایت خدای سبحان از شرّ خارج و داخل برهد. هم استخاره لازم است با اضلاع سه گانه اش، هم استعاذه لازم است با اضلاع سه گانه اش؛ منتها در سوره مبارکه «فلق» استعاذه چهره کمک خواستن از ذات اقدس الهی و پناهندگی به خدا از #دشمنان_خارجی بود، علل و عواملی که ذکر شد ﴿مِنْ شَرِّ ما خَلَقَ﴾[1] بود، ﴿شَرِّ غاسِقٍ﴾[2] بود، ﴿شَرِّ النَّفَّاثاتِ فِی الْعُقَدِ﴾[3] بود که اینها به سِحر و مانند آن از بیرون آسیب برسانند و ﴿شَرِّ حاسِدٍ﴾[4] بود که از راه حسد آسیب به محسود برسد. اما در سوره «ناس» استعاذه از #دشمن_داخلی است که مهم تر از دشمن خارجی است.
گر شود دشمن درونی نیست ٭٭٭ باکی از دشمن برونی نیست[5]
🔹 دشمن درونی با وسوسه، با #اغوا، با #اضلال، با #تمنیه و سایر علل و عواملی که برنامه های خود را شیطان مشخص کرده است، درون را #فاسد می کند و انسان را #غافل می کند و انسان را #جاهل می‌کند و انسان را به #جهالت در برابر عقل گرفتار می کند؛ لذا هم استعاذه از دشمن بیرونی هم استعاذه از دشمن درونی و مهم‌تر از دشمن بیرونی، دشمن درونی است.
🔹 شرّی که در سوره مبارکه «فلق» بود شرّ بیرونی است اما این شرّ درونی است که وسوسه می کند. انسان با فکر و اراده کار می‌کند اول با #اندیشه می اندیشد بعد با #انگیزه تصمیم و اراده و مانند آن را به عهده می گیرد. اگر کسی بخواهد مسیر انگیزه او و اراده او را دگرگون کند، اول در اندیشه او سوء اثر می گذارد اندیشه او را ویران می‌کند وهمی و خیالی می کند وسوسه می کند او را گمراه می کند، از اندیشهِ گم شده انگیزه پراکنده پدید می آید و مانند آن؛ لذا فرمود: ﴿مِنْ شَرِّ الْوَسْواسِ﴾ که این ﴿الْخَنَّاسِ﴾ است. انسان هر وقت متذکر شد این در گوشه های ذهن می خزد و هر وقت غافل شد خودش را نشان می دهد. درباره مژده به پرهیزکاران که فرمود پرهیزکاران کسانی اند که ﴿إِذا مَسَّهُمْ طائِفٌ مِنَ الشَّیطانِ تَذَكَّرُوا فَإِذا هُمْ مُبْصِرُونَ﴾[6] اگر ببینند یک خیال باطلی، یک وهم باطلی، یک شورش باطلی در بیرون قلب او راه پیدا کرده است می بیند این #حرامی به نام شیطان احرام بسته است تا وارد #کعبه_دل بشود، هم می فهمد او حرامی است، هم می فهمد احرامش #احرام_کاذب است، هم از انگیزه سوء او باخبر است که او منتظر است که درِ کعبه دل چه وقت باز می شود که آنجا وارد بشود «فَبَاضَ وَ فَرَّخ» که در خطبه های نورانی امیرالمؤمنین (علیه افضل صلوات المصلین) آمده است،[7] باخبر است.
🔹 #مردان_الهی که مواظب قلب هستند، این حرامی را می شناسند، احرام بستن حرامی را می شناسند، می شناسد او منتظر باز شدن درِ کعبه است وارد دل بشود ﴿تَذَكَّرُوا فَإِذا هُمْ مُبْصِرُونَ﴾ وقتی متذکر شدند به نام حق #ذکر_گویان شدند او خنّاس است در گوشه ای می خزد:
پاسبان حَرَم دل شده ام شب همه شب ٭٭٭ تا در این خانه جز اندیشه او نگذارم[8]
[1]. سوره فلق، آیه2.
[2]. سوره فلق، آیه3.
[3]. سوره فلق، آیه4.
[4]. سوره فلق، آیه5.
[5]. هفت اورنگ (جامی), سلسلةالذهب, دفتر اوّل.
[6]. سوره اعراف، آیه201.
[7]. نهج البلاغة(للصبحی صالح)، خطبه7.
[8]. دیوان حافظ، غزل شماره324.
#احرام_کاذب
#شیطان
#اندیشه_و_انگیزه
#آیت_الله_العظمی_جوادی_آملی
📚 سوره مبارکه ناس
💠 اربعین کلیمی
🔹 حضرت کلیم الهی موسی (سلام الله علیه) که از اول ذی القعده #مهمان_الهی در طور شد و بعد دَه شب هم اضافه شد چهل شب شد، آنها که اهل سیر و سلوک و اربعین گیری هستند از همین #اربعین_کلیمی خیلی استفاده می کنند؛ گرچه اربعین برای همه مدت سال است؛ اما از اول ذی قعده تا پایان دهه ذی حجّه این چهل شبانه روز فرصت مناسبی است که «مَنْ أَخْلَصَ لِلَّهِ أَرْبَعِینَ یومَاً»،[1] « مَن أَصبَحَ للهِ أَربَعِینَ صباحاً»،[2] آن وقت «فَجَّرَ اللهُ ینَابِیعُ الْحِكْمَةِ مِنْ قَلْبِهِ عَلَی لِسَانِه». بسیاری از علما شاگرد همین اربعین بودند! همه درس ها که در کتاب ها نبود، اگر همه درس ها در کتاب ها بود باید محدود می شد؛ اینکه این همه علمای بزرگ مطالب تازه و جدید آوردند، چه در اصول دین چه در فروع دین، چه در اخلاقیات چه در حقوق، بخش وسیعی از اینها شاگرد همین اربعین بودند که از اول ذی قعده شروع می شد تا پایان ذی قعده می شود یکماه، آن دهه ذی حجّه که ضمیمه آن می شد چهل روز که ﴿وَ وَاعَدْنَا مُوسَی ثَلاَثِینَ لَیلَةً وَ أَتْمَمْنَاهَا بِعَشْرٍ فَتَمَّ مِیقَاتُ رَبِّهِ أَرْبَعِینَ لَیلَةً﴾.[3]
🔹 مستحضرید که خدای سبحان آن جایزه خاص را فقط به مردان الهی می دهد. #مردان_الهی کسانی اند که محبوبی و مطلوبی غیر از خدا ندارند. نگاه کنید این حدیث شریف درباره «مَنْ أَخْلَصَ لِلَّهِ أَرْبَعِینَ یومَاً» تا کجا #اخلاص را بُرد. یک وقت است که کسی آدم خوبی است می خواهد به علوم برسد به معارف برسد، قرآن را بفهمد ولایت را بفهمد این مخلِص نیست برای اینکه او به دنبال عالِم شدن است. اگر غرض کسی این باشد که ولایت را بفهمد، نبوت را بفهمد، قرآن را بفهمد، چهل شبانه‌روز هم با اخلاص باشد گفتند به او چیزی نمی دهند، برای اینکه به دنبال عالِم شدن خودش است! کسی چهل شبانه روز هیچ نخواهد الا #لقاء_الله، وگرنه او به دنبال قصد این است که عالِم بشود! این اخلاص نشد. این قدر کار دقیق است! این قدر #صراط باریک است! این صراط که باریک است رقیق است دقیق است که به هیچ وجه قابل حساب نیست.
🔹 خیلی از ما خیال می کنیم برای اینکه به بهشت برویم می توانیم اربعین داشته باشیم از جهنم نجات پیدا کنیم، نه! «مَنْ أَخْلَصَ لِلَّهِ أَرْبَعِینَ یومَاً» هیچ چیزی نمی خواهد جز #لقای_الهی. من از خدا جز خدا چیزی نخواهم!
[1]. جامع الأخبارالشعیری)، ص94؛ ملاذ الاخیار فی فهم تهذیب الاخبار، ج14، ص347.
[2]. ملاذ الاخیار فی فهم تهذیب الأخبار، ج14،ص 346.
[3]. سوره اعراف، آیه142.
#شاگردان_اربعین
#اخلاص
#لقای_الهی
#آیت_الله_العظمی_جوادی_آملی