💡نکته تجویدی: مخارج حروف - قسمت دوازدهم 3️⃣ زبان (لسان) 🔸 طَرَف اللسان (سر زبان) 📌 از ميان تيغه زبان و لثه دندان‌های ثناياى بالا، كمى پايين‌تر از مخرج لام، حرف «نون» پديدار مى‌شود 🖌 تيغه زبان به لثه بالا مى‌چسبد و دو طرف زبان به كناره‌هاى كام، روى دندان‌های بالا متصّل مى‌گردد. نرم‌كام به پایین می‌آید و راه عبور هوا از دهان را می‌بندد ✍ به این ترتیب مسیر عبور هوا به فضای خیشوم منحرف می‌شود و این همان صدای «غنّه» است ♦️ هنگام تلفظ «نون» تارهاى صوتى به ارتعاش درمى‌آيد و بدين سبب از حروف «جهر» شمرده مى‌شود 📚 برگرفته از «دانش تجوید» اثر دکتر محمدرضا ستوده‌نیا و «پژوهشی در علم تجوید» اثر استاد ابوالفضل علامی #تجوید #ستوده‌نیا #علامی #مخارج‌حروف #طرف‌اللسان #زبان ✨

💡نکته تجویدی: مخارج حروف - قسمت سیزدهم 3️⃣ زبان (لسان) 🔸 طَرَف اللسان (سر زبان) 📌 از ميان تيغه زبان و لثه دندان‌های ثناياى بالا، كمى عقب‌تر از مخرج نون، حرف «راء» پديدار مى‌شود 🔸 مقدار كمى از پشت زبان (ظَهراللسان = ظَهرالطرف) نیز در اداى اين حرف دخالت دارد 🖌 تيغه زبان بر لثه بالا كمى عقب‌تر از مخرج نون مماس شده، طورى كه راه عبور هوا تنگ مى‌شود 🔺 در اين حالت با اندک فشار هوا تيغه زبان از لثه جدا شده، هوا در خلال زنش‌های پى‌درپى سر زبان بر لثه بالا و قسمت آغازين كام بالا خارج مى‌گردد ✍ هنگام توليد راء، تارهاى صوتى به ارتعاش درمى‌آيد و داراى صفت «جهر» است 👈 حرف راء تنها حرفى است كه با شيوه لرزشى -صفت تكرير- توليد مى‌شود. در بعضی از منابع آمده که تعداد دفعات این زنش‌ها (تکریر) ۲ یا حداکثر ۳ مرتبه باید باشد 📚 برگرفته از «دانش تجوید» اثر دکتر محمدرضا ستوده‌نیا و «پژوهشی در علم تجوید» اثر استاد ابوالفضل علامی #تجوید #ستوده‌نیا #علامی #مخارج‌حروف #ظهراللسان #زبان ✨

💡نکته تجویدی: مخارج حروف - قسمت چهاردهم 3️⃣ زبان (لسان) 🔸 طرَف اللسان (سر زبان) 📌 از تماس تيغه زبان و پايه دندان‌هاى پیشین (ثنایا) بالا ۳ حرف «د، ت، ط» تولید می‌شود ◾️ در توليد اين حروف، تيغه زبان به پايه دندان‌هاى ثناياى بالا و چين خوردگی‌هاى بعد از لثه در قسمت آغازين كام بالا مى‌چسبد ◾️ كنارهاى زبان از دو طرف كام، روى دندان‌هاى كنارى وصل مى‌شود و راه عبور هوا از دهان را مى‌بندد. نرمكام نیز راه عبور هوا از بينى را مى‌بندد و هوا کاملا محبوس می‌شود ◾️ به محض باز شدنِ بست ايجاد شده در محل تيغه زبان و پايه دندان‌هاى ثنايا به يكباره ادای حرف صورت می‌گیرد 🖌 این حروف را «نِطعی» نامیده‌اند (در برخی منابع نَطعی و نِطَعی نیز آمده است). نطع به معنی سقف دهان است ♻️ برخی دلیل این نام‌گذاری را خارج شدن این ۳ حرف از سقف دهان دانسته‌اند: 👈 ويقال لها: نطعية، لخروجها من نَطْع الغار، أي: سقفه ♻️ بعضی دیگر با این نظریه موافق نبوده و دلیل نام‌گذاری را صرفا نزدیکی مخرج این ۳ حرف با نطع دانسته‌اند: 👈 تسمى هذه الأحرف الثلاثة نطعية لمجاورة مخرجها نطع غار الحنك الأعلى وهو سقفه، لا لخروجها منه كما قيل 📚 برگرفته از «دانش تجوید» اثر محمدرضا ستوده‌نیا «پژوهشی در علم تجوید» اثر ابوالفضل علامی «فن الالقاء» اثر طه عبدالفتاح مقلد «تاج‌العروس من جواهرالقاموس» اثر المرتضى الزبيدی #تجوید #ستوده‌نیا #علامی #تاج‌العروس #مخارج‌حروف #طرف‌اللسان #زبان #سرزبان #نطعی ✨

💡نکته تجویدی: مخارج حروف - قسمت هفدهم 3️⃣ زبان (لسان) 🔸 طرَف اللسان (سر زبان) 📌 از تماس تيغه زبان و پايه دندان‌هاى پیشین (ثنایا) بالا ۳ حرف «د، ت، ط» تولید می‌شود ❇️ تفاوت میان تلفظ «ط» و «ت»: 🖌 بنا بر عقیده پیشینیان دانش تجوید، «طاء» داراى صفات «جهر» و «اطباق» است، در حالى كه «تاء» صفات «همس» و «انفتاح» دارد و اینها به ترتيب مقابل يكديگرند 📌 اما در تجوید و آواشناسی جدید، برخی از صاحب‌نظران حرف «ط» را جزو حروف «مهموسه» قلمداد کرده‌اند! و بنابراین: 🔹 «تنها تفاوت در شكل قرار گرفتن زبان هنگام اداى اين دو حرف‌ است كه در «ط» به شكل مقعّر درمى‌آيد ...» و این قول از «دکتر ابراهیم انیس» دانشمند و زبان‌شناس معاصر مصری نقل شده است ❗️ چند نکته: 1️⃣ همان‌گونه که پیش از این و در بیان اختلافات در نحوه تلفظ صحیح حرف «ض» بیان گردید، به عقیده برخی از صاحب‌نظران: ♻️ بهتر است قاريان قرآن حروف را آن‌گونه كه قدما توصيف نموده‌اند ادا كنند 📝 زيرا ملاك ادای حروف، تلفظى است كه فصيح‌تر یا به‌عبارتى به تلفظ اصيل نزديك‌تر باشد 🖊 و اين مهم با به کار بستن تعريف قدما از مخارج حروف و چگونگى توليد آن مُيَسَّر است 2️⃣ گروهی حرف «ط» را محکم‌ترین و قوی‌ترین حرف دانسته‌اند: ❇️ وأقوى الحروف على الإطلاق «الطاء المهملة» وذلك لأنه 👈 اجتمع فيها ستّ صفات قوية وليس فيها من الصفات الضعيفة شيء! 🖌 که این عبارت به صراحت با مهموس بودن حرف «ط» در تنافی است 🔹 ادامه دارد ... 📚 برگرفته از: ▪️ «پژوهشی در علم تجوید» اثر ابوالفضل علامی ▪️ «قواعد التجويد علی روايه حفص ...» اثر عبدالعزيز القارئ ▪️ «دانش تجوید» اثر محمدرضا ستوده‌نیا #تجوید #ستوده‌نیا #علامی #عبدالعزیزالقارئ #مخارج‌حروف #طرف‌اللسان #زبان #تیغه‌زبان #سرزبان

💡نکته تجویدی: مخارج حروف - قسمت هجدهم 3️⃣ زبان (لسان) 🔸 طرَف اللسان (سر زبان) 📌 از تماس تيغه زبان و پايه دندان‌هاى پیشین (ثنایا) بالا ۳ حرف «د، ت، ط» تولید می‌شود ❇️ ادامه تفاوت میان تلفظ «ط» و «ت» ❗️ چند نکته 3️⃣ تفاوت «ط» مجهور با مهموس 🟦 با دقت در شیوه تلفظ حرف «ط» در قرائت قراء مصری و غیرمصری متوجه نکته جالبی می‌شویم: 🖌 میزان صفت جهر در بین قاریان مختلف، متفاوت است 🖊 عموما قراء مصری حرف «ط» را با جهر کمتر و شدت بیشتر و قراء حجازی و خلیجی با جهر بیشتر و شدت کمتر تلفظ می‌کنند 📍 هر اندازه جهر در تلفظ حرف «ط» بیشتر باشد گویی صدای آن به «د» نزدیک می‌شود و هر اندازه کمتر باشد به حرف «ت» شباهت پیدا می‌کند 🔸 گویی حرف«ط» مخلوطی از «د» و «ت» را در خود دارد و البته به همراه استعلاء و اطباق 👈 به عنوان نمونه برای بیشترین مقدار صفت جهر می توان به تلفظ حرف «ط» در ترتیل «سعد الغامدی» و برای کمترین جهر می‌تون به قرائت استاد «راغب مصطفی غلوش» مراجعه نمود #تجوید #ستوده‌نیا #علامی #مخارج‌حروف #طرف‌اللسان #زبان #تیغه‌زبان #سرزبان

💡نکته تجویدی: مخارج حروف - قسمت نوزدهم 3️⃣ زبان (لسان) 🔸 طرَف اللسان (سر زبان) 📌 از تماس تیغه زبان با دندان‌هاى ثناياى پايين، حروف «س»، «ص» و «ز» ادا مى‌شود ❇️ حروف سین، صاد و زای را «اسَلی» می‌نامند 👈 اسَل به معنای هر چیز تیز و باریک است و اشاره به تیغه زبان دارد ▫️ دندان‌های پایین به دندان‌های بالا نزدیک می‌شود ▫️ تيغه زبان در محل پايه دندان‌هاى ثناياى پایین قرار مى‌گيرد ▫️ كناره‌هاى زبان به ديواره دندان‌هاى كنارى بالا مى‌چسبد، طورى كه امكان خروج هوا از دو طرف زبان وجود ندارد ▫️ نرم‌كام به بالا كشيده مى‌شود و راه عبور هوا را از بينى مى‌بندد ▫️ میان سر زبان و لثه دندان‌های پیشین بالا مجرایی تنگ ایجاد می‌شود ▫️ فشار هوا و سایش آن هنگام عبور از این گذرگاه تنگ بين زبان و لثه بالا موجب می‌شود سه حرف ياد شده به حالت «صفیر» ادا گردد 🔹 ادامه دارد ... 📚 برگرفته از: «پژوهشی در علم تجوید» اثر ابوالفضل علامی و «دانش تجوید» اثر محمدرضا ستوده‌نیا #تجوید #ستوده‌نیا #علامی #مخارج‌حروف #اسلی #طرف‌اللسان #زبان #تیغه‌زبان #سرزبان

💡نکته تجویدی: مخارج حروف - قسمت بیست‌وچهارم 4️⃣ شفتان (لب‌ها) 📌 این موضع دارای ۲ مخرج است و این حروف را تولید می‌کند: «ف»، «و»، «ب» و «م» 💠 و: مخرج حرف «و» لب‌هاست ◽️ هوا از حنجره می‌گذرد و تارهای صوتی را مرتعش می‌کند ◽️لب‌ها به حالت گرد (غنچه) درمی‌آید ◽️ در اثر عبور هوا از این مجرا حرف «و» تلفظ می‌شود 👈 نکته: 1️⃣ به عقیده برخی از آواشناسان، مخرج «واو» تنها لب‌ها نيستند، بلكه عقب زبان به هنگام نزديك شدن به نرم‌كام تولیدکننده این حرف است و شايد وضوح گردى لب‌ها موجب شده كه گذشتگان مخرج آن را لب‌ها بدانند 2️⃣ آواشناسان «واو» را نيز مانند «ياء» نيم‌مصوِّت ناميده‌اند، زيرا تفاوت بین آن و صداى كشيده «ـُو» تنها فضاى بين عقب زبان و نرم‌كام است که هنگام تلفظ «واو» تنگ‌تر مى‌باشد 📚 برگرفته از: «پژوهشی در علم تجوید» اثر ابوالفضل علامی و «دانش تجوید» اثر محمدرضا ستوده‌نیا #تجوید #ستوده‌نیا #علامی #مخارج‌حروف #شفتان #شفوی #لب‌ها #ثنایا #جهر ✨ جلسه تخصصی قرائت ✨ 🆔https://eitaa.com/gooorrrran